Rozwój koncepcji amerykańskiego systemu obrony przeciwrakietowej jest procesem sięgającym w swej historii epoki zimnej wojny. Szybki rozwój techniki wojskowej i skomplikowana sytuacja polityczna na arenie międzynarodowej sprawiły, iż groźba ta była jak najbardziej realna. Odpowiedzią na narastające zagrożenie stały się kolejno tworzone programy Nike-Zeus, Nike X, Sentinel oraz Safeguard. Przełomem w tworzeniu coraz to nowocześniejszych systemów obrony stał się podpisany 26 maja 1972 roku w Moskwie roku "Układ między Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich a Stanami Zjednoczonymi Ameryki o ograniczeniu systemów obrony przeciwrakietowej". Powrót do idei stworzenia systemu obrony przeciwrakietowej nastąpił za prezydentury Ronalda Reagana i trwa do dzisiaj. Zmianie uległy jednakże zadania stojące przed takim programem. Po zakończeniu zimnej wojny i upadku ZSRR zagrożenia nie stanowiło już jedno wrogie państwo komunistyczne, lecz tzw. "państwa zbójeckie. Rozmowy na temat rozmieszczenia "tarczy antyrakietowej" w Polsce i Czechach wywołały protest w Rosji, która obawia się zbliżenia infrastruktury amerykańskiej do swoich granic, co znacznie skomplikowało proces negocjacyjny. Dodatkową trudność spowodowała decyzja Kongresu, który przyznanie pieniędzy na projekt uzależnił od podpisania z krajami europejskimi odpowiednich umów międzynarodowych, a także zmiana partii rządzącej w Polsce. Przyszłość amerykańskiego systemu obrony przeciwrakietowej zależeć będzie przede wszystkim od wyniku wyborów prezydenckich, które odbędą się w USA w listopadzie tego roku. Podejście kandydatów ubiegających się o ten urząd jest różne i od tego, kto zwycięży, zależeć będą dalsze losy koncepcji obrony strategicznej. ; Развитие концепции американской системы противоракетной обороны – это процесс, корни которого исходят к эпохе холодной войны. Быстрое развитие военной техники и сложная политическая ситуация на международной арене делали реальными многие угрозы. Ответом на возрастающие угрозы было соз- дание программ Nike-Zeus, Nike X, Sentinel и Safeguard. Переломом в гонке за всё более современными системами обороны стал подписанный 26 мая 1972 года в Москве «Договор между Союзом Советских Социалистических Республик и Соединёнными Штатами Америки об ограничении систем противоракетной обороны». Возвращение к идее создания системы противоракетной обороны наступило во времена президентуры Рональда Рейгана и продолжается по сей день. Изменились однако задачи стоящие перед такой программой. После окон- чания холодной войны и развала СССР опасность уже не представляет одно вражеское коммунистическое государство, а так называемые «государства оси зла». Переговоры на тему размещения «противоракетного щита» в Польше и Чехии вызвали протест России, которая опасается приближения американ- ской инфраструктуры к своим границам, что значительно осложнило перего- ворный процесс. Дополнительные осложнения вызвало решение Конгресса, который признание финансирования проекта сделал зависимым от подписания с европейскими странами соответствующих международных договоров, а также смена правящей партии в Польше. Будущее американской системы противора- кетной обороны, прежде всего, будет зависеть от результатов президентских выборов в США, которые состоятся в ноябре этого года. Подход к проблеме кандидатов на этот пост остается разным и от того, кто победит, будет зависеть дальнейшая судьба концепции стратегической обороны. ; The development of the concept of American National Missile Defence (NMD) system is a process rooted in the time of the Cold War. The fast development of military technology and the complex political situation on international stage made the threat of attack real. The response to the permanently escalating threat have been a succession of programmes: Nike-Zeus, Nike X, Sentinel, and Safeguard. The breakthrough in the development of increasingly modern defence systems was the Treaty Between the United States of America and the Union of Soviet Socialist Republics on the Limitation of Anti-Ballistic Missile Systems signed on 26th May 1972 in Moscow. The return to the idea of developing a missile defence system took place under Ronald Reagan. Even though the programme has continued to this day, its objectives have changed. With the conclusion of the Cold War and the fall of the USSR, the threat was no longer a single enemy communist state but the so-called 'rogue states'. The talks on the deployment of the elements of the NMD system (the so-called 'US missile shield') in Poland and Czech Republic resulted in a protest from Russia fearing the approach of American infrastructure to own borders, which greatly complicated the negotiations process. Additional obstacles arose when first US Congress made signing appropriate international agreements with the European states the condition for awarding the money to the project, and later the governing party in Poland changed. The future of the American system of missile defence system will primarily depend on the results of the Presidential Elections that will be held in the US this November. The positions of US presidential candidates on the NMD system varies, and it is on the winner of the presidential race that the future of strategic defence hinges.
Immediately after the dicision of the Ambasador's Council of July 28, 1920,concerning the division of the Cieszyn Silesia, it became clear thet the said delimitation did not win the acceptance of any serious political forces in Poland. The Polish state's difficult international situation, however, made the Polish authorities abandon the idea of resolving the Zaolzie question by force. Fruitless negotiations were, at the same time, conducted to obtain the cossion of at least a part of the disputed territory in Poland's favour and various diplomatic interventions were undertaken to improve the situation of the Polish population inhabiting the Zaolzie Silesia. In spite of the low efficiency of such initiatives, in 1925 the political relation between Poland and Czechoslovakia were normalised and a liquidation agreement was signed, which led to a normalisation of mutual relations in the divided area. The actions of the Polish Republic in relation to the Zaolzie were influenced by various factors that were difficult to harmonise. One of them was the necessity to subjugate the Zaolzie question to the atate's general interests, which included an acceptance of the Versailles status quo, and attempts to find a platform of co-operation with Czechoslovakia in view of the growing German threat. Another factor was the desire to maintain the Polish national character of the Zaolzie motivated by the reluctance to give up that territory in an unequivocal way. The expectation of a cooperation with Czechoslovakia in the international context led to the policy of letting bygones be bygones. The democratic nature of the Chechoslovak state afforded a possibility of making the defence of the Polish national rights the responsibility of the Polish deputies in the parliament in Prague. The Polish Ministry of Foreign Affairs tried then to persuade the leaders of the Polish community in the Zaolzie to assume a more activistic attitude. At the same time, the Polish Consul in Moravska Ostrava supported financially the institutions of the Polish national life nad tried to resist the assimilating policy of the Czech authorities. This tactics brought, up to a point, some results, but it did not prevent all attempts at an assimilation on the part of influential Czech organisations and bussiness circles, neither did it safeguard the conditions of the national life in the Zaolzie so as to obviate the need for the steady flow of the Polish financial aid without which the Polish educational and cultural institutions would not survive. In the late 1920s and early 1930s a rapprochement between Warsaw and Prague seemed to substantiate the hopes for a betterment of the situation of the Poles in the Zaolzie. In the wake of such hopes there appeared Polish-Czechoslovak societies and Czechoslovak-Polish clubs. These clubs reised high expectations in the consular centre in Moravska Ostrava, which hoped that they would help to break down the barriers between the Polish and Czech population and to obtain the support of influential Czech circles for the postulates of the Polish minority. The most committed members of the clubs (just like all, with no exceptions, Polish cosuits in Moravska Ostrava) were treated, however, with great suspicion and aversion by the Czech nationalist circles, as well as by the personalities representing the views of the Czechoslovak Ministry of Foreign Affairs. The most far-reaching initiative, that is the idea of calling a reconciliation conference concerning the matters of the Cieszyn Silesia in 1932, ended in a fiasco. Such factors as the way the 1930 sensus was carried out, the obvious deterioration of the living standards at the time of the Great Depression, and the attitude of the persons responsible for the Czech foreign policy who insisted on all Polish citizens leaving Czechoslovakia before "equitable" negotiations with Poland could begin, signalled the end of the period in which a positive and active conduct of the Polish population could seem an efficient antidote to the growing pressure for assimilation. The political events of 1933 changed the perception of the chances for a cooperation between Poland and Czechoslovakia, both of them being situated between Germany and the Soviet Union, which, in early 1934, made the representatives of the Polish Republic change their policy in the Zaolzie. From then, on the support of the Polish authorities and society for the Polish minority was emphasised, also a pressure was being exerted on the Czechoslovak government by means of an organised press campaign in Poland. The Czechoslovak government, however, did not yield under pressure, and assumed an intransigent attitude, taking this opportunity to get rid of a certain number of the Poles in the Zaolzie. The assimilation of the local Poles both of a natural kind and enforced by political and economic pressure seemed to the Czech authorities to be the best way to pacify this important borderline region. The tactics to which the Polish side resorted did not then lead to an improvement of the situation of the ethnic Poles in Czechoslovakia, it had, however, a different result, namely it aroused the national feelings and kindled the hopes for the Polish state's stronger support for the minority aspirations. In Poland, on the other hand, the internal situation in Poland's southern neighbour state, beginning with the elections of 1935, started to be looked at from the perspective of the apparently imminent crisis. In view of this, while the idea of an intensive propaganda camping was abandoned, the Czech policy in relation to the ethnic minorities was carefully watched, and the internal integration of the Polish community in the Zaolzie was strongly supported.
W roku 25-lecia przemian w wolności i demokracji chcę ogłosić: W Polsce zakończyła się właśnie transformacja systemowa! Dokonaliśmy gruntownych zmian, zmieniliśmy nawet epokę. Dlatego powinniśmy oficjalnie zamknąć okres transformacji i ogłosić czas państwa dojrzałej demokracji oraz okrzepłej gospodarki. Niech ten rok jubileuszowy będzie symboliczną cezurą pomiędzy etapem burzenia i budowania a etapem urządzania i rozwoju. Niech to będzie nowy złoty wiek Rzeczypospolitej! ; In the year of the 25th anniversary of the transformation of the political system and of the struggle for freedom and democracy in Poland I wish to announce the end of systemic change in our country! The transformation that we undertook and implemented has been thorough and radical, even epoch-making. Therefore, the time has now come to close the period of change officially and to present the Polish State as a mature democracy and with a fully-fledged economy. Let this jubilee year be a symbolic watershed between the previous phase of destruction and construction, and the current phase of establishment and development. Let it be from now on a golden age of the Republic of Poland!Today, twenty five years on, I would like us to look back at the road we have travelled and draw some conclusions; but first and foremost, I want us to look at the present and to look ahead to the future. From a historical perspective it must be recognised that we have achieved a lot in this time of transformation. There have been errors too, sometimes leading to injustice and social inequality. The overall outcome is nevertheless positive, even more so considering where and with what we started. I must admit that 25 year ago, the only wish I had was to open the door to freedom. I did not think what the first day after victory would bring. Maybe I was hoping our freedom would have drawers full of programmes. As it turned out later, we had to build everything from scratch. We were learning democracy and the free market at a practical level, and I must say we have succeeded quite well.Talking about transformations, the path to freedom, or the road we are taking now in a free Poland, we should not only recall the year 1989 and see it as the only cause of our present democracy and free market. The events of 1989 were important, but were neither the first nor the last element in the chain of events that had their origin much earlier. One cannot forget the dramatic events in Poznań in June 1956, December 1970 in Poland and other bids for freedom. These painful experiences instilled in us a strong conviction that the only way to follow was a wisely managed and peaceful struggle. This conviction was subsequently reinforced by the words of encouragement we received from Pope John Paul II and which we managed to turn into reality. These were the foundations on which both the Polish August of 80 and the Solidarity movement grew, not only as a trade union or a freedom movement, but as a philosophy underpinning our actions. This philosophy helped us to survive through the difficult times of the 1980s, a time whichshook the nation, and when Solidarity was greatly weakened. In 1988 and 1989 Solidarity had lost some of its momentum and no longer had the support of so many millions; yet it managed to bring us freedom when we eventually sat down at the Round Table. We achieved much more than the concessions won in the Round Table agreement foresaw – our prime minister in 1989 and our president elected in free elections in 1990 were the two elements that sealed the peaceful revolution. Therefore we must now, twenty five years later as we celebrate the Anniversary of 1989, remember every link in the chain of events that lead to freedom.I would like to see in this logic of the actual causes and effects, another phase of the historic battle for a better future, this time on a global scale. The first calls that Solidarity made for unity, consensus and collaboration in building a fair, safe and prosperous global world take on a particular dimension today, and the Polish experience of solidarity and dreams of freedom may now become a guideline for nations and peoples who in the contemporary world must still cope with enslavement and hopelessness, and here I mean, also our brother Ukrainians and many other nations. Further, it may also show the direction in which global civilisation should develop, and serve as lasting points of reference. This is what the world today lacks most. Neither we, as a civilisation, nor as a global world or individual nations, have so far been successful in identifying those values that would be universal for the whole of humanity, and to which we could refer irrespective of nationality, race or faith. Consequently, we stand helpless in the face of global crises or local conflicts, or even tend to forget that in this global world our neighbour's problems become our problems, too.What our civilisation needs is a catalogue of unquestionable values accepted by all, without exception, on which to build a world of peace and safety. It is important that we agree to build our world on universal values, among which I include solidarity as the foundation of social life in many areas: economy, work, global collaboration, social inequalities. Solidarity and wisely used freedom should be the values from which universal respect for human dignity, the freedom of speech and religion, or the right to justice and equality of opportunity should derive. And we must make sure that these rights are wisely and efficiently exercised in a spirit of solidarity, locally and globally.Let this Anniversary discussion on history be at the same time a call for a debate on the shape of the future. This is the responsibility of the generation of those who have fought for and won freedom, and those who now want to use it wisely. It is our common task to make sure that these historical and democratic achievements, and in particular the potential which we, Poles, still have, is not squandered. It is a task to make the best of the chance Poland has today to build a new golden age. We should also remember that historically it has been a very long time since Poland's geographical and political situation was so stable in terms of lasting security partnerships, economy and development, if it ever was. This is a foundation on which certainly much can be built today. And I shall always be there too, to welcome all who are interested and ready to join. Like twenty five years ago … Or even earlier.
e.roszkowska@uwb.edu.pl ; Adamus-Matuszyńska A., Współczesne teorie konfliktu społecznego, AE w Katowicach, Katowice 1998. ; Aumann R. J., Hart S. (eds.), Handbook of game theory with economic applications, Tom I, II, Elsevier, Amsterdam 1994. ; Albrecht K., Albrecht S., Added Value Negotiating. The Breakthrough Method for Building Balanced Deals, Business One, Irwin, Homewood, III, 1993. ; Baran K. W., Zbiorowe prawo pracy, Universitas, Kraków 2002. ; Bargiel-Matusiewicz K., Negocjacje i mediacje, PWE, Warszawa 2007. ; Baron D. P., Ferejohn J. A., Legislatures, American Political Science Review, 1989. ; Bartos O. J., Process and Outcome of Negotiation, Columbia University Press, New York 1974. ; Bartos O. J. , Simple Model of Negotiation, [in:] I. W. Zartman (ed.), Negotiation Process: Theories and Applications, Sage, Beverly HillsCA 1978. ; Bazerman M. H., Neale M. A., Negocjując racjonalne, Polskie Towarzystwo Psychologiczne, Olsztyn 1997. ; Bednarek A., Kraszewska H., Budowanie zgody. Mediacje jako sposób zapanowania nad konfliktem", Personel, 23(92), 2000. ; Bell D., Raiffa H., Tversky A., Decision Making. Descriptive, Normative and Prescriptive Interactions, Cambridge University Press, Cambridge 1988. ; Kulpa A., Dwa oblicza konfliktu. Funkcjonalna teoria konfliktu Lewisa A. Cosera a współczesne koncepcje zarządzania konfliktami, Organizacja i Kierowanie, Nr 1(107), 2002. ; Lax D. L., Sebenius J. K., Negocjacje w trzech wymiarach. Jak wygrać najważniejsze gry negocjacyjne, MT Biznes, Warszawa 2007. ; Lemmerman H., Komunikacja werbalna. Szkoła dyskutowania, Wydawnictwo Astrum, Wrocław 1994. ; Lendzion J.P., Stankiewicz-Mróz. A., Wprowadzenie do organizacji i zarządzania, Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2005. ; Lewicka-Strzałecka A., Etyka biznesu jako dyscyplina naukowa, [w:] J. Dietl, W. Gasparski (red.), Etyka biznesu, PWN, Warszawa 2000. ; Lewicki R. J., Robinson R. J., Ethical and unethical bargaining tactics: An empirical study, "Journal of Business Ethics", 17(6), 1998. ; Lewicki R.J., Weiss S.E., Lewin D., Models of conflict, negotiation and third party intervention: A review and synthesis, ,,Journal of Organizational Behaviour", Vol. 13, 1992. ; Lissowski G. (red.), Elementy teorii wyboru społecznego, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2001. ; Luce R., Raiffa H. , Games and Decisions. Introduction and Critical Survey, Jon Wiley, New York 1958; polskie wydanie: Gry i decyzje, PWN, Warszawa 1964. ; Luecke R., Negocjacje. Sztuka zawierania dobrych kontaktów, Harward Business Essentials, Warszawa 2008. ; Binmore K., Fun and Games. A text on Game theory, D.C. Heath and Company Lexington 1992. ; Malawski M., Wieczorek A. , Sosnowska H., Konkurencja i kooperacja. Teoria gier w ekonomii i naukach społecznych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997. ; March G., Simon A., Teoria organizacji, PWN, Warszawa 1964. ; Masewicz W., Rokowania oraz spory zbiorowe pracy, Biblioteczka Pracownicza, Warszawa 1993. ; Mastenbroek W., Negocjowanie, PWN, Warszawa 1997. ; Mayer B., The dynamics of conflict resolution. A practitioner's guide, Jossey-Brass, A Wiley Company, San Francisco 2000. ; Mc Clintock C., Game Behavior and Social Motivation in Interpersonal Settings, [in:] Experimental Social Psychology, Holt, Rinehart, & Winston, New York. ; Mc Gregor D. F., The Human Side of Enterprise, McGraw-Hill, New York 1985. ; Mesjasz C., Mediacje w konflikcie, ,,Przegląd Organizacji", 9(92). ; Mesjasz C., Założenia analizy negocjacji, ,,Organizacja i Kierowanie", nr 3(85), 1996. ; Mesjasz C., Determinanty i modele procesów negocjacji kredytowych pomiędzy bankiem a przedsiębiorstwem, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków 2000. ; Binmore K., Osborne M. J., Rubinstein A., Noncooperative models of bargaining, [in:] Aumann R. J., Hart S. (eds.), Handbook of game theory with economic applications, Tom I, Elsevier 1994. ; Mikuła G., Wenzel M., Justice and Social Conflict, ,,International Journal of Psychology", 35(2), 2000. ; Modzelewski W., Wprowadzenie do socjologii, "Śląsk" Wydawnictwo Naukowe, Katowice 1999. ; Moore Ch. W., The Mediation Process. Practical Strategies for Resolving Conflict, Jossey-Bass Publishers, San Francisco, Londyn 1986. ; Morrow J. D., Game Theory for Political Scientists, Princeton University Press, Princeton 1994. ; Mucha J., Konflikt i społeczeństwo, PWN, Warszawa 1978. ; Mulholan J., The Language of Negotiation: A Handbook of Practical Strategies for Improving Communication, Routledge, London 1991. ; Murnighan J. K., Bargaining games. A new approach to strategic thinking in negotiations, William Morrow and Company, Inc. New York 1992. ; Myerson R. B., Game theory. Analysis of conflict, Harvard University Press, Harvard 1991. ; Myśliwiec G ., Techniki i triki negocjacyjne, EFEKT, Warszawa 1999. ; Nahotko S., Negocjacje biznesowe w zarządzaniu przedsiębiorstwem. Aspekt ekonomiczny, Biblioteka Menadżera Służby Pracowniczej, Zeszyt 192, OPO, Bydgoszcz 2001. ; Birkenbihl V., Komunikacja werbalna. Psychologia prowadzenia negocjacji, Astrum, Wrocław 1997. ; Najowska M., Problemy badania wpływu kapitału ludzkiego na zachowanie przedsiębiorcze, [w:] M. Juchnowicz (red.), Kapitał ludzki a kształtowanie przedsiębiorczości, Poltext, Warszawa 2004. ; Nierenberg G.I., Sztuka negocjacji, Studio Emka, Warszawa 1997. ; Nash J., Equilibrium Points in n-Person Games, "Proceedings of the National Academy of Sciences (US)", No. 36, 1950. ; Nash J., Non-cooperative games, "Annals of Mathematics", Vol. 54, 1951. ; Nash J., The bargaining problem, "Econometrica" , No. 18, 1950. ; Nash J., Two–Persons Cooperative Games, "Econometrica", No. 21, 1953. ; Nęcki Z., Negocjacje w biznesie, Profesjonalna Szkoła Biznesu, Kraków 1991. ; Nęcki Z., Komunikacja międzyludzka, Wydawnictwo Aktywa, Kraków 2000. ; Nierenberg G. I., Sztuka negocjacji jako metoda osiągania celu, Wydawnictwo Studio Emka, Warszawa 1994. ; Nogalski B., Jarocki P., Komunikacja niewerbalna w negocjacjach międzynarodowych, TNOiK, Bydgoszcz 1998. ; Blake R., Molton J., The management by grid principles or intuitionalism: Which?, "Group and Organization Studies", No. 6, 1981. ; Obłój K., Mikroszkółka zarządzania, PWE, Warszawa 1994. ; Ordeshook P.C., Game Theory and Political Theory, Cambridge University, Cambridge 1986. ; Osborne M.J., Rubinstein A., Bargaining and Markets, Academic Press, Inc, San Diego, CA 1990. ; Owen G., Teoria gier, PWN, Warszawa 1975. ; Pawlak Z., Systemy informatyczne, PWN, Warszawa 1983. ; Parsons T., The social systems, Routledge, London 1951. ; Perrotin R., Heusschen P., Kupić z zyskiem. Negocjacje handlowe, Poltext, Warszawa 1994. ; Pietras C., Decydowanie polityczne, PWN, Warszawa 1998. ; Pietrzak M. (red.), Metody i techniki menadżerskie, Wydawnictwo SGGW, Warszawa 2007. ; Pruitt D. G., Negotiator Behaviour, Academic Press, Orlando, Fla. 1981. ; Borkowska S., Negocjacje zbiorowe, PWE, Warszawa 1997. ; Putman L. L., Roloff M.E. (eds.), Communication and Negotiation, Sage, Newbury Park 1992. ; Pruitt D. G., Carnevale P. J., Negotiation in social conflict, Open University Press, Buckingham 1993. ; Pszczółkowski T., Umiejętność przekonywania i dyskusji, Warszawa 1995. ; Rahim M. A., A measures of styles of Handling Interpersonal Conflict, ,,Academy of Management Journal", 26(2), 1983. ; Rahim M. A., Toward a theory of managing organizational conflict, ,,The International Journal of Conflict Management", Vol. 13, No. 3, 2002. ; Raiffa H. , The Art and the Science of Negotiation, Harvard University Press, Harvard 1982. ; Rapoport A., Guyer M.,Gordon D., The 2x2 Games, Ann Arbor, 1976. ; Reiter R., A logic for default reasoning, Artificial Intelligence, No. 13, 1980. ; Robbins S. P., Zachowania w organizacji, PWE, Warszawa 1998. ; Roszkowska E., Etyka a negocjacje, [w:] Ekonomia. Polityka. Etyka, (red.) A. F. Bocian, Uniwersytet w Białymstoku, Białystok 2003. ; Borkowski J., Dyrda M., Kanarski L., Rokicki B., Wybrane problemy psychologii organizacji. O konflikcie i negocjacjach, Wyższa Szkoła Informatyki Stosowanej i Zarządzania, Warszawa 2000. ; Roszkowska E., Proces negocjacji w ujęciu teorii kompleksów reguł, "Optimum. Studia Ekonomiczne", nr 2(10), 2001. ; Roszkowska E., Modelowanie procesów decyzyjnych oraz negocjacji za pomocą kompleksów reguł, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2007. ; Roszkowska E., Style negocjacji-analiza zagadnienia, ,,Optimum. Studia Ekonomiczne", nr 4(20), 2003. ; Rubin J. Z., Brown B. R., The Social Psychology of Bargaining and Negotiation, Academic Press, Orlando, Fla. 1975. ; Rumel-Syska Z., Konflikty organizacyjne. Ujęcie mikrospołeczne, PWN, Warszawa 1990. ; Rusinowska A., Przetarg, [w:] Grupowe podejmowanie decyzji. Elementy teorii. Przykłady zastosowań, (red.) H. Sosnowska, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 1999. ; Rusinowska A., Zagadnienie przetargowe ze zmiennymi w czasie preferencjami graczy, "Roczniki Kolegium Analiz Ekonomicznych", Zeszyt 6, 1998. ; Rządca R., Negocjacje w interesach, PWE, Warszawa 2003. ; Rządca R. A., Wujec P., Negocjacje, PWE , Warszawa 1998. ; Sajkiewicz A. (red.), Zasoby ludzkie w firmie. Organizacja, kierowanie, ekonomika, Poltext, Warszawa 1999. ; Błaut R., Skuteczne negocjacje, CIM , Warszawa 1994. ; Salacuse J., Salacuse J. W., Negocjacje na rynkach międzynarodowych, PWE, Warszawa 1994. ; Schelling T. C., Arms and the influence, Yale University Press, New Haven 1966. ; Schelling T. C., The strategy of conflict, Harvard University Press, Cambridge, MA 1960. ; Sebenius J. K., Negotiation Analysis: A Characterization and Review, ,,Management Science", Vol. 38, No. 1, 1992. ; Shubik M., Game Theory in Social Sciences. Concepts and solutions, The MIT Press, Cambridge 1982. ; Sikora J., Zarządzanie konfliktem w zakładzie pracy, TNOIK, Bydgoszcz 1998. ; Smith W. H., "Conflict", ,,Management Reviev", 1974; Omówienie [w:] ,,Organizacja i Kierowanie", nr 4, 1975. ; Sosnowska H., (red.), Grupowe podejmowanie decyzji, Scholar, Warszawa 2005. ; Spector B., Negotiation as a Psychological Process, [in:] I. W. Zartman (ed.), Negotiation Process: Theories and Applications, Sage, Beverly Hills, CA, 1978. ; Stelmaszczyk M., Negocjowanie kontraktów handlowych. Poradnik dla eksporterów i importerów, CDKHZ, Warszawa 1992. ; Brdulak H., Brdulak J., Negocjacje handlowe, PWE, Warszawa 2000. ; Stępniewski J., Metoda negocjacji. Przygotowanie – techniki – sytuacje, AE we Wrocławiu, Wrocław 2001. ; Stoner J. A. F., Freeman R. E., Gilbert D. R., Kierowanie, PWE, Warszawa 2001. ; Stoner J. A. F., Wankel Ch., Kierowanie, PWE, Warszawa 1994. ; Straffin P., Teoria gier, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2000. ; Szaban J., Negocjacje jako jedna z technik zarządzania, Doskonalenie Kadr Kierowniczych, nr 2, 1986. ; Szapiro T., Co decyduje o decyzji, PWN, Warszawa 1993. ; Szapiro T., Podejście interaktywne we wspomaganiu podejmowania decyzji, ,,Monografie i Opracowania", nr 338, SGPIS, Warszawa 1991. ; Szostak A., Zarządzanie konfliktem, ,,Personel", nr 4, 1996. ; Szczepański J., Elementarne pojęcia socjologii, PWN, Warszawa 1969. ; Sztumski J., Konflikty społeczne i negocjacje jako metody ich przezwyciężania, Wydawnictwo Wydziału Zarządzania Politechniki Częstochowskiej, Częstochowa 2000. ; Brdulak H., Brdulak J., Sztuka i technika negocjacji handlowych, Wyd. Bizant, Warszawa 1996. ; Thomas K., Conflict and conflict management, [in:] Dunette M. D (ed.), Handbook of Industrial and Organizational Psychology, Rand McNally, Chicago 1976. ; Thompson L., The mind and heart of the negotiator, Upper Saddle River, New Jersey 2001. ; Thompson V., Modern organizations, Knopf, New York 1961. ; Thompson T. D., Organizations in action, McGraw-Hill, New York 1967 ; Thompson W., A class of solutions to bargaining Problems, "Journal of Economic Theory", Vol. 25, 1981. ; Thompson W., Cooperative models of bargaining, [in:] R. J. Aumann, S. Hart, (ed.), Handbook of game theory with economic applications, t. II, Elsevier 1994. ; Uniszewski Z., Konflikty i negocjacje, Prószyński i S-ka, Poznań 2000. ; Ury W., Odchodząc od nie. Negocjowanie od konfrontacji do kooperacji, PWE, Warszawa 1995. ; Wachowicz T., E-negocjacje. Modelowanie, analiza i wspomaganie, Wydawnictwo AE w Katowicach, Katowice 2006. ; Walas J., Konflikt na cenzurowanym, "Personel", 1996. ; Burns T., Caldas J. C., Roszkowska E., Generalized Game Theory's Contribution to Multi-agent Modelling Addressing Problems of Social Regulation, Social Order, and Effective Security, [in:] B. Dunin-Keplicz. A. Jankowski, A. Skowron, M. A. Szczuka (eds.), Monitoring, Security and Rescue Techniques in Multiagent Systems, Springer, Verlag 2005. ; Wall J. A., Stark J. B., Standifer R. L., Mediation. A current review and theory development, ,,Journal of Conflict Resolution", Vol. 45 (3), 2001. ; Watkins M., Sztuka negocjacji w biznesie. Innowacyjne podejścia prowadzące do przełomu, Wydawnictwo ONE Press, Warszawa 2005. ; Walton R. E., McKersie R. B., A Behavioral Theory of Labor Negotiations, ILR Press, Ithaca, New York 1993. ; Watson J., Strategia, Wprowadzenie do teorii gier, WNT, Warszawa 2005. ; Warschow T. A., Winning by Negotiation, McGraw Hill Book, New York 1990. ; Watson J. , Strategia. Wprowadzenie do teorii gier, WNT, Warszawa 2005. ; Weber R. A., Zasady zarządzania organizacjami, PWE, Warszawa 1990. ; Winch A., Winch S., Lepiej sprzedać, lepiej kupić. Taktyki perswazyjne w negocjacjach, ,,Personel", nr 13/14 (82/83), 2000. ; Winch S., Mity negocjacji, "Organizacja i Kierowanie", nr 2(112), 2003. ; Winch A., Winch S., Negocjacje. Jednostka, organizacja, kultura, Difin, Warszawa 2005. ; Burns T., Meeker L., Structural Properties and Resolutions of the Prisonier's Dilemma Game, [in:] A. Rapoport (eds.), Game Theory as the Conflict Resolution, Dordrecht-Holland, Reidel 1974. ; Von Neumann J., Morgenstern O., Theory of Games and Economic Behavior, Princeton University Press, Princeton 1972. ; Vliert E., Van de Prein E., The difference In the meaning of forcing In the conflict management of actors and observers, Referat na I Miedzynarodową Konferencję Grupy Kierowania Konfliktami, Fairfax, Wirginia 1987. ; Van de Vliert E., Kabanoff B., Toward Theory-Based Measures of Conflict Management, "The Academy of Management Journal", Vol. 33 (1). ; Zartman W. I. (ed.), International Multilateral Negotiation, Jossey-Bass, San Francisco 1994. ; Zbiegień-Maciąg L., Negocjowanie i negocjacje. Sposób na konflikty, Centrum Kreowania Liderów, Kłudzienko 1994. ; Zbiegień-Maciąg L., Taktyki i techniki negocjacyjne, Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-Dydaktyczne, Kraków 2001. ; Zbiegiem Maciąg L., Zarządzanie personelem w firmie, Wydawnictwo AGH, Kraków 1995. ; Zarman I. W., Berman M., The Practical Negotiator, Yale University Press, New Haven, Connn. 1982. ; Burns T. Roszkowska E., Generalized Game Theory: Assumptions, Principles, and Elaborations Grounded in Social Theory, In Search of Social Order, Series. Studies in Logic, Grammar and Rhetoric, 2005, 8(21). ; Burns T., Roszkowska E., Economic and Social Equilibria: The Perspective of Generalized Game Theory, "Optimum. Studia Ekonomiczne", Nr 3(31), 2006. ; Burns T., Roszkowska E., Fuzzy Game Theory: The Perspective of the General Theory of Games on Nash and Normative Equilibria, [in:] S. K. Pal, L. Polkowski, A. Skowron (eds.), Rough-Neural Computing: Techniques for Computing with Words, Springer, Verlag 2003. ; Boulding K. E., Conflict and defense, Harper, New York 1962. ; Caderman L., Unpacking the National Interest: An Analysis of Preference Aggregation in Ordinal Games, [in:] Game Theory and International Relations. Candidate Images in Presidential Elections, Westport-London 1995. ; Carnevale P.J., Pruitt D.G., Negotiation and mediation, "Annu. Rev. Psychol.", No. 43, 1992. ; Casse P., Jak negocjować, Zysk i S-ka, Poznań 1996. ; Cenker E. M., Negocjacje, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Komunikacji i Zarządzania w Poznaniu, Poznań 2002. ; Chełpa S., Witkowski T., Paradoks zgody, czyli zarządzanie w sytuacjach konfliktowych i zarządzanie przez konflikt, "Personel" 10(67) 1999. ; Chełpa S., Witkowski J., Psychologia konfliktów, Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1995. ; Christopher E. M., Umiejętność negocjowania w biznesie, ZYSK i S-KA, Poznań 1998. ; Coddington A. J., Theories of the Bargaining Process, Aldine, Chicago 1968. ; Collins A., Mowa ciała, Oficyna Wydawnicza Rytm, Warszawa 2002. ; Colman A., Game Theory and Experimental Games: The Study of Strategic Interaction, Oxford-New York, Toronto-Sydney-Paris-Frankfurt 1982. ; Coser L. A., Funkcjonalna teoria konfliktu, [w:] J. Turner, Struktura teorii socjologicznej, PWN, Warszawa 1985. ; Cross J. G., Negotiation as a Learning Process, "Journal of Conflict Resolution", Vol. 21, 1977. ; Cyret R, March G., A behavioral theory of the firm, Oxford University Press, London 1963. ; Dana D., Rozwiązywanie konfliktów, PWE, Warszawa 1993. ; Dąbrowski P., Praktyczna teoria negocjacji, Sorbog, Warszawa 1991. ; Deutsch M., The resolution of conflict. Constructive and destructive process, Yale Univ. Pr., New Haven, New Haven 1973. ; Deutsch M., Cooperation and conflict: a personal perspective on the history of the social psychological study of conflict resolution West, M.A, [in:] D. J. Tjosvold, G. H. Smith (eds.), International handbook of organizational Teamwork and Cooperative Working, Wiley&Sons 2003. ; Domański S. R., Kapitał ludzki a wzrost gospodarczy, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1993. ; Drabik E., Elementy teorii gier dla ekonomistów, Wydawnictwo UwB, Białystok 1998. ; Drucker P. F., Praktyka zarządzania, Czytelnik, Kraków, 1994. ; Druckman D., Boundary Role Conflict: Negotiation as Dual Responsiveness, "Journal of Conflict Resolution", 1977, Vol. 21. ; Eisenhardt K. M., Kahwajy J. I., Bourgeois L. J. III, How Management Teams Can Have o Good Fight, Harvard Business Review, July-August, 1997. ; Fisburn P. C., Rubinstein A., Time preference, International Economic Review, (23) 1982. ; Fiszer R., Ury W., Patton B., Dochodząc do Tak. Negocjowanie bez poddawania się, PWE, Warszawa 1996. ; Flower A., Jak skutecznie negocjować, Petit, Warszawa 1991. ; Friedman W. J., Game theory with applications to economics, Oxford University Press, Oxford 1990. ; Galas Z., Nykowski I., Żółkiewski Z., Programowanie wielokryterialne, PWE, Warszawa 1987. ; Gasparski W., Etyka biznesu, PWN, Warszawa 2000. ; Gesteland R. F., Różnice kulturowe a zachowania w biznesie, PWN, Warszawa 2000. ; Gomolińska A., Rule Complexes for Representing Social Actors and Interactions, "Studies in Logic Grammar, and Rhetoric", No. 3(16), 1999. ; Gonciarski W., Konflikt niejedno ma imię (1), "Personel", 4(7), 1995. ; Gonciarski W., Konflikt niejedno ma imię (2), "Personel", 5(8), 1995. ; Gonciarski W., Konflikt niejedno ma imię (3), "Personel", 6(9), 1995. ; Goncarski W., Jak kierować konfliktami? (cz. I), "Personel", 7(10), 1995. ; Goncarski W., Jak kierować konfliktami? (cz II), "Personel", 8(11), 1995. ; Graham J., Vis-a-vis. International business negotiation, [in:] P. Ghauri, J.C. Claude Usunier (eds.), International Business Negotiations, Pergamon 1996. ; Griffin R., Podstawy zarządzania organizacjami, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007. ; Gulliver P. H., Disputes and Negotiations: A Cross-Cultural Perspective, Academic Press, Orlando 1979. ; Hamman J., Demokracja, decyzje, wybory, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2004. ; Harsany J. C., Approaches to the bargaining problem before and after the theory of games: a critical discussion of Zeuthen's, Hick's and Nash's theories, "Econometrica", (24) 1956. ; Harsany J., Game Theory and the Analysis of International Conflict, [in:] James S. Rosenau (ed.), International Politics and Foreign Policy, Free Press, New York 1969. ; Harsanyi J. C., Selten J., A Generalized Nash Solution for Two-person Bargaining Games with Incomplete Information, ,,Management Science", No. 18, 1972. ; Hawes L., Smith D., A critique of the assumption underlying the study of communication in conflict, ,,Speech Monographs", T.59, No. 4, 1973. ; Hawkins L., Hundson M., Cornall R., Prawnik jako negocjator, "ABC", Warszawa 1994. ; Houba H., Sneek K., Vardy F., Can Negotiations Prevent Fish Wars?, Tinbergen Institute, Discussion Paper 1996. ; Morrow J. D., Game Theory for Political Scientists, Princeton University Press, Princeton 1994. ; Jankowski W. B. , Sankowski T. P., Jak negocjować, CIM, Warszawa 1995. ; Jastrzębska-Smolaga H. (red.), Ekonomiczne podstawy negocjacji. Pomiędzy prawem a moralnością, Difin, Warszawa 2007. ; Juchnowicz M. (red.), Elastyczne zarządzanie kapitałem ludzkim w organizacji wiedzy, Difin, Warszawa 2007. ; Kowalczyk-Grzenkiewicz J., Arcimowicz J., Jermakow P., Rozwiązywanie konfliktów, sztuka negocjacji i komunikacji, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2003. ; Kalai E., Proportional solutions to bargaining Situations: Interpersonal Utility Comparisons, ,,Econometrica", (45) 1977. ; Kalai E., Smorodinsky M., Other solutions to Nash's Bargaining Problem, ,,Econometrica", No. 43, 1975. ; Kałążna-Drewińska U., Negocjacje w biznesie. Kluczowe problemy, Wydawnictwo AE we Wrocławiu, Wrocław 2006. ; Kamiński J., Negocjowanie techniki rozwiązywania konfliktów, Poltext, Warszawa 2003. ; Kamiński J., Modele procesów negocjacji, "Optimum. Studia Ekonomiczne", nr 1(5), 2000. ; Kamiński J., Negocjacje w biznesie jako przedmiot zainteresowania nauk ekonomicznych, "Optimum. Studia Ekonomiczne", nr 4(24), 2002. ; Kamiński J. Negocjacje w działalności marketingowej przedsiębiorstw, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2006. ; Karrass G., Dobić targu, Wydawnictwo Businessman, Sopot 1991. ; Kennedy G., Negocjacje doskonałe, Dom Wydawniczy REBIS, Poznań 1999. ; Kerstern G. E., Szapiro T., Generalized Approach to Modeling Negotiations, "European Journal of Operational Reseach", Vol. 26, 1986. ; Kersten G. E., Szapiro T., Generalized Approach to Modelling Negotiations, "European Journal of Operational Reseach", Vol. 35, No. 1, 1986. ; Kipnis D., Smith S. M., An influence Perspective on Bargaining within Organizations, "Research on Negotiation in Organizations", Vol. 1, 1983. ; Kowalczyk-Grzenkowicz J., Arcimowicz J., Jermakowicz P., Rozwiązywanie konfliktów, sztuka negocjacji i komunikacji, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2003. ; Kowalczyk E., Psychologiczne uwarunkowania negocjacji gospodarczych, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań 2001. ; Kozielecki J., Konflikt, teoria gier i psychologia, PWN, Warszawa 1970. ; Kozioł L., Tyrańska M., Bińczycki B. , Metody analizy strategicznej w obszarze zarządzania zasobami ludzkimi, AE w Krakowie, Zeszyty Naukowe Nr 603, 2002. ; Kozina A., Style negocjowania-analiza porównawcza, Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Nr 561, 2001. ; Koźmiński A. K., Piotrowski W. (red.), Zarządzanie. Teoria i praktyka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998. ; Kreps D., Game Theory and Economic Modelling, Oxford University Press, Oxford 1990. ; Kreps D., A Course in Microeconomics Theory, Princeton University Press, Princeton 1990. ; Kreps D. M., Wilson R., Sequential equilibria, "Econometrica", No. 50, 1982. ; Kruś L., Bronisz P., Łopuch B., MCBARG System Supporting Multicriteria Bargaining, "Control and Cybernetics", Vol. 22, No. 4, 1993. ; Krzymieniewska G., Od walki do współpracy. Negocjacyjna sztuka zawierania porozumień, TNOIK, Bydgoszcz 1998. ; Kuc B. R., Moczydłowska J. M., Zachowania organizacyjne, Difin, Warszawa 2009.
