Arabian society, which lived on the border of two great civilizations in the 7th century in an ignorant life away from civilization, experienced great changes and transformations when Islam emerged. The Arabs of the Age of Jahiliyya, which does not have any written document about the pre-Islamic period, built a great civilization that started with the example and practices of the Prophet and the principles and messages of the Qur'an. No doubt, the messages of the Qur'an, which guided people toward science and education in the first place, had great effects on this great transformation. The education-intensive messages of the Qur'an came to life and gained meaning with the practices of the Prophet. With his message, "I was sent as a teacher" the Prophet paved the way for the formation of a great scientific and educational tradition for the following periods with his practices and verbal messages. Unmatched in previous religions, the great incentives on the way leading to the demand for knowledge turned Muslims into great seekers of knowledge and education. The Hadith "Achieve knowledge even if it is in China" and similar messages paved the way for scientific journeys (Rihle), which have an important place in the history of Islamic education. Hatib al-Baghdadi revealed the transformation of the messages of the Prophet into "Rihle" as an educational tradition with his work under the same name. ın this way, in addition to the emphasis of the verses on science, the Prophet's pointing out science and education to his ummah as a target was the basis for the formation of a great scientific and educational tradition.
This handbook suggests a global, transnational perspective on the history of education as a field. Apart from an introductory chapter written by the editors, the text includes 36 articles divided into six parts. Each article describes a subject in the field and ends with a bibliography for further reading. As repeatedly stressed in the book, this field has developed since the early nineteenth century with the emergence of the modern nation-state. Its scope and content expanded and underwent some transformations since the 1960s with the introduction of new perspectives, issues, and methods through interaction with the discipline of history and the broader social sciences.
The diversity of education in the madrasas contributed to different social groups' feelings of belonging to the Mamluk community as well as to the formation of identity awareness. This study aims to examine the ranks the civil elite of the Mamluk period held in various scholarly and bureaucratic positions and the contribution of the texts they produced to the development of a Mamluk identity. Contrary to previous processes, the Mamluk ulama displayed a more conscious understanding of the Mamluk identity in their texts about the history of the Mamluk state and power. This study discusses how the ulama, who obtained scholarly or bureaucratic ranks because of various relationship networks they formed, constructed a Mamluk identity in their historical texts.
This essay delves into the phenomenon of the "unveiling of Sufis" and traces Yaman Dede's journey to becoming a dervish within the Mavlavī Order in the Republic of Turkey. The Mavlavī Order, a longstanding Islamic Sufi tradition dedicated to preserving the spiritual teachings of Mevlānā Jalāl ad-Dīn Rūmī and his successors for over seven centuries, faced challenges under Turkey's secularization policies in 1925. This essay explores the extent to which the Mavlavī Order could practice its religious rituals within the secular framework of the Turkish Republic. Additionally, it examines the compelling appeal of the Mavlavī Order to seekers, worshippers, and intellectuals, a call that resonated deeply with Yaman Dede, a Christian Orthodox individual from Anatolia. Through biographical insights into Yaman Dede's identity quest amidst the backdrop of his conversion story, the essay sheds light on his inner turmoil caused by the clash of two faiths, ultimately leading to personal reconciliation as he embraced the path of a Mavlavī dervish. The latter part of the essay delves into the dynamics of the master-disciple relationship, with a focus on the interaction between Remzi Dede and Yaman Dede as a case study. Furthermore, it explores the enduring intellectual legacy of Yaman Dede and its impact on shaping the contemporary Sufi tradition in Turkey.
Bu tez çalışmasında Suudi Arabistan`dakı siyaset dışı kurumların siyasetin oluşum sürecindeki katkısını araştılmaktadır. Suudi Arabistan Krallığı günümüzde Ortadoğu ve İslam dünyasının önemli siyasi ve ekonomik aktörlerinden biridir. Kabile lideri ve dini aliminin ulus devlet kurma fikri ve ideolojisi bugünkü modern Suudi Arabistan Krallığının temellerini ve ideolojisini oluşturmuştur. Günümüzde siyaset dışındakı aktörlerin devletin yükünün bir anlamda azaltılmasında önemli rolünü gözönünde bulundurursak bu kurumların (düşünce kuruluşları, üniversiteler ve vakıflar) Suudi Arabistan`da hükümetin yükünün azalmasında önemli rolü var. Suudi Arabistan`dakı düşünce kuruluşları yönetimin siyaset tarzına uygun karar alma sürecine bilimsel ve akademik olarak destek vermektedirler. Diğer bir ifadeyle, siyasi otoritenin siyasetinin meşrulaştırılmasında bu kurumların belli bir düzeyde rolü var. Diğer kurumlar, vakıflar kraliyet ailesi üyeleri ve iş adamları tarafından yönetilen vakıflar hem ülke içinde hem de ülke dışında önemli ölçüde projeler hayata geçirmektedir. Bu kurumlar eğitim, sağlık, sosyal alanlarda orta ve büyük çapta projeler hayata geçirmektedir. Ayrıca yönetim ülkenin meşhur 2030 vizyonuna yönelik reformlar gerçekleştireceği ve bu değişimin ana dinamikleri; insan kaynağının oluşumu, reform ve modern teknoloji transferi olması beklenmektedir. Bu kurumlar bu vizyonun hayata geçirilmesine lokomotif olacaktır --- In this study, the contribution of non-political institutions in the process of formation of politics in Saudi Arabia is investigated. The Kingdom of Saudi Arabia is today one of the important political and economic actors of the Middle East and Islamic world. The idea, stage and ideology of a tribal leader and a religious scholar to establish nation-state, has constituted the foundations and ideology of today's modern Kingdom of Saudi Arabia. If we consider the important role of today's non-political actors in reducing the burden of the state in a sense, these institutions (think-tanks, universities and foundations) have an important role in reducing the burden of the government in Saudi Arabia. Think-tanks in Saudi Arabia give scientific and academic support to the decision-making process in harmony with the politics of the administration. In other words, these institutions play a certain role in the legitimization of authority politics. Other institutions, foundations, royal family members and foundations led by businessmen are doing significant projects both within the country and abroad. These institutions are doing middle and large scale projects in education, health and social areas. In addition, new reforms towards the well-known 2030 vision of the country are expected from the government the main changes are expected to be in the fields of development and modern technology transfer. These institutions will be the driving force of this vision.
1906-1911 İran Meşrutiyet HareketindeOsmanlı Etkisi(Doktora Tez Özeti/Türkçe)Bu çalışma İran'da XX. yüzyılın başında gerçekleşen Meşrutiyet sürecini ve onun Osmanlı'daki reformlarıyla olan etkileşim ve ilişkisini ortaya koymaktadır. Bu açıdan İran tarihine yeni bir dönem açan 1906-1911 yıllarındaki Meşrutiyet hareketine benzer değişimi yaşayan Osmanlı'nın etkileri tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu yönde İran'da Meşrutiyeti hazırlayan reformlardan sistemin siyasi literatürünün benimsenmesine kadar bu etki incelenmiştir. Osmanlı'daki sürecin XIX. yüzyılın ilk yarısından itibaren İran'da da yaşandığı ve Meşrutiyeti doğuran faktörlerin de benzerlik taşıdığı görülmüştür. 1890'da Nasirüddin Şah'ın İngiltere'ye verdiği tütün imtiyazına karşı Meşrutiyetin ilk provası niteliğindeki halk ayaklanmasıyla ortaya çıkan dinî meşruiyet sorunu, İran'ı benzer toplumsal şartları taşıdığından Osmanlı'daki gibi tartışmaların içine çekmiştir. Orduyu modernize etmeyi, merkezî yönetim ve yargıyı düzenlemeyi, modern eğitimi yaymayı hedefleyen İranlı reformcular bu hareketlerinde açıkça Osmanlı reformcularının etkisinde kalmışlardır. Osmanlı meşrutiyetçilerle etkileşimde önemli misyon yüklenen İstanbul'daki İranlı aydın ve tüccarlar, iki ülke arasında bu yönde bir fikir ve stratejik destek köprüsü kurmuşlardı. Dönemin İran ve Osmanlı devletleri arasındaki diplomatik ilişkilerinin seyri de Meşrutiyet içindeki dinamiklerin karşılıklı etkileşimine bağlı olarak seyretmiştir.Anahtar kelimeler: İran Meşrutiyeti (Anayasal İnkılabı), Kaçar Hanedanı, Şiî Mezhebi, Osmanlı Devleti, Avrupa'nın Sömürge Devletleri. 1906-1911 İRAN MEŞRUTİYET HAREKETİNDEOSMANLI ETKİSİ(Doktora Tezi/ İngilizce)ABSTRACTThis study examines the process of constitutionalism that took place in Iran at the beginning of 20th century and exposes its mutual effects and linkages of the reforms in the Ottoman Empire. It tries to find out the impacts of changes and reforms of the Ottomans over the causes and consequences of the Iranian constitutionalism that took place between 1906-1911. It is even clearly seen the influence of Ottomans in the adoption and acceptance of political literature of constitutionalism in Iran. From the first-quarter of 19th century, the rise of constitutional factors in Iran also followed a similar path of process in the Ottomans. The public uprising that stood against the tobacco privilege the Shah gave to Britain in 1890 was the first trial of the constitutional movement. Like traditional Islamic societies, this movement has drawn in Iran to depend on the necessity of religious legitimacy that happened in the Ottomans. It was clear that the Iranian reformists had been heavily influenced by the Ottoman reformists in their reforms targeting to modernise army, to regulate central administration and legal system and o disseminate modern education. The Iranian merchants and intellectuals living in Istanbul undertook important mission in establishing communication between the Ottoman constitutionalists and Iranians and they also played important roles in establishing strategic and intellectual supports between two countries. The diplomatic relations between Iran and the Ottomans have followed a journey depending on the mutual interactions and relations in the arguments and developments of constitutionalism.Keywords: Iranian constitutionalism (Constitutional reform), the Qajar Dynasty, Shiism, Iranian and the Ottoman intellectuals and reformists, the Ottoman Empire and European Colonial States.
Sivil toplum kavramı uzun yıllardır tartışılan bir kavram olarak karşımıza çıkmaktadır. Bakıldığında sivil toplum insanların kendi kendine bir araya gelerek toplumsal fayda üretebilmek adına yapılan çalışmaların bütünüdür. Söz konusu toplumsal fayda devletten bağımsız bir şekilde üretilir. Türkiye'deki sivil toplum tartışmaları her ne kadar çok partili dönem sonrasında başladıysa da sivil toplumun somut örgütlenme biçimlerinin son otuz yılda arttığını görmek mümkündür. Bu tez, sivil toplum kavramını, bu kavramın Batı'da ve Türkiye'deki tartışma biçimleri içerisinde ele almaktadır. Bu tarihsel kabın içerisinde Türkiye'nin tarihsel gelişimini "din" ve "inanç" yönünde toplumsal fayda üreten sivil toplum kuruluşlarının seyri, dönemlerin politik, siyasi, ekonomik ve toplumsal yönüyle tartışılmaya çalışılmıştır. Türk modernleşmesinde inanç tabanlı sivil toplum kuruluşlarının seyri ve hareket alanlarının sınırları, özellikle 1980 sonrasındaki Türkiye'deki hızlı değişim ve dönüşüm ile birlikte inanç tabanlı sivil toplum kuruluşlarının bu değişime nasıl entegre oldukları incelenmeye çalışılmıştır. Türkiye'de 1980 sonrası dönemde odaklanılan nokta ekonomik anlamda liberalleşme ile birlikte kamusal alandaki sivil toplum kuruluşlarının hareket alanlarının çoğalması dikkat çekicidir. Özellikle 2002 sonrası siyasi aktörlerinde sunmuş olduğu imkânlarla birlikte inanç tabanlı sivil toplum kuruluşlarının sayılarında ve faaliyet alanlarındaki artış kurumların faaliyet raporları üzerinden görülmektedir. Topluma dönük çalışmaların yoğunlaştığı bir dönem olan 1980 sonrası ve 2002 sonrası İslami kesimin her alanda oldukça etkili olduğu tartışılmaz bir gerçektir. Bu sebeple İslami ve dindar çevrenin sivil toplum kuruluşları bazında topluma yönelik yapmış oldukları çalışmaları incelemek bir zorunluluk halini almıştır. Fakat araştırmanın başında da görüldüğü üzere inanç tabanlı sivil toplum kuruluşları da kendi içerisinde belirli ayrımlara sahiptir. Dinî eğitim odaklı ilerleyen inanç tabanlı sivil toplum kuruluşları mevcut iken bundan farklı olarak cemaat eksenli ilerleyen inanç tabanlı sivil toplum kuruluşları da ülkemizde mevcuttur. Bu anlamda çalışmada, inanç tabanlı sivil toplum kuruluşları kapsamında cemaat ve cemiyet temelli iki ayrı sivil toplum kuruluşu İslam- sivil toplum ekseninde araştırılmaya çalışılmıştır. Bu kapsamda cemiyet temelli bir bakış açısına sahip olan İlim Yayma Cemiyeti ile cemaat temelli ve eksenli Hakyol Vakfı adlı iki sivil toplum kuruluşu incelenmiştir. Bu kuruluşların faaliyet alanları, topluma katkıları ve modern dönemdeki dinamizmlerinin analizi yapılmaya çalışılmıştır. Her iki kurumun çalışma ve projeleri incelendiğinde, ulusal ve uluslararası mercekte topluma fayda üretilmesi anlamında olumlu katkılarda bulundukları kanaatine varılmıştır. --- The civil society is a concept that has been discussed for many years. When examined, civil society is the whole of the work done for people to come together and produce social benefits. The social benefit here is produced independently of the state. It is possible to see that the concrete form of organization of civil society in Turkey has increased over the last thirty years although it began after the multiparty era. This thesis deals the concept of civil society as it is addressed in the discussion of this concept forms in the West and Turkey. The course of the non-governmental organizations that produce social benefits in the direction of "religion" and "faith", has been tried to be discussed with the political, economic and social aspects of the periods among the development of Turkey in this historical process. The progress and movement areas' limits of the faith-based NGOs in Turkish modernization; especially with therapid change after 1980 and the integration of faith-based NGOS to the transformation have been tried to analyzed. The focus point is the increase in the fields of action of NGOs among the public area with the economic libelarization after 1980 in Turkey. In particular, the increase in the number of non-governmental organizations based on beliefs and their fields of activity, together with the opportunities offered by political actors after 2002, can be seen in the annual reports of the institutions. It is an indisputable fact that Islamic groups, post-1980 and post-2002 when social studies were increased, were highly effective in every field.For this reason, it is a necessity to examine the activities of the Islamic and religious circles towards the society on the basis of non-governmental organizations. However, as can be seen at the beginning of the research, faith-based non-governmental organizations also have certain distinctions within themselves. While there are advancing faith-based non-governmental organizations focused on religious education, there are also community-based advancing faith-based non-governmental organizations in our country. In this sense, within the scope of faith-based non-governmental organizations, two separate non-governmental organizations based on the community and society were tried to be searched on the axis of Islam-civil society. In this context, two non-governmental organizations, İlim Yayma Society which has a society-based perspective and Hakyol Foundation which has a community-based perspective, have been examined.The activity fields of these organizations, their contributions to society and their dynamism in the modern period have been tried to be analyzed. When the studies and projects of both institutions were examined, it was concluded that they contributed positively in terms of producing benefit to society in national and international lenses.
Sivil toplum kavramı uzun yıllardır tartışılan bir kavram olarak karşımıza çıkmaktadır. Bakıldığında sivil toplum insanların kendi kendine bir araya gelerek toplumsal fayda üretebilmek adına yapılan çalışmaların bütünüdür. Söz konusu toplumsal fayda devletten bağımsız bir şekilde üretilir. Türkiye'deki sivil toplum tartışmaları her ne kadar çok partili dönem sonrasında başladıysa da sivil toplumun somut örgütlenme biçimlerinin son otuz yılda arttığını görmek mümkündür.Bu tez, sivil toplum kavramını, bu kavramın Batı'da ve Türkiye'deki tartışma biçimleri içerisinde ele almaktadır. Bu tarihsel kabın içerisinde Türkiye'nin tarihsel gelişimini "din" ve "inanç" yönünde toplumsal fayda üreten sivil toplum kuruluşlarının seyri, dönemlerin politik, siyasi, ekonomik ve toplumsal yönüyle tartışılmaya çalışılmıştır. Türk modernleşmesinde inanç tabanlı sivil toplum kuruluşlarının seyri ve hareket alanlarının sınırları, özellikle 1980 sonrasındaki Türkiye'deki hızlı değişim ve dönüşüm ile birlikte inanç tabanlı sivil toplum kuruluşlarının bu değişime nasıl entegre oldukları incelenmeye çalışılmıştır. Türkiye'de 1980 sonrası dönemde odaklanılan nokta ekonomik anlamda liberalleşme ile birlikte kamusal alandaki sivil toplum kuruluşlarının hareket alanlarının çoğalması dikkat çekicidir. Özellikle 2002 sonrası siyasi aktörlerinde sunmuş olduğu imkânlarla birlikte inanç tabanlı sivil toplum kuruluşlarının sayılarında ve faaliyet alanlarındaki artış kurumların faaliyet raporları üzerinden görülmektedir. Topluma dönük çalışmaların yoğunlaştığı bir dönem olan 1980 sonrası ve 2002 sonrası İslami kesimin her alanda oldukça etkili olduğu tartışılmaz bir gerçektir. Bu sebeple İslami ve dindar çevrenin sivil toplum kuruluşları bazında topluma yönelik yapmış oldukları çalışmaları incelemek bir zorunluluk halini almıştır. Fakat araştırmanın başında da görüldüğü üzere inanç tabanlı sivil toplum kuruluşları da kendi içerisinde belirli ayrımlara sahiptir. Dinî eğitim odaklı ilerleyen inanç tabanlı sivil toplum kuruluşları mevcut iken bundan farklı olarak cemaat eksenli ilerleyen inanç tabanlı sivil toplum kuruluşları da ülkemizde mevcuttur. Bu anlamda çalışmada, inanç tabanlı sivil toplum kuruluşları kapsamında cemaat ve cemiyet temelli iki ayrı sivil toplum kuruluşu İslam- sivil toplum ekseninde araştırılmaya çalışılmıştır. Bu kapsamda cemiyet temelli bir bakış açısına sahip olan İlim Yayma Cemiyeti ile cemaat temelli ve eksenli Hakyol Vakfı adlı iki sivil toplum kuruluşu incelenmiştir. Bu kuruluşların faaliyet alanları, topluma katkıları ve modern dönemdeki dinamizmlerinin analizi yapılmaya çalışılmıştır. Her iki kurumun çalışma ve projeleri incelendiğinde, ulusal ve uluslararası mercekte topluma fayda üretilmesi anlamında olumlu katkılarda bulundukları kanaatine varılmıştır. --- The civil society is a concept that has been discussed for many years. When examined, civil society is the whole of the work done for people to come together and produce social benefits. The social benefit here is produced independently of the state. It is possible to see that the concrete form of organization of civil society in Turkey has increased over the last thirty years although it began after the multiparty era. This thesis deals the concept of civil society as it is addressed in the discussion of this concept forms in the West and Turkey. The course of the non-governmental organizations that produce social benefits in the direction of "religion" and "faith", has been tried to be discussed with the political, economic and social aspects of the periods among the development of Turkey in this historical process. The progress and movement areas' limits of the faith-based NGOs in Turkish modernization; especially with therapid change after 1980 and the integration of faith-based NGOS to the transformation have been tried to analyzed. The focus point is the increase in the fields of action of NGOs among the public area with the economic libelarization after 1980 in Turkey. In particular, the increase in the number of non-governmental organizations based on beliefs and their fields of activity, together with the opportunities offered by political actors after 2002, can be seen in the annual reports of the institutions. It is an indisputable fact that Islamic groups, post-1980 and post-2002 when social studies were increased, were highly effective in every field.For this reason, it is a necessity to examine the activities of the Islamic and religious circles towards the society on the basis of non-governmental organizations. However, as can be seen at the beginning of the research, faith-based non-governmental organizations also have certain distinctions within themselves. While there are advancing faith-based non-governmental organizations focused on religious education, there are also community-based advancing faith-based non-governmental organizations in our country. In this sense, within the scope of faith-based non-governmental organizations, two separate non-governmental organizations based on the community and society were tried to be searched on the axis of Islam-civil society. In this context, two non-governmental organizations, İlim Yayma Society which has a society-based perspective and Hakyol Foundation which has a community-based perspective, have been examined.The activity fields of these organizations, their contributions to society and their dynamism in the modern period have been tried to be analyzed. When the studies and projects of both institutions were examined, it was concluded that they contributed positively in terms of producing benefit to society in national and international lenses.
