Model of Territorial Conflict and International Military Cooperation ; Տարածքային կոնֆլիկտի և միջազգային ռազմական համագործակցության մոդել ; Модель территориального конфликта и международного военного сотруд-ничества
The current paper is devoted to the study of the extension of the Lottka-Volterra model as a means for the modeling of military expenditures for countries interested in one economic region. The problem studied in this paper involves multiple tasks such as problems of military spending, cooperation, interactions between states, steps leading to negotiations or war. As the main model, the extending of the Lottka-Volterra model is studied. The numerical method for the solution of spline approximation is studied. The system of equations is given as a means for the presentation of countries' military expenditures behavior. The model given for countries' military expenditures behavior allows getting trajectories of countries military spending curves during three–five years' period. As the numerical example for the study of the research outcome the simulation model for five countries interested in one economic region is presented. ; Հոդվածում քննարկվում է Լոտտկա – Վոլտերրայի մոդելի ընդլայնումը՝ որպես տնտեսական շրջանի նկատմամբ տարածքային կոնֆլիկտային հարաբերություններ ունեցող երկրների ռազմական ծախսերի մոդելավորման միջոց։ Ուսումնասիրվող հիմնախնդիրը ներառում է այնպիսի հարցեր, ինչպիսիք են ռազմական ծախսերի կարգավորումը, համագործակցությունը, պետությունների միջև փոխգործակցությունը, բանակցությունների կամ պատերազմի հանգեցնող գործողություններ։ Որպես հիմնական ապրանք ուսումնասիրվում է Լոտտկա-Վոլտերրայի մոդելի ընդլայնումը։ Լուծման համար դիտարկվում է սպլայն մոտարկման մեթոդը, որի հիման վրա ստացվել է ոչ գծային հավասարումների համակարգ։ Հետազոտության գործնական նշանակությունը հիմնավորելու նպատակով ուսումնասիրվել է տարածաշրջանային կոնֆլիկտի իմիտացման մոդելը, և այդ մոդելի լուծումը ներկայացվել է ոչ գծային հավասարումների միջոցով։ Որպես արդյունք՝ տրվել են տարածքային կոնֆլիկտային հարաբերություններ ունեցող երկրների ռազմական ծախսերի հաշվարկները երեք տարվա կտրվածքով։ ; Статья посвящена применению модели Лоттка-Вольтерра как средства моделирования военных расходов стран, вовлеченных в конфликтые отношения касательно экономичес-кого региона. Рассматриваются такие вопросы, как регулирование военных расходов, сотрудничество, межгосударственная кооперация, решение конфликтов путем переговоров или военных действий. Модель Лоттка-Вольтерра рассматриваетсяк как основной продукт с точки зрения конфликтов. Для решения модели рассматривается сплайн аппроксимация, на основе которой получается система нелинейных уравнений. Для обоснования прктической значимости задачи исследования была изучена имитационная модель регионального конфликта, решение которой было представлено в виде системы нелинейных уравнений. В результате даны оценки военных расходов стран, вовлеченных в территориальный конфликт на трехлетний период.
