Contemporary symbols in the space of Baku ; Współczesne symbole w przestrzeni Baku

Abstract

When performing even a cursory analysis of the visual image of contemporary Baku, the capital of Azerbaijan, one simply cannot ignore its ancient history, the political influence of nearby powers and the almost age-old dependence on Soviet Russia. The regaining of independence in 1991, associated with the policy of then-national leader Heydar Aliyev, stimulated the young country's ambition to open up to the world and organise an international cultural event. The preparation for the Eurovision Song Contest in 2012 initiated another construction boom in the history of Baku, fuelled with petrodollars, and became an occasion to present a new vision of the capital. In the years 2007–2012, numerous new cultural, artistic and sports buildings were constructed and which are now a hallmark and symbol of contemporary Baku. One such building, which creates a new, futuristic city space and is presented in the article, is the Heydar Aliyev Centre, a centre of art and museum designed by Zaha Hadid. The author notes the creative intent, external appearance and structure of the building, as well as new means of expression in creating place-based ambience. Also noted were the use of contemporary art in the creation of attractive utilitarian spaces. Other presented buildings display the ages-old symbols of the 'Land of Fire' in a new way and are embedded into the contemporary panorama of the city ; Analizując, nawet pobieżnie, wizualny obraz nowoczesnego Baku, stolicy Azerbejdżanu, nie sposób nie sięgnąć do jego starożytnej historii, politycznych wpływów sąsiednich potęg i prawie wiekowego uzależnienia od Rosji Radzieckiej. Odzyskanie niepodległości w 1991 r. związane z polityką ówczesnego przywódcy narodu Heydara Alijewa wyzwoliło w młodym państwie ambicję otwarcia na świat i budowania nowoczesnej stolicy w różnych wymiarach. Z takimi celami wiązało się dążenie do zorganizowania międzynarodowej imprezy kulturalnej. Przygotowanie Konkursu Eurowizji w 2012 r. uruchomiło kolejny w historii Baku boom budowlany, korzystający z petrodolarów i stało się okazją do prezentacji nowej wizji stolicy. W latach 2007 – 2012, zrealizowano wiele nowych obiektów kultury, sztuki i sportu, które są wizytówką i symbolem współczesnego Baku. Jeden z nich, kreujący nową, futurystyczną przestrzeń miasta przedstawiony w artykule, to niezwykle oryginalny obiekt kultury – centrum sztuki i muzeum Heydara Alijewa projektu Zahy Hadid. Wskazano na zamysł twórczy, wygląd zewnętrzny, konstrukcje obiektu, materiały budowlane i nowe środki wyrazu w kreowaniu nastroju miejsca. Zwrócono uwagę również na wykorzystanie sztuki nowoczesnej w tworzeniu atrakcyjnych przestrzeni użytkowych. Przywołano także inne obiekty prezentujące w nowej odsłonie odwieczne symbole "Ziemi Ognia", wpisane współcześnie w panoramę miasta.