Davranışsal istihbarat teşkilatları analizi
Deborah Welch LARSON ve Alexei SHEVCHENKO Psikoloji'deki Sosyal Kimlik Teorisini ufuk açıcı bir şekilde uluslararası ilişkilere uyarlamışlardır. Kaleme aldıkları Statü Arayıcıları makalesinde, Soğuk Savaş sonrası oluşan uluslararası düzendeki Amerikan üstünlüğüne karşılık Rusya ve Çin gibi büyük güçlerin hegemonik düzende yeni bir statü elde etmek için bir takım dış politika davranışlarını değiştirdiklerini ve sosyal hareketlilik, sosyal rekabet ve sosyal yaratıcılık devletleri olarak sınıflandırıldıklarını vurgulamaktadırlar. Zira devletler, A.F.K. Organski'nin Güç Geçişi Teorisi'nde dile getirdiği gibi her bir güç geçişi fazında bulundukları pozisyona göre davranış değiştirmektedirler. Kaybettikleri statülerini kazanmak yahut daha iyi bir statü elde etmek isterler. Edinilen tüm statüler devletlere dış politikalarını geliştirme ve etki alanını arttırma avantajı sağlamaktadır. "Status Seekers: Chinese and Russian Responses to U.S. Primacy" makalesinin ortaya attığı tezi uyarlayarak; herhangi bir güç geçiş fazı noktasına gelindiğinde devletlerin, uluslararası ilişkilerdeki statü hiyerarşisinde bulundukları pozisyonun davranış kalıplarına göre kendi istihbarat teşkilatlarını nasıl organize edecekleri, gizli servislerine nasıl bir fonksiyon yükleyecekleri sorusuna cevap aramaktır. Çalışmada davranışsalcı ekole bağlı kalarak çeşitli istihbarat örgütlerinin davranışlarından örnekler sunularak, dominant, sosyal hareketlilik, sosyal rekabet ve sosyal yaratıcılık devletlerinin ayrı ayrı istihbarat reflekslerini açıklamaya gayret gösterilmiştir. Sonuç olarak, öncelikle dominant devletin istihbarat teşkilatının hegemonik düzenin istikrarını sağlamak için liberal demokrasileri rejimlerini yayması ve müttefiklerini diğer güçlerin istihbarat operasyonlarına karşı muhafaza etmesi gerekmektedir. İkinci olarak, sosyal hareketlilik istihbaratı ise politikalarını dominant devletle uyumlu hale getiren müttefik ülkelerin istihbarat teşkilatlarının davranışlarını ve istihbarat işbirliklerini tabir etmek için kullanılmaktadır. Üçüncü olarak, sosyal rekabet istihbaratı jeopolitik rekabete dayanmaktadır. Bu tanım, dominant devletin hegemonik düzeninden memnun olmayan revizyonist büyük güçlerin rekabete dayalı istihbarat davranışlarını sınıflandırmak için kullanılmaktadır. Son olarak, sosyal yaratıcılık istihbaratı ise, mevcut konjonktürden memnun olmayan, revizyon isteyen fakat hegemonik düzenle de çatışmaya girmek istemeyen istihbarat teşkilatlarının sınıflandırılmasında kullanılan bir tanımdır. --- Deborah Welch Larson and Alexei Shevchenko adopted the social identity theory in psychology into the international relations theories with an eye-opening approach for readers. In the article named as Status Seekers Larson and Shevchenko claimed that against U.S. primacy formed after cold war, Russia and China have changed the foreign policy perspectives so as to gain a new and more positive status in international order. According to Status Seeker's approach, there are three basic foreign policy classifications; social mobility, social competition and finally social creativity. Just as A.F.K. Organski determined in Power Transition Theory, states usually shift their foreign policy attitudes based on a new role which they gained in each one of power transition phases. In order to make up for lost status or get more positive one, states would like to possess better political status in international order. An acquired better status provides states an advantage to increase the sphere of influence or conduct either efficiant or eminant foreign policy. By adapting "Status Seekers: Chinese and Russian Responses to U.S. Primacy" into intelligence studies, this work looks for an answer how states promote and change the behavioural pattern of their intelligence agencies depending upon their own position in the status hierarchy when it comes to a new power transition phase. In this analysis, the examples from the behaviours of different intelligence agencies are presented in the perspective of behaviouralism. The constructions and reflexes of dominant, social mobility, social competition and social creativity states are explained separately in this work. To sum up, firstly, dominant state has to expand the liberal democracy regimes as hard as one can go around the world and of course protect the allied nations from the operations of foreign intelligence agencies for the hegemonic stability. Secondly, social mobility intelligence expresses intelligence liaisons among states and the intelligence agencies' behaviours of states allied to dominant power. Thirdly, social competition intelligence may be attributed to geopolitical rivalry. This term is used for the competitive intelligence behaviours of revisionist states being discontent from current hegemonic structure. Finally, social creativity intelligence tells us a classification of states being discontent from status quo and revisionist, but do not would like to counter the dominant power and hegemonic structure.