The research questions of the paper are whether the EU Japan FTA can be a win-win approach or win-lose approach? Moreover what are reasons for the two parties to complete the FTA and which industrial sectors can be mostly profited in both parties? Last, but not least how to esti- mate impacts on the global economy? The hypotheses are FTA can reduce trade protectionism, and the former can generate more economic benefits to the participating countries than latter in the long term based on the trade dynamic group. The research methodology is to use cross sec- tional analysis based on statistic data and information collection as well as trade policy analysis. Additionally, critical analysis of literature and inference analysis are employed. The conclusion of the research is that the EU Japan FTA can generate about 0.76 percent GDP growth to the EU and about 0.29 percent GDP growth to Japan additionally per year next ten years long. Furthermore, it also creates new employment in both parties. Although the EU Japan FTA can create some looser particularly in East Asian economies such as South Korea, China, and Taiwan, their total amount is estimated as very low. In the global economy, the EU Japan FTA can generate much larger gains than lost. As a result, it is not only a win-win approach for the EU and Japan, but also for the whole global economy if it enters into force. ; Pytania badawcze omawiane w tym artykule dotyczą tego, czy umowa o wolnym handlu UE z Japonią może być rozwiązaniem korzystnym dla obu stron, czy też wygrana jednej strony oznacza przegraną drugiej, a także analizuje powody, dla których obie strony zawierają umowę o wolnym handlu i które gałęzie przemysłu w obu krajach mogą na niej najwięcej skorzystać. Ostatnią kwestią jest to, jak oszacować wpływ tego porozumienia na globalną gospodarkę. Teza artykułu głosi, że umowa o wolnym handlu może zmniejszyć protekcjonizm handlowy i w długoterminowej perspektywie przynieść stronom dynamicznej grupy handlowej większe korzyści gospodarcze niż protekcjonizm. Metodologia badań polega na wykorzystaniu analizy przekro- jowej w oparciu o dane statystyczne i zebrane informacje, a także analizę polityki handlowej. Dodatkowo zastosowano krytyczną analizę literatury i analizę wnioskowania. W wyniku badań stwierdzono, że umowa o wolnym handlu pomiędzy UE i Japonią może generować dodatkowy wzrost PKB na poziomie około 0,76 procent w UE i około 0,29 w Ja- ponii rocznie przez następne dziesięć lat. Ponadto tworzy nowe miejsca pracy dla obu stron. Chociaż umowa o wolnym handlu UE z Japonią może spowodować pewne straty, szczególnie w gospodarkach Azji Wschodniej, takich jak Korea Południowa, Chiny i Tajwan, ich łączna kwota jest szacowana na bardzo niskim poziomie. W globalnej gospodarce umowa o wolnym handlu UE z Japonią może generować znacznie większe zyski niż straty. Oznacza to, że jeśli umowa ta wejdzie w życie będzie korzystna nie tylko dla jej sygnatariuszy – UE i Japonii – ale także dla całej gospodarki światowej.
The South China Sea is the most inflammable area in the region of Southeast Asia due to its natural resources, commercial and political importance. The ASEAN countries directly involved in the dispute have conflicting interests, mainly related to their relationship with China, a pretender for the whole area. Therefore, attemps to settle the dispute are not successful. On July 12, 2016, the Permanent Court of Arbitration in The Hague issued a verdict taking into account the Law of the Sea, in which it accepted the Philippines's arguments and rejected China's claims based on historical arguments against the islands in the South China Sea. China did not take part in the trial and found its sentences non-binding but at the same time it has entered into a dialogue with ASEAN on the code of conduct (COC) in the South China Sea. The purpose of the article is to discuss how the parties are involved in the conflict, progress towards signing the Code of Conduct for the Parties in the South China Sea and the attitude of ASEAN countries to this conflict. Due to the degree of dependence of economies on Chinese influence, and relations with other powers, mainly the US, the behavior of individual countries is different. Hence the problem with the organization's cohesion and attempts to break the deadlock, which have been unsuccessful so far. The basic research hypothesis that will be verified is to maintain the status quo in the South China Sea in the long run. At the same time, it was noted that Vietnam is prepared for long-term actions, based on diplomatic tools combined with a tough attitude, to solve problems related to the sovereignty of disputed areas. ASEAN will have to face up with the issues more consistently, by making greater use of quiet diplomacy. The theoretical basis of the article is Hurrell's theory of neorealism, which analyzes, among other things, the principles and objectives of regional organizations in the international environment. Hurrell assumes that all regional organizations cannot be understood differently from their regional balance of power and regional dominant forces policy and ASEAN's attitude proves this point of view. ; Morze Południowochińskie jest najbardziej zapalnym obszarem w regionie Azji Południowo-Wschodniej, ze względu na jego zasoby naturalne, znaczenie handlowe i polityczne. Państwa ASEAN, bezpośrednio zaangażowane w spór mają sprzeczne interesy, związane głównie z ich relacjami z Chinami, pretendentem do całego tego obszaru. Dlatego też podejmowane próby uregulowania sporu nie przynoszą rezultatów. W dniu 12 lipca 2016 r. Trybunał Arbitrażowy w Hadze przyznał rację Filipinom w sporze z Chinami w oparciu o Prawo Morza i odrzucił racje historyczne Chin. Chiny nie brały udziału w postępowaniu i nie uznały wyroku, ale jednocześnie podjęły dialog z ASEAN nad Kodeksem Postępowania Stron na Morzu Południowochińskim. W artykule przybliżone są powody, dla których te rozmowy przedłużają się. Obecnie najbardziej zdeterminowanym członkiem ASEAN, który wszelkimi dyplomatycznymi metodami dąży do uregulowania sporu jest Wietnam. Celem artykułu jest omówienie w jaki sposób strony są zaangażowane w konflikt, jakie są postępy dotyczące podpisania kodeksu postępowania stron na Morzu Południowochińskim oraz postaw członków ASEAN wobec konfliktu. Ze względu na stopień uzależnienia gospodarek od wpływów chińskich oraz relacji z innymi mocarstwami, głównie USA zachowania poszczególnych państw są różne. Stąd problem ze spójnością organizacji i niemożnością przełamania impasu w tej sprawie. Podstawową hipotezą badawczą, która zostanie zweryfikowana jest utrzymanie status quo na Morzu Południowochińskim w perspektywie długoterminowej. Jednocześnie odnotowano, że Wietnam jest przygotowany na długofalowe działania, z zastosowaniem środków dyplomatycznych w połączeniu z twardą postawą. ASEAN będzie musiał stawić czoła tym problemom w sposób bardziej konsekwentny, wykorzystując w większym stopniu cichą dyplomację. Teoretyczną podstawą artykułu jest teoria neorealizmu Hurrella, który analizuje między innymi zasady i cele działania organizacji regionalnych w środowisku międzynarodowym. Hurrell zakłada, że wszystkie organizacje regionalne nie mogą być rozumiane inaczej niż przez pryzmat równowagi sił i polityki sił dominujących i postawa ASEAN udowadnia ten punkt widzenia.
The South China Sea is the most inflammable area in the region of Southeast Asia due to its natural resources, commercial and political importance. The ASEAN countries directly involved in the dispute have conflicting interests, mainly related to their relationship with China, a pretender for the whole area. Therefore, attemps to settle the dispute are not successful. On July 12, 2016, the Permanent Court of Arbitration in The Hague issued a verdict taking into account the Law of the Sea, in which it accepted the Philippines's arguments and rejected China's claims based on historical arguments against the islands in the South China Sea. China did not take part in the trial and found its sentences non-binding but at the same time it has entered into a dialogue with ASEAN on the code of conduct (COC) in the South China Sea. The purpose of the article is to discuss how the parties are involved in the conflict, progress towards signing the Code of Conduct for the Parties in the South China Sea and the attitude of ASEAN countries to this conflict. Due to the degree of dependence of economies on Chinese influence, and relations with other powers, mainly the US, the behavior of individual countries is different. Hence the problem with the organization's cohesion and attempts to break the deadlock, which have been unsuccessful so far. The basic research hypothesis that will be verified is to maintain the status quo in the South China Sea in the long run. At the same time, it was noted that Vietnam is prepared for long-term actions, based on diplomatic tools combined with a tough attitude, to solve problems related to the sovereignty of disputed areas. ASEAN will have to face up with the issues more consistently, by making greater use of quiet diplomacy. The theoretical basis of the article is Hurrell's theory of neorealism, which analyzes, among other things, the principles and objectives of regional organizations in the international environment. Hurrell assumes that all regional organizations cannot be understood differently from their regional balance of power and regional dominant forces policy and ASEAN's attitude proves this point of view. ; Morze Południowochińskie jest najbardziej zapalnym obszarem w regionie Azji Południowo-Wschodniej, ze względu na jego zasoby naturalne, znaczenie handlowe i polityczne. Państwa ASEAN, bezpośrednio zaangażowane w spór mają sprzeczne interesy, związane głównie z ich relacjami z Chinami, pretendentem do całego tego obszaru. Dlatego też podejmowane próby uregulowania sporu nie przynoszą rezultatów. W dniu 12 lipca 2016 r. Trybunał Arbitrażowy w Hadze przyznał rację Filipinom w sporze z Chinami w oparciu o Prawo Morza i odrzucił racje historyczne Chin. Chiny nie brały udziału w postępowaniu i nie uznały wyroku, ale jednocześnie podjęły dialog z ASEAN nad Kodeksem Postępowania Stron na Morzu Południowochińskim. W artykule przybliżone są powody, dla których te rozmowy przedłużają się. Obecnie najbardziej zdeterminowanym członkiem ASEAN, który wszelkimi dyplomatycznymi metodami dąży do uregulowania sporu jest Wietnam. Celem artykułu jest omówienie w jaki sposób strony są zaangażowane w konflikt, jakie są postępy dotyczące podpisania kodeksu postępowania stron na Morzu Południowochińskim oraz postaw członków ASEAN wobec konfliktu. Ze względu na stopień uzależnienia gospodarek od wpływów chińskich oraz relacji z innymi mocarstwami, głównie USA zachowania poszczególnych państw są różne. Stąd problem ze spójnością organizacji i niemożnością przełamania impasu w tej sprawie. Podstawową hipotezą badawczą, która zostanie zweryfikowana jest utrzymanie status quo na Morzu Południowochińskim w perspektywie długoterminowej. Jednocześnie odnotowano, że Wietnam jest przygotowany na długofalowe działania, z zastosowaniem środków dyplomatycznych w połączeniu z twardą postawą. ASEAN będzie musiał stawić czoła tym problemom w sposób bardziej konsekwentny, wykorzystując w większym stopniu cichą dyplomację. Teoretyczną podstawą artykułu jest teoria neorealizmu Hurrella, który analizuje między innymi zasady i cele działania organizacji regionalnych w środowisku międzynarodowym. Hurrell zakłada, że wszystkie organizacje regionalne nie mogą być rozumiane inaczej niż przez pryzmat równowagi sił i polityki sił dominujących i postawa ASEAN udowadnia ten punkt widzenia.
Po zakończeniu zimnej wojny wydawało się, że świat na trwałe wchodzi w okres stabilizacji, pokoju i współpracy. Szybko jednak okazało się, że świat narastającej globalizacji ma różne oblicza, także negatywne, co rzutuje na każdą sferę życia, także na bezpieczeństwo. Spadło co prawda zagrożenie wojną nuklearną, ale pojawiły się nowe zagrożenia oraz nasiliły te, które przedtem były przesłonięte rywalizacją Wschód - Zachód. Chodzi głównie o konflikty etniczno-religijne, kulturowe i cywilizacyjne, w tym rozlewające się konflikty wewnętrzne w państwach słabych i upadłych, proliferacja broni masowego rażenia, niebezpieczne ambicje państw dyktatorskich i autorytarnych. Ogromny wpływ na bezpieczeństwo międzynarodowe miały zamachy 11 września 2001. Zmieniły one percepcję zagrożeń dla bezpieczeństwa, a ogłoszona przez prezydenta Busha wojna z terroryzmem doprowadziła USA i prawie cały Zachód do zaangażowania w dwie wojny: w Iraku i Afganistanie. Sytuacja w Afganistanie i odpowiedzialność NATO za bezpieczeństwo tego kraju nadal budzi ogromne zaniepokojenie przywódców państw zachodnich, rzutuje na stan bezpieczeństwa międzynarodowego. Dotyczy to szczególnie regionu Bliskiego i Środkowego Wschodu, gdzie coraz większą rolę odgrywa rywalizacja między Indiami, Pakistanem i Iranem. Rosnący niepokój budzą ambicje nuklearne Iranu, a także otwarte wyzwania, jakie kraj ten rzuca społeczności międzynarodowej, podobnie jak w innej części świata polityka Korei Północnej. Coraz większe ambicje w polityce międzynarodowej mają Chiny i dążąca do odzyskania mocarstwowej pozycji Rosja. Jednocześnie wbrew programom i zapowiedziom proces osiągania przez Unię Europejską pozycji gracza globalnego nie materializuje się. Postępuje proces odwrotny: komplikuje się sytuacja finansowa w strefie euro, a kryzys ten oddziałuje na całą Unię. Postrzegana jako oaza gospodarczej stabilizacji UE stała się w ostatnich latach źródłem dodatkowych perturbacji w gospodarce światowej. Zachodzące w niej procesy, takie jak gwałtowne wzrosty cen surowców, rozchwianie rynków finansowych, pogłębiające się dysproporcje między bogatymi i biednymi, rosnące obszary głodu, daleko idąca deregulacja i kryzysogenne praktyki inżynierii finansowej, problem światowego zadłużenia, stają się czynnikiem globalnej destabilizacji i zagrożeń także dla bezpieczeństwa. ; Twenty years after the end of the Cold War the world still undergoes the process of deep changes. The collapse of communism and disintegration of the Soviet Union put an end to a bipolar system and the new era begun in international politics. Many state controlled economies, especially in Central and Eastern Europe, became democratic and market oriented countries. Through over one decade the United States was recognized as a unique superpower. Rapidly spreading globalization has made countries strictly interdependent, especially in economy, but also mutual dependence in the field of security has substantially increased. It happened so because of new threats for security, like international terrorism, WMD proliferation, growing number of ethnic-cultural conflicts. There is no threat in the world of global nuclear war or big state to state aggression on a large scale, but new threats, especially terrorism and cyber-attacks , are becoming very probable. In the contemporary world, with all economic freedom, especially international production factors movement, there are good as well as weak points which make international economy and the economy of different countries very vulnerable to crises, as we could see in 2008-2009 period. It is so because of uncontrolled activity of so called non-state actors, as for instance international financial corporations. Also European integration, especially in the Euro-zone, because of the world financial crisis impact, rising public debt and imperfect euro-mechanisms, is in trouble. Under such conditions, economic security is becoming so crucial that together with many other aspects of security [terrorism, cyber-attacks, impact of climate changes] it forms a new picture of the world security - a new paradigm. The article addresses the major international and regional security problems, the position of the USA in more and more multi-polar system, rising ambitions and roles of China and Russia. The approach of the author to the presented problems is interdisciplinary. ; После окончания холодной войны казалось, что мир на долго входит в период стабилизации и сотрудничества. Однако вскоре оказалось, что мир растущей глобализации имеет разные стороны, в том числе также отрицательные, что отражается в каждой сфере жизни, в том числе и на безопасности. Хотя и уменьшилась угроза ядерной войны, однако появились новые угрозы и усилились те, которые раньше, в связи с противостоянием Восток - Запад, находились на втором плане. Прежде всего здесь идёт речь о этническо-религиозных, культурных и цивилизационных конфликтах, в том числе и разрастающихся внутренних конфликтах в слаборазвитых государствах, распространении оружия массового уничтожения, опасных амбициях диктаторских и авторитарных государств. Огромное влияние на международную безопасность оказали события 11 сентября 2001 г. Эти террористические акты изменили восприятие угроз безопасности, а провозглашенная президентом Бушем война с терроризмом вынудила США и почти весь Запад к ведению двух войн: в Ираке и Афганистане. Ситуация в Афганистане и ответственность НАТО за безопасность этой страны, по-прежнему вызывает огромное беспокойство лидеров западных государств, отражается на состоянии международной безопасности. Прежде всего это касается района Ближнего и Среднего Востока, в котором большую роль играет также соперничество между Индией, Пакистаном и Ираном. Растущее беспокойство вызывают ядерные планы Ирана, а также открытый вызов, который эта страна бросает международному сообществу. Такую же политику в другой части света проводит Северная Корея. Большие амбиции в международной политике имеет также Китай и стремящаяся восстановить позиции сверхдержавы Россия. На ряду с этим, вопреки принятым программам и заявлениям политиков, процесс становления Европейского Союза в роли мирового игрока остается только проектом. Более того, в связи с усложняющейся экономической ситуацией в еврозоне, в Евросоюзе сегодня имеют место противоположные процессы. ЕС, который рассматривался как экономической оазис хозяйственной стабилизации, в последние годы стал источником дополнительных проблем в мировой экономике. Происходящие в мировой экономике процессы, напр. быстрый рост цен на сырье, нестабильность финансовых рынков, углубляющиеся диспропорции между богатыми и бедными, проблемы голода, далеко идущая дерегуляция и кризисные практики финансовой инженерии, проблема мировой задолженности, становятся фактором мировой дестабилизации и несут угрозы безопасности.
The Horn of Africa, which is situated in the north-east Africa, comprises mainly Ethiopia, Somalia, Eritrea and Djibouti which cover region of the Somali peninsula. It is one of the area of the world belonging to the most affected by natural disasters, poverty, famine, conflicts and crime. Due to its geographical location on point of the Red Sea, the Gulf of Aden and the Indian Ocean as well the close position to the Arabian peninsula it is the most geo-strategically important regions of the world in terms of military and economic significance. That is why the world powers were and are still interested in it.The main topic of this article is the fragile state - Somalia. It was selected here in terms of its geographical location, high level of instability, civil war, famine and piracy problem or terrorist groups activities as an example of difficult political situation of the Horn of Africa and the attempts of the main economic competitors in Africa - The European Union, China and The United States of America - in order to achieve stabilization in the region.The prime aim of this analysis based on the source materials, subject reading matters and media news, is the presentation the most essential current activities of the above international actors that lead them to rise in the level of security in Somalia and neighbouring sea, straits, ocean and strengthening the Federal Government of Somalia and its security structure. The present condition of the Somali National Army and its future transformation are also presented in this work. Taking all above into consideration it was hard not to give attention to peacekeeping African Union Mission in Somalia AMISOM active since 2007 with approval of the United Nations Security Council. Despite the deep criticism of its activities by the nongovernmental organization Human Rights Watch, AMISOM has taken over most areas of central and south Somalia until now. What is more, the research points also the main legal framework that make possible foreign security aid in Somalia. In case of the EU - The Global Strategy for the European Union's Foreign and Security Policy (2016) and the Strategy for the Horn of Africa (2011). In the case of the US - the New National Security Strategy announced by president Trump in December 2017. Additionally, the article is focused on the growing presence of China in the Horn of Africa what is highly visible in the creation of the first foreign military Chinese base opened in July2017 in the neighbouring to Somalia - Djibouti.As a result of the analysis of the current activities of AMISOM, pointed American or Chinese actions and the European External Action Service (EEAS) in Somalia: European Union Naval Force ATALANTA (EUNAVFOR ATALANTA Somalia), European Union Training Mission (EUTM Somalia) and European Union Capacity Building Mission (EUCAP Somalia) a few essential conclusions can be made:the regular trade competitors in the race for their impacts in modern Africa - EU, China, US - are able to cooperate in taking care about either own and the Horn of Africa benefits if it is necessary,the level of security and democracy in Somalia has risen significantly in the last decade and a threat of piracy has fallen definitely in region of the Aden Gulf, The Red Sea and the Indian Ocean as an effect of activities of AMISOM, the Combined Task Forces, the EU peace missions and separate states. Nevertheless, the level of security which has been reached is really fragile and it may be disturbed easily when international security aid services will be over,the foreign peace missions active nowadays will be continued but with the tendency to their limitation in the next few years,the tasks of the peacekeeping African Union Mission in Somalia AMISOM, that is step by step limited and it is planned to stop in 2020, will be taken over by the transformed Somali national Army and Police,it is highly impossible to become self-supporting and to reach full independence of the Somali security structure from foreign peacekeeping assistance just in 2 years so that Somalia itself can guarantee own security and take over the prior AMISOM tasks,the full security and saving the political and economic stability in Somalia in the future may be possible not only by temporary military and humanitarian aid but also by so called fundamental work. So both of them are necessary at this stage of development of Somalia;Key words: Somalia, the Horn of Africa, piracy, Al-Shabaab, international security, maritime security, peace missions, terrorism ; Znajdujący się w północno-wschodniej części kontynentu afrykańskiego Róg Afryki, obejmujący głównie położone na Półwyspie Somalijskim Etiopię, Somalię, Erytreę, Dżibuti, jest jednym z regionów w tej części świata należących do najbardziej dotkniętych naturalnymi katastrofami, ubóstwem, głodem oraz konfliktami i przestępczością. Region ten ze względu na swoje położenie geograficzne na styku Morza Czerwonego, Oceanu Indyjskiego i Zatoki Adeńskiej, jak również ze względu na bliskość Półwyspu Arabskiego stanowi strategicznie ważne miejsce pod względem gospodarczym jak i militarnym. Stąd znajdował się i znajduje wciąż w strefie zainteresowania światowych mocarstw. Tematem niniejszego artykułu jest państwo upadłe - Somalia, która ze względu na swoje położenie geograficzne, wysoki poziom niestabilności, wojnę domową, problem głodu i piractwa morskiego oraz aktywność grup terrorystycznych na jej terenie została wybrana jako przykład ilustrujący trudną sytuację polityczną Rogu Afryki i wysiłki konkurujących ze sobą o wpływy ekonomiczne w Afryce Unii Europejskiej, Chin i Stanów Zjednoczonych podejmowane w celu ustabilizowania sytuacji w regionie rogu Afryki.Celem niniejszego analizy opartej o dokumenty źródłowe, literaturę przedmiotu i doniesienia medialne jest zaprezentowanie najważniejszej bieżącej aktywności w/w międzynarodowych aktorów prowadzące do podniesienia poziomu bezpieczeństwa w Somalii i otaczających ją wodach oraz wzmocnienia Federalnego Rządu Somalii i jego struktur bezpieczeństwa. Zaprezentowano również stan bieżący Narodowych Sił Zbrojnych Somalii oraz plany ich restrukturyzacji w najbliższych latach. Analizując w/w kwestie nie pominięto również zaangażowania Unii Afrykańskiej w postaci operacji pokojowej AMISOM prowadzonej w Somalii od 2007 roku posiadającej autoryzację Rady Bezpieczeństwa ONZ. Operacji, która choć w ostatnich latach krytykowana przez pozarządową organizację Human Rights Watch za łamanie praw człowieka przejęła kontrolę nad znaczną częścią środkowej i południowej części Somalii. W artykule wskazano również ramy prawne, w oparciu o które opisywana pomoc pokojowa może być udzielana. W przypadku UE - Globalną Strategię na Rzecz Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa Unii Europejskiej (2016) oraz Strategię dla Rogu Afryki (2011). W przypadku USA - Nową Strategię Bezpieczeństwa Narodowego Stanów Zjednoczonych ogłoszoną przez prezydenta D. Trumpa w grudniu 2017r. Artykuł odnosi się również do rosnącej obecności Chin w tym rejonie Afryki wyraźnie widocznej przez otwarcie w lipcu 2017 roku pierwszej chińskiej zagranicznej bazy wojskowej w sąsiadującym z Somalią kraju - Dżibuti.Analiza bieżącej działalności AMISOM oraz aktywnych obecnie misji Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych w Somalii: European Union Naval Force ATALANTA (EUNAVFOR ATALANTA Somalia), European Union Training Mission (EUTM Somalia) czy European Union Capacity Building Mission (EUCAP Somalia) doprowadziła do kilku istotnych wniosków:rywale handlowi zabiegający o wpływy w Afryce - UE, Chiny, USA - potrafią w razie potrzeby współpracować dla dobra swoich interesów i krajów Rogu Afryki, w tym Somalii,poziom bezpieczeństwa i demokracji w Somalii w ostatniej dekadzie znacznie wzrósł a zagrożenie piractwem zdecydowanie zmalało w rejonie Zatoki Adeńskiej, Morza Czerwonego i Oceanu Indyjskiego w efekcie działań podejmowanych przez AMISOM, międzynarodowe siły zadaniowe, misje pokojowe UE oraz pomoc poszczególnych państw. Osiągnięty poziom bezpieczeństwa jest jednak bardzo kruchy i po zakończeniu wspierających działań międzynarodowej społeczności może łatwo powrócić do stanu poprzedniego,w najbliższych kilku latach zagraniczne misje pokojowe działające od wielu lat w Somalii będą kontynuowane z tendencją do ich ograniczania,zadania misji pokojowej Unii Afrykańskiej AMISOM, która jest stopniowo ograniczana i formalnie planuje się jej zakończenie w 2020r., zostaną przejęte przez zreformowane Narodowe Siły Zbrojne Somalii,wątpliwym jest by w ciągu najbliższych 2 lat struktury bezpieczeństwa Somalijskiej Republiki Federalnej były w pełni samodzielne i mogły przejąć w pełni zadania AMISOM oraz zapewnić krajowi bezpieczeństwo,do osiągnięcia pełnego bezpieczeństwa oraz zachowania stabilizacji politycznej w Somalii potrzebna jest nie tylko doraźna pomoc wojskowa i humanitarna ale tzw. praca od podstaw;Słowa kluczowe: Somalia, Róg Afryki, piractwo, Al-Shabaab, bezpieczeństwo międzynarodowe, bezpieczeństwo morskie, operacje pokojowe, terroryzm; ; Розташований в північно-східній частині африканського континенту Африканський Ріг, який охоплює розміщені на Сомалійському півострові Ефіопію, Сомалі, Еритрею, Джибуті, є одним з регіонів в цій частині світу, який належить до найбільш постраждалих від стихійних лих, убогості, голоду, конфліктів і злочинності. Цей регіон через своє географічне розташування на стику Червоного моря, Індійського океану і Аденської затоки, а також через близькість до Аравійського півострова є стратегічно важливим місцем з економічної та військової точки зору. З огляду на це даний регіон знаходився і продовжує знаходитися в зоні уваги світових держав. Предметом дослідження даної статті є неспроможна держава – Сомалі, яка через своє географічне положення, високий рівень нестабільності, громадянську війну, проблеми голоду і морського піратства та діяльність терористичних груп на своїй території була обрана в якості прикладу, що ілюструє складну політичну ситуацію в районі Африканського Рогу і демонструє зусилля щодо економічних впливів в Африці конкуруючих між собою Європейського Союзу, Китаю та Сполучених Штатів, спрямованих на стабілізацію ситуації в даному регіоні.Метою даного аналізу, який ґрунтується на основі первинних джерел, спеціалізованої літератури і повідомлень засобів масової інформації, є представлення найбільш важливих аспектів діяльності провідних міжнародних гравців, спрямованих на підвищення рівня безпеки в Сомалі та навколишніх водах і зміцнення федерального уряду Сомалі та його безпекових структур. Представлено також сучасний стан національних збройних сил Сомалі та плани їх реструктуризації на найближчі роки. Аналізуючи названі вище проблеми, не залишено без уваги участь Африканського Союзу у формі миротворчої операції AMISOM, яка проводиться з 2007 року відповідно до рішення Ради Безпеки ООН. Операції, яка в останні роки зазнала критики з боку неурядової організації Human Rights Watch через порушення прав людини, дала змогу взяти під контроль більшу частину центральної та південної частини Сомалі. У статті також вказується правова база, на підставі якої може бути надана описана допомога по встановленні миру. З боку ЄС це Глобальна стратегія зовнішньої політики і політики безпеки Європейського Союзу (2016) та Стратегія Африканського Рогу (2011). З боку США – Стратегія нової національної безпеки Сполучених Штатів, оголошена президентом Д. Трампом у грудні 2017 року. У статті також йдеться про зростаючу присутність Китаю в цьому регіоні Африки, що чітко видно через розміщення в липні 2017 року першої іноземної військової бази Китаю в сусідній з Сомалі країні – Джібуті.Аналіз поточної діяльності AMISOM та місій Європейської служби зовнішньої діяльності в Сомалі: European Union Naval Force ATALANTA (EUNAVFOR ATALANTA Somalia), European Union Training Mission (EUTM Somalia) та European Union Capacity Building Mission (EUCAP Somalia) дав змогу зробити такі важливі висновки:• конкуренти, які прагнуть впливати на торгівлю в Африці – ЄС, Китай, Сполучені Штати Америки за необхідності можуть працювати разом на благо своїх інтересів і країн Африканського Рогу, включаючи Сомалі;• рівень безпеки і демократії в Сомалі за останнє десятиліття суттєво зріс, а загрози піратства в Аденській затоці, Червоному морі та Індійському океані значно зменшилися в результаті заходів, вжитих AMISOM, міжнародної цільової групи, миротворчих місій ЄС і допомоги окремих країн. Однак досягнутий рівень безпеки є дуже крихким і після завершення підтримуючої діяльності міжнародного співтовариства ситуація може легко повернутися до попереднього стану;• іноземні миротворчі місії, що діяли протягом багатьох років в Сомалі, будуть продовжені протягом наступних декількох років з тенденцію до їх обмеження;• завдання миротворчої місії Африканського Союзу АМІСОМ, яка поступово згортається і має бути офіційно завершена в 2020 році, будуть перейняті реформованими Національними збройними силами Сомалі;• викликає сумніви те, що в найближчі два роки безпекові структури Федеративної Республіки Сомалі стануть повністю незалежними і будуть здатними взяти на себе повністю завдання АМІСОМ і забезпечити країні безпеку;• для досягнення повної безпеки та збереження політичної стабільності в Сомалі необхідна не тільки екстрена військова та гуманітарна допомога, але так звана робота з початків.Ключові слова: Сомалі, Африканський Ріг, піратство, Аль-Шабааб, міжнародна безпека, безпека на морі, миротворчі операції, тероризм.
Tom Cyberbezpieczeństwo wyzwaniem XXI wieku jest opracowaniem, które wpisuje się w kontekst rozważań poświęconych wielorakim aspektom bezpieczeństwa w cyberprzestrzeni. Autorzy, którzy zostali zaproszeni do realizacji tego projektu, prezentują różne spojrzenia na tę problematykę. Pomysłodawcą pierwszego rozdziału – Główni aktorzy cyberprzestrzeni i ich działalność jest Tomasz Hoffman. Autor, piszący z perspektywy prawno-politologicznej, posiłkujący się dorobkiem nauk o bezpieczeństwie, koncentruje się na ukazaniu potencjalnych aktorów cyberprzestrzeni, ich działalności, a w tym również zachowań niezgodnych z prawem. Cyberbezpieczeństwo, zdaniem Hoffmana, jest nową dziedziną bezpieczeństwa narodowego, z którą nieodłącznie wiążą się takie wyzwania, jak cyberprzestępczość oraz cyberterroryzm. Drugi rozdział – Cyberbezpieczeństwo jako wyzwanie dla współczesnego państwa i społeczeństwa – wyszedł spod pióra Marka Górki. Badacz dokonał przeglądu aktualnego stanu bezpieczeństwa cybernetycznego w kontekście rozprzestrzeniania się zagrożeń pochodzących z cyberprzestrzeni, tworzonych przez organizacje państwowe oraz niepaństwowe. Górka stoi na stanowisku, że cyberprzestrzeń stała się podstawową cechą świata i stworzyła nową rzeczywistość dla prawie wszystkich krajów, co sprawia, że problemy z cyberprzestępczością oraz cyberbezpieczeństwem mają istotne, globalne znaczenie zarówno w wymiarze politycznym, jak i gospodarczym. Z przemyśleniami Górki koresponduje tekst Bogusława Węglińskiego – Cyberterroryści w cyfrowych czasach – profesjonalizacja i digitalizacja współczesnych organizacji terrorystycznych. Autor poddał analizie ewoluujące wraz z rozwojem technologii instrumentarium wykorzystywane przez grupy terrorystyczne, zwracając uwagę na Internet, który otworzył przed nimi nowe możliwości oddziaływania, a w tym także w sferze kreowania przekazu medialnego. W tekście zawarte są również dociekania dotyczące możliwości użycia przez terrorystów dronów. Nadmieńmy, że także czwarty rozdział Ataki cyberfizyczne a system bezpieczeństwa narodowego, którego autorem jest Bogusław Olszewski, wpisuje się w nurt wcześniejszych dociekań. W tej części tomu poruszone zostały sprawy związane z niepożądanym oddziaływaniem systemów cyberfizycznych na bezpieczeństwo otoczenia międzynarodowego. Zdaniem Olszewskiego, ich hybrydowy (cyfrowo-materialny) charakter sprawia, że wpływają nie tylko na logiczną warstwę cyberprzestrzeni, ale także na dziedzinę fizyczną. Umożliwiają m.in. destabilizację porządku wewnętrznego państwa, co w konsekwencji może prowadzić do destrukcyjnych zmian w szerszym, międzynarodowym kontekście. Stanowią zatem wielowymiarowe zagrożenie dla szeroko pojętego systemu bezpieczeństwa globalnego W rozdziale piątym, Marcin Adamczyk przedłożył tekst Cyberszpiegostwo w relacjach chińsko-amerykańskich w kontekście potencjalnej zmiany światowego hegemona. Opracowanie poświęcone jest działaniom Chińskiej Republiki Ludowej w cyberprzestrzeni, ukierunkowanych na nielegalne pozyskanie amerykańskich technologii wojskowych i cywilnych. Zdaniem autora, Państwo Środka jest aktualnie jedynym krajem, który obecnie mógłby rzucić wyzwanie dominacji Stanów Zjednoczonych. Dążenie do uzyskania statusu państwa hegemonicznego wymaga zatem od Pekinu zbudowania odpowiedniej koalicji wspierającej Chiny na arenie międzynarodowej, ale również zmniejszenia dystansu ekonomicznego, jaki dzieli to państwo od Waszyngtonu. Autorem kolejnego rozdziału jest Kamil Baraniuk, którzy przygotował tekst Zarys przemian instytucjonalnych rosyjskiego wywiadu radioelektronicznego. Baraniuk podkreśla, że współczesny wysoki stopień zinformatyzowania społeczeństw i powszechności korzystania z technologii informatycznych sprawia, iż dane o charakterze sygnałowym i elektromagnetycznym stanowią bardzo istotne źródło informacji dla wyspecjalizowanych instytucji, zajmujących się ich gromadzeniem oraz przetwarzaniem. W tym kontekście zarysowuje genezę i przekształcenia instytucjonalne wywiadu radioelektronicznego Federacji Rosyjskiej, a co za tym idzie wojskowe i cywilne instytucje zajmujące się tego rodzaju działalnością na przestrzeni ostatnich kilkudziesięciu lat, przy uwzględnieniu ich zadań, a także zmian personalnych w ich kierownictwie. Rozdział siódmy napisany został przez dwie autorki z Ukrainy. Tetiana W. Nagachevskaya i Lyudmila Frliksowa przygotowały rozważania zatytułowane Napriamky formuwannia miżnarodnoji konkurentospromożnosti IT-sektoru Ukrajiny. Zawierają one analizę stanu i osobliwości kształtowania się międzynarodowej konkurencyjności sektora IT na Ukrainie. Nagachevskaya i Frliksowa zaprezentowały pozycję ukraińskiego sektora IT rozpatrywaną w kontekście Networked Readiness Index, który mierzy skłonność do wykorzystywania przez kraje możliwości oferowanych przez technologie informacyjno-komunikacyjne. Ponadto, ukazały przewagę konkurencyjną i wady ukraińskich firm IT na rynkach międzynarodowych oraz kierunki wzrostu międzynarodowej konkurencyjności sektora informatycznego Ukrainy. Kolejne dwa rozdziały dotykają problematyki religijnej w cyberprzestrzeni. Autorem dociekań – Religijne i parareligijne grupy destrukcyjne: wyzwania cyberprzestrzeni – jest Wojciech Gajewski, który zwraca uwagę na sprawę penetrowania wirtualnej przestrzeni przez destrukcyjne grupy religijne. Jego zdaniem, stanowią one wzrastające zagrożenie nie tylko dla jej indywidualnych użytkowników, ale także zbiorowości społecznych. Religioznawca jest zwolennikiem podejmowania szeroko zakrojonych działań badawczych, edukacyjnych, a także prawnych, które wpłyną na ograniczenie negatywnych następstw ich aktywności w cyberprzestrzeni. Z kolei, Lucjan Klimsza przedłożył tekst Filozoficzne aspekty działania Internetu w kontekście zadań misyjnych Kościoła. Autor, który jest duchownym ewangelickim, zwraca uwagę na możliwości, jakie otwiera przed współczesnym chrześcijaństwem dostęp do przestrzeni cyfrowej. Klimsza wyraźnie zaznacza, że obecny Kościół musi być wspólnotą multimedialną, jednakże nie wirtualną, która jest oddalona od człowieka i jego realnej egzystencji. Autor, Internet postrzega zatem jako metamedium umożliwiające przekazywanie treści religijnych, które może być pomocne m.in. w spotkaniu i relacjach człowieka z człowiekiem oraz Boga z człowiekiem. Dziesiąty rozdziały Cyberbezpieczeństwo jako konstrukt w polskiej przestrzeni publicznej, będący rozważaniami o nachyleniu politologicznym, napisał Przemysław Mikiewicz. Tekst jest refleksją nad obecnością kategorii cyberbezpieczeństwa w polskiej przestrzeni publicznej, którą autor zawęził do opiniotwórczego oddziaływania centralnych instytucji państwowych oraz partii politycznych. Autor wskazuje, że pojęcie cyberbezpieczeństwa jest obecne w polskiej przestrzeni publicznej w różnym stopniu w dokumentach rządowych i w programach partii politycznych. Zdaniem Mikiewicza, występuje zasadnicza asymetria pomiędzy oboma typami dokumentów: dokumenty urzędowe poświęcają uwagę cyberbezpieczeństwu w znacznym stopniu, podczas gdy w dokumentach partyjnych kwestia ta jest jedynie wzmiankowana. Tak więc, cyberbezpieczeństwo jawi się jako rodzaj konstruktu, za pomocą którego kreowany jest obraz świata pełnego nienamacalnych niebezpieczeństw, do zwalczania których nieodzowne wydaje się publikowanie dokumentów pod postacią kolejnych doktryn i strategii walki z zagrożeniami w cyberprzrestrzeni. W nurt rozważań politologicznych wpisują się także dwa kolejne teksty. Autorem pierwszego jest Grzegorz Tokarz, którego dociekania zostały zatytułowane Internet jako instrument nawoływania do przemocy – przykład organizacji "Krew i Honor" Polska. Tekst przybliża działalność polskiej sekcji neonazistowskiej organizacji "Krew i Honor", a w tym zawartość jej strony internetowej, która jest istotnym narzędziem w propagowaniu idei tego środowiska, jak również źródłem informacji o osobach oraz instytucji uznawanych za zdrajców "białej rasy". Drugi tekst, który zarazem kończy niniejszy tom przygotował Mariusz Kozerski. W rozdziale Dawne afery polityczne ze współczesnej perspektywy: przykład sprawy Barschela/Pffeifera analizowana jest rola, jaką media odgrywają w nagłaśnianiu afer politycznych. Autor poddał oglądowi wydarzenia, które rozegrały się w latach 80 XX wieku, w północnoniemieckim landzie Szlezwik-Holsztyn, a w których ważną rolę odegrał opiniotwórczy tygodnik "Der Spiegel". Dodajmy, że Kozerski podejmuje się również próby odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób afera kilońska mogłaby przebiegać współcześnie, w kontekście potencjału informacyjnego/opiniotwórczego, którym charakteryzuje się globalna sieć komputerowa. ; "Cybersecurity as the challenge of the XXI century" is a collection of considerations dedicated to various aspects of security in cyberspace. Authors, who have been invited to this project, present different views on this subject. An author of the first chapter, "The main actors of cyberspace and their activities", is Tomasz Hoffman. Writing from a legal and political perspective, including the achievements of security sciences, he tries to present potential actors of cyberspace, and their activities, including behaviors against the law. Cybersecurity, according to Hoffman, is a new element of national security and is related to challenges, such as cybercrime and cyberterrorism. The second chapter, "Cybersecurity as a challenge for modern countries and societies", has been written by Marek Górka. The researcher has reviewed the current situation of the cybersecurity in the context of the spread of dangers in cyberspace, created by government and non-government organizations. Górka states that cyberspace has become a basic feature of the world and has created a new reality for almost all countries, what caused that the problems with cybercrime and cybersecurity became significant in both, the political and the economic aspect. A text, which corresponds to the Górka's thoughts, is the text "Cyberterrorists in digital times - professionalization and digitalization of modern terrorist organizations" by Bogusław Węgliński. The author has analyzed the instruments used by terrorist groups. The instruments which have been evolving along with the development of technology. The most important of them is the Internet, which has opened new opportunities for terrorists, including digital communicating. The text also includes aspects of the usage of drones by terrorists. The fourth chapter, "Cyber-physical attacks and the national security system", by Bogusław Olszewski, is also related to the previously mentioned issues. This part of the book deals with matters of the undesirable impact of cyber-physical systems on the safety of the international environment. According to Olszewski, their hybrid (digital-material) character causes that they affect not only the logical aspect of cyberspace but also the physical one. They enable destabilization of the internal structure of countries, what can lead to destructive changes in the wider, international context. They are a multifaceted danger to the broadly understood system of the global security. In the fifth chapter, Marcin Adamczyk has presented a text titled "Cyberspying in Chinese-American relations, in the context of the potential change of the world hegemon". The study is dedicated to the activities of the People's Republic of China in cyberspace, taken to acquire American military and civil technologies. The author claims that China is currently the only country that could challenge the global domination of the United States. However, to obtain the status of the hegemonic state, Beijing would need to build a solid coalition, supporting China on the international arena, but also reduce the economic distance between Beijing and Washington. An author of the next chapter is Kamil Baraniuk, who has prepared a text titled "Outline of the institutional changes in the Russian radio-electronic intelligence". Baraniuk emphasizes that the high level of computerization of societies and the common use of information technologies makes the signal and electromagnetic data a very important source of information for specialized institutions dealing with information collection and processing. In this context the author outlines the genesis and the institutional transformation of the Russian radio-electronic intelligence, as well as the military and civil institutions dealing with this kind of activities over the last decades, analyzing their tasks and personnel changes in their management. The seventh chapter has been written by two authors from Ukraine. Tetiana W. Nagachevskaya and Lyudmila Frliksowa prepared a text "Napryamky formuvannya mizhnarodnoyi konkurentospromozhnosti IT-sector Ukrayiny". This text contains an analysis of the current situation and peculiarities in the shaping of the international competitiveness of the IT sector in Ukraine. Nagachevskaya and Frliksowa have presented the position of the Ukrainian IT sector, considered in the context of the Networked Readiness Index, which measures the tendency of different countries to use the opportunities offered by informational and communicational technology. In addition, they have shown competitive advantages and disadvantages of Ukrainian IT companies on international markets, and directions of growth of the international competitiveness of the IT sector in Ukraine. Next two chapters have been related to religious issues in cyberspace. "Religious and pseudoreligious destructive groups: the challenges of cyberspace" has been written by Wojciech Gajewski, who pays attention to the matter of penetrating of the virtual space by various destructive religious groups. In his opinion, they become increasing dangers not only for individual users of the cyberspace but also for entire social groups. The religious scholar is a supporter of extensive research, educational and even legal activities, that suppose to reduce the negative consequences of the sectarian activity in cyberspace. Next author, Lucjan Klimsza, has presented a text "Philosophical aspects of the Internet in the context of missionary tasks of the Church". Klimsza, who is a Protestant pastor, pays attention to the possibilities that the access to the digital space opens to contemporary Christianity. He clearly states that the current Church must be a multimedia, but not a virtual community, distant from a man and his real existence. The author sees the Internet as a meta-medium enabling the transmission of religious content, which may be helpful in cognition and relationship between man and God, as well as between man and man. Tenth chapter, "Cybersecurity as a construct in the Polish public space", has been written by Przemysław Mikiewicz from a political perspective. The text is a reflection of the presence of the cybersecurity in Polish public space, which has been specified by the author as the opinion-making influence of the central government institutions and political parties. The author indicates that the concept of the cybersecurity is present in the Polish public space in government documents and programs of political parties. According to Mikiewicz, there is a fundamental asymmetry between these two types: government documents pay a lot of attention to cybersecurity, programs of political parties, however, only mention about the issue. Finally, cybersecurity appears as a kind of a construct used to create an image of the modern world, full of immaterial dangers, which might be eliminated only by publication of new doctrines and strategies, created to combat dangers in cyberspace. The political aspect of the cybersecurity issue is present also in the next two texts. An author of the first one is Grzegorz Tokarz, whose section has been titled "The Internet as an instrument to incite violence - an example of Poland". The text introduces activities of the Polish section of this neo- Nazi organization, including the content of its website, which is an important tool, used to promote the ideas of this environment, as well as a source of information about people and institutions considered to be the traitors of the "white race". The second text, which also ends this book, has been prepared by Mariusz Kozerski. In this chapter, titled "Former political scandals from a modern perspective: an example of the Barschel/Pffeifer case", the analyzed issue is the role played by media to publicize political scandals. The author has reviewed incidents that took place in the 1980s, in the German land of Schleswig-Holstein. A significant role in those happenings was played by "Der Spiegel", an opinion-forming weekly magazine. Let's add that Kozerski also tries to answer the question of how that, socalled "Kiel scandal" could look like if it happened today, in the context of the contemporary informational/opinion-forming potential, which characterizes the global computer network.
