MARKS'IN SINIF TASNİFİ VE GÜNÜMÜZ KAPİTALİZMİNDE SERMAYENİN DEĞİŞMEYEN NİTELİKLERİ; CLASS CLASSIFICATION OF MARX AND QUALITY STABILITY OF CAPITAL IN MODERN CAPITALISM

In: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü dergisi: Dokuz Eylul University the journal of Graduate School of Social Sciences, Band 21, Heft 2, S. 555-583

Abstract

İnsanoğlunun en kadim eğilimlerinden bir tanesi içinde
yaşadığı tarihi-sosyal organizasyonların ve onun şartlarının sonsuza kadar
süreceğine inanmasıdır. Bu noktada, yalnızca Marks ve onun gibi toplumsal
değişimin sürekliliğine inanan bir avuç sosyal bilimci zamanının ruhunu aşmayı
başarabilmiştir. Ancak özellikle kapitalist büyümenin gerçekleştiği dönemlerde
Marks'ın öğretisi yoğun eleştirilere maruz kalarak zamanın gerisinde kaldığı
iddiasıyla itham edilmektedir. Fakat ironiktir, kapitalizmin kriz dönemlerinde
de hiçbir sosyal bilimcinin Marks kadar haklılığı vurgulanmamıştır. Yani
kapitalizmin konjonktürel dalgalanmaları yığınların Marks'a yaklaşımını
etkilemektedir. Dolayısıyla bu çalışmada Marks'ın öğretisinin güncelliği
meselesi Marks'a devrevi ve konjonktürel yakınlaşmalardan/uzaklaşmalardan ayrı bir
şekilde ve sermaye üzerinden incelenmiştir. Bu çerçevede çalışmanın ilk
bölümünde Marksist sınıf tasnifine ve kısmen emeğin günümüzdeki konumlanmasına
yer verilmiş; ardından da sermayenin kendisini güçlü kıldığını sandığı ve fakat
onun zayıf yanlarını da oluşturan nitelikler ele alınmıştır. Çalışmanın sonuç
bölümünde ise sermayenin bu güçlü ve fakat aslında zayıf egemenliğinde norm koyucu
bir işlev gören neoliberalizmin üzerinde durulmuştur.