Suchergebnisse

YÖK Tez No: 599307 ; İkinci Dünya Savaşı'nın sonlarına doğru Sovyetler Birliği'nin toprak ve üs talepleriyle karşı karşıya kalan Türkiye, Batı ülkeleri ile ilişkilerini geliştirmeye başlamıştır. Savaş sonrası Sovyetler Birliği'ne karşı yeni stratejiler geliştiren ABD, bu stratejileri ve çıkarları gereği Türkiye'ye destek verme kararı almıştır. Bu kararın ilk uygulamaları 1947'de Truman Doktrini ve 1948'de Marshall Planı çerçevesinde olmuştur. Türkiye, 1950'de başlayan Kore Savaşı'nda Batı ülkelerinin yanında yer alarak Kore'ye asker gönderme kararı almış ve 1952'de ABD'nin de desteğiyle NATO'ya resmen üye olmuştur. Bu tarihten sonra NATO, Türkiye-ABD ilişkilerinde çok önemli bir mihenk taşı haline gelmiştir. Türkiye, NATO'ya üye olduktan sonra özellikle güvenlik boyutunda ABD ile daha sıkı ilişkilere girmiştir. İlk dönemde şartların zorlaması ve iki ülkenin ihtiyaçları çerçevesinde pürüzsüz başlayan ikili ilişkilerde, daha sonra ABD'nin Soğuk Savaş politikaları çerçevesinde ciddi sorunlar ortaya çıkmıştır. Soğuk Savaş döneminde iki ülke arasındaki stratejik ittifak dönemi, Kıbrıs sorunu ile sarsılmaya başlamıştır. Kıbrıs Türklerine karşı yapılan saldırılar nedeniyle 1964 yılında Türkiye adaya müdahale etmek istemiş, fakat ABD'nin tepkisiyle karşılaşmıştır. ABD Başkanı Johnson'un 5 Haziran 1964 tarihinde gönderdiği mektup, Türkiye-ABD ilişkilerine ağır bir darbe vurmuştur. Sarsılan ilişkiler, 1969 Savunma ve İşbirliği Anlaşması ile bir düzene oturtulmak istenmişse de 1974 Kıbrıs Barış Harekatı ve ertesinde Türkiye'ye uygulanan silah ambargosu ilişkileri kopma noktasına getirmiştir. İki ülke arasındaki ilişkilerin tekrar yakınlaşmaya başlaması, 1978'de ambargonun kalkması ve arkasından 1979'da Savunma ve Ekonomik İşbirliği Anlaşması'nın imzalanmasıyla mümkün olmuştur. İmzalanan anlaşmalar ile ABD'nin Türkiye'deki askeri varlığı da yeniden ele alınmıştır. 1980'li yıllarda iki ülke arasında her ne kadar bazı sorunlar yaşansa da ilişkilerde yeniden bir yakınlaşma dönemi başlamıştır. Bu çalışma, Soğuk Savaş döneminde Türkiye-ABD ilişkilerini incelemeyi amaçlarken söz konusu dönemde iki ülke ilişkilerinde ortaya çıkan önemli anlaşmazlıklara da dikkat çekmeyi hedeflemektedir. Ayrıca bu dönemde, Türkiye-ABD ittifakının temel özelliklerini ortaya koymaya çalışmaktadır. Bu bağlamda Türkiye'nin ne derecede ABD'nin etkisi altında kaldığı da incelenmektedir. ; Towards the end of the Second World War, Turkey, who was confronted with land and military base demands of the Soviet Union, started to develop her relations with Western countries. The United States of America, who was developing new strategies against the Soviet Union after the war, decided to help Turkey because of her strategies and interests. First applications of these decisions were the Truman Doctrine (1947) and Marshall Plan (1948). Turkey took side with Western countries and decided to send troops to Korean War that began in 1950 and became a NATO member in 1952 with the support of the United States. After this date, NATO has become a very important milestone with regards to the Turkey-US relationship. After joining NATO, Turkey had closer relations with the US especially on security dimension. At the beginning, enforcement of conditions and framework of two countries' needs led to smooth bilateral relations. Later, serious problems arose because of the Cold War policies of the United States. Cold War strategic alliance era between the two countries began to be shaken by Cyprus issue. Due to attacks against the Turkish Cypriots, Turkey wanted to intervene to the island in 1964, but US opposed that intervention. US President Johnson's letter, which was sent on 5 June 1964, inflicted a heavy blow on the Turkey-US relations. Even if shaken relations were tried to be reconciliated with Defense and Cooperation Agreement in 1969, 1974 Cyprus Peace Operation and after that arms embargo imposed on Turkey brought relations to the breaking point. The resumption of relations between the two countries became possible with the disembargo in 1978 and signing of the Defense and Economic Cooperation Agreement in 1979. US's military presence in Turkey was also reconsidered by these agreements. Although there were some problems between two countries in the 1980s, a rapprochement period began. This study aims to examine Turkey-US relations during the Cold War Era and draw attention to significant disputes that emerged between two countries. Additionally, this study tries to reveal basic features of Turkey-US alliance during this period. In this regard, to what extent Turkey was under the influence of the United States is examined.

YÖK Tez No: 604385 ; Soğuk Savaş, İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra başlayan ve 1991 yılına kadar ABD ve Sovyetler Birliği'nin önderliğindeki iki kutup arasında süren siyasi, askeri, teknolojik ve ekonomik boyutları olan güç mücadelesidir. Bu dönemde Türkiye'nin dış politikasının oluşmasında dış faktörler iç faktörlere göre daha etkili olmuşlardır. Yeni dünya düzeninde Türkiye, kendisi için tehdit unsuru olan SSCB'ye karşı ABD ve Batı Bloku tarafında bulunmayı tercih etmiştir. Bu çalışma, İkinci Dünya Savaşı'nın bitmesiyle oluşan iki kutuplu uluslararası sistemde Türkiye'nin sistemdeki yerini ve Soğuk Savaş dönemi Türk dış politikasını realist teorik yaklaşım çerçevesinde incelemeyi amaçlamaktadır. ; The Cold War was a power struggle with political, military, technological and economic dimensions that began after the Second World War and continued between the two poles led by the U.S. and the Soviet Union until 1991. During this period, external factors became more effective than internal factors in the formation of Turkey's foreign policy. In the new world order, Turkey, because of the threat to itself from the USSR, chose to be on the U.S. and the Western Bloc side. The aim of this study is to investigate Turkey's position in the bipolar international system after the end of World War II and examine the Turkish foreign policy during the Cold War within the context of the realist theoretical framework.

Geçmişten günümüze dünya siyasetinde aktif rol oynamış tüm uluslararası aktörlerin ilgisini çeken Balkanlar, tarihsel çerçevede Rusya'nın dış politikası bağlamında incelenecektir. Rusya, Balkanlarda meydana gelen Bosna ve Kosova krizlerine kalıcı çözüm getirememiştir. Bu bölgede nüfuz alanını genişleten ve aktif rol oynayan aktörler ABD ve AB'dir. Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra kendi iç siyaset problemleriyle uğraşan Rusya, Balkanlarda kaybettiği ve pasif rol oynadığı dönemden sonra bölgede tekrar güçlü ve aktif bir rol oynamak için siyasi nüfuzdan çok enerji ve ekonomik dış politika araçlarını kullanmaya başlamıştır. Soğuk Savaş sonrasında kendi siyasi ve ekonomik krizleriyle ilgilenen ve yeni dünya sistemine entegre olmaya çalışırken, demokratikleşme ve serbest piyasa ekonomisini hayata geçirmeye çalışan Rusya, Balkan coğrafyasından Bulgaristan ve Yugoslavya üzerinde etkin bir siyasi güç olamamıştır. Yeltsin ve sonrasında Putin liderliğinde Moskova hükümeti bu bölgede kaybettiği imajı yenilemek ve uluslararası siyaset alanında güçlü bir Rusya için dış politika doktrinlerini devreye sokmuştur. Soğuk Savaş sonrası 1989'dan 2000 yılına kadar olan dönemde Rusya'nın Balkan coğrafyasındaki dış politikası özellikle Bulgaristan ve Yugoslavya ile siyasi, ekonomik ve askeri ilişkileri detaylı şekilde tezde ele alınacaktır. ; The Balkans, which have attracted the attention of all international actors who have played an active role in world politics from the past to the present, will be examined in the context of Russia's foreign policy. Russia has failed to provide a permanent solution to the Bosnian and Kosovo crises in the Balkans. The US and the EU are the actors that have an active role in this area. Russia, dealing with its domestic political problems after the dissolution of the Soviet Union, started to use the energy and economic foreign policy instruments to play a strong and active role in the region after the period it lost and played a passive role in the Balkans. After the Cold War, Russia was not an effective political power over Bulgaria and Yugoslavia from the Balkan region while dealing with its own political and economic crises and trying to integrate with the new world system while trying to implement democratization and laissez faire economy. Under the leadership of Putin, the Moscow government has revised the image it has lost in this region and introduced foreign policy doctrines for strong Russian in the field of international politics. The political, economic and military relations of Russia with the former Soviet Union States, Bulgaria and Yugoslavia are discussed in detail. The foreign policy of Russia following the Cold War from 1989 to 2000 will be explained in detail in the thesis.

12 Eylül 1980 askeri darbesinin başlamasıyla birlikte, Türkiye hem iç hem de dış politikada yeni bir döneme girmiştir. 13 Aralık 1983 yılında, Başbakan seçilen Turgut Özal, "ekonomik temelli dış politika anlayışı" yürütmeye başlatmıştır. Türk dış politika ilişkileri de bu temele göre gelişmiştir. Türkiye'nin ABD ile olan ekonomik ilişkilerine paralel olarak, SSCB ile de ekonomik ilişkilerin gelişmesine büyük önem vermiştir. Fakat SSCB'nin dağılması sonucunda, Türkiye'de yeni sorunlar ve beklentiler ortaya çıkmıştır. 3 Kasım 2002 tarihine kadar, Türkiye'nin dış politikada ekonomik kazanımlar sağlamasına rağmen, birçok problemle de karşı karşıya kaldığı görülmüştür. 12 Eylül 1980 ile 3 Kasım 2002 tarihleri arasında Türkiye'nin dış politikasındaki gelişmeler iki bölümde incelenmiştir. İncelenen bu iki bölümde, Türk dış politikasının soğuk savaş öncesi ve sonrası dönemde nasıl bir boyut kazandığı ve soğuk savaşın bitmesiyle birlikte dış politika anlayışında bir farklılığın olup olmadığı incelenmiştir. Ayrıca, soğuk savaş öncesi dönemdeki dış politika hedeflerinin sağlanıp sağlanamadığı ve soğuk savaş sonrası döneme göre nasıl bir değişiklik gösterdiği araştırılmıştır. Sonuç olarak bu çalışma, Türk dış politikasının soğuk savaştan önce ve sonra nasıl etkilendiğini analiz ederek elde edilecek kavramları yorumlamayı amaçlamaktadır. ; With the start of the 12 September 1980 military coup, Turkey has entered a new era in both internal and foreign policy. On 13 December 1983, Turgut Özal, who was elected as the Prime Minister, initiated an "economic-based foreign policy understanding". Turkish foreign policy relations has developed on this basis. In parallel with the Turkey economic relations with the US, the USSR has attached great importance to the development of economic relations. But as a result of the collapse of the USSR, it has revealed new challenges and expectations in Turkey. Up to 3 November 2002, despite providing economic benefits to Turkey's foreign policy has shown to be faced with many problems. In the process of between 12 September 1980 and 3 November 2002 developments in Turkey's foreign policy has been examined in two parts. In these two chapters examined, it is examined how Turkish foreign policy has gained a dimension in the pre-cold war and post- cold war period and whether there is a difference in the foreign policy understanding with the end of the cold war. In addition, it has been investigated whether the foreign policy goals in the pre-cold war period achieved and how it changes according to the post-cold war period. As a result, this study aims to interpret the concepts that will be obtained by analyzing how Turkish foreign policy is affected before and after the cold war.

Bu tezin amacı, Soğuk Savaştan sonra Güney Kafkasya bölgesinde önemli birer aktör olan Türkiye ve İran'ın bölgedeki politikalarını incelemektir. Sovyetler Birliğinin ortadan kalkması ile birlikte bu bölgede Türkiye ve İran etkili politikalar izlemeye başlamıştır. Güney Kafkasya bölgesi etnik, dil, din açısından dünyanın en karmaşık bölgelerinden biridir. Ek olarak bölgenin coğrafi konumu, stratejik önemi ve zengin enerji kaynakları günümüz güç mücadelelerinin bu bölgede yaşanmasına neden olmuştur. Sovyetler Birliği'nin çöküşü ile bu coğrafya küresel siyasetinin odak noktası olmuş ve uzun yıllar sonra tekrar dış dünyaya açılmıştır. Hem Türkiye'nin hem de İran'ın bu coğrafya ile sınırı bulunmaktadır. Ayrıca her iki ülke de bu coğrafyada bulunan devletlerle kültürel, ekonomik ve siyasi bağlara sahiptir. Azerbaycan ile Türkiye'nin ortak kültürel bağa sahip olması, İran içerisinde Azeri nüfusu barındırması, Ermenistan'ın dezavantajlı coğrafi konumuna rağmen bölgede etkili olmak istemesi, Gürcistan'da süregelen iç karmaşalarının bölge devletlerini etkilemesi, Hazar'ın zengin enerji kaynakları; bu bölgede Türkiye ve İran'ın politikalarını şekillendiren sebeplerden bir kaçıdır. Bu yüzden Güney Kafkasya bölgesi, Türkiye ve İran'ın güvenliği ve çıkarları açısından büyük öneme sahiptir. ; Kadimoğulları, Buket Yemen.After the Cold War Turkey Iran's South Caucasus Policy. Master Thesis, Ankara, 2019. Thesis is aimed to analyze the Turkey and Iran policies after the Cold War in South Caucasus. With the disappearance of the Soviet Union, Turkey and Iran has started to effective policies in this region. The South Caucasus region is one of the most complex regions in the world because of ethnicity, language and religion. In addition, the geographic location, strategic importance and rich energy resources of the region have led to today's power struggles in this region.With the collapse of the Soviet Union, this geography became the important point of global politics and it was reopened to the outside world. Turkey and Iran have border with this geography.Also, both countries have cultural, economic and political ties with the states in this geography.Azerbaijan and Turkey share a common cultural bonds,Iran have population of Azerbaijanis,Armenia's wish to become effective in the region despite the disadvantageous geographical location,Georgia have lots of chaosand this chaos influence the states in this region, the rich energy resources of the Caspian Sea; In this region, Turkey and Iran are just a few of the reasons that shape their policies.That's why the South Caucasus region, Turkey and has a great importance for the security and interests of Iran.

Bu çalışmada, Türkiye ile İran ikili ekonomik, siyasi ve güvenlik etkenleri dahilinde incelenmiştir. Bu bağlamda Türkye ile İran arasında siyasi ilişkiler I.Dünya savaşı, Türkiye Cumhuriyetinin ilk yılları, II.Dünya Savaşı , soğuk savaş dönemi, İran İslam devrimi ve sonrası bir çok olay ile doğrudan etkilenmiştir ve bu süreçte ilişkilerde de çalkalanmalar meydana gelmiştir. Buna ek olarak Türkiye ve İran'ın sınır ihlalleri sorunu ve özellikle terör sorunu konususda ilişkiler İran'in terör örgütlerine çoğu zaman mütama göstermesi ile gerilmiştir. İran'in özellikle Ahmedinejad döneminde artan dış politikada tehtitkar yaklaşımı ve nükleer enerji sorunu konusunda da Birleşmiş Milletlerin aldığı ambargo ve yaptırım kararlarının Türkiye – İran ilişkilerine etkisi, her iki ülkenin de ticari çıkarlarını zedelemiştir. Son olarak Arap baharı ve Suriye meselesinde her iki ülkenin farklı bakış açıları ile olaya yaklaşmaları Türkiye – İran ikili ilişkilerinin son dönemde gerilmesine sebebiyet vermiştir. ; In this work, Turkey and Iran have been examined within the bilateral economic, political and security contexts. In this context, political relations between Turkiye and Iran were directly affected by World War I, the first years of the Republic of Turkey, the Second World War, the Cold War era, the Iranian Islamic Revolution and many other events, and in this process the relations have been stirred up. In addition, relations between Turkey and Iran on the issue of border violations and especially on the issue of terrorism have been strained as Iran has often interfered with terrorist organizations. The dangerous approach of Iran to the foreign policy, especially in the period of Ahmadinejad, and the effect of the United Nations' embargo and sanctions on Turkey – Iran relations on the nuclear energy problem have damaged the commercial interests of both countries. Finally, the approach of the two countries with different perspectives in the Arab Spring and the Syrian occasion has led to the recent tension between the Turkey-Iran bilateral relations.

Danışman: DOÇ. DR. EMİNE AKÇADAĞ ALAGÖZ Yer Bilgisi: İstanbul Gelişim Üniversitesi / Lisansüstü Eğitim Enstitüsü / Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı / Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bilim Dalı Konu: Enerji = Energy ; Soğuk Savaş sonrasında güvenlik algısında oluşan değişimler, Türkiye gibi enerjide dışa bağımlı bir ülkenin dış politikasında elzem bir yer tutmaktadır. Ayrıca ikili ilişkilere de daha fazla değer atfetmektedir. Türkiye, Azerbaycan ile kurduğu ekonomik, siyasi ve enerji temelindeki ilişkileri sayesinde uluslararası arenada transit ülke olma ve enerjiye sorunsuz şekilde ulaşmayı, Azerbaycan ise elinde bulundurduğu enerjiyi kesintisiz ve yüksek fiyatlarla dünya piyasasına sunmayı amaçlamaktadır. Türkiye açısından arz güvenliği ve Azerbaycan açısından talep güvenliğinin gündeme gelmesiyle ilişkilerin karşılıklı bağımlılık esası üzerinden analizi yapılmaktadır.İki ülke arasında enerji noktasında meydana gelen işbirliğin tahlil edilmesi Türkiye'nin enerji güvenliğinde Azerbaycan'ın rolünün tespiti adına gereklidir. Türkiye'nin Hazar petrolünü Avrupa'ya ulaştırmak, boru hatlarıyla (BTC, TAP, TANAP) enerji merkezi haline gelmek ve Avrupa'nın enerjide Rusya'ya olan bağımlılığını azaltması adına Azerbaycan ile güvenli işbirliği noktasındaki adımları üzerinde durulacaktır. ; The chages occured in the security perceptions of the Cold War, Turkey dependent on foreign energy is essential in a country's foreign policy is to keep such a place. It also attributes greater value to bilateral relations. Thanks to economic, political, energy-based relations between Turkey and Azerbaijan, Turkey aims to be a transit country in the international arena and reach energy smoothly and Azerbaijan aims to offer the energy it owns to the world market without any interruption and at high prices. Relations are analyzed based on interdependence when the security of supply in terms of Turkey and security of demand in terms of Azerbaijan added to the agenda. Analysis of cooperation between the two countries in terms of energy is required to identify the role of Azerbaijan in Turkey's energy security. In this study, steps on safe cooperation with Azerbaijan will be emphasized in terms of transporting Khazar oil to Europe, become an energy hub with pipelines (BTC, TAP, TANAP), and reduce Europe's dependence on Russia in energy.

Doktora Tezi ; Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü, realist yaklaşıma uygun bir şekilde, gerektiğinde güç kullanmak suretiyle, Batı Blokunun güvenliğini sağlamak amacıyla kurulmuştur. Ancak Soğuk Savaş sonrası dönemde Doğu Bloku tehdidinin ortadan kalkmasına ve nükleer silahların sınırlandırılması konusundaki girişimlerin olumlu sonuçlanmasına rağmen NATO'nun mevcudiyetini yitirmediği gözlemlenmiş ve örgüt, neo-liberal yaklaşım doğrultusunda, üye devletlerin güvenlik işbirliğini kolaylaştırdığı ve insani müdahalede bulunma kapasitesine sahip olduğu gerekçesiyle varlığını sürdürmeye devam etmiştir. Bu durum birçok görüş çerçevesinde de eleştirilere maruz kalmıştır. Soğuk Savaş sonrası dönemde güvenlik konularının ve buna bağlı olarak ortaya atılan tehditlerin çoğalması sonucunda NATO, 1990 sonrası dönemde sorumluluk sahasını da genişleterek, neo-liberalizme uygun şekilde, güvenlik işbirliğini kolaylaştırdığı ve insani sorumluluk ilkesiyle hareket ettiği gerekçesiyle, "alan dışı" görev ve yetkilerle hegemonyasını arttırmaya çalışmıştır. Bu çaba, NATO zirvelerinden de gözlemlenmiştir. Ayrıca 11 Eylül 2001 terör saldırılarından sonra, neo-liberal düşünce yanında, sosyal inşacı yaklaşımın "şiddetin durduğu ama düşman ve tehdit algılamalarının devam ettiği bir ortamın barış olarak kabul edilemeyeceği" tezini savunarak, son on dört yıldaki NATO zirvelerinde kabul görmesi söz konusu olmuştur. Çalışma, küresel güvenlik sistemi içindeki değişimin unsurlarını tespit etmek, eski ve yeni dönem arasındaki bağlantıyı kurabilmek ve değişen/dönüşen güvenlik anlayışında, realist, neo-liberal ve sosyal inşacı kuramlar ışığında, Soğuk Savaş sonrası dönemdeki zirveleri ve müdahaleleri çerçevesinde NATO'nun dönüşümünü değerlendirmektedir. ; abstract ; In accordance with the international relations theory of realism, The North Atlantic Treaty Organization (NATO) was established in order to provide security for the Western Bloc by using force if necessary. However, despite the success in the attempts to limit nuclear weapons and the cessation of the Eastern Bloc threat, it was seen that NATO did not cease to exist and in fact, due to the neo-liberal policies, continued its existence with the justification that it was capable of making humanitarian interventions and facilitating the security cooperation of the member states. This event received criticism within the framework of various opinions. As a result of the increase in security issues and threats during the Post-Cold War Era, NATO, which expanded its area of responsibility starting from 1990's, tried to augment its hegemony by out-of-area operations and authorizations with the justification that it facilitated security cooperation and moved with the principle of humanitarian responsibility in accordance with neo-liberalism. This effort was also observed in NATO summits. After 9/11 terrorist attacks, neo-liberalism by defending the social constructionist approach which states that "an environment, where violence has stopped but the enemy and threat perceptions still continue, cannot be acknowledged as peaceful", got itself accepted in NATO's summits in the last fourteen years. This study tries to determine the elements of change in the global security system make connections between the old and new eras and evaluate the NATO's transformation within the framework of its post-cold war summits and interventions, while considering the changing understanding of security, realist, neo-liberalist and social constructionist theories.

Geçmiş dönemlerden itibaren uluslararası alanda Karadeniz Bölgesi, önemini koruyan bir bölge olmuştur. Stratejik, ekonomik ve politik alanda her zaman önemini koruyan Karadeniz Bölgesi, soğuk savaş sonrası dönemde politikaların çatıştığı bir alan olmuştur. Bu durumun ortaya çıkmasının nedeni ise Sovyetler Birliği'nin dağılması ile birlikte yeni devletlerin ortaya çıkmasıdır. Bu yeni oluşan devletler ya kendileri ya da kendileri üzerinden Rusya ve Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Karadeniz'deki çıkarlarını kollama yoluna gitmiştir. Böylece Karadeniz, yeni bir çatışma alanı olmuştur. Her çatışmanın ve savaşın karşılıklı işbirliği ve güvenlik doğuracağı gerçeği, Karadeniz'de yeni işbirliklerini ve güvenlik anlayışını doğurmuştur. Hem ABD hem de Rusya bu anlayışı farklı aktörler, farklı araçlar ve niyetlerle sürdürmüştür. Bu çerçevede soğuk savaş döneminde Karadeniz'e komşu olan ülkeler, Karadeniz üzerinden kendi güvenliklerini sağlamak amacıyla Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü (KEİÖ)'nün temellerini atmış ve gelebilecek tehditlere karşı birlik içerisinde hareket etmeyi amaçlamıştır. Bu ve buna benzer işbirlikleri, Karadeniz'in, soğuk savaş sonrası oluşan dünyanın yeni odağı, olduğunu göstermektedir. Ayrıca Karadeniz'in, dünyanın yeni odağı haline gelmesiyle birlikte gelişen olaylar sonucu, işbirliğinin kaçınılmaz olmasının temel nedeni ise güvenlik kaygısının ortaya çıkmasıdır. Karadeniz'e kıyısı olan ülkeler ise bu durumun önemini kavrayarak daha çok Batı Bloku'ndan gelebilecek tehditlere karşı işbirliği ve güvenlik politikaları geliştirmiştir. ; Black sea region maintains its importance in the international area since previous periods(ya da throughout the history). The black sea region that has been always maintaining its importance with regard to the field of strategical and political economy has been a region where policies conflict with each other post-Cold war. The reason for this shown up situation arises from the emergence of new states with the disintegration of the soviets. These newly formed states have chosen to protect their interests in the Black Sea either by themselves or Russia or the Us. Thus black sea has been a new region for the conflicts. The fact that each conflict and war will lead to mutual cooperation and security paves the way for the new sense of security and cooperation in the region. Both the us and russia have put forward this sense with different actors, tools and intentions. In this framework, the states that are adjacent to the Black sea in the Cold war period have established the basis of Black Sea Economic Cooperation in order to provide their own security over the region (Black Sea) and aimed to act jointly against any threats. This and similar collaborations show that Black Sea is the new focus of the world after the cold war. Furthermore, the fact that black sea is the new focus of the world and events caused by the cooperations has caused security concerns. The states that have coasts of Black sea have developed the cooperation and security policies against any threats coming from the Western Bloc by comprehending the importance of this situation.

Günümüz dünyasında Türkiye'nin halen aktif olarak temas, iş birliği ve dayanışma içinde olduğu ve yakın ilişkileri Osmanlı Devleti dönemine kadar uzanan müttefiki Amerika Bileşik Devletleri ile münasebetlerde zaman zaman gerginlikler ve sıkıntılar yaşanmaktadır. Hem ilişkiler tarihinde hem de hâlihazırda belirli dönemlerde çeşitli vesilelerle ittifakın kuvvetlendiği gözlenirken, kimi zaman da çıkan krizler ve problemler sebebi ile ilişkiler zedelenmektedir. Bu krizler ve problemler, Türkiye'de kamuoyu tarafından dönem dönem farklı reaksiyonların gösterilmesine yol açmaktadır. Bu reaksiyonların çeşitli dönemlerde ve farklı kesimler tarafından kısmen tutarsızlık gösteriyor olması elbette bir takım değişkenlere yorulabilmektedir. Birçok alanda işbirliği ve karşılıklı dayanışma içinde olan Türkiye ve Amerika'nın ikili ilişkilerinin seyri, Türkiye açısından oldukça büyük önem arz etmektedir, zira bu ilişkilerde yaşanan aksaklıklar ve sorunlar, Türkiye'nin özellikle dış politikası olmak üzere, ekonomik ve askeri politikaları, ticari politikaları, sosyal politikaları ve iç politikaları bağlamında olumsuz sonuçlar doğurmaktadır. Bunların yanı sıra Amerika ile ilişkiler Türkiye'deki siyaseti de ikiye bölmüştür. Bir kesim Amerika Birleşik Devletleri'nin Türkiye için ezeli ve ebedi bir dost ile kadim bir müttefik olduğunu savunarak bu ittifakı sağlamlaştırmak üzere politikalar formüle etme çabasındayken, diğer bir kesim ise ABD'yi faşist, baskıcı, çıkarcı ve ülkelerin iç işlerine müdahaleci bir siyaset yürütmek ile suçlayarak kati suretle ABD'den bağımsız politikalar yürütmenin gerekliliğini savunmaktadır. Bu şartlar altında ve çeşitli görüşler çerçevesinde farklı bakış açılarının doğru ve yanlış yönlerini tespit etmek ancak tecrübe ve bilimle, tarihten ders almakla mümkün olabilir. Bu bağlamda, bu çalışma Türk-Amerikan ilişkilerinin en yoğun seyrettiği Soğuk Savaş dönemi süresince Türkiye'de Amerikan karşıtlığına yol açan sorun ve krizleri analiz ederek ve bu sayede Türkiye'de dönem dönem tırmanışa geçen Amerikan ...

Soğuk Savaş, iki taraf arasındaki ilişkilerde blokların ve üyelerin davranışlarına yönelik her iki tarafça da kabullenilmemiş, kurallardan uzak ve ilişkilerde bütünüyle zorla üstünlük kurma mücadelesinin benimsendiği bir dönem olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu dönemde her iki güç tarafından diplomatik yöntemler bir kenara bırakılmış ve anlaşma kurallarının görmezden gelindiği bir ortam meydana gelmiştir. İkinci Dünya Savaşının yıkıcı etkisi sonucunda hem Avrupa hem de Avrupa diplomasisi derin bir çöküntü yaşamıştır. Bu siyasi güçsüzlük ABD ve SSCB'nin Avrupa ve beraberinde dünyanın kaderine yön verecek bir kutuplaşmaya zemin hazırlamıştır. Bu dönemde bu iki uluslararası aktör ülke siyasetlerine ve pakt anlayışlarına şekil vermiş, artan bir ivmeyle güç mücadelesini sürdürmüşlerdir. Bu atmosferde ulus-devlet ve pakt anlaşmaları çerçevesinde dünyanın her bölgesinde yaşayan bir standart kutuplaşmış dünya düzeni bulunmaktaydı. 1989'da Berlin Duvarı'nın yıkılmasıyla birlikte meydana gelen siyasi, ekonomik ve askeri olaylarda Varşova Paktı dağılmış ve birçok yeni devlet oluşmuştur. 1990 yılıyla birlikte başta teknolojik atılımlarla beraber "küresellik" düşüncesiyle Yeni Dünya Düzeni oluşmaya başlamıştır. Çalışmanın amacı Yeni Dünya Düzeni olarak adlandırılan bu dönemde ortaya çıkan tehdit algılamalarını ortaya çıkarmak ve Türk Kamu Yönetimi açısından bir değerlendirme yapmaktır. Türkiye'nin tehditlere karşı izleyebileceği siyasi, sosyal ve ekonomik politikaları kamusal ve siyasal anlamda değerlendirmek Türk kamusal düzeninin geleceğine yön verebilmesi açısından önemli bir yer tutmaktadır. ; The Cold War, as a period of struggle to establish the rule adopted in remote and relationship emerges. It can be seen that the block in relations between the two sides and both parties for the behavior of its members not accepted, the rules in force in its entirety. This period has been set aside by both power and diplomatic methods which has occurred in an environment that ignore the rules of the agreement. As a result of the devastating effects of World War II in both Europe and the European diplomacy has experienced a deep depression. During this period, it gave way to the two international pacts and understanding the country's political actors have continued to struggle for power with an increasing acceleration. The atmosphere in the nation-state and the pact there were a standard polarized world order, living in all regions of the world within the framework of agreements. With the fall of the Berlin Wall in 1989 caused political, economic and military events in the Warsaw Pact which was dissolved and formed many new states. Together with the first technological breakthrough in 1990 "globalization" idea began to be formed as the New World Order. The study aims to uncover the threat perceptions that arise during this period called the New World Order and make an assessment in terms of Turkey. Political threats which can be watched by Turkey holds an important place in terms of social and economic policies to give direction to the political will evaluate Turkish public and political sense.We can say that this region is a priority for the American foreign policy. Therefore, it is important that the state policies toward the region, which has an influence on many states such as the USA do not only influence Middle East policies but also world policies. The USA's target to dominate on the energy resources of Middle East has not changed from the beginning. However, its politics toward the region has changed depending on the periodic conditions. In our study, we have systematically examined the final aims of the USA in the Middle East by taking this periodic conditions into account.

"Soğuk Savaş Sonrası Dönem'de Türkiye Ermenistan İlişkilerinde "Yumuşak Güç" " başlıklı tez çalışmamız üç bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde konuya ilişkin teorik ve tarihsel temel oluşturulmuştur. İkinci bölümde ilgili dönemde Türkiye-Ermenistan ilişkilerinin temel dinamikleri analiz edilmiştir. Çalışmamızın son bölümünde Türkiye Ermenistan ilişkilerinde "yumuşak güç" Soğuk Savaş Sonrası Dönemde uygulanmış mıdır? Günümüzde uygulanmakta mıdır? Gelecekte uygulana bilir mi? Uygulanabilirse hangi alanlarda, ne şekillerde uygulana bilir soruları tartışılmıştır. Hipotezimize göre Soğuk Savaş Sonrası Dönem'de Türkiye Ermenistan ilişkilerine genel hatlarıyla bakılmıştır. Türkiye bu dönemde Ermenistan'la ilişkilerinde "yumuşak güç" adına bazı girişimlerde bulunmuştur. Çalışmada komşularıyla sorunlarını "yumuşak güç" üzerinden çözmeye çalışan Türkiye'nin Ermenistan'a yönelik attığı adımların sorunların çözümünde ne kadar önemli ve etkili olup olduğu değerlendirilmiştir. Çalışmada yerli ve yabancı kitaplar, akademik makaleler ve akademik niteliği olan süreli yayınlar kullanılmış, çeşitli kütüphanelerin ve internet veritabanları taranmıştır. ; The thesis titled ""Soft Power" in Relations Between Armenia and Turkey in the Post-Cold War Era" consists of three chapter. The theoretical and historical basis about the subject was established in the first chapter, The fundamental dynamics of Turkey-Armenia relations in the relevant period was analyzed in the second chapter. In the last chapter of the thesis, the following questions were discussed: Was "soft power" applied to Turkey-Armenia relations in the post-Cold War era? Is it being applied at the present time? Is it possible to be applied in the future?If it is in what fields and in what forms? According to our hypothesis, the Turkey-Armenia relationship in the post-Cold War era has been researched in general terms. In this period Turkey has taken some initiatives related with "Soft Power" in its relations with Armenia. The steps taken towards Armenia by Turkey which trying to solve their problems with neighbors through "soft power", how important and effective in solving the problems have been evaluated in our work. Academic books, essays and periodicals which are noteworthy as academic essay in both native and foreign language are used in our work, databases of various libraries and internet sources are scanned.

YÖK Tez No: 604029 ; Enerji güvenliği, tüketici ülkelerin, makul fiyatlardan, farklı kaynaklardan ve sürdürülebilir bir şekilde arz güvenliklerinin sağlanması olarak tanımlanmaktadır. Jeopolitik istikrarsızlıklar, doğal afetler, terörizm veya yatırım eksikliği gibi nedenler bir ülkenin enerji güvenliği boyutunda sorun yaşamasına neden olabilmektedir. Bu nedenle, devletler enerji arz güvenliklerini sağlamak için farklı stratejiler geliştirmektedirler. Enerji güvenliği, özellikle hidrokarbon kaynakları bakımından zengin olan Ortadoğu için oldukça önemli bir kavram olarak ortaya çıkmaktadır. Bu çalışmada, Ortadoğu'nun en önemli ülkelerinden biri olan İran'ın Soğuk Savaş sonrası dış politikası enerji güvenliği bağlamında ele alınacaktır. Soğuk Savaş'ın bitmesiyle iki kutuplu sistemin sona ermesi, Humeyni'nin vefatı ve ABD'nin Irak müdahalesi gibi küresel etkileri olan olayların meydana gelmesi, İran dış politikasında önemli değişikliklere neden olmuştur. İran'ın coğrafi konumu ve zengin yeraltı kaynakları, bu olaylardan sonra enerji güvenliğinin dış politikada daha önemli bir faktör olarak yer almasına neden olmuştur. Özellikle İran'ın nükleer enerji çalışmaları, uluslararası gündemi ve İran dış politikasını meşgul eden en önemli konulardan biri olmuştur. Soğuk Savaş sonrası şekillenen yeni uluslararası sistemde enerji güvenliği, İran dış politikası açısından her geçen gün daha fazla önem kazanan bir parametre haline gelmiştir. Enerji güvenliğinin, İran'ın dış politikası açısından stratejik önemini koruyacağı tahmin edilmektedir. ; Energy security is defined as the supply security of consumer countries at reasonable prices, from different sources and in a sustainable manner. Reasons such as geopolitical instability, natural disasters, terrorism or lack of investment can cause a problem in terms of a country's energy security. For this reason, governments are developing different strategies to ensure energy supply security. Energy security is a very important concept especially for the Middle East which is rich in hydrocarbon resources. In this study, post-Cold War foreign policy of Iran, which is one of the most important countries in the Middle East, will be discussed within the context of energy security. The end of the bipolar system with the end of the Cold War, the death of Khomeini and the occurrence of internationally influential events, such as the US intervention in Iraq, caused significant changes in Iranian foreign policy. Iran's geographical location and rich resources have made energy security a more important factor in foreign policy after these developments. Particularly, Iran's nuclear energy efforts have been one of the most important issues that preoccupied the international agenda and Iranian foreign policy. Energy security has become an increasingly important parameter for Iranian foreign policy in the new international system shaped after the Cold War. Energy security is expected to maintain its strategic importance in terms of Iran's foreign policy.

Yakın dönemde uluslararası politikayı derinden etkileyen hadiselerden biri Soğuk Savaş'ın sona ermesidir. Soğuk Savaş sonrası dönemde uluslararası örgütler dönüşüme uğramış ve bazı ülkelerin dış ve güvenlik politikalarında köklü değişiklikler ortaya çıkmıştır. Çalışmada Soğuk Savaş sonrası dönemde Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü'nün (NATO) geçirmiş olduğu dönüşüm ve Türk Dış Politikasının karşılaştığı yeni sorunlar analiz edilmektedir. NATO'nun dönüşümü şüphesiz Ankara'yı birçok açıdan ilgilendirmektedir. Fakat özellikle NATO'nun genişlemesinin Balkanlar boyutu ve bu bölgeye yapmış olduğu müdahaleler Türkiye'nin Balkanlar politikasıyla büyük ölçüde örtüşmüştür. Çalışmada NATO'nun Soğuk Savaş sonrası dönemde geçirdiği dönüşümün Türkiye'nin Balkanlar politikasına etkisi incelenmektedir. ; The end of the Cold War is one of the actions that deeply influenced international politics. In the post Cold War era, international organizations have undergone a transformation period and fundamental alterations have been seen in the foreign and security policies of some states. Transformation of the NATO in the post Cold War period and some new problems that Turkish foreign policy came up against are analized in this paper. The transformation of NATO concerns Ankara in many apects . But especially NATO's axpansion in the Balkan's and its interventions on the region are overlaped with Turkey's Balkan policy. In this study, the effect of transformation of NATO, in the post Cold War period on Turkey's Balkan policy are analized.

Karadeniz, tarihin her döneminde stratejik öneme sahip bir bölge olmuştur. Bu sebeple bölgedeki güvenlik algılamaları, her zaman için hassas dengelere dayan- mıştır. Soğuk Savaş sonrasında ortaya çıkan yeni güvenlik denklemi, Karade- niz'de de etkisini göstermiştir. Bölgenin güçlü devletleri Türkiye ve Rusya Fede- rasyonu (RF), Karadeniz'deki güvenlik politikalarını yenileyerek müttefik hâline gelmişlerdir. Bu ittifakın karşısında ise Amerika Birleşik Devletleri (ABD) yer almıştır. ABD'nin ve RF'nin Soğuk Savaş sırasındaki rekabeti, Karadeniz'de yeni dönemde de devam etmektedir ancak Türkiye açısından bakıldığında Karadeniz örneği, yeni ve daha bağımsız bir politikanın belirlenmesi anlamına gelmektedir. Bu yeni "Ankara merkezli" politika, başarılı bir hamle olarak değerlendirilebilir. ; Black Sea is a region which has strategical importance in every era of history. Therefore, security perceptions in the region have always leaned to critical balances. New securtiy equation emerged after the Cold War, has also indicated its effect in Black Sea. Türkiye and Russian Federation (RF), powerful states of the region, have become allies by renewing their security policies on Black Sea. United States of America (USA) has been an opposing state against this alliance. The competition of USA and RF during the Cold War has been going on also in the new period but in terms of Türkiye, the sample of Black Sea means as determining a new and more indepent policy. This new "Ankara-based" policy may been evaluated as a successful lunge.