UTILIZATION FROM TRADITION IN PEDAGOGY: NASREDDIN HODJA SAMPLE; EĞİTİMDE GELENEKTEN FAYDALANMA: NASREDDİN HOCA ÖRNEĞİ

In: ˜Theœ journal of social science: (TJSS) : uluslararası bilimsel hakemli sosyal bilimler dergisi, Volume 2, Issue 3, p. 117-125

Abstract

Nasreddin Hoca yalnız Anadolu insanının değil,
bütün Türk Milletlerinin, ayrıca Balkan milletlerinin de gönlünde taht kurmuş;
Azerbaycan'dan Yugoslavya'ya, Amerika'dan Japonya'ya kadar uzanan geniş bir
coğrafyada uluslararası bir şöhrete kavuşarak evrensel bir kimlik haline gelmiş
bir şahsiyettir. Kaynaklardan anladığımıza göre, Nasreddin Hoca bir medrese
hocası, yani bir "öğretmen"dir. Nasreddin Hoca'nın öğrencileri sadece medrese
talebeleri de değildir. O; çocuk, genç, ihtiyar…. toplumun bütün katmanlara hocalık
yapmış bir hakîm, bir bilge şahsiyettir. Malumdur ki, eğitim felsefesi,
eğitimin tekniğinden daha mühim bir meseledir. Bir eğitim felsefemiz yoksa
istediğimiz kadar müfredat ve teknik geliştirelim, eğitimde gaye olması gereken
'erdemli nesiller' yetiştirmemiz mümkün değildir. Aslında Türk Milli Eğitim
sistemimizin temel ve hayati sorunu; eğitim felsefesi sorunudur. Tebliğimizde
muteber kaynaklardan derlediğimiz bazı Nasreddin Hoca Lâtifeleri eğitim
felsefesi ve yöntemi açısından ele alınacaktır. Tebliğimizin amacı,
kültürümüzün önemli temsil ve taşıyıcılarından olan Nasreddin Hoca'nın gerçek
kimlik ve tarihi şahsiyetini tespit etmek, fıkralarını eğitim felsefesi ve
değerler eğitimi açısından yeniden yorumlamaktır. Bu amaçla, Nasreddin Hoca'dan
bahseden birincil kaynaklar incelenmiş, onun latifelerini ihtiva eden yazma ve
basma eserler tetkik edilmiştir. Latifelerin yorumunda Nasreddin Hoca
Latifelerinin şerhlerinden ve Türk-İslâm klasik eserlerinden yararlanılmıştır.
Gerçek ve gerçeğe yakın olan lâtifelerin birçoğunun mecâzî anlam içerdiği
tespit edilmiş ve bu fıkraların mecâzî anlam ve mesajları yorumlanmıştır.
Nasreddin Hoca fıkralarının, "sevgi, saygı, sorumluluk, adalet, güven, hoşgörü,
yardım severlik, çalışkanlık, kanaatkârlık, sabır" gibi bugün değerler eğitimi
kapsamında ele alınan kavramların hemen tamamına uygun somut örneklikler
içerdiği tespit ve tahlil edilmiştir.