Suchergebnisse

The purpose of the study was an investigation on a content of the core curriculum in Poland, for kin- dergarten children (aged 3–6) and primary school students (aged 7–18), in reference to educational demands, created by the global ecological crisis. As a source of these demands, IPCC Assessments Reports on Climate Change and UN over-arching strategies for sustainability and environmental education were used, as well as the European Union green policies' package (The European Green Deal). Poland, as a member of the EU and a party of the United Nations Framework Convention on Climate Change, is obliged to promote and implement "green" policies, through incorporation of them into national legislation and the state system of education. The analysis revealed in Polish core curriculum lack of content, connected with the global ecological crisis and climate change, as well as with strategies of combating them. This result shows a dramatic content gap in environmental education of Polish students, regardless the fact that ecol- ogy is a fundament of global and European developmental strategies. The responsibility for this situation is beard on decision makers for a state educational policy; in a context of Polish law, this is the Ministry of Education and the Minister for Education himself. ; The purpose of the study was an investigation on a content of the core curriculum in Poland, for kin- dergarten children (aged 3–6) and primary school students (aged 7–18), in reference to educational demands, created by the global ecological crisis. As a source of these demands, IPCC Assessments Reports on Climate Change and UN over-arching strategies for sustainability and environmental education were used, as well as the European Union green policies' package (The European Green Deal). Poland, as a member of the EU and a party of the United Nations Framework Convention on Climate Change, is obliged to promote and implement "green" policies, through incorporation of them into national legislation and the state system of education. The analysis revealed in Polish core curriculum lack of content, connected with the global ecological crisis and climate change, as well as with strategies of combating them. This result shows a dramatic content gap in environmental education of Polish students, regardless the fact that ecol- ogy is a fundament of global and European developmental strategies. The responsibility for this situation is beard on decision makers for a state educational policy; in a context of Polish law, this is the Ministry of Education and the Minister for Education himself.

The assessment of the implementation of the environmental policy in China is usually made in the context of the application of environmental law. The author proposes a different approach, assuming that the policy outcomes depend not only on such or other prerogatives at individual levels of management but on the mutual interaction of individual actors. The article indicates to what extent the central authority is able to define policy goals along with an adequate system of supervision of implementation, what is the perception of local authorities, and in what conditions local authorities are willing to accept the objectives of the ecological policy. It has been identified in which conditions sub-national authorities may distort centrally planned activities related to environmental protection. ; Ocena wdrażania polityki ekologicznej w Chinach dokonywana jest zazwyczaj w kontekście implementacji prawa ochrony środowiska. Autor proponuje odmienne podejście, zakładając, że efekty polityki uzależnione są nie tylko od takich czy innych prerogatyw na poszczególnych poziomach zarządzania, ale także od wzajemnej interakcji poszczególnych aktorów. Artykuł wskazuje, w jakim stopniu władza centralna jest w stanie definiować cele polityki, wraz z adekwatnym systemem nadzoru wdrażania, jaka jest percepcja władz lokalnych, w jakich warunkach władze lokalne są skłonne do akceptacji celów polityki ekologicznej. Zidentyfikowano, w jakich warunkach władze subnarodowe mogą zniekształcać centralnie zaplanowane działania związane z ochroną środowiska.

The Environmental Kuznets Curve (EKC) is a descriptive formula used to reflect on asymmetries in economic development and consequential conflict of interests arising between various states of the world. These asymmetries and conflicts of interests have their reflection inthese states' environmental policy mix –implemented domestically and pursued inthe international context. The emerging map of mutual interests and dependences results from the consideration of external costs and benefits pertaining torespective national environmental policies. The EKC makes it evident that these costs and benefits cannot be evenly spread over all the states. This urges these states toadopt such interjurisdictional arrangements which are based on the identification of apossible multilateral exchange of economic policy favours and international financial transfers. Such an exchange, whenever occurs, has ageneralized reciprocity formula. The function of such an arrangement is tomake it possible for Nash equilibria toemerge, as such are most likely toproduce the highest possible level of effectiveness inthe long run. Such abehavior may notbe cooperative inthe short and medium term, yet the bottom-line cooperativeness is achieved because most states have similar if notthe same long-term environmental goals. ; Środowiskowa krzywa Kuznetsa jest formułą opisu asymetrii uwarunkowań rozwoju gospodarczego i wynikających stąd sprzeczności interesów pomiędzy państwami. Owe asymetrie i sprzeczności znajdują odzwierciedlenie w realizowanej przez nie wewnętrznie i poszukiwanej w przestrzeni międzynarodowej policy mix w dziedzinie ochrony środowiska. Na mapie interesów i zależności naturalnie pojawiających się w kontekście ochrony środowiska muszą być uwzględnione korzyści i koszty zewnętrzne, które stwarza polityka ochrony środowiska poszczególnych państw. Z EKC wynika, że owe korzyści i koszty nie mogą być rozłożone równomiernie, co powoduje, że istotne jest zapewnienie takich rozwiązań międzyjurysdykcyjnych, które zapewniają identyfikację świadczeń opartych na wzajemności zgeneralizowanej i realizację ich w jakiejś formule wymagającej międzynarodowego porozumienia o wymianie świadczeń w postaci kooperatywnych elementów polityki ochrony środowiska oraz transferów finansowych. Wzajemność, o której w tym wypadku mowa, ma charakter zgeneralizowany. Jej funkcją jest zapewnienie takich równowag Nasha, które długookresowo zapewniają najwyższy poziom efektywności. Jakkolwiek wyzwala to pewien stopień niekooperatywności w krótkim i średnim okresie, to jednak nie jest ona zupełna, gdyż fundamentalne, długookresowe cele polityki środowiska większości państw są podobne.

The article addresses the issue of change in the government-university relationships. As has become increasingly clear for both analysts of higher education policy and for administrators in higher education institutions, a fundamental shift in the relationship between national governments and higher education institutions is taking place in many Western European countries. In some countries, these changes are occurring at greater speed than in others, but movement to what has been labelled "state supervision" is quite dominant. The first part of the article analyses the rationale for this change at system level by tracing its historical imperatives; after which it discusses the concept of the supervisory governance model. The second part focuses in particular on one of the key of this objective and what doing so implies for the role and function of higher education institutions. By focussing on the specific issue of diversity, the authors intend to demonstrate the dynamic relationship between governments and higher education institutions that is implied in the supervisory model. ; Artykuł jest poświęcony zmianom w stosunkach między rządem i uniwersytetem. Zarówno dla analizujących politykę wobec szkolnictwa wyższego, jak i dla zarządzających szkołami wyższymi coraz bardziej oczywisty staje się fakt, że w wielu państwach Europy Zachodniej dokonują się zasadnicze zmiany w relacjach między państwem a instytucjami szkolnictwa wyższego. W niektórych krajach zmiany te zachodzą szybciej niż w pozostałych, lecz powszechna jest tendencja do przeobrażania stanu nazwanego "regulacją państwową" . W pierwszej części artykułu autorzy zajmują się systemowymi determinantami tych zmian, eksponując czynniki historyczne, oraz sposobem tworzenia państwowej regulacji. W drugiej części koncentrują się na jednym z kluczowych celów polityki w stosunku do szkół wyższych, to jest na problemie różnorodności i instrumentach realizacji strategii regulacji, a także na skutkach, jakie one wywierają w sferze misji oraz zadań szkół wyższych. Koncentrując się na problemie różnorodności, autorzy starają się pokazać zmiany zachodzące - pod wpływem modelu regulacji - w stosunkach między państwem a szkołami wyższymi.

The article aims to examine the role of non-farm actors and environmental interest groups in the Common Agricultural Policy (CAP) of the European Union (EU). It uses policy networks as an analytical tool to understand the structure, dynamics and outcomes of the EU's agricultural decision-making processes. Both locations of actors in the CAP policy structures and interaction modes between actors are examined. Also, the role of networks in shaping the CAP's reform decisions is assessed. The article shows that non-farm actors, and specifically environmentalists, researchers and other agents interested in major CAP reforms, have limited influence on final policy outcomes. At the same time though it has been found that non-farm actors play an increasingly important role in framing the CAP policy debate. They form active and vocal issue networks that impinge upon initial stages of the agenda setting phase in the policy cycle process. Also, the EU institutions become more and more dependent on non-farm actors' expertise when it comes to policy evaluation. Although the pro-reform approach of these actors is clearly noticeable, it is still too small to bring more than incremental changes within the policy

The article aims to examine the role of non-farm actors and environmental interest groups in the Common Agricultural Policy (CAP) of the European Union (EU). It uses policy networks as an analytical tool to understand the structure, dynamics and outcomes of the EU's agricultural decision-making processes. Both locations of actors in the CAP policy structures and interaction modes between actors are examined. Also, the role of networks in shaping the CAP's reform decisions is assessed. The article shows that non-farm actors, and specifically environmentalists, researchers and other agents interested in major CAP reforms, have limited influence on final policy outcomes. At the same time though it has been found that non-farm actors play an increasingly important role in framing the CAP policy debate. They form active and vocal issue networks that impinge upon initial stages of the agenda setting phase in the policy cycle process. Also, the EU institutions become more and more dependent on non-farm actors' expertise when it comes to policy evaluation. Although the pro-reform approach of these actors is clearly noticeable, it is still too small to bring more than incremental changes within the policy

This article outlines the social approach of meeting the challenges of energy policy in Poland in the context of potential shale gas extraction, focused on social perception and environmental protection policy. While Poland holds promising shale gas resources, the state of current technology indicates that shale gas exploitation is not imminent. However, shale deposits are still considered a potential future resource that could play a central role in diversifying energy sources, developing the economy, and potentially increasing the country's energy security. This paper presents energy opportunities of Poland, a review of Polish society opinion about energy and environment security. This study shows that Polish society sees a connection between energy, environment and policy problems, as well as potential benefits in the context of shale gas, based on research results of various institutions, including the European Commission. The author draws attention to tasks before the economic exploitation of shale gas in order to optimizing socio-economic benefits, and short- and long-term impacts. Since we are a common Europe, a common space for people, we can create an energy policy. It is the way the topic of energy diversification opportunities in Poland and the building of consistent energy and environmental protection policy is still an important issue to discuss in humanistic and economic fields. ; W niniejszym artykule nakreślono społeczne podejście do wyzwań polityki energetycznej w Polsce w kontekście potencjalnego wydobycia gazu łupkowego, ze szczególnym uwzględnieniem percepcji społecznej i polityki ochrony środowiska. Chociaż Polska posiada obiecujące zasoby gazu łupkowego, stan obecnej technologii wskazuje, że eksploatacja tego surowca nie jest bliska. Jednak złoża łupków są nadal uważane za potencjalny przyszły zasób, który mógłby odegrać kluczową rolę w dywersyfikacji źródeł energii i rozwoju gospodarczym oraz potencjalnym zwiększeniu bezpieczeństwa energetycznego kraju. W artykule przedstawiono możliwości energetyczne Polski, przegląd opinii polskiego społeczeństwa na temat bezpieczeństwa energetycznego i ochrony środowiskowego. Z badania różnych instytucji, w tym Komisji Europejskiej wynika, że społeczeństwo polskie widzi związek między problemami energetycznymi, środowiskowymi i politycznymi, a także potencjalnymi korzyściami w kontekście gazu łupkowego. Autorka zwraca uwagę na zadania stojące przed ekonomiczną eksploatacją gazu łupkowego w celu optymalizacji korzyści społeczno-ekonomicznych oraz oddziaływań krótko i długoterminowych. Jako że jesteśmy wspólną Europą, wspólną przestrzenią dla ludzi, możemy wspólnie kształtować politykę energetyczną i środowiskową. Stąd podjęty w `niniejszym artykule temat pozostaje ważną kwestią do dyskusji.

The need to keep the expected level of production in agriculture generates a serious burden on the environment. The most important environmental factors exposed to the impact of agriculture include biodiversity and water, air, and soil quality. Assessments of all these environmental aspects related to agricultural production are negative. The condition of the agricultural environment has been subject to rapid deterioration. In such a situation, environmental instruments have drawn particular attention from the European legislature when developing new guidelines of the Common Agricultural Policy to be applicable after 2020. ; Utrzymanie oczekiwanego poziomu produkcyjności w rolnictwie generuje poważne obciążenie dla środowiska naturalnego. Do najważniejszych czynników środowiskowych narażonych na oddziaływanie rolnictwa zalicza się różnorodność biologiczną, ilość i jakość wody, powietrza oraz gleby. Oceny wszystkich wskazanych aspektów środowiskowych towarzyszących produkcji rolnej wypadają negatywnie. Stan środowiska rolniczego ulega szybkiej degradacji. W takiej sytuacji instrumenty ochrony środowiska doczekały się szczególnej uwagi prawodawcy europejskiego tworzącego nowe programowe założenia Wspólnej Polityki Rolnej obowiązującej po roku 2020.

Publikacja recenzowana / Peer-reviewed publication ; W artykule podjęto próbę zdefiniowania pojęcia "zielona dyplomacja". Omówione zostały problemy ekologiczne Kazachstanu, ich transgraniczny charakter oraz wewnętrzny i zewnętrzny wymiar realizowanej polityki ekologicznej. Celem artykułu jest ukazanie znaczenia zielonej dyplomacji z polityce zagranicznej Kazachstanu. W artykule przyjęto dwie hipotezy. Po pierwsze, dla Kazachstanu zielona dyplomacja ma instrumentalne znaczenie i jest wykorzystywana jako narzędzie budowy pozytywnego wizerunku państwa na arenie międzynarodowej. Po drugie, zielona dyplomacja wpływa również stymulująco na bezpieczeństwo ekologiczne Kazachstanu. ; In this article, the author attempts to define the term green diplomacy. In the research paper several issues are being discussed, mainly ecological problems in Kazakhstan, their transboundary nature as well as the internal and external dimensions of realising the ecological policy. The main goal of this article is presenting the importance of green diplomacy in foreign policy of Kazakhstan. In the article two hypotheses are being adopted. Firstly, green diplomacy is used by Kazakh authorities instrumentally in order to build the country's positive image on the international scene. Secondly, green diplomacy is also an important factor in the process of strengthening ecological security of Kazakhstan.

The environment is a value and subject of constitutional protection in Poland. Ensuring environmental protection is considered as a political principle in the national doctrine, and due to the editorial location of its source in Article 5 of the Constitution of the Republic of Poland, it is considered as one of the objectives of Polish statehood. In several places, the Basic Law refers to the issue of the environment, considering it an important value and entrusting its care not only to public authorities, but also to anyone who is subject to Polish state authority. Examining whether contemporary instruments of agricultural law, in particular those developed with the participation of Polish state authorities in the application of the mechanisms of the Common Agricultural Policy of the European Union, take into account constitutional directives derived from the principle of environmental protection and whether the effects of these activities are verified in the light of the constitutional model is an interesting academic question. The subject of detailed analysis in this study is the rural development programme (RDP) referred to in Article 6 of the Regulation (EU) No. 1305/2013 of the European Parliament and of the Council of 17 December 2013 on support for rural development by the European Agricultural Fund for Rural Development (EAFRD) and repealing Council Regulation (EC) No. 1698/2005. The author demonstrates that the constitutional principle of environmental protection was respected by Polish public authorities in the process of creating an important and high-budget instrument for conducting development policy, which is the RDP for the years 2014–2020. ; Środowisko jest wartością i przedmiotem ochrony konstytucyjnej w Polsce. Zapewnienie ochrony środowiska uznaje się w krajowej doktrynie za zasadę ustrojową, a ze względu na redakcyjne usytuowanie jej źródła już w art. 5 Konstytucji RP uważane jest za jeden z celów państwowości polskiej. Ustawa zasadnicza w kilku miejscach odnosi się do kwestii środowiska, uznając je za istotną wartość, a troskę o nie powierza nie tylko władzom publicznym, lecz także każdemu, kto podlega polskiej władzy państwowej. Interesującym zagadnieniem naukowym jest zbadanie, czy współczesne instrumenty prawa rolnego, w szczególności kształtowane przy udziale polskich władz państwowych w ramach stosowania mechanizmów Wspólnej Polityki Rolnej Unii Europejskiej, uwzględniają konstytucyjne dyrektywy wywodzone z zasady ochrony środowiska oraz czy efekty tych działań poddają weryfikacji w świetle konstytucyjnego wzorca. Przedmiotem szczegółowej analizy w niniejszym opracowaniu jest program rozwoju obszarów wiejskich (PROW), o którym mowa w art. 6 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1305/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) i uchylającego rozporządzenie Rady (WE) nr 1698/2005. Autor dowodzi, że konstytucyjna zasada ochrony środowiska została poszanowana przez polskie władze publiczne w procesie tworzenia ważnego i wysokobudżetowego instrumentu prowadzenia polityki rozwoju, jakim jest PROW na lata 2014–2020.

Artykuł dotyczy problematyki rozwijania elektromobilności w Polsce na tle planów związanych z kształtowaniem krajowej polityki energetycznej. Pojazdy elektryczne stanowią ważne wyzwanie dla polityki transportowej na świecie. Ich rosnąca popularność jest odpowiedzią na problemy zanieczyszczenia środowiska oraz ma związek z działaniami na rzecz zapewnienia zrównoważonego rozwoju. Polska jest państwem, które zamierza podążać w kierunku rozwijania transportu elektromobilnego. Przygotowano w tym celu odpowiednią strategię oraz ustanowiono prawo i wskazano instytucje odpowiedzialne w tym zakresie. Niestety główna idea, jaka towarzyszy elektromobilności – czyli ekologia, nie idzie w parze z planami w zakresie polskiej polityki energetycznej. Zgodnie z oficjalnymi programami rządowymi, produkcja energii w Polsce do roku 2040 ma bazować na wykorzystaniu węgla. Oznacza to, że pojazdy elektryczne będą zasilane tzw. "brudną energią". Hipoteza artykułu brzmi: rozwój elektromobilności w Polsce, trudno uzasadnić w kategoriach pozytywnego wpływu na środowisko naturalne i ochronę klimatu w sytuacji, kiedy wytwarzanie energii opiera się na węglu. Bez zmian w polityce energetycznej, elektromobilność "po polsku" jest pomysłem nietrafionym, ponieważ nie spełnia podstawowych założeń – czyli nie przyczyni się do zmniejszenia negatywnego wpływu transportu na środowisko. ; The article concerns the issue of developing electromobility in Poland against the background of plans related to shaping the national energy policy. Electric vehicles are an important challenge for transport policy in the world. Their growing popularity is a response to the problems of environmental pollution and is associated with activities to ensure sustainable development. Poland is a State that intends to move towards the development of electromobile transport. An appropriate strategy was prepared for this purpose, and the law was established and the responsible institutions were identified in this regard. Unfortunately, the main idea that accompanies electromobility – that is, ecology, does not go hand in hand with plans in the field of Polish energy policy. According to official government programs, energy production in Poland until 2040 is to be based on the use of coal. This means that electric vehicles will be powered by the so-called "dirty energy". The hypothesis of the article is that the development of electromobility in Poland is difficult to justify in terms of a positive impact on the natural environment and climate protection in a situation where energy production is based on coal. Without changes in energy policy, electromobility "in Polish" is a failed idea, because it does not meet the basic assumptions – that is, it will not contribute to reducing the negative impact of transport on the environment.

The article concerns the issue of developing electromobility in Poland against the background of plans related to shaping the national energy policy. Electric vehicles are an important challenge for transport policy in the world. Their growing popularity is a response to the problems of environmental pollution and is associated with activities to ensure sustainable development. Poland is a State that intends to move towards the development of electromobile transport. An appropriate strategy was prepared for this purpose, and the law was established and the responsible institutions were identified in this regard. Unfortunately, the main idea that accompanies electromobility – that is, ecology, does not go hand in hand with plans in the field of Polish energy policy. According to official government programs, energy production in Poland until 2040 is to be based on the use of coal. This means that electric vehicles will be powered by the so-called "dirty energy". The hypothesis of the article is that the development of electromobility in Poland is difficult to justify in terms of a positive impact on the natural environment and climate protection in a situation where energy production is based on coal. Without changes in energy policy, electromobility "in Polish" is a failed idea, because it does not meet the basic assumptions – that is, it will not contribute to reducing the negative impact of transport on the environment. ; Artykuł dotyczy problematyki rozwijania elektromobilności w Polsce na tle planów związanych z kształtowaniem krajowej polityki energetycznej. Pojazdy elektryczne stanowią ważne wyzwanie dla polityki transportowej na świecie. Ich rosnąca popularność jest odpowiedzią na problemy zanieczyszczenia środowiska oraz ma związek z działaniami na rzecz zapewnienia zrównoważonego rozwoju. Polska jest państwem, które zamierza podążać w kierunku rozwijania transportu elektromobilnego. Przygotowano w tym celu odpowiednią strategię oraz ustanowiono prawo i wskazano instytucje odpowiedzialne w tym zakresie. Niestety główna idea, jaka towarzyszy elektromobilności – czyli ekologia, nie idzie w parze z planami w zakresie polskiej polityki energetycznej. Zgodnie z oficjalnymi programami rządowymi, produkcja energii w Polsce do roku 2040 ma bazować na wykorzystaniu węgla. Oznacza to, że pojazdy elektryczne będą zasilane tzw. "brudną energią". Hipoteza artykułu brzmi: rozwój elektromobilności w Polsce, trudno uzasadnić w kategoriach pozytywnego wpływu na środowisko naturalne i ochronę klimatu w sytuacji, kiedy wytwarzanie energii opiera się na węglu. Bez zmian w polityce energetycznej, elektromobilność "po polsku" jest pomysłem nietrafionym, ponieważ nie spełnia podstawowych założeń – czyli nie przyczyni się do zmniejszenia negatywnego wpływu transportu na środowisko.

Celem artykułu było wykazanie, że polityka antyrasistowska UE w latach 2000–2020 uległa zmianie, a następnie zaprezentowanie, na czym owe zmiany polegały i jaki miały charakter. Materiał badawczy stanowiły 62 dokumenty głównych instytucji UE: Komisji, Rady, Parlamentu Europejskiego. Uzyskane rezultaty badań pokazują, że główne zmiany polegały na bardziej zniuansowanym podejściu do walki z rasizmem: dostrzeżeniu różnych grup dotkniętych rasizmem, różnych sposobów doświadczania rasizmu, nowych odmian rasizmu (ekspresywnego, środowiskowego), nowych jego źródeł (politycy i partie polityczne, sztuczna inteligencja). Spośród zmian dotyczących proponowanych środków należy wymienić kładzenie większego nacisku na środki zapewniające równość substancjalną. Odnotować też trzeba wzmocnienie ochrony ofiar rasizmu. Ponadto, nastąpiło zwiększenie liczby jednostek w ramach KE odpowiedzialnych za walkę z rasizmem, a także wzrost liczby zewnętrznych struktur, które wzmacniają możliwości KE w zakresie analizy prawnej i prowadzonych polityk. Odnośnie do sposobu prowadzenia polityki antyrasistowskiej zauważalne jest zwiększenie znaczenia tzw. nowego sposobu zarządzania. Zaobserwowane zmiany nie były radykalne, lecz następowały stopniowo. Miały charakter linearny, tzn. nie oznaczały zerwania z przeszłością. Polegały na przesunięciu akcentów oraz dołożeniu kolejnego elementu, a nie ich wymianie. W związku z tym rozwój polityki antyrasistowskiej UE można scharakteryzować jako szereg działań, które nie konkurują ze sobą, ale się uzupełniają, aby zrealizować określony z góry cel. ; The aim of the article was to show that the EU's anti-racism policy changed in the years 2000–2020, and then to present what these changes consisted of and what their nature was. The research material consisted of 62 documents of the main EU institutions: the Commission, the Council, and the European Parliament. The obtained research results show that the main changes consisted in a more nuanced approach to the fight against racism: noticing different groups affected by racism, different ways of experiencing racism, new types of racism (expressive, environmental), new sources (politicians and political parties, artificial intelligence). Among the changes to the proposed measures, one should mention the greater emphasis on measures ensuring substantive equality. It should also be noted that the protection of victims of racism has been strengthened. In addition, there has been an increase in the number of units within the European Commission responsible for combating racism, as well as an increase in the number of external structures that strengthen the capabilities of the European Commission in the field of legal analysis and policies. With regard to the manner of conducting anti-racist policy, the importance of the so-called a new governance. The observed changes were not radical but occurred gradually. They were linear, i.e. they did not signify a break with the past. They consisted in shifting the accents and adding another element, not replacing them. Accordingly, the development of the EU's anti-racist policy can be characterized as a series of activities that do not compete with each other, but complement each other in order to achieve a predetermined goal.

Celem artykułu było wykazanie, że polityka antyrasistowska UE w latach 2000–2020 uległa zmianie, a następnie zaprezentowanie, na czym owe zmiany polegały i jaki miały charakter. Materiał badawczy stanowiły 62 dokumenty głównych instytucji UE: Komisji, Rady, Parlamentu Europejskiego. Uzyskane rezultaty badań pokazują, że główne zmiany polegały na bardziej zniuansowanym podejściu do walki z rasizmem: dostrzeżeniu różnych grup dotkniętych rasizmem, różnych sposobów doświadczania rasizmu, nowych odmian rasizmu (ekspresywnego, środowiskowego), nowych jego źródeł (politycy i partie polityczne, sztuczna inteligencja). Spośród zmian dotyczących proponowanych środków należy wymienić kładzenie większego nacisku na środki zapewniające równość substancjalną. Odnotować też trzeba wzmocnienie ochrony ofiar rasizmu. Ponadto, nastąpiło zwiększenie liczby jednostek w ramach KE odpowiedzialnych za walkę z rasizmem, a także wzrost liczby zewnętrznych struktur, które wzmacniają możliwości KE w zakresie analizy prawnej i prowadzonych polityk. Odnośnie do sposobu prowadzenia polityki antyrasistowskiej zauważalne jest zwiększenie znaczenia tzw. nowego sposobu zarządzania. Zaobserwowane zmiany nie były radykalne, lecz następowały stopniowo. Miały charakter linearny, tzn. nie oznaczały zerwania z przeszłością. Polegały na przesunięciu akcentów oraz dołożeniu kolejnego elementu, a nie ich wymianie. W związku z tym rozwój polityki antyrasistowskiej UE można scharakteryzować jako szereg działań, które nie konkurują ze sobą, ale się uzupełniają, aby zrealizować określony z góry cel. ; The aim of the article was to show that the EU's anti-racism policy changed in the years 2000–2020, and then to present what these changes consisted of and what their nature was. The research material consisted of 62 documents of the main EU institutions: the Commission, the Council, and the European Parliament. The obtained research results show that the main changes consisted in a more nuanced approach to the fight against racism: noticing different groups affected by racism, different ways of experiencing racism, new types of racism (expressive, environmental), new sources (politicians and political parties, artificial intelligence). Among the changes to the proposed measures, one should mention the greater emphasis on measures ensuring substantive equality. It should also be noted that the protection of victims of racism has been strengthened. In addition, there has been an increase in the number of units within the European Commission responsible for combating racism, as well as an increase in the number of external structures that strengthen the capabilities of the European Commission in the field of legal analysis and policies. With regard to the manner of conducting anti-racist policy, the importance of the so-called a new governance. The observed changes were not radical but occurred gradually. They were linear, i.e. they did not signify a break with the past. They consisted in shifting the accents and adding another element, not replacing them. Accordingly, the development of the EU's anti-racist policy can be characterized as a series of activities that do not compete with each other, but complement each other in order to achieve a predetermined goal.

One of the imperative priorities of the European Union countries is the pursuit of the strategy of the social-economic development in the respect of the natural environment. The implementation of the strategy which is defined like that can be named the policy of sustainable development. It results directly from the concept of sustainable development. The aim of the considerations is notonly to identify the chances and challenges, but the justification that both intheory and especially inthe practice of life of societies, it is unjustified at present to analyse separately processes of economic, social and environmental development. These three developmental elements should be investigated altogether, because they are closely conditioned and linked toeach other. The comprehensive conceptualization of the development should also include spatial and regional factors. ; Jednym znadrzędnych priorytetów krajów Unii Europejskiej jest realizacja strategii rozwoju społeczno-gospodarczego wwarunkach poszanowania środowiska naturalnego. Realizację tak określonej strategii możemy nazwać polityką zrównoważonego rozwoju. Wynika tobezpośrednio ztreści pojęcia zrównoważony rozwój. Celem rozważań prowadzonych przez autorkę jest nie tylko zidentyfikowanie szans izagrożeń, ale także uzasadnienie, że zarówno wteorii, jak izwłaszcza wpraktyce życia społeczeństw bezpodstawne jest obecnie odrębne analizowanie przebiegu rozwoju gospodarczego, społecznego iśrodowiskowego. Te trzy elementy rozwojowe powinno się rozpatrywać łącznie, ponieważ sąone ściśle wzajemnie uwarunkowane. Kompleksowe ujęcie rozwoju powinno zawierać także czynniki przestrzenne iregionalne.