Suchergebnisse

Gerontologia kreatywna - dział gerontologii społecznej postulowany przez Anitę Stefańską i Martę Szabelską-Holeksę (2013, s. 155-165). Docelowo subdyscyplina ta ma zajmować się problematyką twórczości i kreatywności osób starszych. Gerontologia kreatywna jest przede wszystkim związana z psychologią twórczości, a szczególnie z akmeologią kreatywną, czyli psychologią osobowości twórczej człowieka. Gerontologia kreatywna z jednej strony korzysta z wiedzy pochodzącej z geriatrii, gerontopsychologii, gerontologii eksperymentalnej, gerontosocjologii i geragogiki. Z drugiej strony zaś podstawy gerontologii kreatywnej osadzone są w działach akmeologii kreatywnej, w szczególności w: historii akmeologii kreatywnej, akmeologii kreatywnej działalności zawodowej, akmeologii kreatywnej osobowości, eksperymentalnej akmeologii kreatywnej oraz stosowanej akmeologii kreatywnej (Wiszniakowa, 2003, Szarota, 2004). Konceptualizacja teorii gerontologii kreatywnej jest próbą zastosowania teorii istniejących już na gruncie psychologii i gerontologii. Gerontologia kreatywna jako nauka multidyscyplinarna ma także korzystać z dorobku socjologii, filozofii, medycyny, biologii, ekonomii, demografii, antropologii społecznej i kultury, pedagogiki społecznej, kultur i twórczości oraz nauk o kulturze i sztuce.

The study of political activity among the elderly has prompted some American researchers to take up research on "political gerontology" in the late 1970s. One of the effects of the increasing political activity of seniors, but also the growing number of 65+ voters was the emergence a new type of party that uniquely identified with senior citizens and in the wider sense ‒ the elderly, focusing both on demands typical for this electorate. The first party of its kind in Europe was the Italian Pensioners' Party, founded in October 1987. The Balkan pensioners' parties in the majority of cases were among the typical post-communist "demanding parties", expressing the frustration of people, who lost social prestige and financial stability during the economic transformation. Some of them noted significant success by entering into the ruling coalitions (Serbia, Slovenia). Their successes generated the creation of new pensioners' parties in Kosovo and Macedonia. The programs of Balkan pensioners' parties are directed to the entire society, expressing sensitivity to the interests of excluding groups but it is hard to find visible references to elderly problems understood as a social and demographic challenge. The political activity of the Balkan "grey parties" does not seem as a form of elders' emancipation but only as a defense of the pensions and social privileges inherited from the communist times. ; The study of political activity among the elderly has prompted some American researchers to take up research on "political gerontology" in the late 1970s. One of the effects of the increasing political activity of seniors, but also the growing number of 65+ voters was the emergence a new type of party that uniquely identified with senior citizens and in the wider sense ‒ the elderly, focusing both on demands typical for this electorate. The first party of its kind in Europe was the Italian Pensioners' Party, founded in October 1987. The Balkan pensioners' parties in the majority of cases were among the typical post-communist "demanding parties", expressing the frustration of people, who lost social prestige and financial stability during the economic transformation. Some of them noted significant success by entering into the ruling coalitions (Serbia, Slovenia). Their successes generated the creation of new pensioners' parties in Kosovo and Macedonia. The programs of Balkan pensioners' parties are directed to the entire society, expressing sensitivity to the interests of excluding groups but it is hard to find visible references to elderly problems understood as a social and demographic challenge. The political activity of the Balkan "grey parties" does not seem as a form of elders' emancipation but only as a defense of the pensions and social privileges inherited from the communist times.

Age integration - a term used in social gerontology in at least two senses. In a narrow perspective - adopted mainly in English-language literature - age integration refers to such a structure of social roles in various institutions that allows for differences, but they do not depend strictly on the age structure, i.e. whether someone is a middle-aged adult or in an older age (Phillips et al., 2010). This is particularly about educational, economic, political, religious and leisure institutions in which people from different age groups and generations play different roles and occupy different positions. Age integration is based on the assumption that access to the institution, the possibility of exiting it and access to products (called outputs); services implemented in reality and benefits and outcomes paid out; the effects of implemented services and services, eg reduction of poverty, improvement of health, activities of these institutions is equal for all regardless of age.

Wśród kluczowych wyzwań rozwojowych Polski na początku XXI wieku znajdują ograniczanie negatywnych efektów procesu starzenia się społeczeństwa oraz wzrost kapitału społecznego obywateli, ich umiejętności współpracy przy rozwiązywaniu problemów w różnych sferach życia społecznego i gospodarczego. Artykuł przybliża łączną analizę tych zagadnień w odniesieniu do kształtowania kapitału społecznego ludzi starych. Kolejno omówione zostają podstawowe pojęcia wykorzystywane w dyskursie o aktywizacji społecznej osób starszych, założenia kształtowania współczesnych wielopoziomowych polityk publicznych w tym zakresie oraz typologie przykładowych rozwiązań na rzecz budowy zasobów kapitału społecznego.

The increase in the length of human life favors development of goods and services to the elderly. Article describes phenomenon of the silver economy as an economic system based on meeting the needs of ageing populations. Study presents examples of strategic and organizational solutions related to the creation of gerontechnology. Work takes into account concepts of cooperation between public, commercial and non-governmental sector entities: strategies for innovation, welfare clusters and silver economy networks. It also highlighted the new research institutions such as "agelab" and cultural institutions "medialab", which can be used to shape public image of gerontechnologies.

Polish society gathers features specific to "late modernity" period. In this period grows up the meaning of organizational forms, flow of information, trust to other people and complicated technical systems, uncertainty, taking a risk as well as progressive economic, political and cultural globalization. One of threats and challenges is the process of population ageing. The article attempt to recognition of specific safety problems of old men's in Białystok. Safety is treated as necessary condition for far more researches on practical solutions connected with the professional activity of seniors and growth of their social participation. Assurance of seniors safety can lead to lowering costs of their maintenance as well as the formation of positive attitudes towards old age and cultural openness. The work brings closer connections between safety and social capital topics as well as chosen empirical analyses.

Some phenomena associated with ageing populations are transition of economies to focus more on the production and distribution of goods and services for older adults as well as for younger age groups as part of their preparation for old age. The paper presents the main features of the concept of "silver economy" in the context of active ageing policies. The study presents a typology of the silver economy models in the European Union at national and regional levels based on the use of the Active Ageing Index in comparison to the typology of differences and cultures of capitalism as well as the typology of welfare states. The summary contains conclusions for practical interventions and proposals for further research.

Do distance and national borders make a difference in grandparents' relation and communication practices with their grandchildren? Is transnational grandparenthood a unique phenomenon? Research on diverse types of grandparental care and virtual co-presence in transnational families suggests migrants and their parents have mastered the ways to care at a distance. However, what does it actually mean? In this issue of CMR Spotlight Weronika Kloc-Nowak and Sylwia Timoszuk outline some results of the 2019-2020 nationwide survey which puts 'flying granny' and 'skyping grandpa' tropes in the context of Polish families.

Obywatelskie nieuczestnictwo w życiu publicznym należy do najważniejszych problemów współczesnej Polski. Zjawisko to czyni wszystkie poko-lenia równymi, a przeciwstawienie się mu wymaga przełamania barier integracji międzypokoleniowej. Niniejsze opracowanie wskazuje, iż dążenie do spójności i stabilności systemu może opierać się na wykorzystaniu korzyści z różnicy wieku członków społeczeństwa. Wskazane zostały wymiary i poziomy poszukiwania rozwiązań jakościowych na rzecz integracji w warunkach kształtowania się w przestrzeni społecznej ładu rozproszonego oraz typy barier integracji między-pokoleniowej związane z procesem starzenia się społeczeństw i zjawiskiem dyskryminacji ze względu na wiek.

Artykuł zwraca uwagę na powiązania procesu starzenia się społeczeństwa z kształtowaniem zmian organizacyjnych zachodzących w miejskich instytucjach kulturalnych i artystycznych w zakresie świadczenia usług dla osób starszych. Przybliżone zostają główne cechy zachodzących na początku XXI wieku przemian pracy i czasu wolnego oraz zjawiska kreatywnej gospodarki wraz z nową stratyfikacją społeczną i nowymi czynnikami rozwojowymi. Zarysowany został także paradygmat kreatywnego starzenia się, korzyści i bariery budowania kapitału kreatywnego seniorów oraz zagraniczne i krajowe przykłady wykorzystywanych na tym polu rozwiązań a zarazem obszarów dalszych badań.

Complexity of the changes taking place in modern societies makes it is necessary to deepen the analysis of the impact of social inequality on the activity of old people. Dissemination of new technologies and organizational forms allows solving many social problems and improving the quality of human life. At the same time broadens the range of areas in which old people are losing their authority and differ in expertise required for the achievement of socially valued goods. Article aims to highlight the importance of inequality for the activity of the elderly and its relationship to social capital in conditions of shaping social dispersion space order. Study brings closer chosen results of empirical studies portraying the dimensions of internal diversity of seniors.

Ocena obecności ludzi starych w społeczeństwie zależy od tempa rozwoju technologicznego i gospodarczego. Szybkie zmiany sprzyjają dyskryminacji ze względu na wiek oraz przyczyniają się do niedostrzegania jednostkowych i zbiorowych korzyści płynących ze wzrostu długości życia ludzkiego. Artykuł zwraca uwagę na niezbędność poszukiwania pomysłów aktywnego uczestnictwa seniorów w życiu społecznym, jak też przybliża koncepcję kreowania przestrzeni miejskich sprzyjających rozwojowi i integracji wszystkich grup wiekowych. Praca podkreśla znaczenie starszego pokolenia w procesie utrzymania ciągłości kulturowej w społeczeństwach informacyjnych i społeczeństwach wiedzy poprzez przeciwstawienie tych idei projektowi społeczeństwa mądrości.