Suchergebnisse

Bu araştırmada üniversite öğrencilerinin, karar verme stillerinin ve karar vermede özsaygı düzeylerinin utangaçlık ve benlik saygısı açısından incelenmiştir. Araştırmanın genel evreni, Selçuk Üniversitesinin farklı fakültelerinde öğrenim görmekte olan 1., 2., 3., 4. Sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırmanın çalışma evreni Eğitim Fakültesi, Mesleki Eğitim Fakültesi, Teknik Eğitim Fakültesi, Fen Edebiyat Fakültesi olarak belirlenmiştir. Araştırma örneklemi bu fakültelerin çeşitli bölümlerinde öğrenim görmekte olan öğrencilerin tesadüfi küme örnekleme yöntemi ile seçilmiştir. Araştırma örneklemi toplam 636 kız ve erkek öğrenciden oluşmaktadır. Verilerin analizinde karar vermede özsaygı, karar verme ile düşük ve yüksek utangaçlık ve benlik saygısı ilişkisini ortaya koymak amacıyla gruplar için t testi kullanılmıştır. Karar vermede özsaygı ve karar verme stilleri ile utangaçlık ve benlik saygısını açıklama gücünü ve ne düzeyde açıkladığını belirlemek amacıyla regresyon analizi tekniği kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgular kısaca şöyle özetlenebilir: 1. Araştırma bulgularına utangaçlık açısından bakıldığında, utangaçlık ile karar vermede özsaygıyı ve dikkatli karar verme arasında negatif yönde bir ilişki olduğu yani utangaçlık arttıkça karar vermede özsaygı ve dikkatli karar vermenin azaldığını göstermiştir. 2. Benlik saygısı ile karar vermede özsaygı ve panik karar verme ile anlamlı bir ilişki saptanmış bunun yanında karar vermede erteleyici yaklaşım arasında anlamlı bir ilişkinin olmadığı bulunmuştur. 3. Karar vermede özsaygı puan ortalamaları ile düşük ve yüksek utangaçlık düzeylerine bakıldığında öğrencilerin utangaçlık düzeyleri düştükçe karar vermede özsaygı puan ortalamaları artmaktadır. Aynı durum dikkatli karar vermede de mevcut iken kaçıngan, erteleyici ve panik karar verme durumlarında öğrencilerin utangaçlık düzeyi düştükçe kaçıngan, erteleyici ve panik karar verme düzeyleri de düşmektedir. 4. Karar vermede özsaygı puan ortalamalarına baktığımızda benlik saygısı düşük olan öğrencilerde karar vermede özsaygı puan ortalamaları düşerken yüksek olan öğrencilerde de yükseldiği tespit edilmiştir. Kaçıngan karar verme alt boyutunda bakıldığında ise benlik saygısı yükseldiğinde kaçıngan karar verme davranışı düşerken benlik saygısı yüksek öğrencilerde kaçıngan karar verme durumlarında düşüş gözlemlenmektedir. Karar vermenin diğer alt boyutları olan dikkatli karar verme, erteleyici karar verme ve panik karar vermede anlamlı bir fark olmadığı saptanmıştır. ; This study examined decision making styles and self-esteem levels of university students regarding shying, self-esteem. The general universe of the study is 1, 2, 3, 4 year students who are educated in different faculties of Seljuk University. The working universe of the study has been determined as Faculty of Education, Faculty of vocational Training, Technical Training Faculty and Faculty of Arts & Science. The research sampling has been selected by random cluster sampling method among the students who are educated in various departments of those faculties. Total research sampling composes 636 students. ?T test? has been used for the groups to set forth relation self-esteem, decision-making and low, high shying and self-esteem while analyzing data. Regression analyze technique has been used to determine self-esteem at decision-making and decision making styles and shying and self-esteem explanation power and to determine in what level it was explained. The obtained findings at the research can be summarized briefly as follows: 1. When the research findings were considered regarding shying, it has been concluded that there is negative relation between shying and self ? esteem decision-making and carefully decision making; in another mean as much as shying increases self-esteem and careful decision-making decreases. 2. It has been concluded that a meaningful relation was determined between self-esteem at decision making and panic decision-making; beside this no any meaningful relation was found between postponing approaches at decision making. 3. When it is considered in view of decision making self-esteem point average and low and high shy levels; it is observed that as long as decreasing students? shy levels, self-esteem point average at decision making is increased. The same situation is current for careful decision-making but as much as decreasing shy level of students, students? shying, postponing, panic decision making level also decreases at the shying, postponing and panic decision-making situations. 4. When we consider the self-esteem point average at decision making, it has been determined that while the point average of students with low self-esteem is decreasing but the point average of students with high self-esteem is increasing. When it is considered from sub dimension of shy, it is observed that as much as the students? self-esteem is increasing, on the other hand shy decision making behavior decreases with high self-esteem students. It has been determined that there is no any meaningful difference at other sub dimensions of decision making, as carefully decision making, postponing decision making and panic decision making.

Bu araştırmada üniversite öğrencilerinin karar vermede öz saygı, karar verme stilleri ve kişilik özellikleri alt boyutları puan ortalamalarının öz-anlayış düzeyi, cinsiyet, sınıf, üniversiteye giriş puan türü, yaşamının çoğunun geçirildiği yer, ailenin gelir düzeyi, aile yapısı ve anne-baba tutumu değişkenlerine göre anlamlı düzeyde farklılaşıp farklılaşmadığı ilişkisel olarak incelenmiştir. Araştırmanın diğer bir amacı da karar vermede öz saygı, karar verme stilleri ve kişilik özellikleri arasında anlamlı düzeyde bir ilişkinin olup olmadığının saptanmasıdır. Değişkenler arasındaki ilişkinin anlamlı düzeyde farklılaşıp farklılaşmadığını saptamak amacıyla değişkenlere bağlı olarak t testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) uygulanmıştır. Farklılaşmanın kaynağını belirlemek amacıyla Tukey testi uygulanmıştır. Karar vermede öz saygı, karar verme stilleri ve kişilik özellikleri arasındaki ilişkinin analizi Pearson Momentler Çarpım Korelasyon Katsayısı tekniği ile yapılmıştır. Üniversite öğrencilerinin öz-anlayış düzeyleri düşük, orta ve yüksek olarak bağımsız değişkene dönüştürülmüştür. Öğrencilerin Öz-Anlayış Ölçeği puanlarının ortalaması 75.16, standart sapması ise 14.48'dir. Bu durumda 60'ın altındaki puanlar düşük, 61-88 arasındaki puanlar orta ve 89'un üstünde yer alan puanlar ise yüksek öz anlayış düzeyleri olarak adlandırılmışlardır. Araştırmada ?Kişisel Bilgi Formu?, Üniversite öğrencilerinin öz-anlayış düzeylerinin belirlenmesinde, Deniz, Kesici ve Sümer'in (2009) geçerlilik ve güvenirlik çalışmasını yaptığı ?Öz?Anlayış Ölçeği?; Üniversite öğrencilerinin karar verme stillerinin belirlenmesinde Deniz'in (2004) geçerlik ve güvenirlik çalışmasını yaptığı ?Melborne Karar Verme Ölçeği I?II (MKÖ, I-II)?; Üniversite öğrencilerinin kişilik özelliklerinin belirlenmesinde Bacanlı, İlhan ve Aslan'ın (2007) geçerlik ve güvenirlik çalışmasını yaptığı ?SDKT Kişilik Ölçeği (SDKT)? uygulanmıştır. 1. Üniversite Öğrencilerinin Öz-Anlayış Düzeylerine Göre Karar Vermede Öz Saygı ve Karar Verme Stillerine ilişkin bulgular; a. Üniversite öğrencilerinin öz-anlayış düzeylerine göre, karar vermede öz-saygı ve karar verme stillerinin anlamlı düzeyde farklılaştığı görülmektedir. b. Cinsiyet değişkeni açısından üniversite öğrencilerinin karar vermede öz-saygı, karar verme stillerinden dikkatli ve erteleyici alt boyutlarında anlamlı düzeyde bir farklılaşma gözlenmezken; kaçıngan ve panik karar verme stillerinde ise cinsiyet değişkeni açısından anlamlı düzeyde farklılaşma gözlenmiştir. c. Sınıf değişkeni açısından üniversite öğrencilerinin karar vermede öz-saygı ve karar verme stillerinden dikkatli karar verme alt boyutu anlamlı düzeyde farklılaşmazken, kaçıngan, erteleyici ve panik karar verme stili anlamlı düzeyde farklılaşmaktadır. d. Üniversiteye giriş puan türü değişkeni açısından karar vermede öz saygı, kaçıngan ve panik karar verme stili anlamlı düzeyde farklılaşmaktadır. e. Üniversite öğrencilerinin yaşamlarının çoğunu geçirdikleri yer değişkeni açısından karar vermede öz-saygı ve panik karar verme stili anlamlı düzeyde farklılaşmaktadır. f. Üniversite öğrencilerinin karar vermede öz saygı ve karar verme stilleri puan ortalamaları aile yapısı değişkenine göre anlamlı düzeyde farklılaşmamaktadır. g. Üniversite öğrencilerinin anne-baba tutumları değişkenine göre karar vermede öz- saygı, karar verme stillerinden kaçıngan, erteleyici ve panik karar verme stili puan ortalamaları arasında anlamlı düzeyde bir farklılaşma saptanmıştır 2. Üniversite Öğrencilerinin Öz-Anlayış Düzeylerine Göre Kişilik Özelliklerine İlişkin Bulgular; a. Üniversite öğrencilerinin öz-anlayış düzeylerine göre kişilik özellikleri alt boyutlarının anlamlı düzeyde farklılaşmıştır. b. Cinsiyet değişkeni açısından üniversite öğrencilerinin kişilik özellikleri alt boyutlarından ?dışadönüklük, deneyime açıklık, yumuşak başlılık ve sorumluluk? puan ortalamaları anlamlı düzeyde farklılaşmazken; ?duygusal dengesizlik/nevrotizm? alt boyutunda cinsiyet değişkeni açısından anlamlı düzeyde bir farklılaşma gözlenmiştir. c. Sınıf değişkeni açısından üniversite öğrencilerinin kişilik özellikleri alt boyutlarından ?duygusal dengesizlik/nevrotizm, yumuşak başlılık ve sorumluluk? puan ortalamaları anlamlı düzeyde farklılaşmazken; ?dışadönüklük ve deneyime açıklık? alt boyutunda sınıf değişkeni açısından dördüncü sınıflar lehine anlamlı düzeyde bir farklılaşma gözlenmiştir. d. Üniversiteye giriş puan türü değişkeni açısından üniversite öğrencilerinin kişilik özellikleri alt boyutları ?duygusal dengesizlik/nevrotizm, dışadönüklük, deneyime açıklık, yumuşak başlılık ve sorumluluk? puan ortalamaları anlamlı düzeyde farklılaşmamaktadır. e. Aile geliri değişkenine göre öğrencilerin kişilik özellikleri alt boyutlarından ?duygusal dengesizlik/nevrotizm, dışadönüklük, deneyime açıklık ve yumuşak başlılık? puan ortalamaları anlamlı düzeyde farklılaşmazken; sorumluluk alt boyutunda anlamlı düzeyde farklılaşma saptanmıştır. f. Aile yapısı değişkeni açısından üniversite öğrencilerinin kişilik özellikleri alt boyutlarından ?duygusal dengesizlik/nevrotizm, yumuşak başlılık ve sorumluluk? puan ortalamaları anlamlı düzeyde farklılaşmazken; ?dışadönüklük ve deneyime açıklık? alt boyutunda aile yapısı değişkeni açısından geniş aile lehine anlamlı düzeyde bir farklılaşma gözlenmiştir. g.Üniversite öğrencilerinin anne-baba tutumları değişkenine göre kişilik özellikleri alt boyutlarından ?duygusal dengesizlik/nevrotizm, dışadönüklük ve deneyime açıklık? puan ortalamaları arasından anlamlı düzeyde bir farklılaşma saptanmıştır. 3. Karar Vermede Öz-Saygı, Karar Verme Stilleri ve Kişilik Özellikleri Arasındaki İlişkin bulgular; Karar vermede öz-saygı ve dikkatli karar verme stili puanları ile ?duygusal dengesizlik/nevrotizm? puanları arasında negatif yönlü bir ilişki varken; ?dışadönüklük, deneyime açıklık, yumuşak başlılık ve sorumluluk? arasında pozitif yönlü anlamlı ilişkiler saptanmıştır ; In this research, self-esteem of the university students in decision making, the style of their the style of the decision making and Self-esteem in decision making according to the Self-compassion levels of university students and personality features are examined according to these variables meaningfully whether they differ or not : the sub-dimensions, the level of self-compassion of the average of the scores, the gender, the class, the type of the university entrance exam points, the place where s/he has spent most of his/her life, the income level of the family, the structure of the family, and the attitude of the parents. Another aim of the research is to determine whether there is a meaningful level of the relationship between self-esteem, the style of decision making and personality features. With the aim of determining the relationship between the variables whether they differ or not, t test and one-way variance analysis (Anova) were applied depending on these variables. With the aim of designating the resourse of the differentiation Tukey test has been applied. In decision making, the analysis of the relationship between self-esteem, the style of decision making and personality features is done with the technique of Pearson Moments Product Correlation Coefficient. The level of the self-compassion of the university students is transformed into independent variable as low, average and high. The average of the Self-Compassion Scale points of the students is 75.16, the standard deviation is 14.48. In this situation, the points below 60 is called low, the points between 61-88 are called average and the ones above 89 are called high self understanding levels. In the research, in the determination of ?Personal Information Form? in determining the self-compassion levels of the university students, validity and reliability works of Deniz, Kesici and Sumer?s (2009) about ?Self-Understanding Scale?; in determining the style of the decision making of the university students, ?The Melbourne Decision Making Scale I-II (MKÖ, I-II)? which Deniz has made the study on validity and reliability works was applied; in determining the personality features of the university students , ?SDKT Personality Scale (SDKT)? which Bacanlı, İlhan and Aslan?s have made the study on validity and reliability works have been applied. In this research, the findings gained can be summarized as following ; 1.The findings pertaining to the style of the decision making and Self-esteem in decision making according to the Self-Compassion levels of university students 1. The style of the decision making and self-esteem in decision making can be observed expressively as differed according to the Self-Compassion Levels of university students. 2. While there is no differentiation observed expressively in careful and postponing sub dimensions, among the styles of the decision making and self-esteem in decision making of university students, at the point of gender variable, in the styles of hesitant and panic decision making differentiation has been observed in the meaning level at the point of sex variable. 3. While at the point of class variable, the styles of the decision making and self-esteem in decision making of university students careful decision making sub dimension does not differentiate in the meaningful level, hesitant, postponing, panic decision making style differentiate meaningfully. 4. At the point of the variable of the type of university entrance point, self-esteem in decision making, hesitant and panic decision making style differentiate meaningfully. 5. At the point of the variable of the place where the university students spend most of their life, self esteem in decision making, panic decision making style differentiate meaningfully. 6. The average points of the styles of the decision making and self-esteem in decision making of university students do not differentiate meaningfully according to the variable of the structure of the family. 7. According to the variable of the parents? attitudes of the university students, among the styles of the decision making and self-esteem in decision making of university students, hesitant, postponing and panic decision making average points a meaningful level of differentiation has been determined. 2. The findings related with the Personality Features according to the Self-Understanding levels of the University Students are as follows: 1. The Personality Features sub dimensions differentiate meaningfully according to the Self-Understanding levels of the University Students. 2. While at the point of the gender variable, the personality features among sub dimensions of the university students extroversion, being open to experience, being compliant and responsibility points averages do not differentiate in the meaningful level, there occurs a differentiation in the emotional imbalance/neurotism sub dimension at the point of the sex variable. 3. While at the point of the class variable, among the sub dimensions personality features of the university students, emotional imbalance/neurotism, being compliant and responsibility point averages do not differentiate meaningfully; there seems a meaningful level of differentiation in the sub dimension of extroversion and being open to experience in favour of the fourth classes at the point of the class variable. 4. At the point of the variable of the type of university entrance point, sub dimensions of the personality features of the university students, emotional imbalance/neurotism, extroversion, being open to experience, being compliant and responsibility point averages do not differentiate meaningfully. 5. While according to the variable of the income of the family, in the sub dimensions of the personality features of the students, emotional imbalance/neurotism, extroversion, being open to experience and being compliant points averages do not differentiate meaningfully, there seems a differentiation in the responsibility sub dimension. 6. While at the point of the structure of the family, in the sub dimensions of personality features of the university students emotional imbalance/neurotism, being compliant and responsibility points averages do not differentiate meaningfully, in the sub dimension of extroversion and being open to experience at the point of the structure of the family in favour of big family there seems a meaning level of differentiation.g. According to the variable of sub dimensions of the parents? attitudes of the university students, among emotional imbalance/neurotism, extroversion, being open to experience average points, a meaningful differentiation has been determined. 3. The findings pertaining to the relationship between the style of Self-Esteem decision making and the personality features are as following: In decision making between self-esteem and careful decision making style points with the emotional imbalance/neurotism points in negative-way relationship, between extroversion, being open to experience, being compliant and responsibility positive way meaningful relationship were determined.

Temsili demokrasiler için yapılan seçimler, iktidarların meşruluk kaynaklarıdır. Siyasal seçimler bu demokrasiler için önem arz etmektedir. Siyasal seçimlerin temel aktörü olan seçmenlerin davranışlarını anlamlandırmak da iktidara talip olan partilerin ve liderlerin ilgi alanına girmekte, tüm bu hususlar seçmen davranışlarını siyaset biliminin önemli inceleme konularından biri haline getirmektedir. Seçmen davranışlarına etki eden birçok faktör vardır. Yaş, cinsiyet, aile, çevre, gelir düzeyi ve eğitim bu faktörlerden ilk anda sayabildiklerimizdir. Fakat günümüzün seçmenlerinin güvenlik kaygısı ile güçlü devlet vatandaşı olma isteği, oy verme davranışlarını siyasi lider faktörü çerçevesinde şekillendirmelerine neden olmuştur. Üstelik güçlü lider isteği artık siyasal kültürler üzerinde neredeyse tüm ülkelerin seçmenlerinde genel olarak bir eğilim göstermektedir. Tezin yukarıda da özetlenen iddiası kapsamında; seçmen davranışlarına etki eden en önemli faktörün siyasi lider olduğu fakat bu etkinin sadece siyasal kültürle açıklanamayacağı, günümüzde yaşanan güvenlik kaygısının, seçmenlerin, siyasi lideri gözeterek oy verme davranışlarını şekillendirdikleri yapılan anket çalışmaları ile de kanıtlanmıştır. ; Elections for representative democracies are the legitimacy sources of power. Political elections are important for these kind of democracies. Understanding the behavior of the voters who are the main actors of the political elections, is also of interest to the parties and leaders who want to take power. There are many factors affecting voter behavior. Mainly age, gender, family, environment, income level and education are among these factors. However, today's electorate's security concern and strong state demand have led us to think that the leading factor in voting behavior is more effective. Moreover the demand for a strong leader shows a general tendency in the voters of almost all countries on political cultures. Within the scope of the claim of the thesis summarized above; It has also been proved by the surveys that the most important factor affecting the voter behavior is political leader but this effect cannot be explained only by political culture, the security concern of today, the voters shape the voting behavior by considering the political leader.

Ekonomik, sosyal ve politik yönden büyük değişimlerin yaşandığı günümüzde liderlik, bir etkileme süreci ve ilişki biçimi olarak ele alınır. İktidarın ele geçirilmesi ve doğru olarak kullanılması üzerinde yoğunlaşan siyasi liderlik ise kitleleri etkilemek suretiyle toplumsal değişimleri gerçekleştirebilecek bir süreci ihtiva eder. Bu açıdan bakıldığında, sonuçlarının gelecekte elde edilmesi ve geleceğin belirsizliğini taşıması nedeniyle karar alma faaliyeti, bu sürecin can alıcı bölümünü oluşturur. Karar alma sürecini etkileyen birçok faktör olmakla birlikte, siyasi liderlerin kişisel özelliklerini, deneyimlerini, yeteneklerini kapsayan bireysel faktörlerin, siyasi karar alma sürecini etkileyen en önemli unsur olduğu açıktır. Bu çalışmada, siyasi liderlerin kişilik sistemlerinin karar alma sürecine olan etkisi ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Bu bağlamda Mustafa Kemâl Atatürk model olarak ele alınmıştır. Çalışmada liderlik, karar alma süreci ve bu sürece liderlerin kişilik özelliklerinin etkileri üç ayrı bölümde incelenmiş, çalışmayla ilgili değerlendirmelere ise Atatürk'ün model olarak çerçevelendirilmesi ışığında son bölümde yer verilmiştir. Çalışmanın sınırlılıkları dolayısıyla siyasi liderlik kavramı, Machiavelli'nin hükümdara atfettiği özellikler ve Max Weber' in otorite anlayışı ele alınarak incelenmiş, kişilik sistemlerinin karar alma sürecine olan etkileri araştırılırken ise araç olarak, psikoloji biliminin öncülerinden olan Cari Gustave Jung tarafından kuramlaştırılan sekiz kişilik tipi kullanılmıştır. Tüm bu incelemelerin sonunda, siyasi liderlerin sahip olduğu kişilik özelliklerinin karar alma süreci üzerinde büyük bir etkiye sahip olduğu değerlendirilmiştir. ; Leadership is thought to be a process of influence and a way of relationship in today's world at which great changes are seen in the respect of economics, society and politics. Political leadership which focuses on seizing the power and using it appropriately includes a process that can realize social changes by influencing the society. In this respect, decision-making is the core point of this process as its results which do have the vagueness of the future can be reached in future. Although there are many factors that influence the process of decision-making, it is obvious that the individual factors including the personal properties, experiences, abilities of the political leaders are the most important elements influincing the process of decision-making. This study aims to figure out the effects of personality systems of political leaders on decision making process. In this context Mustafa Kemal Atatürk was analiezed as a model. In this study leadership, decision making process and the effects of leader's personality traits on this process has been dealt with in three different sections, and the evaluations about the study are stated in the last section under the light in which Atatürk is presented as a model. Because of the limitations of the study, the concept of political leadership is studied by taking the traits stated in "The Rules" by Machiavelli and Max Weber's understanding of the authority into account. On the other hand, while the effects of personality systems on decision making process are being explored, eight personality types which were theorized by Carl Gustave Jung who is one of the pioneers in science of psychology have been used. Eventually, it has been evaluated that the personality traits of poitical leaders have a great impact on decision-making process.

İran İslam Cumhuriyeti, Ortadoğu'da önemli bir bölgesel aktör olup yürüttüğü politikalarla dünya gündeminde kalmaya devam etmektedir. Bütün sınamalara rağmen kırk yılı geride bırakan İslam Cumhuriyeti'nin politikaları, özellikle de dış politika belirleme süreci ve bu sürecin etkenleri, çalışmanın odağını oluşturmaktadır. Bu kapsamda araştırma esnasında sadece dış politika üzerinde durulmamış, İran'ın dış politika belirleme sürecini etkilediğine inanılan tarih, inanç, kültür, sosyal yapı gibi öğeler ile bu öğelerin halk ve yöneticilerde bıraktığı etkiye de değinilmiştir. Aryailerin İran coğrafyasına yerleşmeye başladıkları dönem, araştırmanın başlangıç noktası olarak seçilmiş böylece İran halkı ve yöneticilerinin ulusal kimlik öğeleri incelenmiştir. Bunun yanında dış politikayı doğrudan etkilediğine inanılan İran rejiminin ideolojik yapısı da araştırmaya dâhil edilerek İran İslam Cumhuriyeti'nin dış politikasının temel motivasyonu anlaşılmaya çalışılmıştır. Çalışma kapsamında İran tarihi, İslam Cumhuriyeti'nin sosyal ve siyasal yapısı, yönetimde etkili olan kişi ve gruplar, nihai olarak İslam Cumhuriyeti'nin dış politikasına etki eden unsurlar ile buna bağlı olarak dış politikanın ana amacı incelenmiştir. İnceleme esnasında konu ile ilgili yerli ve yabancı kaynaklar taranmış, sonuç olarak İran İslam Cumhuriyeti'nin dış politikasının rejimin devamını sağlayacak şekilde tasarlandığı sonucuna varılmıştır. ; Islamic Republic of Iran, as a regional power in the Middle East, remains on the international agenda by its policies. The Islamic Republic survived for forty years despite all the tests; its policies, especially the foreign policy making process and, factors affecting it, are the focus of this study. The foreign policy is not the only focus in this context. The items such as history, belief, culture, social structure which are believed to be affecting the foreign policy decision-making process, the public and, the administrators were also mentioned. From this point, the era in which Arian tribes settled in the region was selected as the starting point to understand the national identity factors of Persians and their administrators. Additionally, the ideological background of the regime, which is believed to directly affect the policies of Islamic Republic, added to the study to analyze the main objective of the Iranian foreign policy. Within the scope of the study, the history of Iran, the social and political structure of the Islamic Republic, the affecting factors in the administration and ultimately the main purpose of the policy making process of the State were studied. During the examination, domestic and foreign sources were analyzed. As a result, it was concluded that the foreign policy of the Islamic Republic of Iran is being designed to maintain the survival of the regime.

Tüketiciler, satın alma kararlarını farklı kriterleri dikkate alarak yapmaktadırlar. Fiyat, kalite, moda, eğlence gibi başlıklarda toplanan bu kriterler tüketicilerin satın alma karar stillerini de şekillendirmektedir. Dolayısıyla tüketiciler karar alma stillerine göre pazar segmentlerine ayrılabilmektedir. Bu tez çalışması üç bölümden oluşmuştur. Tezin birinci bölümünde karar alma ve tüketici karar alma süreci, ikinci bölümünde tüketici karar alma stilleri ele alınmakta, üçüncü bölümünde tüketici karar alma stillerinin Türkiye ve Azerbaycan'da uygulanan anket çalışması araştırması yer almaktadır. Tezin uygulama kısmı için gereken veriler yüzyüze anket yöntemiyle toplanmıştır. Türkiye'de 388 ve Azerbaycan'da 391 kişiyle görüşülerek anket yapılmıştır. Anket çalışması sonucunda elde edilen veriler faktör analiziyle incelenmiş ve bulunan tüketici karar alma stilleri ülkelere göre karşılaştırılmıştır. ; Consumers making their purchase decisions according different criterias. The criterias were gathered under the subtitles like price, quality, fashion and entertainment make the decision-making styles of the consumers. So consumers are divided to market segments according to the decision-making styles.This thesis is formed from three chapters like theory, literature (old researches on this topic) and practice. It was discussed theory in the first chapter, literature in the second chapter and practice part in the third chapter. The statistics about the third chapter were gathered with survey method. The survey was made meeting 388 people from Turkey and 391 people from Azerbaijan. The datas getting in the end of the research were investigated by factor analyze and obtained decision-making styles were comparised.

In the process of forming expectations and decision-making, how brain processes internal and external information and experiences and the factors are affecting these processes are an important discussion. In this context, the relationship between an agent's emotions and rational reasoning ability and that between expectation formation and decision-making process are important. In the mainstream economic literature, expectation and decision-making theories are formed by perspectives reliant on the cognitive aspects of these processes. However, such perspectives do not explain the relationship of emotions and affect with intuitive and experiential systems. In this respect, the relationship between the experiential system and the rational system must be analyzed. They are expressed in metaphors of mind and emotion in psychology, cognitive neuroscience, and behavioral economics literature, which should be included more intensively in economic methodology. The dual-process theories applied in the field of psychology work on the information processing and thinking systems of an individual. The distinction and interdependence between the rational reasoning of the brain and the experiential process of information processing, especially those of the dual-process theories, show that the framework of economic expectations and established theories of decision-making is insufficient to understand the process of forming those processes. To overcome this important deficiency in economic literature, it is concluded with the help of related literature that emotions affect the expectation and decision-making formation and that the experiential process in the brain works in a manner that works together collaboration with the rational system.

Bu çalışmada üniversite öğrencilerinin karar verme stillerinin alt boyutları olan rasyonel, sezgisel, bağımlı, kaçınma ve kendiliğinden anlık karar verme stilleri ile suçluluk utanç ilişkisinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Araştırmanın örneklemini, tüm dünyayı ele alan Covid-19 salgını nedeni ile ulaşılabilen 453 üniversite öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmaya katılan üniversite öğrencilerine online iletişim kanalları arayıcılığıyla ulaşılmıştır. Katılımcıların 278'i (,4) kadın, 175'i (,6) erkek üniversite öğrencilerden oluşmaktadır. Araştırmadan elde edilen veriler, Kişisel Bilgi Formu, Karar Verme Stilleri Ölçeği (KVS), Sürekli Suçluluk ve Utanç Ölçeği (SUTÖ) kullanılarak toplanmıştır ve SPSS 22. programı kullanılarak istatistiksel analiz yapılmıştır. Elde edilen verilerin analizinde Bağımsız Ortalamalar için T testi, Tek Yönlü Anova, Pearson Korelasyon Analizi ve Çoklu Hiyerarşik Regresyon Analizi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda katılımcıların; cinsiyet, yaş, sınıf düzeyi ve kiminle yaşadıkları ile karar verme stilleri ve suçluluk utanç ölçeğinden alınan toplam puanlar arasında anlamlı farklılık olduğu ortaya çıkmıştır (p<0,05). Üniversite öğrencilerinin Karar Verme Stilleri Ölçeği rasyonel, sezgisel ve bağımlı alt boyutları ile suçluluk arasında anlamlı düzeyde pozitif ilişki bulunmuştur; Karar Verme Stilleri Ölçeği kaçınma ve kendiliğinden-anlık karar verme alt boyutları ile suçluluk arasında anlamlı düzeyde negatif ilişkiler olduğu görülmüştür. Üniversite öğrencilerinin Karar Verme Stilleri Ölçeği rasyonel, sezgisel ve bağımlı karar verme alt boyutları ile utanç arasında anlamlı düzeyde pozitif ilişki; Karar Verme Stilleri Ölçeği kaçınma ve kendiliğinden anlık karar verme alt boyutları ile utanç arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Suçluluk karşısında Karar Verme Stilleri Ölçeği; rasyonel, sezgisel, bağımlı ve kaçınma alt boyutlarının yordayıcı olduğu tespit edilmiştir. Buna ek olarak Karar Verme Stilleri Ölçeği rasyonel, sezgisel ve bağımlı karar verme alt boyutlarının utancı yordadığı tespit edilmiştir. Elde edilen sonuçların alanyazın ışığında tartışma ve yorumu yapılarak önerilere yer verilmiştir. ; In this study, it is aimed to examine the relationship between rational, intuitive, dependent, avoidance and spontaneous decision-making styles and guilt shame, which are sub-dimensions of the decision-making styles of university students. The sample of the study consists of 453 university students who can be reached due to the pandemic. University students who participated in the research were accessed using online communication channels. 278 (61.4%) of the participants were female and 175 (38.6%) were male university students. The data obtained from the research were collected using personal information form, decision-making styles scale (KVS), Continuous Guilt and Shame Scale (SUTÖ) and statistical analysis was performed using SPSS 22. program. T test for Independent Averages, One-Way Anova, Pearson Correlation Analysis and Multiple Hierarchical Regression Analysis were used in the analysis of the data obtained. As a result of the research, the participants; there was a significant difference between gender, age, class level and who they lived with and their decision-making styles and total scores from the guilt shame scale (p<0.05). Significantly positive relationship between rational, intuitive and dependent sub dimensions and guilt in the scale of decision-making styles of university students; There have been significant negative relationships between the scale of decision-making styles, avoidance and self-instantaneous decision-making sub-dimensions and guilt. A significantly positive relationship between rational, intuitive and dependent decision making sub-dimensions and shame on the scale of decision-making styles of university students; There was no meaningful relationship between the scale of decision-making styles, avoidance and self-instant decision-making subdivisions and shame. The scale of decision-making styles in the face of guilt was found to be rational, intuitive, addictive and exhausting in the sub-dimensions of avoidance. In addition, the scale of decision making styles has been found to be rational, intuitive and dependent decision-making subsizes that tire shame. In the light of the field article, the results obtained were discussed and commented and suggestions were included.

Amerika Birleşik Devletleri'nin (ABD) uluslararası siyasette tek süper güç olarak kaldığı Soğuk Savaş sonrası dönemde askeri müdahale imkânlarını nasıl kullanacağı, söz konusu dönemin başlangıcından itibaren akademik açıdan ilgi uyandıran bir araştırma konusu haline gelmiştir. Bu doğrultuda; Soğuk Savaş sonrası dönemde gerçekleşen Amerikan askeri müdahalelerinin karar alma süreçlerini incelemeyi amaçlayan bu çalışmada; 1991 Irak, 1995 Bosna ve 2001 Afganistan müdahaleleri karşılaştırmaya tabi tutulmaktadır. Söz konusu örnek olaylar, ABD'nin Soğuk Savaş sonrasında Başkanlık görevini yürüten ilk üç liderinin kararlarıyla yaklaşık on yıllık zaman diliminde üç farklı bölgeye yönelik gerçekleştirilen askeri müdahaleleri temsil etmektedir. Böylece, Amerikan dış politikasında karar alıcı konumunda bulunanların askeri müdahale kararlarını nasıl, hangi koşullarda ve hangi faktörlerin etkisi altında aldıkları ortaya çıkarılmış olacaktır. Kuramsal olarak Graham Allison'un dış politikada karar alma sürecine ilişkin ortaya koyduğu üç modele dayanan bu çalışma, ABD'nin üç askeri müdahalesinin yanı sıra söz konusu üç modeli de karşılaştırma olanağı sunmaktadır. Bu çerçevede, Soğuk Savaş sonrası Amerikan dış politikasında rasyonel aktör modelinin bürokratik siyaset ve örgütsel süreç modellerine kıyasla örnek askeri müdahale kararlarına dair açıklayıcı gücünün daha yüksek olduğu savunulmaktadır. ; Since the beginning of the post-Cold War era, it has become an academically interesting research topic that how the United States of America (USA), remaining the only superpower in international politics, would use its military intervention capability. Accordingly; the 1991 Iraq, 1995 Bosnia and 2001 Afghanistan interventions are compared in this study, which aims to examine the decision making processes of the American military interventions in the post-Cold War era. The case studies in question represent military interventions with the decisions of the first three Presidents of the post-Cold War United States in three different regions in about ten-year time frame. Thus, it will be revealed how, under what circumstances, and under what influence the military intervention decision-makers in American foreign policy make decisions. Theoretically based on Graham Allison's three models of foreign policy decision making, this study offers the opportunity to compare these three models besides the three military interventions. In this context, it is claimed that the rational actor model has higher explanatory power over exemplary military intervention decisions in post-Cold War American foreign policy compared to bureaucratic politics and organizational process models.

Bologna süreci, akademik değerlendirme ve kalite güvence standartlarını Avrupa'da daha uyumlu ve daha karşılaştırılabilir yaparak Avrupa Yükseköğretim Alanı'nı oluşturma olarak tanımlanır. Avrupa Yükseköğretim Alanı'nda olmayı amaçlayan üniversiteler, sistemlerini Bologna sürecine adapte emek zorunda kalmışlardır. Adaptasyon sürecindeki ana problemlerden biri, Bologna sürecinin kısıtlarını ve paydaşların düşüncelerini dikkate alarak derslerin değerlendirilmesi ve seçilmesidir. Bu çalışmada çok ölçütlü karar verme yöntemi, dersleri değerlendirme ve seçme problemini çözmek için önerilmiştir. Önerilen çok ölçütlü karar verme yöntemi, bir Endüstri Mühendisliği Bölümü'nün lisans programına uygulanmıştır ; The Bologna process is the creation of the European Higher Education Area by making academic degree standards and quality assurance standards more comparable and compatible throughout Europe. The universities aimed to be in the European Higher Education Area have to adapt their systems to the Bologna process. One of the main problems in the adaptation process is to evaluate and select the courses by considering the stakeholders' opinions and Bologna process' restrictions. In this study, a multi-criteria decision making methodology is proposed to solve the course evaluation and selection problem. The proposed multi-criteria decision making methodology is applied to a graduate program of an Industrial Engineering Department

Bologna süreci, akademik değerlendirme ve kalite güvence standartlarını Avrupa'da daha uyumlu ve daha karşılaştırılabilir yaparak Avrupa Yükseköğretim Alanı'nı oluşturma olarak tanımlanır. Avrupa Yükseköğretim Alanı'nda olmayı amaçlayan üniversiteler, sistemlerini Bologna sürecine adapte emek zorunda kalmışlardır. Adaptasyon sürecindeki ana problemlerden biri, Bologna sürecinin kısıtlarını ve paydaşların düşüncelerini dikkate alarak derslerin değerlendirilmesi ve seçilmesidir. Bu çalışmada çok ölçütlü karar verme yöntemi, dersleri değerlendirme ve seçme problemini çözmek için önerilmiştir. Önerilen çok ölçütlü karar verme yöntemi, bir Endüstri Mühendisliği Bölümü'nün lisans programına uygulanmıştır ; The Bologna process is the creation of the European Higher Education Area by making academic degree standards and quality assurance standards more comparable and compatible throughout Europe. The universities aimed to be in the European Higher Education Area have to adapt their systems to the Bologna process. One of the main problems in the adaptation process is to evaluate and select the courses by considering the stakeholders' opinions and Bologna process' restrictions. In this study, a multi-criteria decision making methodology is proposed to solve the course evaluation and selection problem. The proposed multi-criteria decision making methodology is applied to a graduate program of an Industrial Engineering Department