Vrouwenstudies en theorie: over feministische ambivalenties en theorievorming binnen vrouwenstudies

In: Tijdschrift voor Sociologie; Sociologisch en antropologisch jaarboek 1989, Band 10, Heft Jaarboek

Abstract

Recentelijk formuleerden twee professoren vrouwenstudies hun ambivalenties ten aanzien van ontwikkelingen binnen dit nieuwe terrein van wetenschap. De ene heeft problemen met de abstractie van de theorievorming en de andere met 'esoterie' binnen de feministische wetenschapspraktijk. In dit artikel worden deze professorale ambivalenties geplaatst tegen de achtergrond van de theoretische debatten in Nederland binnen vrouwenstudies. Allereerst wordt kort de geschiedenis van het feministisch denken vanaf het begin van de tweede golf geschetst. Kenmerkend voor de ontwikkeling is de groei van kritiek op algemene analyses en begrippen die universalistisch en monocausaal vrouwenonderdrukking pretenderen te verklaren. Een algemene theorie over vrouwelijkheid wordt steeds meer als een onhaalbaar project beschouwd. Op grond hiervan heroriënteert men zich op in de bestaande sociale wetenschappen ontwikkelde algemene sociale analyses. Daarmee worden ook binnen vrouwenstudies een aantal problemen aktueel: de kwestie van het machtsconcept, de status van het subject en de rol van de geschiedenis. Hoe ambivalent men ook staat tegenover deze ontwikkeling en haar implicaties, binnen vrouwenstudies kan men niet meer heen om theoretische positiebepaling.