Suchergebnisse

We analyze the system of organization of science and its change in Poland in the last quarter century, in the context of parallel changes in the world. Based on our experience at the International Institute of Molecular and Cell Biology in Warsaw, but also thanks to good models from other institutions in Poland and abroad, we present our thoughts on the question of how to develop science in Poland. We think that in order to improve the system of science organization in our country and quickly achieve a positive effect, we must use proven models from other countries and positive examples of our own Polish successes. The implementation of these tasks requires courageous political decisions that will provide the scientists with the freedom necessary to work effectively, but will also bind this freedom with responsibility. Thanks to people, who take up this responsibility and take full advantage of the opportunities offered, Poland will have a chance for rapid civilization progress. Investments in science are crucial to the development of each country. ; Analizujemy system organizacji nauki i jego zmiany w Polsce w ostatnim ćwierćwieczu, w kontekście zmian równolegle zachodzących na świecie. W oparciu o nasze doświadczenia z pracy w Międzynarodowym Instytucie Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie, ale także dzięki dobrym wzorcom z innych instytucji w Polsce i za granicą, przedstawiamy nasze przemyślenia w odpowiedzi na pytanie, jak rozwijać naukę w Polsce. Uważamy, że aby usprawnić system organizacji nauki w naszym kraju i szybko osiągnąć pozytywny efekt, należy skorzystać ze sprawdzonych wzorów z innych krajów oraz pozytywnych przykładów własnych polskich sukcesów. Realizacja tych zadań wymaga odważnych decyzji politycznych, które zapewnią naukowcom niezbędną do efektywnej pracy wolność, ale także powiążą tę wolność z odpowiedzialnością. Dzięki ludziom, którzy się tego podejmą i odpowiedzialnie wykorzystają oferowane możliwości, Polska będzie miała szansę na szybki postęp cywilizacyjny. Inwestycje w naukę są kluczowe dla rozwoju każdego kraju.

Since the ancient times there has been a continuing discourse on the nature and scope of freedom and civic and human right in the more or less liberal democracy. This paper contains a critical analysis and assessment of the most important opinions concerning the both political and economic freedom and the interpretations of that concept in the political practice. This article argues that, contrary to the beliefs of most people, freedom and human rights do not come from nature, but they are the result of the society, s consensus, especially that part of the society, which participates in the elections. The voters agree to allow the winning political party to realize its program also in the respect to freedom and civic (human) rights. On the other hand the politicians try to secure the appropriate equilibrium between the political and economic freedom, which supports the stabilization of a given political system and is conducive to the economic growth. ; Od starożytności trwają dyskusje na temat istoty i zakresu wolności jako podstawowego filaru demokracji. W artykule przedstawiono krytyczną analizę i ocenę najbardziej reprezentatywnych opinii na temat wolności politycznej i ekonomicznej oraz podano przykłady interpretacji pojęcia wolności w praktyce politycznej. Głównym argumentem zawartym w tym artykule jest stwierdzenie, że wolność i swobody obywatelskie w demokracji nie pochodzą od natury, lecz są wynikiem konsensusu większości społeczeństwa, które uczestnicząc w wyborach, godzi się na realizację konkretnego programu zwycięskiej partii politycznej, także w odniesieniu do praw i wolności obywatelskich. Utrzymanie określonej równowagi między wolnością polityczną i ekonomiczną przyczynia się do stabilizacji danego systemu politycznego i stwarza pomyślne warunki dla wzrostu gospodarczego.

The article analyzes paradoxes concerning the notion of freedom in Thomas G. Masaryk's political philosophy. The Czech president and statesman has become a symbol not only for his countrymen but also personified the democratic ideal for citizens of many countries of Central and Eastern Europe, the United States and Western Europe. However, his "democratism" had very special marks, making it easy to misinterpret the ideas he proclaimed. Masaryk expressed his conviction about the duty of strict linking of free choice with a reasonably recognized good, which transferred the center of gravity in defining the democratic system from liberalism to ethics. ; W artykule przeprowadzono analizę paradoksów dotyczących pojęcia wolności, występujących w filozofii politycznej Tomasza G. Masaryka. Czeski prezydent i mąż stanu stał się symbolem nie tylko dla swoich rodaków, ale też uosabiał demokratyczny ideał dla obywateli wielu krajów Europy Środkowo-Wschodniej, Stanów Zjednoczonych i Europy Zachodniej. Jednakże jego "demokratyzm" nosił bardzo szczególne znamiona, przez co łatwo o błędy w interpretacji głoszonych przez niego idei. Masaryk wyrażał przekonanie o powinności ścisłego powiązania wolnego wyboru z rozumowo rozpoznanym dobrem, co przenosiło środek ciężkości w definiowaniu systemu demokratycznego z liberalizmu na etykę.

Freedom of expression and freedom of the press form guarantee and emphasize the democratic character of a state. The dissemination of information and opinions is a prerequisite of democracy, which essentially requires that citizens be guaranteed the possibility to participate in public affairs. An opportunity to learn some information and opinions is of paramount importance for broadening knowledge, sharpening the critical mind, shaping one's own views and making rational and informed choices. For full access to information and opinions circulating in the public, it is necessary that it should be made public and media and their journalists will make it in the best way. The aim of this study was to compare constitutional legal solutions concerning freedom of expression and freedom of the press and the way they are effectuated in practice in theRepublicofArmeniaand in theRepublicofPoland. ; Swoboda wypowiedzi i wolność prasy stanowią gwarancję i podkreślenie demokratycznego charakteru państwa. Przekazywanie informacji i opinii jest warunkiem demokracji, która z istoty swojej wymaga zagwarantowania obywatelom możliwości uczestnictwa w sprawach publicznych. Możliwość zapoznania się z informacjami i opiniami ma podstawowe znaczenie dla pogłębienia wiedzy, wyostrzenia zmysłu krytycznego, ukształtowania własnych poglądów oraz dokonywania racjonalnych i świadomych wyborów. Aby dostęp do informacji i opinii funkcjonujących w obiegu publicznym był pełny, konieczne jest ich upublicznienie, a najlepiej robią to media i zatrudnieni w nich dziennikarze. Celem opracowania było porównanie konstytucyjnych rozwiązań prawnych w zakresie swobody wypowiedzi i wolności prasy oraz sposobu ich urzeczywistniania w praktyce w Republice Armenii i Rzeczypospolitej Polskiej.

The Amsterdam Treaty has established the Area of Freedom, Security and Justice (AFSJ). Since then, it is an example of a policy-making area creating its way quickly and comprehensively. However, in this paper the main dilemma is to what extent the Schengen development has modified the framework of AFSJ and how it adapts in this policy while being an example of enhanced cooperation and differentiated integration model. Developments in this area are part of a realisation that European states need to act together to better face new challenges to peace and internal security, while ensuring respect for democracy and human rights. It is important to add, that cooperation in the Area of Freedom Security and Justice has been driven by forces different from that seen in other policy areas.

Even though the First World War was caused by tension in the east of Europe, not so long ago, quite a number of historians, as if repeating the words of Winston Churchill, tended to portray the Eastern Front in Europe as an "unknown war". Not only was the war in the east little known, but the remembrance of the war in Eastern Europe remains little investigated. Lithuania is one of the countries in the region where for a long time nothing was known about the remembrance of the Great War. Many historians argued that this kind of remembrance simply did not exist. The article invites us to reconsider this statement by paying attention to the question of how the merits of different actors in the struggle for national freedom were interpreted and represented in interwar Lithuania. Instead of painting a monolithic picture of Lithuania, the article proposes to look at its society as a fragmented construct, whose different parts offered a rather ambiguous answer to the question.

Even though the First World War was caused by tension in the east of Europe, not so long ago, quite a number of historians, as if repeating the words of Winston Churchill, tended to portray the Eastern Front in Europe as an "unknown war". Not only was the war in the east little known, but the remembrance of the war in Eastern Europe remains little investigated. Lithuania is one of the countries in the region where for a long time nothing was known about the remembrance of the Great War. Many historians argued that this kind of remembrance simply did not exist. The article invites us to reconsider this statement by paying attention to the question of how the merits of different actors in the struggle for national freedom were interpreted and represented in interwar Lithuania. Instead of painting a monolithic picture of Lithuania, the article proposes to look at its society as a fragmented construct, whose different parts offered a rather ambiguous answer to the question.

Even though the First World War was caused by tension in the east of Europe, not so long ago, quite a number of historians, as if repeating the words of Winston Churchill, tended to portray the Eastern Front in Europe as an "unknown war". Not only was the war in the east little known, but the remembrance of the war in Eastern Europe remains little investigated. Lithuania is one of the countries in the region where for a long time nothing was known about the remembrance of the Great War. Many historians argued that this kind of remembrance simply did not exist. The article invites us to reconsider this statement by paying attention to the question of how the merits of different actors in the struggle for national freedom were interpreted and represented in interwar Lithuania. Instead of painting a monolithic picture of Lithuania, the article proposes to look at its society as a fragmented construct, whose different parts offered a rather ambiguous answer to the question.

Even though the First World War was caused by tension in the east of Europe, not so long ago, quite a number of historians, as if repeating the words of Winston Churchill, tended to portray the Eastern Front in Europe as an "unknown war". Not only was the war in the east little known, but the remembrance of the war in Eastern Europe remains little investigated. Lithuania is one of the countries in the region where for a long time nothing was known about the remembrance of the Great War. Many historians argued that this kind of remembrance simply did not exist. The article invites us to reconsider this statement by paying attention to the question of how the merits of different actors in the struggle for national freedom were interpreted and represented in interwar Lithuania. Instead of painting a monolithic picture of Lithuania, the article proposes to look at its society as a fragmented construct, whose different parts offered a rather ambiguous answer to the question.

Unia Wolności, mimo swojej wieloletniej nieobecności na scenie politycznej, nadal wykorzystywana bywa jako dyskursywna figura służąca polaryzacji debaty publicznej i polityki partyjnej oraz dyskredytowaniu oponentów politycznych. Celem niniejszego tekstu jest ukazanie genealogii oraz analiza specyficznych treści budujących strategię delegitymizacji przy użyciu figury Unii Wolności. Zadanie to realizowane będzie poprzez analizę szczegółowych strategii budowania wizerunku środowiska UW i jej poprzedniczek: Ruchu Obywatelskiego Akcji Demokratycznej oraz Unii Demokratycznej podejmowanych przez ugrupowania prawicowe. ; Despite its long absence from the political scene Freedom Union is still used as a discursive figure constructed to polarize the public debate and party policy and discredit political opponents. The purpose of this paper is to show the genealogy and provide the analysis of the specific strategies of delegitimization using the figure of Freedom Union. These tasks will be achieved through the analysis of specific right wing strategies of building the image of Freedom Union the environment UW and its predecessors: Civic Movement Democratic Action and the Democratic Union.

Unia Wolności, mimo swojej wieloletniej nieobecności na scenie politycznej, nadal wykorzystywana bywa jako dyskursywna figura służąca polaryzacji debaty publicznej i polityki partyjnej oraz dyskredytowaniu oponentów politycznych. Celem niniejszego tekstu jest ukazanie genealogii oraz analiza specyficznych treści budujących strategię delegitymizacji przy użyciu figury Unii Wolności. Zadanie to realizowane będzie poprzez analizę szczegółowych strategii budowania wizerunku środowiska UW i jej poprzedniczek: Ruchu Obywatelskiego Akcji Demokratycznej oraz Unii Demokratycznej podejmowanych przez ugrupowania prawicowe. ; Despite its long absence from the political scene Freedom Union is still used as a discursive figure constructed to polarize the public debate and party policy and discredit political opponents. The purpose of this paper is to show the genealogy and provide the analysis of the specific strategies of delegitimization using the figure of Freedom Union. These tasks will be achieved through the analysis of specific right wing strategies of building the image of Freedom Union the environment UW and its predecessors: Civic Movement Democratic Action and the Democratic Union.

The article analyzes the peculiarities of the conflict in Ukraine, its preconditions and geopolitical consequences. It provides the examples and numbers, which show the low level of trust to government institutions, law enforcement agencies, judicial system and a much higher level of trust to non-governmental organizations. It covers the issue of democracy condition or, to be more precise, the lack of democracy, which causes the society's tendency to protest. It is stated that the public's discontent was with the oligarchs' influence on the country, with the corruption on all the levels of social relations, with the pressure on small and medium enterprises, and ambiguity about the strategic course of the state's development (European Union, Customs Union). The article defines the issues connected with the beginning and reasons, which made the people go out to the Maidan. The most prevailing causes include the severe beating of the demonstrators on the Maidan overnight into November 30, repressions, Viktor Yanukovych's refusal to sign an EU association agreement, and the desire to change life in Ukraine. There was also a great wish to change the authorities in Ukraine. The article analyzes the Russian Federation's armed aggression against Ukraine, which became a long-term factor of influence on the Ukrainian political, economical, military and social reality. It is stated that due to the RF actions within 2014-2015, the system of global and regional security and the current system of international law have been deformed. Almost all international security assurances for Ukraine (the Budapest Memorandum, in particular) proved to be deprived of legal capacity in conditions when the aggressor is one of the guarantors – Russian Federation. It is demonstrated that the Russian invasion and seizure of the part of the Eastern-Ukrainian region, the Crimea became a direct challenge both to the European system of security and Ukraine. ; W artykule przeanalizowano сechy konfliktu na Ukrainie, jego uwarunkowania oraz konsekwencje geopolityczne. Autor podaje przykłady, dane, które wskazują na niski poziom zaufania do instytucji rządowych, sił bezpieczeństwa, wymiaru sprawiedliwości i znacznie wyższy poziom zaufania do instytucji pozarządowych. Rozważane jest pytanie o stan demokracji, a raczej jej braku, co tworzy w społeczeństwie tendencję do protestu. Powszechne niezadowolenie ludności skierowane było przeciwko rosnącemu wpływowi oligarchów w kraju, korupcji na wszystkich poziomach relacji społecznych, naciskowi na małe i średnie przedsiębiorstwa, niepewności kursu strategicznego państwa (Unia Europejska, Euroazjatycka Unia Celna). Autor określa zagadnienia związane z początkiem i motywami, które doprowadziły ludzi do Rewolucji godności. Główne przyczyny niezadowolenia: ciężkie pobicie demonstrantów na Placu Niepodległości w noc na 30 listopada, represje, odmowa Wiktora Janukowycza podpisania umowy stowarzyszeniowej z UE oraz pragnienie zmiany stanu życia na Ukrainie.Również dość wyraźne było pragnienie zmiany władzy na Ukrainie. Przeanalizowano zbrojną agresję Rosji przeciwko Ukrainie, która stała się długoterminowym czynnikiem wpływającym na rzeczywistość polityczną, gospodarczą, wojskową i społeczną. Z powodu działań Federacji Rosyjskiej w latach 2014–2015 był zniekształcony system globalnego i regionalnego bezpieczeństwa oraz obecny system prawa międzynarodowego. Prawie wszystkie międzynarodowe gwarancje bezpieczeństwa dla Ukrainy (w tym w ramach Memorandum Budapesztańskiego) okazały się niezdolne w sytuacji, gdy agresorem został jeden z gwarantów – Federacja Rosyjska. Udowodniono, że rosyjska inwazja i zajęcie części wschodniego regionu Ukrainy oraz Krymu było bezpośrednim wyzwaniem dla bezpieczeństwa europejskiego i państwa ukraińskiego. ; Проаналізовано особливості конфлікту в Україні, його передумови та геополітичні наслідки. Наводяться приклади, цифри, які свідчать про низький рівень довіри до інститутів влади, силових структур, судової системи і значно вищий рівень довіри до недержавних інституцій. Розглядаються питання стану демократії, а точніше її відсутність, що породжує у суспільстві схильність до протестних акцій. Стверджується, що невдоволення населення було спрямоване проти посилення впливу олігархів у країні, корупції на всіх рівнях суспільних взаємовідносин, тиск на малий і середній бізнес, невизначеність із стратегічним курсом розвитку держави (Європейський Союз, Митний Союз). Окреслюються питання, пов'язані з початком і мотивами, що спонукали людей вийти на Майдан, серед яких найбільш поширеними виявилися: жорстоке побиття демонстрантів на Майдані у ніч на 30 листопада, репресії, відмова Віктора Януковича від підписання Угоди про асоціацію з Євросоюзом та прагнення змінити життя в Україні. Достатньо вираженими виявилися також прагнення змінити владу в Україні. Здійснено аналіз збройної агресії Російської Федерації проти України, яка стала довгостроковим чинником впливу на українську політичну, економічну, військову та соціальну реальність. Зазначено, що внаслідок дій РФ впродовж 2014–2015 рр. було деформовано систему глобальної та регіональної безпеки, а також чинну систему міжнародного права. Майже всі міжнародні гарантії безпеки для України (зокрема в межах Будапештського меморандуму) виявилися недієздатними в умовах, коли агресором виступив один із гарантів — Російська Федерація. Доведено, що російське вторгнення Ціна свободи: конфлікт в Україні та його геополітичні наслідки 99 та захоплення частини Східноукраїнського регіону, Криму, стало безпосереднім викликом і європейській системі безпеки, і українській державі.

In 1926, in "Myśl Narodowa", Aleksander Świętochowski wrote among others: "For almost fifty years my spirit has endured the torture of Russian censorship, suffering torments, and yet I felt less terror then than I do now." Such a comparison of the Russian censorship (foreign) to the Polish one (native), favourable to the former, was seen by many as highly controversial. Was it a valid comparison? Can foreigncensorship be judged according to diff erent criteria than the native one? Which criteriacan one apply to the very phenomenon of censorship in general? The problem of freedom of speech and censorship took up a special place in Świętochowski's literary production: as a writer, publicist, editor and publisher he had to face numerous instances of the restrictions imposed on the freedom of speech. He used to draw attention, not only to the institutional censorship but also to the informal pressure exerted by the clerical and conservative circles. Following the concepts of Jürgen Habermas and Pierre Bourdieu this articleaims to conceptualise the sphere of the freedom of speech presented in the writingsof Aleksander Świętochowski. ; Agnieszka Uziębło

The authorities of local government, under the laws, including the Constitution, have the right to freely decide to meet the needs of the local and regional community. These powers are not unlimited. Legislative access to financial resources as well as the legal limits of local government debt, imposed by the law, force the local government to limit the discretionary powers in financing the tasks. There are, however, questions about the causes of the excessive indebtedness of local governments in Poland, as well as the actions leading to illegal debt and the transfer of debt to subsequent periods. They are due to the lack of local authorities' orderliness in this area or the limited access of Polish local government to financial resources. The issues contained in the study, due to the framework of the article, do not allow a detailed solution to the above issues. However, they signal the basic problems of local government in Poland, also verifying them empirically. ; Władze samorządu terytorialnego na mocy ustaw (w tym ustawy zasadniczej) otrzymały prawo do swobodnego decydowania o zaspokajaniu potrzeb wspólnoty lokalnej i regionalnej. Te uprawnienia nie są jednak nieograniczone. Określony przepisami prawa dostęp do środków finansowych, a także prawne granice zadłużania się samorządu terytorialnego, wymuszają na władzach JST ograniczanie swobody decyzyjnej w zakresie finansowania zadań. Pojawiają się pytania, w czym tkwią przyczyny nadmiernego zadłużania się JST w Polsce oraz dotyczące podejmowania działań prowadzących do nielegalnego zadłużania się i przerzucania długu na kolejne okresy. Czy wynikają one z braku zdyscyplinowania władz lokalnych w tym zakresie czy też z nazbyt ograniczonego dostępu polskiego samorządu terytorialnego do środków finansowych? Zagadnienia zawarte w opracowaniu, ze względu na ograniczone ramy artykułu, nie pozwalają na szczegółowe rozwiązanie powyższych kwestii, jednakże sygnalizują podstawowe problemy samorządu terytorialnego w Polsce, weryfikując je również empirycznie.