Suchergebnisse

Demography is typically defined as the study of human populations and the changes in their quantity associated with migration, fertility, and mortality. The term demography comes from Greek word and means "describing people." Thus, this discipline deals with the characteristics of the population, taking into account features such as, sex ratio, age structure, composition, spatial distribution, and population density. In addition, sometimes a distinction is made between "formal demography" or "demographic analysis," which includes the statistical analysis of population parameters and their dynamics, and "population studies," that is, the analysis of the causes and effects of changes in the structure of the population in a broader context and in connection with other phenomena and processes.

In recent years, there has been an intense public debate about the implementation of the age-friendly cities and communities concept as well as its more recent and broader iteration related to smart healthy age-friendly environments (SHAFE). The first part of the article introduces the basic concepts and current activities of the European Commission in the area of promoting intergenerational dialogue and programming intergenerational relations policies. This discussion is followed by concise analyses of case studies focused on selected social innovation projects and methodologies aimed at: (1) empowering facilitators of the concepts of age-friendly cities and communities as well as smart, healthy and inclusive environments; (2) facilitating citizens, especially older people, to deal with public health crises; and (3) supporting the voice of senior citizens in deciding on the goals and objectives of public policies (co-design), their implementation (governance, co-delivery/co-production of public services) as well as their monitoring and evaluation (co-assessment). The final section contains recommendations for selected entities responsible for public policies on ageing and suggestions for further research directions.

Podstawowym założeniem artykułu jest uznanie, że złożoność wyzwań związanych ze starzeniem się populacji wymusza rozwój powiązań kooperacyjnych między podmiotami polityki publicznej reprezentującymi różne sektory. Innymi słowy: niezbędna jest bardziej intensywna i lepiej skoordynowana współpraca między organizacjami sektora publicznego, komercyjnego, pozarządowego, nieformalnego oraz sektora obejmującego podmioty gospodarki społecznej (np. spółdzielnie). Zasadnicze znaczenie ma w tym kontekście wdrażanie założeń teorii współzarządzania (governance), koprodukcji oraz mieszanej gospodarki dobrobytu (inaczej: wielosektorowej polityki społecznej). W konsekwencji artykuł wskazuje na wybrane wątki dyskursu dotyczącego relacji procesu starzenia się ludności z przedsiębiorczością społeczną i innowacjami społecznymi. Tekst przytacza także przykłady dobrych praktyk i inicjatyw z obszaru gospodarki społecznej. Podsumowanie zawiera rekomendacje dla podmiotów polityki publicznej oraz proponowane kierunki dalszych badań.

The article presents an overview of selected connections of the COVID-19 pandemic with risk theories. The study first explores the basic concepts of preparing and mobilizing networks of public policy actors to act together under conditions of uncertainty. The following section discusses the pandemic risk preparedness and fighting. Then, selected possible social, economic and political effects of the COVID-19 pandemic are discussed. In summary, recommendations regarding the public management in the further stages of the pandemic development and in the post-pandemic period were indicated, as well as proposals for further research directions.

Artykuł zwraca uwagę na powiązania procesu starzenia się społeczeństwa z kształtowaniem zmian organizacyjnych zachodzących w miejskich instytucjach kulturalnych i artystycznych w zakresie świadczenia usług dla osób starszych. Przybliżone zostają główne cechy zachodzących na początku XXI wieku przemian pracy i czasu wolnego oraz zjawiska kreatywnej gospodarki wraz z nową stratyfikacją społeczną i nowymi czynnikami rozwojowymi. Zarysowany został także paradygmat kreatywnego starzenia się, korzyści i bariery budowania kapitału kreatywnego seniorów oraz zagraniczne i krajowe przykłady wykorzystywanych na tym polu rozwiązań a zarazem obszarów dalszych badań.

The paper presents the idea of the "silver economy" as an economic system related to population ageing and highlights the features of this policy idea. The study first describes the discourse and stages of the process of constructing this system by international and national actors of the public policy on ageing. Next, a critical analysis of the dimensions and areas of implementation and development of the silver economy as a policy concept was provided together with a review of its external and internal limitations. The conclusion includes suggestions for the future research directions.

Age integration - a term used in social gerontology in at least two senses. In a narrow perspective - adopted mainly in English-language literature - age integration refers to such a structure of social roles in various institutions that allows for differences, but they do not depend strictly on the age structure, i.e. whether someone is a middle-aged adult or in an older age (Phillips et al., 2010). This is particularly about educational, economic, political, religious and leisure institutions in which people from different age groups and generations play different roles and occupy different positions. Age integration is based on the assumption that access to the institution, the possibility of exiting it and access to products (called outputs); services implemented in reality and benefits and outcomes paid out; the effects of implemented services and services, eg reduction of poverty, improvement of health, activities of these institutions is equal for all regardless of age.

Gerontologia kreatywna - dział gerontologii społecznej postulowany przez Anitę Stefańską i Martę Szabelską-Holeksę (2013, s. 155-165). Docelowo subdyscyplina ta ma zajmować się problematyką twórczości i kreatywności osób starszych. Gerontologia kreatywna jest przede wszystkim związana z psychologią twórczości, a szczególnie z akmeologią kreatywną, czyli psychologią osobowości twórczej człowieka. Gerontologia kreatywna z jednej strony korzysta z wiedzy pochodzącej z geriatrii, gerontopsychologii, gerontologii eksperymentalnej, gerontosocjologii i geragogiki. Z drugiej strony zaś podstawy gerontologii kreatywnej osadzone są w działach akmeologii kreatywnej, w szczególności w: historii akmeologii kreatywnej, akmeologii kreatywnej działalności zawodowej, akmeologii kreatywnej osobowości, eksperymentalnej akmeologii kreatywnej oraz stosowanej akmeologii kreatywnej (Wiszniakowa, 2003, Szarota, 2004). Konceptualizacja teorii gerontologii kreatywnej jest próbą zastosowania teorii istniejących już na gruncie psychologii i gerontologii. Gerontologia kreatywna jako nauka multidyscyplinarna ma także korzystać z dorobku socjologii, filozofii, medycyny, biologii, ekonomii, demografii, antropologii społecznej i kultury, pedagogiki społecznej, kultur i twórczości oraz nauk o kulturze i sztuce.

Generacja sandwicz - grupa osób w wieku średnim, która ze względu na swoją centralną pozycję (status) w strukturze wieku i w związanej z nią stratyfikacji wiekowej stanowi generację (pokolenie), które jednocześnie opiekuje się osobami starszymi (przeważnie swoimi rodzicami) i osobami młodszymi (przeważnie swoimi dziećmi). Zjawisko to określane jest też jako "kobiety w środku" (ang. women in the middle) lub "złapani w środku" (ang. being caught in the middle). Koncepcja "generacji sandwicz" ("pokolenia kanapki") w wąskim ujęciu odnoszona jest przeważnie do tradycyjnie postrzeganych ról opiekuńczych kobiet, które są w wieku środkowym (środkowej dorosłości), a zarazem na przedpolu starości (przed późną dorosłością). W ujęciu feministycznym społeczne oczekiwania wobec kobiet znajdujących się między 40. a 60. rokiem życia są zorientowane z jednej strony na udzielanie pomocy dzieciom i młodzieży w uzyskaniu samodzielnego dorosłego życia, z drugiej zaś są ukierunkowane na udzielanie pomocy pielęgnacyjnej starszemu pokoleniu szczególnie w przypadku niepełnosprawności, otępienia lub choroby Alzheimera. Oczekiwania wobec powyższych ról opiekuńczych są sformalizowane w mniejszym (np. tradycja, równość płci, krąg kulturowy, stereotypy) lub większym stopniu (np. polityka rodzinna państwa, polityka kadrowa przedsiębiorstw, powszechność programów równowagi praca-życie) co prowadzi do nierówności między kobietami i mężczyznami (Korzec, 1997).

The term "creative aging," in the broadest sense, describes an aging policy idea that focuses on highlighting the creativity of older adults in order to prepare individuals and communities to manage old age. Programs focus on the evolution of creativity over the lifespan and aim to provide meaningful participatory engagement, especially through the arts.

Generational differences in societies are characteristics generally attributed to people's age that constitute a sociocultural phenomenon. Divisions in the generations differ across nations and extend even to civilizations. Perception and recognition of the different characteristics of each generation affect the cooperation between people in social, political, and economic capacities, and subsequently extend to entities in the public, informal, commercial, and nongovernmental sectors. From the perspective of social justice, it is important to draw attention to how workplace management techniques are used to promote equal opportunities among representatives of various generations.

The shaping of creative economy is particularly important for development of cities and regions. This process can be analyzed in conjunction with changes in work and leisure time and their place in the human life cycle. This article aims to approximate the main features of: contemporary position of elderly people, creative ageing policy, benefits from seniors creativity and controversies linked to this concept. This essay also indicates the patterns of recommendations and activities in development of services for older people which may be the subject of further in-depth research. These examples exist in: (1) documents and strategic programs, (2) the activities of network organizations and (3) the activities of urban cultural and artistic institutions.