Suchergebnisse

The subject of this article is the analysis of the activity undertaken during mediation in the context of the characteristics of the mediation process and the normative conditions of the legal relationship and disputes resolved through this form of ADR. In order to implement the project, the content of the work will contain a list of functions performed by the mediator during mediation as 'the environment for performing the role' (which is not closed due to the dynamics of interaction in the negotiations). Their character and content determine the nature of the social and professional role of mediators in the Polish legal order, it also allows us to illustrate in detail the key issues for reflection on the professional role, including, for example, legal liability and conflict of roles. Mediation functions are diversified in terms of the frequency of their implementation depending, among other things, on the strategy of conducting mediation, the specificity of the dispute and the legal regulation of mediation. The discussion of the last of the indicated differentiating factors (i.e. the impact of universally binding law) will be reflected in the content of the paper. ; Przedmiotem rozważań niniejszego artykułu jest analiza aktywności podejmowanej w trakcie mediacji w kontekście specyfiki procesu decyzyjnego mediacji oraz uwarunkowań normatywnych stosunku prawnego i sporów rozwiązywanych za pomocą tej formy ADR. W celu realizacji zamierzenia treść pracy będzie zawierać katalog funkcji pełnionych przez mediatora w trakcie mediacji jako "środowiska realizowania roli" (który ze względu na dynamikę interakcji w ramach rokowań nie posiada zamkniętego charakteru). Ich charakter oraz treść przesądzają o charakterze roli społecznej i zawodowej mediatorów w polskim porządku prawnym; pozwalają również w sposób szczegółowy zobrazować kluczowe zagadnienia dla rozważań nad rolą zawodową, w tym takie, jak np. odpowiedzialność prawna czy konflikt ról. Funkcje mediacyjne ulegają zróżnicowaniu w zakresie częstotliwości ich realizacji w zależności m.in. od strategii prowadzenia mediacji, specyfiki sporu oraz regulacji prawnej mediacji. Omówienie ostatniego ze wskazanych czynników różnicujących (tj. oddziaływania prawa powszechnie obowiązującego) znajdzie odzwierciedlenie w treści pracy.

The main aim of the article is to present the considerations concerning the issue of introducing mandatory mediation into the Polish legal system within the scope of business lawsuits as well as some other kinds of civil disputes with respect to determining their suitability for mediation and the parties' concerns regarding the use of mediation. The choice of the subject matter and the aim of these considerations have been mainly inspired by the author's practical experience of working as a mediator in civil disputes (including business cases) and the relevant statistics concerning mediation proceedings held within the Business Mediation Center (BMC) at the District Chamber of Legal Advisers in Olsztyn. Introducing an obligation to mediate in selected types of disputes into the Polish social-legal system following an appropriate legislative and organizational preparation should, in principle, be considered beneficial as it might lead to popularizing mediation and making the most of its potential and advantages. Furthermore, expanding the citizens' access to the broadly understood system of justice in its in- and out-of-court formula may result in reducing a backlog of cases in courts of justice and, in consequence, strengthening the idea of diversification in the justice system. ; Głównym celem artykułu jest podjęcie rozważań na temat wprowadzenia do polskiego systemu prawa mediacji obligatoryjnej w sprawach gospodarczych, a także w niektórych innych typach sporów cywilnych na tle identyfikacji tzw. predyspozycji mediacyjnej sporu oraz różnorodnych obaw stron przed stosowaniem mediacji, dotyczących postępowania mediacyjnego, osoby mediatora, właściwości osobistych strony lub zachowań strony przeciwnej. Wybór tematu i celu rozważań w istotny sposób zainspirowały doświadczenia praktyczne autora, wynikające z wykonywania profesji mediatora w sprawach cywilnych (w tym gospodarczych), oraz relewantne dane statystyczne dotyczące postępowań mediacyjnych prowadzonych w ramach Ośrodka Mediacji Gospodarczych (OMG) przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Olsztynie. Odpowiednio legislacyjnie i organizacyjnie przygotowane wprowadzenie optymalnego dla polskiego systemu społeczno-prawnego modelu obligatoryjności mediacji w wybranych typach sporów należy ocenić jako działanie co do zasady korzystne, które może przynieść dalszą popularyzację stosowania i wykorzystania potencjału i zalet mediacji. Ponadto istotne jest zwiększenie dostępu obywateli do szeroko rozumianego wymiaru sprawiedliwości zarówno w formule sądowej, jak i pozasądowej, pożądane odciążenie i uzupełnienie pracy sądów, a w konsekwencji także wzmocnienie realizacji postulatu istnienia pluralizmu form wymiaru sprawiedliwości.

This paper is an analysis of mediation, in which special focus was put on the creativity of individuals in the world of social meanings. The typology of mediation participants and the ways in which they build a situation is presented, including: (i) types of social relations in advisory situations as described by Alicja Kargulowa; (ii) Roger Fisher's, William Ury's and Bruce Patton's method of negotiations; and (iii) the work by Kenneth L. Thomas and Ralph H. Kilmann in which the relation between negotiators and the purpose of mediation, or the attitude of negotiators to its purpose and other participants of a conflict situation have been taken into account. This different approach to mediation allows the reader to see other aspects of the procedure. Contrary to the criminal trial, the vision of mediation presented here reveals that the settlement arrived at by the parties is not the only benefit of the procedure, as it does not only focus on facts but also on relationships and the interests of the parties.Looking at the process of mediation through the prism of the negotiating parties may be an inspiration and raise awareness. It also serves to ensure openness to the philosophy of restorative justice. ; W artykule podjęto analizę mediacji, eksponując indywidualną kreatywność jednostki w świecie znaczeń społecznych. Przedstawiono typologię uczestników mediacji i ich sposobów budowania sytuacji. Autorka pokazuje typy uczestników, uwzględniając: (1) sposoby nawiązywania rodzajów stosunków społecznych w sytuacjach poradniczych opisanych przez Alicję Kargulową; (2) metody negocjowania wyróżnione przez Rogera Fishera, Williama Ury'ego, Bruce'a Pattona oraz (3) opracowanie Kennetha L. Thomasa and Ralpha H. Kilmanna uwzględniające stosunek negocjatorów do celu i innych osób w sytuacji konfliktowej. Pokazanie odmiennego od prezentowanych dotychczas obrazu mediacji zwraca uwagę na inne niż prawne aspekty mediacji w sprawach karnych. Przedstawiona wizja mediacji pozwala dostrzec, że spisana przez strony ugoda nie jest jedyną korzyścią ze stosowania tej procedury, która w przeciwieństwie do procesu sądowego koncentruje się nie tylko na faktach, lecz także na relacjach i interesach działających i kształtujących przebieg interakcji stron. Być może spojrzenie na przebieg procesu mediacji przez pryzmat negocjujących stron konfliktu stanie się inspiracją czy będzie służyć uwrażliwieniu i otwarciu na filozofię sprawiedliwości naprawczej.

The institution of administrative mediation is a legal instrument, i.e. a meas­ure aimed at achieving the objective of amicable settlement of a case. This na­ture of mediation is highlighted by the standards of the Code of Administrative Procedure. This study explores an impact of the Code-based mediation on the effectiveness of administrative proceedings. In this context, effectiveness signi­fies the accomplishment of goals that underlay the incorporation of mediation into the Code of Administrative Procedure as pertinent to the basic principles of administrative proceedings. Those goals include: the promptness of proceedings, the principle of citizens' trust in the administrative authority and the principle of amicable dispute resolution. The article elaborates upon the following four issues: grounds for the incorporation of mediation into the Code of Administrative Pro­cedure, the essence and principles of mediation, the application extent of media­tion, conclusions on how the way mediation is governed affects the effectiveness of administrative proceedings. ; Instytucja mediacji w sprawie administracyjnej jest instrumentem prawnym, czyli środkiem służącym osiągnięciu celu, jakim jest polubowne załatwienie sprawy. Taki charakter tejże instytucji podkreślają normy kodeksu postępowania administracyjnego. Niniejsze opracowanie ukazuje wpływ regulacji mediacji w Kodeksie postępowania administracyjnego na efektywność postępowania administracyjnego. Poprzez efektywność rozumiemy realizację motywów wprowadzenia mediacji do Kodeksu postępowania administracyjnego w związku z podstawowymi zasadami postępowania administracyjnego takimi jak: szybkość postępowania, zasada zaufania obywateli do organu i zasady polubownego rozwiązywania sporów. Artykuł omawia 4 zagadnienia: uzasadnienie wprowadzenia mediacji do kodeksu postępowania administracyjnego, istota i zasady mediacji, zakres zastosowania mediacji, wnioski dotyczące wpływu sposobu regulacji instytucji mediacji na efektywność postępowania administracyjnego.

Mediation is proving to be an effective way to manage conflicts in aconstructive way. But mediation not only helps to solve specific problems, because its potential encompasses aspects of greater complexity. Thus, mediation helps us to know ourselves better, to better understand others, and to use what we have learned to better manage future conflict situations. In asociety where there is no culture of agreement and where there is no education in the field of emotions, mediation becomes an adequate and effective tool to resolve conflicts in apeaceful and constructive manner. On the other hand, mediation allows the parties to take responsibility for the resolution of their own conflict, to be active agents in the process. The greater the citizens' participation in the different decision making processes, the more democratic asociety will be. That is why, in the restoration of social peace, citizenship should play arole as an active agent, and mediation is asuitable instrument for this purpose because the individuals in conflict find the way to solve it without third party impositions. ; Mediation is proving to be an effective way to manage conflicts in aconstructive way. But mediation not only helps to solve specific problems, because its potential encompasses aspects of greater complexity. Thus, mediation helps us to know ourselves better, to better understand others, and to use what we have learned to better manage future conflict situations. In asociety where there is no culture of agreement and where there is no education in the field of emotions, mediation becomes an adequate and effective tool to resolve conflicts in apeaceful and constructive manner. On the other hand, mediation allows the parties to take responsibility for the resolution of their own conflict, to be active agents in the process. The greater the citizens' participation in the different decision making processes, the more democratic asociety will be. That is why, in the restoration of social peace, citizenship should play arole as an active agent, and mediation is asuitable instrument for this purpose because the individuals in conflict find the way to solve it without third party impositions.

On 1 June 2017, a major amendment to the Code of Administrative Procedure came into force. The article deals with mediation incorporated into the Code as a new institution of administrative proceedings. The authors presented the advantages and disadvantages of mediation in public matters and discussed the theoretical foundations of this construction. They analysed the effectiveness of the mediation conducted in the proceedings before the administrative courts, pointing that entrusting mediation to professional mediators (by amending the Act of 7 April 2017) was justified. The new regulation provides for mediation that is voluntary, secret, and conducted by an impartial mediator. The amending act does not specify the preferred mediation strategies, leaving this issue to the mediators, but the analysis of the content of the new provisions leads to the conclusion that the evaluative type of mediation is the leading one. The amended provision of Article 13 § 1 of the Code allows mediation in any matter, provided its the nature is sufficiently suitable. In the Authors' opinion, mediation should be allowed especially in matters that need to be resolved basing on the administrative discretion and in matters whose settlement requires the interpretation of terms that are not specified. In the authors opinion, mediation may be an effective instrument for eliminating administrative disputes but requires proper preparation of the clerks involved. ; On 1 June 2017, a major amendment to the Code of Administrative Procedure came into force. The article deals with mediation incorporated into the Code as a new institution of administrative proceedings. The authors presented the advantages and disadvantages of mediation in public matters and discussed the theoretical foundations of this construction. They analysed the effectiveness of the mediation conducted in the proceedings before the administrative courts, pointing that entrusting mediation to professional mediators (by amending the Act of 7 April 2017) was justified. The new regulation provides for mediation that is voluntary, secret, and conducted by an impartial mediator. The amending act does not specify the preferred mediation strategies, leaving this issue to the mediators, but the analysis of the content of the new provisions leads to the conclusion that the evaluative type of mediation is the leading one. The amended provision of Article 13 § 1 of the Code allows mediation in any matter, provided its the nature is sufficiently suitable. In the Authors' opinion, mediation should be allowed especially in matters that need to be resolved basing on the administrative discretion and in matters whose settlement requires the interpretation of terms that are not specified. In the authors opinion, mediation may be an effective instrument for eliminating administrative disputes but requires proper preparation of the clerks involved.

On 1 June 2017, a major amendment to the Code of Administrative Procedure came into force. The article deals with mediation incorporated into the Code as a new institution of administrative proceedings. The authors presented the advantages and disadvantages of mediation in public matters and discussed the theoretical foundations of this construction. They analysed the effectiveness of the mediation conducted in the proceedings before the administrative courts, pointing that en­trusting mediation to professional mediators (by amending the Act of 7 April 2017) was justified. The new regulation provides for mediation that is voluntary, secret, and conducted by an impartial mediator. The amending act does not specify the preferred mediation strategies, leaving this issue to the mediators, but the analysis of the content of the new provisions leads to the conclusion that the evaluative type of mediation is the leading one. The amended provision of Article 13 § 1 of the Code allows mediation in any matter, provided its the nature is sufficiently suitable. In the Authors' opinion, mediation should be allowed especially in matters that need to be resolved basing on the administrative discretion and in matters whose settlement requires the interpretation of terms that are not specified. In the authors opinion, mediation may be an effective instrument for eliminating administrative disputes but requires proper preparation of the clerks involved.

This paper presents and analyses the factors that shape and affect the process of mediation and essentially determine its final outcomes. Mediation works as a recognized social institution and a legal measure. Therefore, in order to analyze the effectiveness of mediation, both of these areas need to be addressed. The principal goal of mediation is to reach an agreement on the settlement of a dispute. To arrive at this point of the process, a series of factors should be taken into account, informed decisions need to be taken, and a number of obligations have to be fulfilled. ; Celem artykułu jest przedstawienie i analiza czynników, które wpływają na proces mediacji, co w istotnym stopniu przesądza o efekcie mediacji. Mediacja funkcjonuje jako instytucja społeczna i jednocześnie jako instytucja prawna, dlatego analiza efektywności wymaga odniesienia się do obu obszarów. Zasadniczym celem mediacji jest zawarcie porozumienia. Ten jednoznaczny cel wymaga uwzględnienia wielu czynników, podjęcia trafnych decyzji, jak również wypełnienia szeregu obowiązków.

The presented article is aimed at reflecting usage of mediation as a form of international conflicts settlement and at revealing its factors, at the example of the case of conflict in Abkhazia, Georgia. The article is a hypothesis on to what extend international or regional organizations act as effective mediators during mediation process. Attempt of conflict regulation and work of the mediation platform created after Russian-Georgian war are discussed.The theory discussing main variables for evaluating international mediation represented in mediation literature have been used for evaluating mediation factors. The article shows the level of mediation effectiveness in international conflicts, when it is not clear which are the conflicting sides; it shows that when there is an influential country, considering its capabilities, it has enough power to act as effective mediator, only in case if it does not have direct interest in the conflict.We have concluded that mediation can be effective only when it is clear which the conflicting sides are. It is considered that international organizations cannot be effective in conflict resolution when a conflict is in cold phase. ; The presented article is aimed at reflecting usage of mediation as a form of international conflicts settlement and at revealing its factors, at the example of the case of conflict in Abkhazia, Georgia. The article is a hypothesis on to what extend international or regional organizations act as effective mediators during mediation process. Attempt of conflict regulation and work of the mediation platform created after Russian-Georgian war are discussed.The theory discussing main variables for evaluating international mediation represented in mediation literature have been used for evaluating mediation factors. The article shows the level of mediation effectiveness in international conflicts, when it is not clear which are the conflicting sides; it shows that when there is an influential country, considering its capabilities, it has enough power to act as effective mediator, only in case if it does not have direct interest in the conflict.We have concluded that mediation can be effective only when it is clear which the conflicting sides are. It is considered that international organizations cannot be effective in conflict resolution when a conflict is in cold phase.

The international law order is the first in which we can observe the use of mediation as a legal institution. The mediation activity conducted by the United Nations is a model for contemporary legal entities. The entity is characterized by a multitude of normative regulations and undertaking informational and promotional actions in the field of mediation. The areas of action of the United Nations include interventions in political, international and domestic disputes, trade disputes, and internal disputes thus determine the UN's promediation activities in three spheres of activity: 1) mediation activities under the direction of the UN Department of Political and Peacebuilding Affairs. It involves mediation with the UN Secretary-General as a mediator. The conduct of mediation is aimed at resolving international and domestic disputes; 2) activities of the United Nations Commission on International Trade Law (UNCITRAL), Working Group II: Arbitration and Conciliation / Dispute Resolution. It is the UN unit specialising in the use of mediation to settle trade disputes in a variety of entities; 3) the United Nations is an organization which employs tens of thousands of people of various nationalities, cultures and operating in different areas. This area is within the Ombudsman's responsibility as part of mediation services. The entity deals with the internal environment of the organization, resolves disputes, including those through mediation between UN employees. ; Międzynarodowy porządek prawny jest pierwszym, w którym możemy zaobserwować zastosowanie mediacji jako instytucji prawnej. Wzorem dla współczesnych podmiotów prawa jest działalność w przedmiocie mediacji prowadzona przez Organizację Narodów Zjednoczonych. Podmiot charakteryzuje się mnogością regulacji normatywnych oraz podejmowaniem akcji informacyjnych i promocyjnych w zakresie mediacji. Płaszczyzny działania ONZ obejmują m.in. interwencje w spory polityczne, międzynarodowe i krajowe, spory handlowe, spory wewnętrzne, determinując tym samym promediacyjną działalność ONZ w trzech sferach działalności: 1) działalność mediacyjna pod kierunkiem Departamentu Spraw Politycznych i Budowy Pokoju ONZ. Obejmuje prowadzenie mediacji z wykorzystaniem osoby Sekretarza Generalnego ONZ jako mediatora. Wykonywanie mediacji jest ukierunkowane na rozwiązywanie sporów międzypaństwowych i wewnątrzpaństwowych; 2) działalność Komisji ONZ ds. Międzynarodowego Prawa Handlowego (UNCITRAL), Zespół II: Arbitraż i koncyliacja / Rozwiązywanie sporów. To komórka ONZ specjalizująca się w wykorzystywaniu mediacji do opanowywania sporów handlowych w różnych konfiguracjach podmiotowych; 3) Organizacja Narodów Zjednoczonych zatrudnia dziesiątki tysięcy ludzi wywodzących się z różnych narodowości, kultur i działających na różnym terenie. Ten obszar jest właściwy dla działalności Ombudsmana w ramach świadczonych usług mediacyjnych. Podmiot zajmuje się środowiskiem wewnętrznym organizacji, rozwiązuje spory, w tym w drodze mediacji pomiędzy pracownikami ONZ.

In the light of the applicable regulations governing administrative proceedings, electronic communication is an acceptable form of communication between the authority and other parties in the area of activities regulated by the provision of Article 13 of the Act of 14 June 1960, the Code of Administrative Procedure, in its current wording. Since this provision provides for the use of mediation in the resolution of disputes relating to the settlement of matters which are the subject of administrative proceedings in the first and second instance, electronic communication may also be used in mediation at both stages of the administrative proceedings. The mediation process itself may be carried out using Internet means of communication, and the mediator may in the same way contact the body referring the case to mediation. Teleconferencing and other methods of electronic communication, such as e-mails, chat-rooms and teleconferences, are all possible under the current legal framework. However, it is not allowed to conduct automated mediation, i.e. mediation in which identification of a specific mediator will not be possible. In the light of current legislation in force, a mediator must be involved in the supervision of the mediation process and be responsible for its course. This is the personal responsibility of the mediator. The trend to use electronic communication in the public sphere will continue. This will apply both to the communication within the internal structures of the administration and to its external relations. The development of e-administration may also facilitate the development of ADR (Alternative Dispute Resolution) methods in administrative proceedings. This corresponds to the global trend where the methods and procedures of administration are being adopted to the environment which is increasingly using different forms of electronic communication. ; In the light of the applicable regulations governing administrative proceedings, electronic communication is an acceptable form of communication between the authority and other parties in the area of activities regulated by the provision of Article 13 of the Act of 14 June 1960, the Code of Administrative Procedure, in its current wording. Since this provision provides for the use of mediation in the resolution of disputes relating to the settlement of matters which are the subject of administrative proceedings in the first and second instance, electronic communication may also be used in mediation at both stages of the administrative proceedings. The mediation process itself may be carried out using Internet means of communication, and the mediator may in the same way contact the body referring the case to mediation. Teleconferencing and other methods of electronic communication, such as e-mails, chat-rooms and teleconferences, are all possible under the current legal framework. However, it is not allowed to conduct automated mediation, i.e. mediation in which identification of a specific mediator will not be possible. In the light of current legislation in force, a mediator must be involved in the supervision of the mediation process and be responsible for its course. This is the personal responsibility of the mediator. The trend to use electronic communication in the public sphere will continue. This will apply both to the communication within the internal structures of the administration and to its external relations. The development of e-administration may also facilitate the development of ADR (Alternative Dispute Resolution) methods in administrative proceedings. This corresponds to the global trend where the methods and procedures of administration are being adopted to the environment which is increasingly using different forms of electronic communication.

In the light of the applicable regulations governing administrative proceedings, electronic communication is an acceptable form of communication between the authority and other parties in the area of activities regulated by the provision of Arti­cle 13 of the Act of 14 June 1960, the Code of Administrative Procedure, in its current wording. Since this provision provides for the use of mediation in the resolution of disputes relating to the settlement of matters which are the subject of administrative proceedings in the first and second instance, electronic communication may also be used in mediation at both stages of the administrative proceedings. The mediation process itself may be carried out using Internet means of communication, and the mediator may in the same way contact the body referring the case to mediation. Teleconferencing and other methods of electronic communication, such as e-mails, chat-rooms and teleconferences, are all possible under the current legal framework. However, it is not allowed to conduct automated mediation, i.e. me­diation in which identification of a specific mediator will not be possible. In the light of current legislation in force, a mediator must be involved in the supervision of the mediation process and be responsible for its course. This is the personal responsibility of the mediator. The trend to use electronic communication in the public sphere will continue. This will apply both to the communication within the internal structures of the administration and to its external relations. The development of e-administration may also facilitate the development of ADR (Alternative Dispute Resolution) meth­ods in administrative proceedings. This corresponds to the global trend where the methods and procedures of administration are being adopted to the environment which is increasingly using different forms of electronic communication.

In statutory legal cultures, both the introduction of mediation into the legal order and the determination of the legal status of the mediator and his responsibility require legislative action. This is the situation of the Polish legal order. Mediation proceedings in civil cases were introduced into the Polish civil procedure in 2005, while in 2015 the mediation model in civil cases was substantially significantly amended. The mediator's status has also changed as a result of the introduction of a new type of mediator – the so-called permanent mediator, and with a slightly different shaping of the legal liability of mediators. These changes were considered in the article. As a consequence, the reasons for the progressive professionalization of mediation activities have been strengthened. ; W kulturze prawa stanowionego zarówno wprowadzenie postępowania mediacyjnego do porządku prawnego, jak też określenie statusu prawnego mediatora i jego odpowiedzialności wymaga działań ustawodawczych. Z taką sytuacją mamy do czynienia w polskim porządku prawnym. Postępowanie mediacyjne w sprawach cywilnych zostało wprowadzone do prawa cywilnego w 2005 r., zaś w 2015 r. model mediacji w sprawach cywilnych został dość istotnie znowelizowany. Zmianom uległ też status mediatora w związku z wprowadzeniem nowego typu mediatora – tzw. stałego mediatora, a także z nieco innym ukształtowaniem odpowiedzialności prawnej mediatorów. Zmiany te zostały rozważone w artykule. W ich konsekwencji wzmocnione zostały przesłanki postępującej profesjonalizacji czynności mediacyjnych.

Studies of understanding and identification of mediation objectives, strategies and techniques and the effectiveness of mediation proceedings are justified from the cognitive and practical perspectives. The aim of this paper is to present the report of an empirical study, devoted to the subject matter mentioned above, conducted by the author as part of the scientific activity financed by the Polish National Science Centre. The paper is complex in nature – it deals with the research, concept and methodological threads. The empirical study was conducted in Poland, with Polish mediators participating in it, providing mediation services mainly in one of the Mediation Centres operating at District Chambers of Legal Advisors, making up the National Network of Legal Advisor Mediation Centres. However, considering the universal and utilitarian nature of the issue in hand, the comparative potential, originality and cognitive value of the study findings may be of interest to both Polish and international scientists and practitioners of mediation as an amicable form of holistic legal dispute management. Given the scope and depth of the issues addressed, the article is divided into three parts. This text (which constitutes part I) presents the subject, scope and objectives of the study and the general research hypotheses, followed by the course of the research and the major methodological assumptions, including the main empirical research tools: a survey questionnaire and an interview scenario. ; Prowadzenie badań nad rozumieniem i identyfikacją celów mediacji, wykorzystywanymi strategiami i technikami mediacyjnymi oraz efektywnością postępowań mediacyjnych ma istotne uzasadnienie poznawcze i praktyczne. Celem artykułu jest przedstawienie sprawozdania z badań empirycznych, poświęconych wymienionej problematyce, przeprowadzonych przez autora w ramach działania naukowego, sfinansowanego przez Narodowe Centrum Nauki. Artykuł ma złożony charakter, podjęto w nim zarówno wątki naukowo-badawcze, koncepcyjne, jak i metodologiczne. Prezentowane badania empiryczne przeprowadzone zostały w Polsce, z udziałem polskich mediatorów, świadczących usługi mediacyjne przede wszystkim w ramach jednego z ośrodków mediacji funkcjonujących przy Okręgowych Izbach Radców Prawnych, tworzących tzw. Ogólnopolską Sieć Ośrodków Mediacji Radców Prawnych. Mając na uwadze uniwersalność i utylitarność podejmowanych zagadnień, ich potencjał komparatystyczny oraz oryginalność i wartość poznawczą uzyskanych wyników badań, mogą one zainteresować nie tylko krajowych, lecz także unijnych czy międzynarodowych przedstawicieli nauki i praktyki mediacji jako polubownej formy holistycznego opanowywania sporów prawnych. Zważywszy na zakres i stopień szczegółowości podjętych zagadnień, artykuł składa się z trzech części. W niniejszym tekście (stanowiącym część I) zaprezentowany został przedmiot, zakres i cele badań oraz generalne hipotezy badawcze, a następnie przebieg badań i najważniejsze założenia metodologiczne, w tym główne, empiryczne narzędzia badawcze: kwestionariusz ankiety i scenariusz wywiadu.

Mediation is one of the most popular and developed alternative dispute resolution methods. Especially in the western European countries and the USA. In contrast, in Poland mediation still stays an undiscovered way of problem solving, due to the lack of both clear statutory regulations and wellfounded judicature on mediation's core elements and ground rules. One of the fundamental axioms of mediation is the importance of confidentiality. It allows parties to fully engage in the process. The confidentiality rule was designed to give all participants the assurance that nothing said or done in the mediation process, can be further disclosed, exploited or used (e.g. in the court proceedings). Nonetheless, even though mediated settlement, as a result od both parties consensus, is in most cases abide by the parties, there might be cases when one of the parties questions its validity, and attempts to resist enforcement of the agreement. This article deals with both grounds for possible defenses, such as the dispute about existence or content of the mediated settlement, as well as the contract defenses (i.a. fraud, duress). In that aspect, development of the mediation process, parties' behaviour and standpoints are often crucial to evaluating the validity of the agreement, yet this evidence would undermine the rule of mediation confidentiality. This article aims to explore competing policies between enforcing mediated settlement and maintaining the confidentiality of the mediation process, in polish and common law system. ; Mediacja stanowi bez wątpienia jedną z najszybciej rozwijających się metod alternatywnego rozwiązywania sporów. W krajach zachodnich bardzo wiele konfliktów zostaje rozwiązanych właśnie na drodze mediacji. Niemniej, wskazana metoda rozwija się w Polsce o wiele wolniej. Istotnym powodem takiego stanu rzeczy jest niewątpliwie brak przejrzystej i odpowiedniej regulacji prawnej, która uwzględniałaby specyfikę mediacji (najważniejsze jej zasady). Jedną z nich stanowi zasada poufności mediacji, która pozwala jej uczestnikom na działanie w absolutnym przekonaniu, że żadna z ujawnionych okoliczności nie zostanie wykorzystane przeciwko nim w ewentualnym procesie. Dlatego też nie jest przesadą twierdzenie o kluczowym znaczeniu tej zasady dla efektywności mediacji. Jednocześnie należy zauważyć, że pomimo tego, iż ugoda będąca owocem mediacji jest co do zasady wykonywana przez strony w sposób dobrowolny (to przecież same strony są jej autorami), w praktyce mogą pojawić się sytuacje, gdy jedna ze stron kwestionuje istnienie (względnie treść) ugody lub też uważa, iż zawarta ugoda jest nieważna ze względu na określoną wadę oświadczenia woli. W takich przypadkach ustawodawca powinien wyraźnie rozstrzygnąć relacje pomiędzy zasadą poufności mediacji a regułami postępowania dowodowego zmierzającego do ustalenia treści ugody lub okoliczności powodujących jej nieważność. Celem niniejszego artykułu jest pogłębiona analiza istotnych kwestii związanych z zarysowanym tematem, ze szczególnym uwzględnieniem dorobku literatury amerykańskiej.