The article presents censorship reviews of Memoirs Found in a Bathtub by Stanisław Lem written in censorship offices in Cracow and Warsaw. As a result of the reservations expressed by censors, the author added a new preface to the novel which was accepted for the publication of the book without further interference. Numerous censorship documents dealing only with one novel clarify the circumstances of writing the foreword and also provide some insight to the censors' way of thinking, illustrate the most important control mechanisms and present formal evaluation criteria – both politically-ideological and aesthetic. The censors evaluating Lem's novel do not intend to go through the interpretative labyrinth of Memoirs…; they insist on author's unambiguous comments which would allow to neutralise political vagueness by the "appropriate" orientation of the novel. When accepting the new preface they seem to omit (yet it is not certain to what extant the omission is deliberate) the fact that the added foreword is another layer of the novel's fiction and is not a meta-comment which could be considered as the voice of the author.
Publikacja recenzowana / Peer-reviewed publication ; Podobnie jak w Wielkiej Brytanii, Eurosceptyczne partie w Szwecji, Finlandii i Danii oczekują decyzji o wyjściu z UE, co nazywane zostało jako: Swedix, Fixit czy Dexit. W jaki sposób społeczeństwa państw nordyckich zareagowały na kryzys ekonomiczny w 2008, napływ migrantów, a w konsekwencji brak wspólnych europejskich wartości? Można zauważyć, że Szwedzi, Finowie i Duńczycy wierzą w pozytywny wpływ UE na ich kraj, ale to poparcie spada. Celem artykuły jest analiza podejścia państw nordyckich do kryzysu Unii Europejskiej. ; Similarly to UK, Eurosceptic parties in Sweden, Finland and Denmark are pushing for an exit from the EU, which has been dubbed a Swexit, Fixit or Dexit. How the society of the Nordic countries have reacted for the economic crises in 2008, influx of migrants, and consequently – the lack of common European values? It found that Swedes, Finns and Danes believe that being in the EU is a positive thing, but an encouragement has been descended. The aim of the article is to analyse the attitude of the Nordic countries towards the European Union crisis.
Despite the growing attention of scholars studying the history of Polish women's movement in the 19th and 20th centuries as well as Polish women's lives and their autobiographical writing, there is still a significant number of female activists and authors who – despite their remarkable personality and/or pioneering work – met with little interest. One of those extraordinary women is Józefa Krzyżanowska-Kodis (1865–1940), one of the first Polish women to receive a doctorate in philosophy (from University of Zurich in 1893), a socialist, feminist, and co-founder of the Polish Section of the Women's International League for Peace and Freedom. Although she was unsuccessful in her efforts to obtain a university position in the United States, Józefa Kodis (Kodisowa) was a passionate philosopher, as well as a social activist and publicist. The few scholarly pieces on her focused on her friendship with Carl Hauptmann. By contrast, the author proposes to have a closer look at the memoirs of Józefa and her daughter Zofia Kodis-Freyer and other archival sources in order to present the most important experiences, cultural and interpersonal constellations, and networks that shaped Kodisowa's biography and perspective on female emancipation, female-male relations, social (in)equality, and pacifism. ; Historia polskiego ruchu kobiecego w XIX i XX wieku, a także losy Polek i ich autobiografie przyciągają uwagę coraz liczniejszych badaczy i badaczek. Jednak wciąż istnieje spora grupa działaczek i autorek, które mimo swojej wybitnej osobowości i/lub pionierskich dokonań budzą co najwyżej ograniczone zainteresowanie. Do tego grona niezwykłych kobiet należy Józefa Krzyżanowska-Kodis (1865–1940), jedna z pierwszych Polek ze stopniem doktora filozofii (Uniwersytet w Zurychu, 1893), socjalistka, feministka oraz współzałożycielka Sekcji Polskiej Międzynarodowej Ligi Kobiet na rzecz Pokoju i Wolności. Józefa Kodis (Kodisowa), która zresztą bezskutecznie starała się o posadę uniwersytecką w Stanach Zjednoczonych, była pasjonatką ...
Despite the growing attention of scholars studying the history of Polish women's movement in the 19th and 20th centuries as well as Polish women's lives and their autobiographical writing, there is still a significant number of female activists and authors who – despite their remarkable personality and/or pioneering work – met with little interest. One of those extraordinary women is Józefa Krzyżanowska-Kodis (1865–1940), one of the first Polish women to receive a doctorate in philosophy (from University of Zurich in 1893), a socialist, feminist, and co-founder of the Polish Section of the Women's International League for Peace and Freedom. Although she was unsuccessful in her efforts to obtain a university position in the United States, Józefa Kodis (Kodisowa) was a passionate philosopher, as well as a social activist and publicist. The few scholarly pieces on her focused on her friendship with Carl Hauptmann. By contrast, the author proposes to have a closer look at the memoirs of Józefa and her daughter Zofia Kodis-Freyer and other archival sources in order to present the most important experiences, cultural and interpersonal constellations, and networks that shaped Kodisowa's biography and perspective on female emancipation, female-male relations, social (in)equality, and pacifism. ; Historia polskiego ruchu kobiecego w XIX i XX wieku, a także losy Polek i ich autobiografie przyciągają uwagę coraz liczniejszych badaczy i badaczek. Jednak wciąż istnieje spora grupa działaczek i autorek, które mimo swojej wybitnej osobowości i/lub pionierskich dokonań budzą co najwyżej ograniczone zainteresowanie. Do tego grona niezwykłych kobiet należy Józefa Krzyżanowska-Kodis (1865–1940), jedna z pierwszych Polek ze stopniem doktora filozofii (Uniwersytet w Zurychu, 1893), socjalistka, feministka oraz współzałożycielka Sekcji Polskiej Międzynarodowej Ligi Kobiet na rzecz Pokoju i Wolności. Józefa Kodis (Kodisowa), która zresztą bezskutecznie starała się o posadę uniwersytecką w Stanach Zjednoczonych, była pasjonatką ...
The article discusses critical opinions addressed at present to the UNO by the States and scholars. It was already during the San Francisco conference that the States raised objections to the adopted solutions. After 43 years of its existence, the UNO is still far from fulfilling the hopes which were fostered at the time of its foundation. The causes of shortcomings may be found in structural and managerial deficiencies. The complexity of the UNO structure influences the dissipation of efforts and makes the coordination more difficult. The waste of means on countless programmes, sub-programmes and projects has often been subject to criticism. The efforts to increase efficiency through establishing organs which were to improve the system failed (eg. Administrative Commitee on Co-ordination, Commitee on Programme and Co-ordination, Joint Inspection Unit). However, those organs helped to record and disclose shortcoming and their sources by way of Publishing critical reports. Managerial problems consist mostly in difficulties with poor professional qualifications of the UNO staff. The view that the professional level decreases constantly is shared by 69% of diplomats employed in the UNO-affiliated missions. Critical opinions are voiced also with respect to the unreality of projects, declarativity and mere talk present in the UN system. Particular organizations established on regional and political grounds, the number of which grows constantly and at present is close to 330, are far more efficient. The UNO documents indicate that the member-States most often call for the amendments of provisions on the Security Council, and in the first place on its composition and voting system. The author shares the view that multiplying agencies and organs, or abortive attempts to limit the role of superpowers in the Security Council will not bring adequate effects. Little efficiency of the UNO in maintaining the world peace may be eliminated not through a direct structure reform of the system but indirectly through activities aimed at improving the economic situation of the South. The UNO should work out a worldwide welfare programme which would influence indirectly the consolidation of the world peace through increasing the economic level of conflict-generating regions. Such a programme would have to adopt a system of preferences, for the existing free-market rules the disproportions between the North and the South. ; Digitalizacja i deponowanie archiwalnych zeszytów RPEiS sfinansowane przez MNiSW w ramach realizacji umowy nr 541/P-DUN/2016
Artykuł jest krytycznym spojrzeniem na współpracę w dziedzinie wspólnego zwalczaniaterroryzmu przez USA i UE. Poruszono w nim najważniejsze kwestie, które stanowią rzeczywiste przeszkody we współpracy obu podmiotów, w przeciwdziałaniu terroryzmowi od początku realizacji przez administrację USA projektu politycznego nazwanego GWOT. Publikacja ma zwrócić uwagę na kwestie rzadko poruszane w głównym nurcie publicystycznym oraz naukowym, które kolidują z zimnowojennym paradygmatem transatlantyckiej wspólnoty wartości. Artykuł ukazuje wyzwania do przezwyciężenia, pomimo politycznych deklaracji przyjmowanych na szczytach USA/UE. Rozważania oparto o teksty Źródłowe, aby odbiorca móga samodzielnie skonfrontowaæ zasadność stawianych tez z innymi poglądami funkcjonujacymi w literaturze, dotyczacymi GWOT i współpracy w tym zakresie między USA i UE. Publikacja ma równiez zwrócić uwagę na przekaz medialny występujący w środkach publicznych masowego przekazu (szczególnie w Polsce), które ze względu na zaangazowanie władz polskich w GWOT z rzadka poruszają niepoprawne politycznie tematy. Artykuł ma za zadanie skłonić domdalszej pogłêbionej refleksji nad rozwojem GWOT oraz dalszymi perspektywami współpracymUSA i UE w dziedzinie zwalczania terroryzmu. Artykuł jest wyrazem opinii jego autora, nie stanowiska instytucji, którą reprezentuje. ; The article takes a critical viewpoint on the shared co-operation in the area of fighting terrorism by the USAand the EU. The most important issues are raised, which constitute real obstacles in the co-operation of both subjects, in the counteracting the terrorism since the beginning of the political project's realization by administration of the USA, the political project called GWOT. The publication points out issues only occasionally raised in the journalistic and scientific mainstream, which collide with the cold-war paradigm of the transatlantic community of values. The article aims to raise awareness of the challenges, despite political declarations consistently accepted during the USA/EU summits. The Narrations are based on international documents, so that a recipient could confront independently the legitimacy of proposed theses with other existing in the literature articles, articles concerningGWOTand co-operation in the scope of the USA and EU. The publication points out the modus operandi of the mass media (especially in Poland), which on account of Polish authorities involvement in GWOT, very occasionally raise the politically incorrect subjects. The article aims to generate further detailed reflection on GWOT's evolution and the further co-operation of the USA and UE in the area of fighting terrorism.
Artykuł jest krytycznym spojrzeniem na współpracę w dziedzinie wspólnego zwalczania terroryzmu przez USA i UE. Poruszono w nim najważniejsze kwestie, które stanowił rzeczywiste przeszkody we współpracy obu podmiotów, w przeciwdziałaniu terroryzmowi od początku realizacji przez administrację USA projektu politycznego nazwanego GWOT. Publikacja ma zwrócić uwagę na kwestie rzadko poruszane w głównym nurcie publicystycznym oraz naukowym, , które kolidują z zimnowojennym paradygmatem transatlantyckiej wspólnoty wartości. Artykuł ukazuje wyzwania do przezwyciężenia, pomimo politycznych deklaracji przyjmowanych na szczytach USA/UE. Rozważania oparto o teksty źródłowe, aby odbiorca mógł samodzielnie skonfrontować zasadność stawianych tez z innymi poglądami funkcjonującymi w literaturze, dotyczącymi GWOT i współpracy w tym zakresie między USA i UE. Publikacja ma również zwrócić uwagę na przekaz medialny występujący w środkach publicznych masowego przekazu (szczególnie w Polsce), które ze względu na zaangażowanie władz polskich w GWOT z rzadka poruszają niepoprawne politycznie tematy. Artykuł ma za zadanie skłonić do dalszej pogłębionej refleksji nad rozwojem GWOT oraz dalszymi perspektywami współpracy USA i UE w dziedzinie zwalczania terroryzmu. Artykuł jest wyrazem opinii jego autora, nie stanowiska instytucji, którą reprezentuje. ; The article takes a critical viewpoint on the shared co-operation in the area of fighting terrorism by the USA and the EU. The most important issues are raised, which constitute real obstacles in the co-operation of both subjects, in the counteracting the terrorism since the beginning of the political project's realization by administration of the USA, the political project called GWOT. The publication points out issues only occasionally raised in the journalistic and scientific mainstream, which collide with the cold-war paradigm of the transatlantic community of values. The article aims to raise awareness of the challenges, despite political declarations consistently accepted during the USA/EU summits. The Narrations are based on international documents, so that a recipient could confront independently the legitimacy of proposed theses with other existing in the literature articles, articles concerning GWOT and co-operation in the scope of the USA and EU. The publication points out the modus operandi of the mass media (especially in Poland), which on account of Polish authorities involvement in GWOT, very occasionally raise the politically incorrect subjects. The article aims to generate further detailed reflection on GWOT's evolution and the further co-operation of the USA and UE in the area of fighting terrorism.
Canada took part in creating United Nations Organization and actively participated in many UN specialized organizations. It was also the co-author of the North Atlantic Treaty Organization. Contributed in negotiations in the matter of the prohibition of continuing the experiences with the nuclear weapon, supported Treaty Between the United States of America and the Union of Soviet Socialist Republic on the Limitation of Anti-Ballistic Missile Systems. Canada acted as a leader of the British Commonwealth, the allied of United States, moderator in the Atlantic Alliance, mediator in solving international conflicts. Canada was involved as the economic power in solving global problems, and also offered help for undeveloped states. Beginning from the end of years 60. the politics of Canadian governments brought to the reduction of defense expenses, and in the result brought some problems with the Canadian identity. The Canada balances among the necessity of the co-operation with United States and the protections of own independence. New defense strategy introduced in 2008, Canada First. Defense Strategy, created possibilities of change in the defense policy. New strategy give possibility of the armed forces strengthening and the strengthening of the international position of the Canada, however these introduced changes are meeting some difficulty after years of negligence s.
Autorka tekstu koncentruje, zwraca uwagę Czytelnika na problemie fundamentalnym dla kondycji Europy i stanu bezpieczeństwa świata XXI wieku, w którym mechanizmy – do niedawna stabilizujące relacje międzynarodowe na różnych poziomach systemu międzynarodowego – zostały rozregulowane. Swoista "apolarność" systemu międzynarodowego z jakim jesteśmy konfrontowani niepokoi, rodzi pytania i dylematy co do przyszłości, kierunków zmian i mechanizmów potrzebnych do "poradzenia" sobie z rzeczywistością radykalnie różną od tej w jakiej przynajmniej od półwiecza – z lepszym lub gorszym bilansem strat i zysków – zwykliśmy funkcjonować. Wysoki stopień niepewności co do kierunków zmian, zasad jakie w tej niepewnej i niedookreślonej rzeczywistości zdominują myślenie o bezpieczeństwie i stabilizacji, o ładzie międzynarodowym wymusza pytania o kształt ładu światowego, jego możliwe projekcje oraz dylematy z jakimi trzeba się zmierzyć, aby jego ostateczny kształt stanowił silne "oparcie" dla bezpieczeństwa europejskiego. Na dzisiaj takiego projektu nie ma, podobnie jak uderzający jest brak wizji ładu, który odzwierciedlałby "adekwatne" oczekiwania, marzenia i racje Europy oraz innych regionów świata, ich mieszkańców, elit politycznych. Przyjmuję hipotetycznie, iż "ład"/"porządek" europejski w jakim tkwi kontynent jawi się bardziej jako oksymoron, w rodzaju "nieuporządkowanego" porządku europejskiego, "chaotycznego ładu" lub – co wydaje się brzmieć nieco optymistyczniej – "stan" przed uporządkowaniem elementów świata. Jest to jednak wciąż nośnik rozwiązań bardziej zorientowanych do wnętrza kontynentu i jego "wątpliwej" spójności aniżeli do systemu międzynarodowego. Co więcej proponowane rozwiązania zdają się trwać "…w zawieszeniu między przeszłością, którą pragnie przezwyciężyć, a przyszłością której jeszcze nie zdefiniowała" (Kissinger, 2016, s. 95). Przekroczenie tego progu jest niezbędne. Wymaga jednak, aby Europejczycy odpowiedzieli sobie na ponadczasowe pytanie: "ile jedności jest potrzebne i jak dużą różnorodność kulturowo-cywilizacyjną jest w stanie zaakceptować (tolerować) społeczność międzynarodowa (i rządy), aby porozumienie zapewniające pokój na kolejne stulecia przestało być efemerydą" (Kissinger, 2016, s. 95). Elementem ważnym w zaprezentowanej narracji jest próba uporządkowania istoty i sensu pojęciowego takich konstrukcji jak "ład", "porządek", "chaos", semiotycznie nieostrych a przez to wieloznacznych. To istotny zabieg analityczny. Czytelne i kluczowe dla wywodu pojęcia konkretyzują przedmiot badań, treść badanych zjawisk i procesów oraz ich funkcje, a przez to umożliwiają budowanie rozwiązań, które łączą różne racje, interesy, oczekiwania. ; The author draws the readers' attention to what is fundamental from the point of view of the disorder the world has found itself in in the 21st century, namely the current dismantling of the mechanisms that have hitherto stabilized international relations at the level of the global system, as well as its varied subsystems. The peculiar "apolarity" of this system is disturbing, it makes us feel threatened, raises questions and poses dilemmas with regard to the future, the directions in which changes are heading, and the mechanisms needed to "cope" with a reality radically different from the one we have functioned in for at least fifty years, with a better or worse balance of loss and profit. A high degree of uncertainty as to the directions of changes and the principles that will dominate thinking about security and stability, and international order, in this uncertain, undefined reality invites questions about the design of the global order, and the dilemmas that must be resolved for such an order to ensure robust "support" for the European order. There is no such design, nor is there a vision of the European order which would reflect the "relevant" expectations, dreams and arguments of other regions of the world, their inhabitants, and political elites. At present, a "European order" appears to be an oxymoron, something along the lines of "a disorderly European order", "a chaotic order" or, a little more optimistically, "a state before ordering the elements of the world," a vehicle of the solutions addressed to the interior of Europe and its "dubious" coherence rather than to the international system. The author presents a narrative based on the assumption that Europe does not have such a vision. What is more, the continent appears to be "suspended between a past it seeks to overcome and a future it has not yet defined" (Kissinger, 2016, s. 95). In order to move on, Europeans have to answer the timeless question of how much unity is required and how much cultural and civilizational variety is the international community (and the governments) able to accept (tolerate) in order for the agreement that will ensure peace for centuries to become more than ephemeral? A significant element of this narrative involves an attempt at arranging such concepts as "order," "orderliness" and "chaos," which are semantically vague, and therefore ambiguous. This is an important analytical measure, because clarifying the notions which are of key importance for these considerations concretizes the object of research, the content of investigated phenomena and their functions.
Autorka tekstu koncentruje, zwraca uwagę Czytelnika na problemie fundamentalnym dla kondycji Europy i stanu bezpieczeństwa świata XXI wieku, w którym mechanizmy – do niedawna stabilizujące relacje międzynarodowe na różnych poziomach systemu międzynarodowego – zostały rozregulowane. Swoista "apolarność" systemu międzynarodowego z jakim jesteśmy konfrontowani niepokoi, rodzi pytania i dylematy co do przyszłości, kierunków zmian i mechanizmów potrzebnych do "poradzenia" sobie z rzeczywistością radykalnie różną od tej w jakiej przynajmniej od półwiecza – z lepszym lub gorszym bilansem strat i zysków – zwykliśmy funkcjonować. Wysoki stopień niepewności co do kierunków zmian, zasad jakie w tej niepewnej i niedookreślonej rzeczywistości zdominują myślenie o bezpieczeństwie i stabilizacji, o ładzie międzynarodowym wymusza pytania o kształt ładu światowego, jego możliwe projekcje oraz dylematy z jakimi trzeba się zmierzyć, aby jego ostateczny kształt stanowił silne "oparcie" dla bezpieczeństwa europejskiego. Na dzisiaj takiego projektu nie ma, podobnie jak uderzający jest brak wizji ładu, który odzwierciedlałby "adekwatne" oczekiwania, marzenia i racje Europy oraz innych regionów świata, ich mieszkańców, elit politycznych. Przyjmuję hipotetycznie, iż "ład"/"porządek" europejski w jakim tkwi kontynent jawi się bardziej jako oksymoron, w rodzaju "nieuporządkowanego" porządku europejskiego, "chaotycznego ładu" lub – co wydaje się brzmieć nieco optymistyczniej – "stan" przed uporządkowaniem elementów świata. Jest to jednak wciąż nośnik rozwiązań bardziej zorientowanych do wnętrza kontynentu i jego "wątpliwej" spójności aniżeli do systemu międzynarodowego. Co więcej proponowane rozwiązania zdają się trwać "…w zawieszeniu między przeszłością, którą pragnie przezwyciężyć, a przyszłością której jeszcze nie zdefiniowała" (Kissinger, 2016, s. 95). Przekroczenie tego progu jest niezbędne. Wymaga jednak, aby Europejczycy odpowiedzieli sobie na ponadczasowe pytanie: "ile jedności jest potrzebne i jak dużą różnorodność kulturowo-cywilizacyjną jest w stanie zaakceptować (tolerować) społeczność międzynarodowa (i rządy), aby porozumienie zapewniające pokój na kolejne stulecia przestało być efemerydą" (Kissinger, 2016, s. 95). Elementem ważnym w zaprezentowanej narracji jest próba uporządkowania istoty i sensu pojęciowego takich konstrukcji jak "ład", "porządek", "chaos", semiotycznie nieostrych a przez to wieloznacznych. To istotny zabieg analityczny. Czytelne i kluczowe dla wywodu pojęcia konkretyzują przedmiot badań, treść badanych zjawisk i procesów oraz ich funkcje, a przez to umożliwiają budowanie rozwiązań, które łączą różne racje, interesy, oczekiwania. ; The author draws the readers' attention to what is fundamental from the point of view of the disorder the world has found itself in in the 21st century, namely the current dismantling of the mechanisms that have hitherto stabilized international relations at the level of the global system, as well as its varied subsystems. The peculiar "apolarity" of this system is disturbing, it makes us feel threatened, raises questions and poses dilemmas with regard to the future, the directions in which changes are heading, and the mechanisms needed to "cope" with a reality radically different from the one we have functioned in for at least fifty years, with a better or worse balance of loss and profit. A high degree of uncertainty as to the directions of changes and the principles that will dominate thinking about security and stability, and international order, in this uncertain, undefined reality invites questions about the design of the global order, and the dilemmas that must be resolved for such an order to ensure robust "support" for the European order. There is no such design, nor is there a vision of the European order which would reflect the "relevant" expectations, dreams and arguments of other regions of the world, their inhabitants, and political elites. At present, a "European order" appears to be an oxymoron, something along the lines of "a disorderly European order", "a chaotic order" or, a little more optimistically, "a state before ordering the elements of the world," a vehicle of the solutions addressed to the interior of Europe and its "dubious" coherence rather than to the international system. The author presents a narrative based on the assumption that Europe does not have such a vision. What is more, the continent appears to be "suspended between a past it seeks to overcome and a future it has not yet defined" (Kissinger, 2016, s. 95). In order to move on, Europeans have to answer the timeless question of how much unity is required and how much cultural and civilizational variety is the international community (and the governments) able to accept (tolerate) in order for the agreement that will ensure peace for centuries to become more than ephemeral? A significant element of this narrative involves an attempt at arranging such concepts as "order," "orderliness" and "chaos," which are semantically vague, and therefore ambiguous. This is an important analytical measure, because clarifying the notions which are of key importance for these considerations concretizes the object of research, the content of investigated phenomena and their functions.
Przedmiotem niniejszego artykułu jest przedstawienie poszukiwań aksjologicznych w okresie prac na konstytucją polską w początkach transformacji. Jedną z zasadniczych dyskusji na początkowym etapie prac nad konstytucją była dyskusja przybierająca niejednokrotnie formę sporu o wartości, a jednym z jej elementów były problemy dotyczące zależności ius i lex. W tym kontekście poszukiwano i odwoływano się do europejskiego dziedzictwa prawnego, do takich pojęć, jak tożsamość europejska, wspólne europejskie dziedzictwo prawne. Głównym zatem wyzwaniem dla wszystkich państw postsocjalistycznych stała się potrzeba "odkodowania", przybliżania pojęcia "wspólne dziedzictwo prawne", co stało się swoistym mitem założycielskim w nowych demokracjach Europy Środkowej. W tym kontekście niezwykle ważną rolę odgrywała Komisja Wenecka (utworzona w 1990 r.), która pomagała państwom odkrywać to, co wyrastając ze wspólnej europejskiej tradycji prawnej, stawało się europejskim standardem, a więc wzorcem dla podejmowanych konkretnych rozwiązań prawnych. W sferze zatem kategorii ogólnej tzw. standard europejski postrzegany był jako wartość centralna, a odwoływanie się do niego było ważnym weryfikatorem w procesie dokonywania zmian w wewnętrznym systemie prawnym, a zwłaszcza w procesie zmian konstytucji, zwłaszcza w takich kwestiach, jak zasada państwa prawnego, podział władz, niezależność sądownictwa czy sądowa kontrola konstytucyjności prawa. Pomimo sporów dotyczących konkretnych regulacji ustrojowych istniała zgoda co do tego, że zasady odwołujące się do "aksjologii" poprzedniego systemy nie mogły pretendować do bycia elementem europejskiego dziedzictwa prawnego i tym samym nie mogły stanowić podstawy dla tworzenia nowej konstytucji polskiej. ; The aim of this paper is to present axiological rsearches that were going on during the work on the Polish Constitution in the early years of transformation. One of the fundamental discussions at the initial stage of the work on the Constitution was a discussion that often took the form of a ...
The paper presents the complex analysis of the problem of "vocationalization" process of colleges and the analysis of the results of the process acceleration with regard to universities, observed in numerous countries. The question is examined with regard to West European countries, however some references concerning the first steps on this road made by the countries of the Eastern and Central Europe are also contained in the final section of the article. The "vocationalization" , according to the author is the long lasting phenomenon and comprises the significant historical dimension. This process should not be neglected, even if not respected by the academicians. The "vocationalization" played and will continue to play the most significant role in the process of the university adjustment to the environment, no matter whether it reflects the ideology opposite to the "academicism" or .scholasticism" or the rational policy of governments. Three stages of the adjustment and assimilation process, and finally, returning to the appropriate character of Academy: the ideological debate, the institutional differentiation and the differentiation on the ground of education cycles, are distinguished. Have the applicability and usefulness to be accomplished at the expense of fundamentals and disinterested? And because, as pronounced by the author, everything indicates that this is the concept supported by the authorities, one may wait for the results of the divergence between the utilitarian, supported by governments and demand of the students, who are continuously inclined to focus on the values and culture. ; Opracowanie zawiera wnikliwą analizę problemu "uzawodowienia" studiów wyższych oraz skutków obserwowanych w wielu krajach prób przyspieszenia tego procesu w odniesieniu do uniwersytetów. Problem, rozważany na przykładzie państw Europy Zachodniej, w końcowych partiach tekstu znajduje również odniesienia do pierwszych kroków podejmowanych na tej drodze w Europie Środkowo-Wschodniej. Uzawodowienie - pisze Autor-jest zjawiskiem długotrwałym i ma znaczący wymiar historyczny. Trudno pomijać ten fakt, nawet jeśli nie zawsze sprzyja mu środowisko akademickie. I niezależnie od tego, czy wyraża ideologię przeciwstawną do "akademizmu" lub "scholastycyzmu" , czy też jest wyrazem racjonalnej polityki rządów - odgrywało i nadal będzie pełnić najważniejszą rolę w procesie dostosowywania się uniwersytetu do otoczenia. W tym procesie dostosowywania się, asymilacji i - w końcu - powrotu do stanu typowego dla akademii, Autor wyróżnia i omawia trzy stadia: debatę nad ideologią, zróżnicowanie instytucjonalne oraz różnicowanie poprzez cykle kształcenia. Czy dążenie do tego co stosowane i użyteczne musi odbywać się kosztem tego co podstawowe i bezinteresowne? Ponieważ - jak stwierdza Autor - wszystko wskazuje na to, że taki właśnie punkt widzenia popierają władze, wypada czekać na skutki rozdwojenia między tym co utylitarne i wspierane przez rząd a popytem ze strony studentów, ciągle skłonnych kierować się ku temu co dotyczy wartości i kultury.
The contemporaneity has been redefined, the transition has happened. Symptoms of its end were as follows: redefinition of the concept of democracy, crisis of the classic notion of value and the failure of U.S. unilateralism. Objective determinants of the new order – arising from the crisis of sovereignty – are grounded in the separation of legitimacy and effectiveness. The constituent power is redefined as immanent tool for ordering actions. On the one hand, the biopolitical structure of reality nowadays enters the conflict with the old concept of law, on the other, it dislocates the relation between technical and political composition of the labor force. A loss of a control over a new, socialized form of living labor by the power becomes paradigmatic for the contemporaneity. Worker doesn't contact with profit but rent, he stands in the front of "collective capitalist", who is now a forger of the social work. In this situation, a constituent resistance is realized in a practice of exodus. The resistance becomes also a process of reclaiming the common. The common, which is opposed to the private, as well as to the public, becomes a dispositive of radical and democratic form of governance. ; Współczesność została zredefiniowana, przejście się dokonało. Symptomami jego końca były: przewartościowanie pojęcia demokracji, kryzys klasycznego pojęcia wartości i klęska unilateralizmu USA. Obiektywne determinanty nowego porządku tkwią w wynikającym z kryzysu suwerenności rozdzieleniu legitymizacji i skuteczności. Władza konstytuująca zostaje zredefiniowana jako immanentna dla działań porządkujących. Biopolityczna struktura rzeczywistości z jednej strony wchodzi dzisiaj w konflikt ze starym pojęciem prawa, a z drugiej zaburza relację między technicznym a politycznym składem siły roboczej. Paradygmatyczną dla współczesności staje się utrata kontroli przez władzę nad nową, uspołecznioną postacią żywej pracy. Pracownik stykając się już nie z zyskiem, a rentą, staje przed "kolektywnym kapitalistą" jako fałszerzem pracy społecznej.W tej sytuacji konstytuujący opór realizuje się w praktyce exodusu, który staje się także procesem odzyskiwania dobra wspólnego. Dobro wspólne przeciwstawiając się "temu, co własne", będącemu podstawą zarówno tego, co prywatne jak i tego, co publiczne, staje się urządzeniem radykalnego demokratycznego zarządzania.
The fall of ZSRR in 1991 year caused the disintegration of polity-economic system, which was found in 20. years last century. Almost seventy year of function of union state had on structure of economies of republics of the principle influence entering in his composition. The arrangement of strong economic correlations was developed. Therefore the fall of ZSRR made up for smaller republics serious problem in creation of bases' of national economy. Every of them aimed to consolidation her State under political regard, but first of all economic. Found in year 1991 the Commonwealth of Independent States (CIS) had to be the organization of co-operation all post-soviet states. However the differences of interests and search in global polity - economic arrangement the own place the first foundations of re - integration verified in frames of CIS fundamentally. In practice, after twenty years, many smaller organizations in CIS were found and assembling after several countries which join around common aims. The ambitious plans creation of common market in CIS they be put aside and seem unreal now. However real progress (though more also modest than mutual settlements) was reached in building the union between Belarus and Russian. The question about role and place of this regional formation arisen in global economy. The elevation the level of development of national economies, competitiveness of CIS stands up with next important matter to decision. It the Commonwealth of Independent States hugs 16,4% the world territory which lives 4,4% the population of globe. It on countries of CIS falls 20% world supplies of petroleum, 40% earth gas, 25% carbon, 10% production of electrical energy, 25% world forest supplies, about 11% world renewed water supplies, 13% the ground arable. In 2007 year in CIS countries was produced 3,1% the world PKB, export of goods with states of CIS was stay 3,6% world export ; Upadek ZSRR w 1991 roku spowodował dezintegrację systemu polityczno-gospodarczego, który powstał w latach 20. ubiegłego wieku. Prawie siedemdziesięcioletni okres funkcjonowania państwa związkowego miał zasadniczy wpływ na strukturę gospodarek republik wchodzących w jego skład. Rozwinął się układ silnych współzależności gospodarczych. Dlatego upadek ZSRR stanowił dla mniejszych republik poważny problem w stworzeniu podstaw gospodarki narodowej. Każda z nich dążyła do umocnienia swojej państwowości pod względem politycznym, ale przede wszystkim gospodarczym. Powołana w roku 1991 Wspólnota Niepodległych Państw miała być organizacją współpracy wszystkich państw postradzieckich. Jednak różnice interesów i poszukiwania własnego miejsca w globalnym układzie polityczno-gospodarczym zasadniczo zweryfikowały pierwotne założenia reintegracji w ramach Wspólnoty Niepodległych Państw. W praktyce, po dwudziestu latach funkcjonowania, w WNP powstało wiele mniejszych organizacji grupujących po kilka krajów, które łączą się wokół wspólnych celów. Ambitne plany utworzenia wspólnego rynku w WNP były odkładane i obecnie wydają się nierealne. Natomiast realny postęp (choć też skromniejszy niż wzajemne ustalenia) został osiągnięty w budowaniu Związku Białorusi i Rosji. Przed WNP ostro powstaje pytanie o roli i miejscu ugrupowania regionalnego w gospodarce globalnej. Podniesienie poziomu rozwoju gospodarek narodowych, konkurencyjności całej Wspólnoty staje nie mniej ważną kwestią do rozstrzygnięcia. Wspólnota Niepodległych Państw obejmuje 16,4% światowego terytorium, które zamieszkuje 4,4% populacji globu. Na kraje WNP przypada 20% światowych zasobów ropy naftowej, 40% gazu ziemnego, 25% węgla, 10% produkcji energii elektrycznej, 25% światowych zasobów leśnych, około 11% światowych odnawianych zasobów wodnych, 13% ziemi ornych. W 2007 roku w krajach WNP wyprodukowano 3,1% światowego PKB, eksport dóbr z państw WNP wynosił 3,6% eksportu światowego
"The priorities of external cooperation of voivodeship" is a special resolution of sejmik, that includes targets of cooperation, their geographical direction, and statements regarding the accession to international associations of regions. This document is the basis for foreign initiatives undertaken by the voivodeships to cooperate with regions in other countries. The article, based on a comparative analysis of the first resolutions adopted in 1999–2000 and those enacted after 2004, verifies the assumption that Polish accession to the European Union resulted in at least modifying, and in many cases reorienting, both the goals and the direction of cooperation as well as plans to join international associations. ; "Priorytety współpracy zagranicznej województwa" to specjalna uchwała sejmiku zawierająca cele tej współpracy, jej kierunki geograficzne oraz deklaracje co do przystępowania do międzynarodowych zrzeszeń regionalnych. Dokument ten jest podstawą podejmowanych przez województwo inicjatyw zagranicznych i prowadzenia współpracy z regionami innych państw. Artykuł, w oparciu o analizę porównawczą pierwszych uchwał przyjętych w latach 1999–2000 i tych uchwalonych już po 2004 roku, weryfikuje hipotezę, że przystąpienie Polski do Unii Europejskiej spowodowało przynajmniej modyfikację, a w wielu przypadkach także przeorientowanie zarówno celów, jak i kierunków współpracy, a także zamierzeń co do przystępowania do stowarzyszeń międzynarodowych.
