Suchergebnisse

RESEARCH OBJECTIVE: The aim of this article is an analysis of Witold Gombrowicz's position in reference to the archetype of Polish political culture. THE RESEARCH PROBLEMS AND METHODS: The main problem undertaken in the article is an analysis of Witold Gombrowicz's position in reference to the question of Polishness, its components, and its relationship to Latin civilization. The article is based on an analysis of Gombrowicz's Diary. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: The article begins with a synthetic outline of two fundamental issues: the Latinness of European civilization and the debate surrounding the archetype of Polish political culture. This is followed by what constitutes the main body of the article: an analysis of Gombrowicz's views on Polishness. RESEARCH RESULTS: The most important result of the scientific analysis conducted here is the indication of the main theses of Gombrowicz's understanding of Polishness and of the relationship between Polishness and Latin civilization. Gombrowicz's conception is presented as an innovative approach to the problem, transcending traditional takes on Polishness as a specific type of realism. CONCLUSIONS, INNOVATIONS, AND RECOMMENDATIONS: In his conclusions, the author indicates interpretative possibilities resulting from the perspective taken in the article, as well as areas that require further study, concerning such issues as the relationship between the Sonland and the Fatherland, and the culture of the Polish nobility during the "Saxon Era."

Celem artykułu jest charakterystyka procesu funkcjonowania demokracji w Polsce w ciągu ostatniej dekady. Główna hipoteza badawcza postawiona w artykule brzmi: Kultura polityczna ma kluczowy wpływ na proces funkcjonowania demokracji w Polsce. Celem autora była charakterystyka procesu rywalizacji politycznej oraz czynników określających (warunkujących) proces konsolidacji demokracji. Tekst ma charakter interdyscyplinarny, problem badawczy został przeanalizowany z perspektywy politologicznej, socjologicznej i filozoficznej. Weryfikując hipotezę postawioną w pracy, zauważono, iż występuje duże prawdopodobieństwo, że to właśnie niska kultura polityczna ma negatywny wpływ na funkcjonowanie demokracji w Polsce. Próba analizy problemu badawczego może wnieść istotny wkład w dalsze badanie procesu funkcjonowania demokracji w Polsce. ; The aim of the article is to describe the process of democracy as it has been functioning in Poland over the last decade. The main research hypothesis in the article is that the political culture has had a crucial impact on the functioning of democracy in Poland. The author's goal was to describe the process of political rivalry and the determinants of the process of consolidating democracy. The text is of an interdisciplinary character, since the research problem has been analyzed from the political, sociological and philosophical perspectives. While verifying the hypothesis put forward, it was observed that it is the low level of political culture that is very likely to have a negative impact on the functioning of democracy in Poland. An attempt to analyze the research problem may make a significant contribution to further study of the process of consolidating democracy in Poland.

The aim of the article is to describe the process of democracy as it has been functioning in Poland over the last decade. The main research hypothesis in the article is that the political culture has had a crucial impact on the functioning of democracy in Poland. The author's goal was to describe the process of political rivalry and the determinants of the process of consolidating democracy. The text is of an interdisciplinary character, since the research problem has been analyzed from the political, sociological and philosophical perspectives. While verifying the hypothesis put forward, it was observed that it is the low level of political culture that is very likely to have a negative impact on the functioning of democracy in Poland. An attempt to analyze the research problem may make a significant contribution to further study of the process of consolidating democracy in Poland. ; Celem artykułu jest charakterystyka procesu funkcjonowania demokracji w Polsce w ciągu ostatniej dekady. Główna hipoteza badawcza postawiona w artykule brzmi: Kultura polityczna ma kluczowy wpływ na proces funkcjonowania demokracji w Polsce. Celem autora była charakterystyka procesu rywalizacji politycznej oraz czynników określających (warunkujących) proces konsolidacji demokracji. Tekst ma charakter interdyscyplinarny, problem badawczy został przeanalizowany z perspektywy politologicznej, socjologicznej i filozoficznej. Weryfikując hipotezę postawioną w pracy, zauważono, iż występuje duże prawdopodobieństwo, że to właśnie niska kultura polityczna ma negatywny wpływ na funkcjonowanie demokracji w Polsce. Próba analizy problemu badawczego może wnieść istotny wkład w dalsze badanie procesu funkcjonowania demokracji w Polsce.

Celem artykułu było zasygnalizowanie głównych kierunków ewolucji polskich obyczajów i postaw politycznych, dających się dostrzec dzięki analizie polskiej parlamentarnej debaty budżetowej przeprowadzanej w okresie 2001–2010. Refleksji poddano tu przebieg pierwszych czytań debat z lat 2001–2010, przy czym przedmiotem uwagi uczyniono dwa pola opisu: ilościowe – uwarunkowania regulaminowe, forma (debata długa, średnia), uczestnicy – liczba, funkcja (we władzy wykonawczej, w parlamencie, w klubie parlamentarnym) oraz jakościowe – wybrane elementy semantyki i pragmatyki języka debaty – poparcie lub odmowa poparcia dla propozycji rządu (tu ograniczono się do dwóch wybranych debat – z 2002 roku i z 2010 roku). Wnioski wynikające z podjętej analizy wskazują na malejące (w przeciwieństwie do deklaracji głoszonych przez jej uczestników) znaczenie debaty budżetowej, na jej pozorną profesjonalizację i rzeczywistą, owocującą zjawiskami związanymi z mediatyzacją i tabloidyzacją polityki, polityzację. ; The aim of the article "Polish political culture in the light of the parliamentary budgetary debates from 2001–2010. Selected aspects" is to point out the main directions of the evolution of the Polish customs and political attitudes that can be seen by analyzing the Polish parliamentary budget debates carried out in the period from 2001–2010. The course of the first debate readings from 2001 to 2010 has been examined, where attention is focused on two areas of description: quantitative – the conditions of the regulations, the form (long or medium debate), the participants, including their number and function (regarding executive power, parliament, and parliamentary club), and qualitative – selected semantic and pragmatic elements of the debate language in support of or opposed to the government proposals (here reduced to the two selected debates from 2002 and 2010). As opposed to the declarations made by the participants, the conclusions resulting from this analysis indicate the decreasing importance of the budget debate, as well as its apparent professionalization and actual politicization, resulting in phenomena related to the mediatization and tabloidization of politics.

When examining Polish political thought, one cannot help but notice that what engages Polish thinkers in reflection on the state and society is the problem of freedom. This is a characteristic feature of Polish political thought and is responsible for the special nature of the heritage of Polish political culture. In the secondary literature,the idea even appears that – historically – the fate of Poland and Polish people in the cultural, intellectual, and political spheres can be understood as, on the one hand, a reflection on the "republican paradigm" characteristic of Polish culture, and on the other, as this paradigm's impact (positive or negative) on the history of Polandand Poles. The goal of this article is to attempt to explain the idea of republicanism in the socio-political thought of Joachim Lelewel. In the article, we propose the thesis that if – according to assumptions accepted by scholars – the archetype of every nation is, by definition, unchanging and untranslatable into any other archetype, and Lelewel defines it as republican, then in his view: firstly, Polish republicanism is distinct from European republicanism; and secondly, political life in Poland can only be organized within the bounds of the "republican paradigm." The success of Poland depends upon whether the value of this paradigm will be recognized. However paradoxical it may sound, the requirement for "strong rule" in Poland consists in taking into account the "republican soul" of Poles. We also point to the issue – raised by Lelewel – of the fundamental "distinctness" of the archetype of Polish political culture (which is subsumed within the "republican paradigm") from the archetype of European culture. ; Badając polską myśl polityczną, nie sposób nie zauważyć, że tym, co łączy refleksję polskich myślicieli nad państwem i społeczeństwem, jest problem wolności. Jest on wyróżnikiem polskiej myśli politycznej i stanowi o szczególnym charakterze dorobku polskiej kultury politycznej. Pojawia się nawet sformułowanie, iż koleje losów Polski i Polaków zarówno w sferze kulturowo-intelektualnej, jak i będącej z nią w koniecznym związku historii politycznej, można ująć jako z jednej strony refleksję nad charakterystycznym dla polskiej kultury "paradygmatem republikańskim", a z drugiej jako jego oddziaływanie (pozytywne lub negatywne) na dzieje Polski i Polaków. Celem tego artykułu jest próba zrozumienia idei republikanizmu w myśli społeczno-politycznej Joachima Lelewela, który jest wyrazicielem i apologetą "paradygmatu republikańskiego". W artykule zostaje postawiona teza, iż jeżeli – w myśl przyjętych przez badaczy założeń – archetyp kultury każdego narodu na mocy pojęcia jest niezmienny i nieprzekładalny na inny archetyp, a Lelewel ujmuje go jako republikański – to w jego ujęciu – po pierwsze; republikanizmpolski jest odmienny od republikanizmu europejskiego, po drugie życie polityczne w Polsce można organizować wyłącznie w ramach "paradygmatu republikańskiego". Od uznania wartości tego paradygmatu zależy powodzenie Polski. Jakkolwiek brzmi to paradoksalnie: warunkiem "silnej władzy", stabilnej i skutecznej, jest uwzględnienie przez nią "republikańskiej duszy Polaków". Autorka wskazuje również na podnoszony przez Lelewela problem fundamentalnej "odmienności" archetypu polskiej kultury politycznej, którą tworzy "paradygmat republikański", od archetypu kultury Europy.

Celem artykułu było zasygnalizowanie głównych kierunków ewolucji polskich obyczajów i postaw politycznych, dających się dostrzec dzięki analizie polskiej parlamentarnej debaty budżetowej przeprowadzanej w okresie 2001–2010. Refleksji poddano tu przebieg pierwszych czytań debat z lat 2001–2010, przy czym przedmiotem uwagi uczyniono dwa pola opisu: ilościowe – uwarunkowania regulaminowe, forma (debata długa, średnia), uczestnicy – liczba, funkcja (we władzy wykonawczej, w parlamencie, w klubie parlamentarnym) oraz jakościowe – wybrane elementy semantyki i pragmatyki języka debaty – poparcie lub odmowa poparcia dla propozycji rządu (tu ograniczono się do dwóch wybranych debat – z 2002 roku i z 2010 roku). Wnioski wynikające z podjętej analizy wskazują na malejące (w przeciwieństwie do deklaracji głoszonych przez jej uczestników) znaczenie debaty budżetowej, na jej pozorną profesjonalizację i rzeczywistą, owocującą zjawiskami związanymi z mediatyzacją i tabloidyzacją polityki, polityzację. ; The aim of the article "Polish political culture in the light of the parliamentary budgetary debates from 2001–2010. Selected aspects" is to point out the main directions of the evolution of the Polish customs and political attitudes that can be seen by analyzing the Polish parliamentary budget debates carried out in the period from 2001–2010. The course of the first debate readings from 2001 to 2010 has been examined, where attention is focused on two areas of description: quantitative – the conditions of the regulations, the form (long or medium debate), the participants, including their number and function (regarding executive power, parliament, and parliamentary club), and qualitative – selected semantic and pragmatic elements of the debate language in support of or opposed to the government proposals (here reduced to the two selected debates from 2002 and 2010). As opposed to the declarations made by the participants, the conclusions resulting from this analysis indicate the decreasing importance of the budget debate, as well as its apparent professionalization and actual politicization, resulting in phenomena related to the mediatization and tabloidization of politics.

The prospect of Poland's joining the EU stirred various emotions and triggered a series of purposeful activities carried out in many dimensions and in numerous areas. Both those at the national and local level were supposed to prepare Poles well for this move. Another desirable outcome concerned the increased political commitment and awareness of Polish society. Even though, in the initial period of negotiations, Poles clearly mistrusted the government and the activity of individual persons, a clear majority were in favor of accession to the EU in the final vote. The political activity and commitment of Polish society advantageously impacted on the level of political culture at that time. The downside involved a profound and distinct division into the supporters and opponents of the accession, both in the media and among political parties. ; The prospect of Poland's joining the EU stirred various emotions and triggered a series of purposeful activities carried out in many dimensions and in numerous areas. Both those at the national and local level were supposed to prepare Poles well for this move. Another desirable outcome concerned the increased political commitment and awareness of Polish society. Even though, in the initial period of negotiations, Poles clearly mistrusted the government and the activity of individual persons, a clear majority were in favor of accession to the EU in the final vote. The political activity and commitment of Polish society advantageously impacted on the level of political culture at that time. The downside involved a profound and distinct division into the supporters and opponents of the accession, both in the media and among political parties.

Jednostki samorządu terytorialnego stanowią bardzo ważne struktury w tworzeniu i realizacji polityki regionalnej na szczeblu województwa, jak również polityki lokalnej na szczeblu powiatu i gminy. W selekcji kandydatów do samorządowych organów władzy, pierwszoplanową rolę odgrywają partie polityczne. Partyjne procedury tworzenia i zatwierdzania list wyborczych na radnych, a także sposób wyboru jednoosobowych organów samorządowych mają niebagatelne znaczenie dla jakości regionalnych i lokalnych elit władzy. Na charakter przywództwa politycznego występującego na szczeblu regionalnym lub lokalnym niewątpliwy wpływ wywierają powiązania personalne struktur partyjnych z władzami samorządowymi, jak również typ kultury politycznej dominującej w danej społeczności. Przedmiotem artykułu jest przedstawienie powyższych uwarunkowań związanych z wyłanianiem i funkcjonowaniem władz samorządowych. ; Local authority units constitute significant structures in the creation and execution of regional policy at the regional level, as well as local policy at the district and municipal levels. Political parties play the leading role in selecting candidates for local govemment bodies. Party procedures for composing and approving councilors' ballot papers, as well as the method of electing single person local authorities are crucial for the quality of regional and local elites of power. The character o f political leadership at regional and local levels is undoubtedly influenced by personal relations between party structures and local authorities, as well as by the type of political culture that dominates in a given community. The subject of the paper is the presentation o f the above determinants, regarding the appointment and functioning of local authorities.

The aim of the article is to describe the process of democracy as it has been functioning in Poland over the last decade. The main research hypothesis in the article is that the political culture has had a crucial impact on the functioning of democracy in Poland. The author's goal was to describe the process of political rivalry and the determinants of the process of consolidating democracy. The text is of an interdisciplinary character, since the research problem has been analyzed from the political, sociological and philosophical perspectives. While verifying the hypothesis put forward, it was observed that it is the low level of political culture that is very likely to have a negative impact on the functioning of democracy in Poland. An attempt to analyze the research problem may make a significant contribution to further study of the process of consolidating democracy in Poland.

I join those who claim that the category of political culture in science is confusing and useless, and that its isolation for research purposes is pointless2. I omit the history of the notion of political culture, I do not deal with its definitions, I do not refer to the classification, I do not consider what should be adapted to political culture from one or another understood culture in a general sense. My focus is on showing that what is called "political culture" is essentially nothing other than politics, policy, polity or the selected elements that contribute it.

The author addresses the social participation issue in the context of its significance to public policy in Poland. He examines the barriers limiting the expansion of participation. He notices them in the way a democracy functions ("failed democracy" according to Democracy Index), as well as in the way the dialogue has been organised (for example, two separate currents have been established - i.e. the social one and the civic one, which is quite unusual by Western European standards). He regards the politicians' perception of what a democracy is as a next barrier. As a result of that one can see lower standards of public sphere in place, antiquated public governance still in place, the underdevelopment of the legal framework for social dialogue and the low quality of policy-making. The author also describes the most important social phenomena relating to the functioning of the social and civic dialogue mechanisms. He analyses the sources of the current condition of the dialogue in terms of historical, structural as well as political factors.

Celem poniższego artykułu jest przeprowadzenie analizy na temat kultury strategicznej Węgier po zmianach ustrojowych. Poznanie węgierskiej kultury strategicznej jest niezbędne do zrozumienia decyzji strategicznych i politycznych dotyczących bezpieczeństwo dla sojuszników oraz partnerów politycznych. Węgierska strategia opiera się między innymi na położeniu geopolitycznym, doświadczeniach historycznych o sytuacji wewnętrznej i zewnętrznej. Węgry są małym krajem, co uwarunkuje jego kulturę strategiczną. Kraj podobnie jak inne państwa w regionie po upadku Układu Warszawskiego jednoznacznie określił cel strategiczny - dołączenie się do struktury euroatlantyckiej. Najważniejszymi momentami okresu badanego jest zaproszenie do Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego w 1999 roku oraz dołączenie do Unii Europejskiej w 2004 roku. W badanym okresie 1990-2020 zostało wydanych 5 strategii bezpieczeństwa narodowego. Dokumenty te są podstawą do analizy kierunku rozwoju, jak i współpracy w aspekcie bezpieczeństwa kraju. Węgry od zmian ustrojowych prowadzili pokojową politykę w regionie. Mimo zgrzytów historycznych ciągnących się od dwóch wojen światowych, traktaty pokojowe nie zostały głównym elementem kultury nienawiści i wrogości. Najnowsza strategia z 2020 roku wydana na początku pandemii Sars-CoV-2 jest jedną z najbardziej rozbudowaną od 1990 roku. Mimo 30 lat od zmianach ustrojowych nie można mówić o własnej kulturze strategicznej Węgier. Kraj o małej potencjale społeczno-gospodarczym w dobie globalizacji nie ma możliwości tworzenia własnej kultury strategicznej bez uwzględnienia otoczenia a także sojuszników i organizacji międzynarodowych działających w regionie. Wynika to między innymi z charakteru uchwalenia i pracy nad strategią. Analiza opiera się na analizach dokumentów strategicznych w okresie 1990-2020, a także literatury węgierskiej. Ze względu na analizy dokumentów i literatury można wywnioskować charakterystyczne cechy kultury strategicznej regionu Środkowej Europy, a także doświadczenia historyczne z czasów zimnej wojny i strefy wschodniej do której Węgry należą. ; The aim of the article is to analyze the strategic culture of Hungary after the political changes in 1990. Getting to know the Hungarian strategic culture it is inevitable to understand the strategic political decisions regarding security for political allies and partners. The Hungarian strategy is based, inter alia, on the geopolitical situation, historical experience, internal and external situation. Hungary's culture is conducted by small countries situation. The country, similarly, to others in the region after the collapse of the Warsaw Pact, clearly defined its strategic goals, which included the joining the Euro-Atlantic structures. The most important moments of the analyzed period are the invitation to the North Atlantic Treaty Organization in 1999 and joining to the European Union in 2004. In the period from 1990 to 2020, five national strategies were issued. These documents are the basis for the analysis of development directions and cooperation in the aspect of security. Since the political changes, Hungary has pursued a peaceful policy in the region. Even the historical experiences of the two lost world wars and peace treaties, did not remain the main element of the Hungarian culture of hatred and hostility. The latest strategy from 20202, released at the beginning of the Sars-CoV-2 pandemic, is one of the most extensive strategy since 1990. Despite 30 years after the political changes, it is impossible to speak of Hungary's own strategic culture. A country with a small socio-economic potential in the era of globalization cannot create its own strategic culture without considering its location, allies and international organizations operating in the region. This is due, inter alia, to the nature of the adoption and work on the strategy. The analysis is based on analyzes of strategic documents in the period 1990-2020, as well as Hungarian literature. Due to the analysis of documents and literature it is possible to deduce the characteristic features of the strategic culture of the Central European region as well as historical experiences from the Cold War and the Eastern zone to which Hungary belongs.