De vervormde spiegel van de ombudsman: Een onderzoek naar de verzoekers bij de Belgische ombudsman

Abstract

De jaren negentig kenmerkten zich in België door een opeenvolging van politiek-maatschappelijke incidenten als de zaak-Dutroux, de verkiezingsoverwinningen van extreem-rechts en politieke schandalen. Het vertrouwen in politiek en overheid en de 'kloof met de burger' werden druk besproken door politici en media. Meer dan dertig jaar na het eerste wetsvoorstel, gaf deze crisis de doorslag voor de oprichting van verschillende ombudsdiensten in België. Iets meer dan tien jaar na de wet van 22 maart 1995 tot instelling van het College van de federale (Belgische) ombudsmannen evalueert dit artikel de instelling vanuit het perspectief van de klager (in het jargon vaak de 'verzoeker' genoemd). We vragen ons af wie uiteindelijk de stap naar de ombudsman zet. Houdt de ombudsman de overheid werkelijk een spiegel voor van wat er misloopt? En indien hij dat niet kan, wat zijn daar dan de gevolgen van voor ombudsdiensten in het algemeen?