Territorial capital as a determinant of development processes in functional areas ; Koncepcja kapitału terytorialnego w kształtowaniu procesów rozwoju obszarów funkcjonalnych

Abstract

The sectoral approach to shaping processes of development has recently started to lose ground to a territorial-based approach. The territorial approach has already become the leading paradigm for creating development policies on the EU level as well as on national and/or regional levels. This results from the growing role of territorial capital in the globalizing world – even though globalization is an undisputed fact, the development policies are increasingly emphasizing the need to adapt development plans to the existing, specific conditions characterizing each territory. Endogenic resources which in their entirety create territorial capital are typically located within the administrative borders of several, functionally inter-dependent territorial units. That is why individual communes (or other territorial units, i.e. districts or even regions) should not become the leading subjects of development policies as this role is best performed by entire functional areas. A functional area may cover the territory of anywhere from several to over a dozen communes and/ or districts located in not just one administrative region and as such requires that an integrative approach to steering development processes is applied. The article aims at analyzing the changes in perception of the 'territorial capital' concept as well as at highlighting its growing importance with regards to development processes. The authors will also indicate the possible dimensions in which integration of the approach to steering development processes is possible. ; W podejściu do kształtowania procesów rozwojowych zaczęto odchodzić od podejścia sektorowego na rzecz podejścia terytorialnego. Jest ono głównym paradygmatem w tworzeniu polityki rozwoju zarówno na szczeblu Unii Europejskiej, jak też na szczeblu krajowym czy regionalnym. Przyczynił się do tego obserwowany wzrost roli kapitału terytorialnego w globalizującym się świecie, który wymaga takiego ukierunkowania polityki rozwoju, które pozwoli na wykorzystanie specyficznych uwarunkowań występujących na poszczególnych obszarach. Ze względu na fakt, iż walory endogeniczne składające się na całość kapitału terytorialnego zazwyczaj zlokalizowane są w obrębie kilku jednostek samorządu terytorialnego, które wykazują ze sobą silne powiązania funkcjonalne, przedmiotem polityk rozwojowych nie powinny być pojedyncze gminy lecz obszary funkcjonalne. Celem artykułu jest przedstawienie różnych podejść do koncepcji kapitału terytorialnego oraz wskazanie roli, jaką odgrywa ten kapitał w procesach rozwojowych. Autorzy pragną też podkreślić potrzebę integracji planowania i interwencji realizowanych w obszarach funkcjonalnych.