A struggle in the peripheries: a few remarks on devolution in the UK

In: Adeptus: pismo humanistów, Heft 3, S. 19-32

Abstract

A struggle in the peripheries: a few remarks on devolution in the UKThe paper looks at the major issues underlying devolution in the United Kingdom, i.e. a process whereby the historically diverse areas and regions constituting the seemingly uniform state have been slowly striving for independence, along with the formation of local, regional and even national identities. Hinging on the idea of 'multicultural citizenship', the paper seeks to analyse the ongoing public discourse centered on the gradual transfer of centralized London-based power to local and regional bodies across the UK. This discourse forms the pivotal background of devolution, overtly pointing to the idea of the so-called 'new opening' of the entire British political scene, clearly promoting the notion of strengthening the position of Scotland, Wales, Northern Ireland, and English regions as increasingly autonomous geographical and cultural areas as part of a weakening monolith by the name of the United Kingdom. Resting almost entirely on historic tensions between British identity and Scottish identity, it is made clear that the Scottish public debate has basically neglected the issues of the assimilation of its cultural minorities with the 'post-devolution' reality. The devolution discourse stems from the rancorous debates and polemics which have taken place throughout the three hundred years of the Scottish and English Union, covering several social and political contexts, including the growing demands voiced by the SNP. Indeed, it has a major impact on the formation of Scots' national distinctiveness alongside Scotland's gradual emergence as a separate part of the British Isles. Walka na peryferiach: kilka uwag na temat procesu dewolucji w Wielkiej BrytaniiArtykuł omawia główne zagadnienia leżące u podstaw procesu dewolucyjnego w Zjednoczonym Królestwie, tj. stopniowego uniezależniania się historycznych krain – regionów współtworzących to pozornie jednolite państwo, oraz tworzenie się w tym procesie tożsamości lokalnych, regionalnych, a nawet narodowych. Bazując na pojęciu "obywatelstwa wielokulturowego", dokonano analizy podjętego w tym państwie ożywionego dyskursu publicznego w kwestiach związanych ze stopniowym przekazywaniem władzy skupionej centralnie – w Londynie – instytucjom lokalnym i regionalnym. Dyskurs ten stanowi istotne zaplecze procesu dewolucji, wyraźnie wskazując na ideę tzw. "nowego otwarcia" całej brytyjskiej sceny politycznej, jednoznacznie promując umacnianie pozycji Szkocji, Walii i Irlandii Północnej oraz angielskich regionów jako niezależnych obszarów geograficzno-kulturowych w ramach słabnącego monolitu państwowego Zjednoczonego Królestwa. Dyskurs dewolucyjny ma swe źródła w burzliwych debatach i polemikach toczących się w ciągu trzystu lat istnienia unii angielsko-szkockiej. Obejmuje wiele środowisk społecznych i politycznych, w tym rosnącą w siłę Szkocką Partię Narodową (SNP) i ma istotny wpływ na kształtowanie się poczucia narodowej odrębności Szkotów oraz stopniowego umacniania pozycji tego "regionu – obszaru – kraju" na Wyspach Brytyjskich. Artykuł przybliża istotę dążeń odśrodkowych na przykładzie Szkocji, której coraz bardziej wyraziste dążenia niepodległościowe – ich apogeum jest zaplanowane na wrzesień referendum niepodległościowe – oznaczać będą istotne zmiany konstytucyjne, stanowiąc poważne wyzwanie dla spójności całego Zjednoczonego Królestwa. W ten sposób uwidacznia się istotny z punktu widzenia spójności kulturowej problem przyszłości tego państwa w obliczu możliwych dalszych zmian terytorialnych.