Политика памяти: региональная интерпретация

In: Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne, Band 6, Heft 1, S. 173

Abstract

Celem artykułu jest analiza polityki pamięci na poziomie regionalnym. Chociaż rozpatrywany jest przypadek obwodu woroneskiego, sytuacja w innych regionach Centralnego Okręgu Federalnego, które nie mają wyraźnej tożsamości narodowej, jest podobna. Należy zauważyć, że w państwie federacyjnym przeszłość ma różne poziomy postrzegania. Na poziomie regionalnym interpretacja i aktualizacja wydarzeń mogą nie pokrywać się z interpretacjami na poziomie krajowym. W związku z tym rozchodzą się dwie koncepcje: "polityka historyczna", w której elita ma świadomie budować pewne konstrukcje symboliczne, oraz "polityka pamięci", która jest uważana za proces, w którym są nie tylko władze, ale także inni aktorzy – przywódcy polityczni, badacze, osoby publiczne, działacze. Esej bada wpływ trendów federalnych na regionalną interpretację znaczących fabuł historycznych. Świadomość elit co do znaczenia polityki pamięci dla wzmocnienia własnej legitymizacji nie wpłynęła na słabe opracowanie trudnych kwestii historycznych i brak konsensusu w ich interpretacji w obrębie samych grup elitarnych, co nie pozwala na dobrze przemyślaną politykę pamięci. Pomimo obecności kilku narracji historycznych, co do których większość aktorów jest zgodna, niespójność nadawanych wartości wzmacnia spontaniczne procesy w zbiorowym "przypominaniu" historycznej przeszłości, co prowadzi do dychotomii pamięci historycznej i zwiększonego rozdrobnienia wspólnej tożsamości obywatelskiej. Artykuł śledzi zmiany w zbiorowej pamięci historycznej mieszkańców regionu, identyfikuje możliwe negatywne przejawy. Nasuwa się wniosek o potrzebie przemyślanej polityki pamięci, której nie należy zastępować narzucaniem indywidualnych interpretacji z góry.