Die Intelligenz als soziale Gruppe: Eine Besonderheit peripherer Länder oder ein gesamteuropäisches Phänomen?

Abstract

Jerzy Jedlicki scharakteryzował inteligencję jako grupę społeczną specyficzną i typową dla struktur społecznych wschodniej i południowej Europy i odgrywającą szczególnie eksponowaną rolę w XIX i XX w. w tych właśnie regionach. Specyfika fenomenu inteligencji w polega m.in. na tym, że w terminem tym – jak np. w przypadku Polski, gdzie brak typowego dla Wielkiej Brytanii podziału na professionals i intellectuals – określić można wszystkie osoby, które posiadały odpowiednie kwalifikacje do pracy umysłowej. Inteligencję charakteryzowały świadomość grupowa i poczucie misji cywilizacyjnej wobec reszty społeczeństwa.