The effect of personal characteristics and psychological resilience on health technicians' career choices; Sağlık teknikerlerinin meslek seçimlerinde kişisel özelliklerin ve psikolojik sağlamlığın etkisi

In: Hitit Sosyal Bilimler Dergisi: Hitit journal of social sciences, Band 16, Heft 2, S. 329-349

Abstract

Sağlık teknikerliği, ülkemizdeki sağlık hizmetlerinin sunumunda oldukça önemlidir. Ancak sağlık teknikerleri bu unvana sahip olduktan sonra bazı fiziksel ve psikolojik sıkıntılar yaşayabilmekte ve bu da mesleği bırakma eğilimini artırmaktadır. Diğer taraftan, psikolojik sağlamlık ve meslek seçimi arasındaki ilişkileri inceleyen fazla çalışma bulunmamaktadır. Bu çalışmanın amacı, geleceğin sağlık teknikerlerinin meslek seçimlerinde, kişiliklerinin ve psikolojik sağlamlıklarının etkisini araştırmaktır. Araştırmaya, Ankara'daki bir devlet üniversitesinin sağlık hizmetleri meslek yüksekokulunda öğrenim gören 465 sağlık teknikeri adayı katılmıştır. Verilerin toplanmasında "On-Maddeli Kişilik Ölçeği", "Kısa Psikolojik Sağlamlık Ölçeği" ve "Sağlık Teknikerliğinde Meslek Seçimi Ölçeği" kullanılmıştır. Sağlık teknikerliği mesleğinin seçiminde etkili olan faktörleri ortaya çıkarmak için basit doğrusal regresyon analizi uygulanmıştır. Kişilik ölçeğine ilişkin analiz bulgularına bakıldığında, sağlık teknikerliği öğrencilerinin daha az stresli ve daha az kaygılı bireyler oldukları tespit edilmiştir. Stres, kaygı, depresyon gibi psikolojik sorunlarla başa çıkabilme eğilimini temsil eden psikolojik sağlamlıklarının ise düşük olduğu görülmüştür. Diğer taraftan öğrenciler sağlık teknikerliği mesleğini, ilgi alanlarına ve yeteneklerine uygun bulmaktadırlar. Sağlık teknikerliği öğrencilerinin kişilik özellikleri, psikolojik sağlamlıkları ve mesleği seçme eğilimleri arasındaki ilişkilere bakıldığında ise kişilik alt boyutlarından dışadönüklük ve uyumluluk boyutlarının, meslek seçiminde pozitif anlamlı etkiye sahip olduğu, diğer taraftan psikolojik sağlamlığın, meslek seçiminde negatif anlamlı etkisinin olduğu tespit edilmiştir. Dışadönük, uyumlu, fakat düşük psikolojik sağlamlığa sahip bireylerin sağlık teknikerliği mesleğini tercih ettikleri belirlenmiştir.