Suchergebnisse

The study is the result of a legal comparative analysis of the directions of reforms in the administrative judiciary in the countries of young democracy: Poland, the Czech Republic, Lithuania, Croatia, Serbia, Hungary, Ukraine, Georgia and Kazakhstan. The analysis was carried out with reference to the patterns developed in old European democracies, mainly in Austria and Germany. Papers on reforms of the administrative judiciary in each of these countries were delivered at the international scientific conference: Reforms of administrative judiciary in the countries of young democracy (10–11.06.2021, Faculty of Law and Administration, University of Lodz). They focused on three issues: 1) contemporary challenges of the rule of law and administrative judiciary, 2) directions of changes in the national systems of administrative judiciary, 3) the future of administrative judiciary. The content of the study refers to this system of issues, which reflects the stages of development of administrative judiciary in the countries of young democracy. The conclusions drawn from the analysis show the results of reforms at each of these stages – from the constitutionalization of the rule of law, through the independence of the court-administrative procedure, to the stage of the present, extremely difficult challenges, not only of a procedural nature. ; Opracowanie stanowi wynik prawnoporównaczej analizy kierunków reform sądownictwa administracyjnego w państwach młodej demokracji: Polski, Czech, Litwy, Chorwacji, Serbii, Węgier, Ukrainy, Gruzji i Kazachstanu, w nawiązaniu do wzorów wypracowanych w starych demokracjach europejskich, głównie w Austrii i Niemczech. Wygłoszone na międzynarodowej konferencji naukowej: Reformy sądownictwa administracyjnego w państwach młodej demokracji (10–11.06.2021 r. WPiA UŁ) referaty na temat reform sądownictwa administracyjnego w każdym z tych państw koncentrowały się na trzech zagadnieniach: 1) współczesne wyzwania praworządności a sądownictwo administracyjne, 2) kierunki przemian w krajowych systemach sądownictwa administracyjnego, 3) przyszłość sądownictwa administracyjnego. Treść opracowania nawiązuje do tego układu zagadnień, który odzwierciedla etapy rozwoju sądownictwa administracyjnego w państwach młodej demokracji. Płynące z przeprowadzonej analizy wnioski pokazują wyniki reform na każdym z tych etapów – od konstytucjonalizacji zasady praworządności, przez usamodzielnienie się procedury sądowoadministracyjnej, aż po etap obecnych, niezwykle trudnych wyzwań nie tylko procesowej natury.

This study is devoted to analysing the structural decisions related to the administrative jurisdiction in Germany in comparison with other European countries. It focuses, in particular, on the institutional structure of the administrative jurisdiction and the functions associated with it to it. Different understanding of the scope of the administrative jurisdiction pre-determine how individual regulations of administrative procedural law are designed, for example, regulations concerning access to courts and the judicial powers of the administrative courts. Therefore, the article aims to demonstrate – from a comparative legal perspective – the processes of mutual interaction, namely how the structural decisions made about the administrative jurisdiction have been received, and to highlight the different developmental trends characteristic of individual countries. ; pracowanie poświęcone jest analizie decyzji strukturalnych dotyczących sądownictwa administracyjnego w Niemczech na tle innych krajów europejskich. Koncentruje się w szczególności na strukturze instytucjonalnej sądownictwa administracyjnego i związanych z nim funkcjach. Odmienne rozumienie zakresu sądownictwa administracyjnego przesądza o kształcie poszczególnych przepisów administracyjnego prawa procesowego, np. regulacji dotyczących dostępu do sądów i kompetencji orzeczniczej sądów administracyjnych. Dlatego niniejszy artykuł ma na celu ukazanie – z perspektywy prawnoporównawczej – procesów wzajemnego oddziaływania, czyli sposobu przyjęcia decyzji strukturalnych dotyczących sądownictwa administracyjnego oraz zwrócenie uwagi na różne tendencje rozwojowe charakterystyczne dla poszczególnych krajów.

Judicial control of the administration in Serbia has a long tradition of over 150 years. Initially, this control was exercised by the Council of State, organized according to French models. After World War II, all forms of administrative judiciary were abolished and reinstated as early as 1952, when the competence to resolve administrative disputes was entrusted to common courts, which adjudicated these cases in special chambers. The last phase of the development of administrative judiciary began anew with the creation of specialized judiciary, namely with the establishment of an administrative court in 2010. This court is no longer part of the administration, as it was before World War II, but part of the judicial system. Judicial control of administration is based on the constitutionally guaranteed right to a fair trial. This means that the administrative court decides within a reasonable time on the basis of the law and facts established in the course of a public hearing, and its judgment may be delivered in limited jurisdiction (resulting in a cassation judgment) or full jurisdiction (where the court itself decides the case). This phase of the development of judicial control of the administration is not finished, however, as the administrative judiciary in Serbia has a single-stage structure, and therefore administrative court proceedings are always one-instance. This raises the need for further reforms aimed at introducing two-tier administrative judiciary and increasing its efficiency. ; Sądowa kontrola administracji w Serbii ma długą, ponad 150-letnią tradycję. Początkowo kontrolę tę sprawowała Rada Stanu, zorganizowana według wzorów francuskich. Po II wojnie światowej wszelkie przejawy sądownictwa administracyjnego zniesiono, by przywrócić je już w 1952 r., kiedy to kompetencję do rozstrzygania sporów administracyjnych powierzono sądom powszechnym, które w tych sprawach orzekały w ramach specjalnych izb. Ostatnia faza rozwoju sądownictwa administracyjnego rozpoczęła się na nowo wraz z utworzeniem sądownictwa wyspecjalizowanego, a mianowicie z chwilą powołania w 2010 r. sądu administracyjnego. Sąd ten nie jest już częścią administracji, tak jak miało to miejsce przed II wojną światową, lecz częścią systemu sądownictwa. Sądowa kontrola administracji opiera się na konstytucyjnie gwarantowanym prawie do rzetelnego procesu sądowego. Oznacza to, że sąd administracyjny orzeka w rozsądnym terminie na podstawie prawa i faktów ustalonych w toku publicznej rozprawy, a jego wyrok może zostać wydany w ramach jurysdykcji ograniczonej (czego skutkiem jest wyrok kasacyjny) lub jurysdykcji pełnej (w ramach której sąd sam rozstrzyga w sprawie). Ta faza rozwoju sądowej kontroli administracji nie jest jednak zakończona, bowiem sądownictwo administracyjne w Serbii ma jednostopniową strukturę, a w związku z tym postępowanie sądowoadministracyjne jest zawsze jednoinstancyjne. Rodzi to potrzebę dalszych reform, mających na celu wprowadzenie dwuinstancyjności sądownictwa administracyjnego oraz zwiększenie jego efektywności.

The history of the establishment of administrative judiciary in Ukraine dates back to the 19thcentury, but only after regaining independence did the process of its development begin. Administrative courts have only been envisaged in the Ukrainian Constitution as independent judicial organs since 2016, and the current system of these courts includes: the Supreme Court, appellate courts and district administrative courts. Proceedings before administrative courts are governed by the Code of Administrative Judiciary of Ukraine of 2005. The aim of the study is to present the challenges facing the Ukrainian administrative judiciary and to formulate postulates aimed at improving its functioning. The most important of these include ensuring the uniformity of the case law of the Supreme Court and modernizing the provisions on administrative proceedings. ; Historia powstania sądownictwa administracyjnego wUkrainie sięga XIXw., jednak dopiero po odzyskaniu niepodległości rozpoczął się właściwy proces jego rozwoju. Sądy administracyjne, jako niezależne organy wymiaru sprawiedliwości, zostały przewidziane wukraińskiej Konstytucji dopiero od 2016r., aobecny system tych sądów obejmuje: Sąd Najwyższy, apelacyjne irejonowe sądy administracyjne. Postępowanie przed sądami administracyjnymi reguluje Kodeks sądownictwa administracyjnego Ukrainy z2005r. Celem opracowania jest ukazanie wyzwań stojących przed ukraińskim sądownictwem administracyjnym oraz sformułowanie postulatów mających na celu poprawę jego funkcjonowania. Do najważniejszych znich należy zapewnienie jednolitości orzecznictwa Sądu Najwyższego oraz unowocześnienie przepisów opostępowaniu administracyjnym.

Judicial control of the administration in Serbia has along tradition of over 150years. Initially, this control was exercised by the Council of State, organized according to French models. After World War II, all forms of administrative judiciary were abolished and reinstated as early as 1952, when the competence to resolve administrative disputes was entrusted to common courts, which adjudicated these cases in special chambers. The last phase of the development of administrative judiciary began anew with the creation of specialized judiciary, namely with the establishment of an administrative court in 2010. This court is no longer part of the administration, as it was before World War II, but part of the judicial system. Judicial control of administration is based on the constitutionally guaranteed right to afair trial. This means that the administrative court decides within areasonable time on the basis of the law and facts established in the course of apublic hearing, and its judgment may be delivered in limited jurisdiction (resulting in acassation judgment) or full jurisdiction (where the court itself decides the case). This phase of the development of judicial control of the administration is not finished, however, as the administrative judiciary in Serbia has asingle-stage structure, and therefore administrative court proceedings are always one-instance. This raises the need for further reforms aimed at introducing two-tier administrative judiciary and increasing its efficiency. ; Sądowa kontrola administracji wSerbii ma długą, ponad 150-letnią tradycję. Początkowo kontrolę tę sprawowała Rada Stanu, zorganizowana według wzorów francuskich. Po IIwojnie światowej wszelkie przejawy sądownictwa administracyjnego zniesiono, by przywrócić je już w1952r., kiedy to kompetencję do rozstrzygania sporów administracyjnych powierzono sądom powszechnym, które wtych sprawach orzekały wramach specjalnych izb. Ostatnia faza rozwoju sądownictwa administracyjnego rozpoczęła się na nowo wraz zutworzeniem sądownictwa ...

The aim of the article is to present the basic assumptions of the reforms of the Polish administrative judiciary. The planned and implemented reforms concerned both the model of administrative judiciary system, as well as the model of adjudication and rules of procedure before administrative courts. The analysis of the implemented solutions, starting from the period of the Second Polish Republic, made it possible to formulate a thesis that the administrative judiciary was subject to evolutionary (developmental) reforms. The article mainly concerns systemic issues, as the creation of a separate, independent, two-instance administrative judiciary was a priority postulate for reforms initiated after Poland regained independence, which appeared in later reform proposals. As the analysis shows, this postulate was fully implemented after the entry into force of the Constitution of the Republic of Poland of 1997. ; Celem artykułu jest przedstawienie podstawowych założeń reform polskiego sądownictwa administracyjnego. Projektowane i realizowane reformy dotyczyły zarówno modelu ustrojowego sądownictwa administracyjnego, jak również modelu orzekania i reguł postępowania przed sądami administracyjnymi. Analiza wdrażanych rozwiązań, począwszy od okresu II Rzeczypospolitej, pozwoliła postawić tezę, że sądownictwo administracyjne podlegało reformom o charakterze ewolucyjnym (rozwojowym). Artykuł w głównej mierze dotyczy kwestii ustrojowych, jakoże stworzenie odrębnego od władzy wykonawczej, niezależnego, dwuinstancyjnego sądownictwa administracyjnego było priorytetowym postulatem reform zapoczątkowanych po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, który pojawiał się w późniejszych projektach reform. Jak wynika z przeprowadzonej analizy, postulat ten został zrealizowany w najpełniejszym zakresie po wejściu w życie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r.

The unprecedented wave of protests against A. Lukashenko in 2020 raises questions about the prospect of democratization in Belarus. The article introduces the theoretical issues related to the transformation of political systems and refers to the case of Belarus. Based on the experience of transitology and the science of transformation of political systems so far, it has been indicated that the future democratic success of Belarus is not obvious. ; Mająca miejsce w 2020 r., niespotykana do tej pory, fala protestów przeciwko A. Łukaszence prowokuje pytania o perspektywę demokratyzacji Białorusi. Artykuł przybliża teoretyczne zagadnienia związane z transformacją systemów politycznych oraz odnosi się do przypadku białoruskiego. Na podstawie dotychczasowego doświadczenia tranzytologii, nauki o transformacji systemów politycznych, wskazano, że przyszły demokratyczny sukces Białorusi nie jest oczywisty.

Despite the growing attention of scholars studying the history of Polish women's movement in the 19th and 20th centuries as well as Polish women's lives and their autobiographical writing, there is still a significant number of female activists and authors who – despite their remarkable personality and/or pioneering work – met with little interest. One of those extraordinary women is Józefa Krzyżanowska-Kodis (1865–1940), one of the first Polish women to receive a doctorate in philosophy (from University of Zurich in 1893), a socialist, feminist, and co-founder of the Polish Section of the Women's International League for Peace and Freedom. Although she was unsuccessful in her efforts to obtain a university position in the United States, Józefa Kodis (Kodisowa) was a passionate philosopher, as well as a social activist and publicist. The few scholarly pieces on her focused on her friendship with Carl Hauptmann. By contrast, the author proposes to have a closer look at the memoirs of Józefa and her daughter Zofia Kodis-Freyer and other archival sources in order to present the most important experiences, cultural and interpersonal constellations, and networks that shaped Kodisowa's biography and perspective on female emancipation, female-male relations, social (in)equality, and pacifism. ; Historia polskiego ruchu kobiecego w XIX i XX wieku, a także losy Polek i ich autobiografie przyciągają uwagę coraz liczniejszych badaczy i badaczek. Jednak wciąż istnieje spora grupa działaczek i autorek, które mimo swojej wybitnej osobowości i/lub pionierskich dokonań budzą co najwyżej ograniczone zainteresowanie. Do tego grona niezwykłych kobiet należy Józefa Krzyżanowska-Kodis (1865–1940), jedna z pierwszych Polek ze stopniem doktora filozofii (Uniwersytet w Zurychu, 1893), socjalistka, feministka oraz współzałożycielka Sekcji Polskiej Międzynarodowej Ligi Kobiet na rzecz Pokoju i Wolności. Józefa Kodis (Kodisowa), która zresztą bezskutecznie starała się o posadę uniwersytecką w Stanach Zjednoczonych, była pasjonatką ...

Naturalisti, geologi, geografi; medici, filosofi, romanzieri, artisti, ingegneri e poeti. E ancora: politici, sacerdoti, giuristi, imprenditori; leggende dell'alpinismo e semplici turisti; sussiegosi accademici e cacciatori d'orsi, alti papaveri dell'esercito e guide alpine; Kaiserjäger, irredentisti, reduci garibaldini e funzionari asburgici; nobili decaduti, avventurieri, amanti in fuga e molti, molti altri. Ai primi dell'Ottocento una combinazione unica di circostanze scientifiche, sociali e culturali attirò sulle Dolomiti schiere sempre più numerose di visitatori da tutta Europa e dal mondo. Un fenomeno che ebbe il suo epicentro proprio nella Val di Fiemme e in Predazzo – dove Michele Giacomelli e i suoi discendenti, al passare del vento della storia, l'ospitarono all'Albergo Nave d'Oro e ne fi ssarono il ricordo tra le pagine del loro poderoso libro firme. In questo primo volume del Memoriale (1820–1875), qui presentato in edizione critica, innumerevoli personaggi intrecciarono le loro vite, i loro lavori, le loro imprese e passioni. Una stratificazione di contesti sociali e culturali, di linguaggi e di vicende che fanno di questo manoscritto una testimonianza preziosa d'un capitolo fondamentale della storia trentina, italiana, europea.

The main research objective of the study is to find an answer to the question: what are the main assumptions of the political reform proposed by the Spanish Socialist Workers' Party (Partido Socialista Obrero Español – PSOE) regarding the amendment of the Spanish constitution of 1978? The study was carried out by implementation of the method of qualitative data analysis and regarded selected legal acts and PSOE party documents. The time frame of the study was set for the years 2004–2021. The initial caesura is justified by the electoral victory of PSOE at 2004. The final turning point is marked by the debates of the 40th PSOE Congress, held between October 15 and 17, 2021 in Valencia.

The study is the result of a legal comparative analysis of the directions of reforms in the administrative judiciary in the countries of young democracy: Poland, the Czech Republic, Lithuania, Croatia, Serbia, Hungary, Ukraine, Georgia and Kazakhstan. The analysis was carried out with reference to the patterns developed in old European democracies, mainly in Austria and Germany. Papers on reforms of the administrative judiciary in each of these countries were delivered at the international scientific conference: Reforms of administrative judiciary in the countries of young democracy (10–11.06.2021, Faculty of Law and Administration, University of Lodz). They focused on three issues: 1) contemporary challenges of the rule of law and administrative judiciary, 2) directions of changes in the national systems of administrative judiciary, 3) the future of administrative judiciary. The content of the study refers to this system of issues, which reflects the stages of development of administrative judiciary in the countries of young democracy. The conclusions drawn from the analysis show the results of reforms at each of these stages – from the constitutionalization of the rule of law, through the independence of the court-administrative procedure, to the stage of the present, extremely difficult challenges, not only of a procedural nature. ; Opracowanie stanowi wynik prawnoporównaczej analizy kierunków reform sądownictwa administracyjnego w państwach młodej demokracji: Polski, Czech, Litwy, Chorwacji, Serbii, Węgier, Ukrainy, Gruzji i Kazachstanu, w nawiązaniu do wzorów wypracowanych w starych demokracjach europejskich, głównie w Austrii i Niemczech. Wygłoszone na międzynarodowej konferencji naukowej: Reformy sądownictwa administracyjnego w państwach młodej demokracji (10–11.06.2021r. WPiA UŁ) referaty na temat reform sądownictwa administracyjnego w każdym z tych państw koncentrowały się na trzech zagadnieniach: 1) współczesne wyzwania praworządności a sądownictwo administracyjne, 2) kierunki przemian w krajowych ...

This study is devoted to analysing the structural decisions related to the administrative jurisdiction in Germany in comparison with other European countries. It focuses, in particular, on the institutional structure of the administrative jurisdiction and the functions associated with it to it. Different understanding of the scope of the administrative jurisdiction pre-determine how individual regulations of administrative procedural law are designed, for example, regulations concerning access to courts and the judicial powers of the administrative courts. Therefore, the article aims to demonstrate – from a comparative legal perspective – the processes of mutual interaction, namely how the structural decisions made about the administrative jurisdiction have been received, and to highlight the different developmental trends characteristic of individual countries. ; Opracowanie poświęcone jest analizie decyzji strukturalnych dotyczących sądownictwa administracyjnego w Niemczech na tle innych krajów europejskich. Koncentruje się w szczególności na strukturze instytucjonalnej sądownictwa administracyjnego i związanych z nim funkcjach. Odmienne rozumienie zakresu sądownictwa administracyjnego przesądza o kształcie poszczególnych przepisów administracyjnego prawa procesowego, np. regulacji dotyczących dostępu do sądów i kompetencji orzeczniczej sądów administracyjnych. Dlatego niniejszy artykuł ma na celu ukazanie – z perspektywy prawnoporównawczej – procesów wzajemnego oddziaływania, czyli sposobu przyjęcia decyzji strukturalnych dotyczących sądownictwa administracyjnego oraz zwrócenie uwagi na różne tendencje rozwojowe charakterystyczne dla poszczególnych krajów.

The study concerns the factors influencing the shape of the Polish administrative judiciary, ranging from their conceptual patterns in the interwar period to the present day. Therefore, the article presents the history of administrative judiciary reforms as well as the constitutional and statutory foundations of the Polish administrative judiciary and their most important changes. The following parts of the study discuss issues related to the structure and internal organization of administrative courts, their jurisdiction and the concept of "administrative court case" as the subject of proceedings before an administrative court. The basic principles of administrative court proceedings as well as the types and nature of court decisions, including their appealability, validityand enforceability, were also discussed. The last part highlights the challenges faced by the Polish administrative judiciary and the prospects for its further reforms. ; Opracowanie dotyczy czynników mających wpływ na kształt polskiego sądownictwa administracyjnego, począwszy od ich koncepcyjnych wzorców w okresie międzywojennym, po czasy współczesne. W związku z tym w artykule przedstawiono historię reform sądownictwa administracyjnego oraz konstytucyjne i ustawowe podstawy polskiego sądownictwa administracyjnego i ich najważniejsze zmiany. W kolejnych częściach opracowania omówiono zagadnienia dotyczące struktury i organizacji wewnętrznej sądów administracyjnych, ich właściwość oraz pojęcie "sprawy sądowoadministracyjnej" jako przedmiotu postępowania przed sądem administracyjnym. Przybliżono też podstawowe zasady postępowania sądowoadministracyjnego oraz rodzaje i charakter rozstrzygnięć sądowych, w tym ich zaskarżalność, prawomocność i wykonalność. W ostatniej części zwrócono uwagę na wyzwania stojące przed polskim sądownictwem administracyjnym oraz perspektywy jego dalszych reform.

The study concerns the factors influencing the shape of the Polish administrative judiciary, ranging from their conceptual patterns in the interwar period to the present day. Therefore, the article presents the history of administrative judiciary reforms as well as the constitutional and statutory foundations of the Polish administrative judiciary and their most important changes. The following parts of the study discuss issues related to the structure and internal organization of administrative courts, their jurisdiction and the concept of "administrative court case" as the subject of proceedings before an administrative court. The basic principles of administrative court proceedings as well as the types and nature of court decisions, including their appealability, validity and enforceability, were also discussed. The last part highlights the challenges faced by the Polish administrative judiciary and the prospects for its further reforms. ; Opracowanie dotyczy czynników mających wpływ na kształt polskiego sądownictwa administracyjnego, począwszy od ich koncepcyjnych wzorców w okresie międzywojennym, po czasy współczesne. W związku z tym w artykule przedstawiono historię reform sądownictwa administracyjnego oraz konstytucyjne i ustawowe podstawy polskiego sądownictwa administracyjnego i ich najważniejsze zmiany. W kolejnych częściach opracowania omówiono zagadnienia dotyczące struktury i organizacji wewnętrznej sądów administracyjnych, ich właściwość oraz pojęcie "sprawy sądowoadministracyjnej" jako przedmiotu postępowania przed sądem administracyjnym. Przybliżono też podstawowe zasady postępowania sądowoadministracyjnego oraz rodzaje i charakter rozstrzygnięć sądowych, w tym ich zaskarżalność, prawomocność i wykonalność. W ostatniej części zwrócono uwagę na wyzwania stojące przed polskim sądownictwem administracyjnym oraz perspektywy jego dalszych reform.

The aim of the article is to present the basic assumptions of the reforms of the Polish administrative judiciary. The planned and implemented reforms concerned both the model of administrative judiciary system, as well as the model of adjudication and rules of procedure before administrative courts. The analysis of the implemented solutions, starting from the period of the Second Polish Republic, made it possible to formulate a thesis that the administrative judiciary was subject to evolutionary (developmental) reforms. The article mainly concerns systemic issues, as the creation of a separate, independent, two-instance administrative judiciary was a priority postulate for reforms initiated after Poland regained independence, which appeared in later reform proposals. As the analysis shows, this postulate was fully implemented after the entry into force of the Constitution of the Republic of Poland of 1997. ; Celem artykułu jest przedstawienie podstawowych założeń reform polskiego sądownictwa administracyjnego. Projektowane i realizowane reformy dotyczyły zarówno modelu ustrojowego sądownictwa administracyjnego, jak również modelu orzekania i reguł postępowania przed sądami administracyjnymi. Analiza wdrażanych rozwiązań, począwszy od okresu II Rzeczypospolitej, pozwoliła postawić tezę, że sądownictwo administracyjne podlegało reformom o charakterze ewolucyjnym (rozwojowym). Artykuł w głównej mierze dotyczy kwestii ustrojowych, jako że stworzenie odrębnego od władzy wykonawczej, niezależnego, dwuinstancyjnego sądownictwa administracyjnego było priorytetowym postulatem reform zapoczątkowanych po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, który pojawiał się w późniejszych projektach reform. Jak wynika z przeprowadzonej analizy, postulat ten został zrealizowany w najpełniejszym zakresie po wejściu w życie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r.