Suchergebnisse

Dt. Zsfassung u.d.T.: Die ökonomische Lage des grosspolnischen Handwerks zu Zeiten der Landesannexionen (1793 - 1918)

Erzeugnisse der verbündeten Handwerker unterlagen der strengen Kontrolle seitens der Zunftbehörde. Sie mussten von besserer Qualität sein, als die Erzeugnisse der so genannten Bönhasen (unzünftigen Handwerker). Die Menge der Produktion wurde von oben festgestellt und streng reguliert, damit die Preise für hergestellte Waren nicht übermäßig sanken. Zunftzugehörigkeit wurde nicht nur mit ökonomischen sonder auch mit politischen und gesellschaftlichen Privilegien verbunden. Nur Meister waren vollberechtigte Zunftmitglieder. Bevor der Kandidat zur Meisterprüfung zugelassen wurde, musste er seine eheliche Abstammung beweisen und Zeugnisse der Befreiung für den Gesellen und des abgeleisteten Praktikums vorlegen. Nächstens präsentierte er sein Meisterstück – ein Erzeugnis, dessen Herstellung genau der Erwartungen der Zunft entsprechen sollte. Positive Beurteilung des Meisterstücks, Erwerb der Bürgerrechte und Entrichtung der vorschriftsmäßigen Gebühre bekrönten die Bemühungen der Geselle um Meistertitel. Die Meister bildeten die Zunftversammlung und wählten die Vorsteher. Sie lehrten und befreiten die Gesellen und Lehrlinge und konnten eigene Werkstätte besitzen und auf eigene Rechnung arbeiten. Gewerbeordnung für Westpreußen vom 24. Januar 1774 verwandelte bisherige Zunftkorporationen in Produktionsbetriebe. Diese Anordnung bestand aus 49 Paragraphen, die Handwerker zum Beachten der Vorschriften unter Androhung der Strafe verpflichteten. Das zweispaltige Druckerzeugnis im Polnischen und Deutschen, von Johann Jacob Kanter herausgegeben. ; Wyroby zrzeszonych rzemieślników podlegały surowej kontroli władz cechowych. Musiały być lepszej jakości niż wykonywane przez tzw. partaczy – rękodzielników. Wielkość produkcji narzucana była odgórnie i surowo kontrolowana, aby nie dopuścić do znacznego spadku cen na wyroby. Przynależność do cechu dawała przywileje nie tylko ekonomiczne, ale również polityczne i towarzyskie. Tylko mistrzowie byli pełnoprawnymi członkami cechu. Zanim dopuszczono kandydata na mistrza do przedstawienia radzie cechu sztuki mistrzowskiej, musiał okazać świadectwo prawego pochodzenia, świadectwo wyzwolenia na czeladnika i wykazać się odpowiednią praktyką. Następnie prezentował sztukę mistrzowską - pracę, której rodzaj dokładnie opisywały przepisy cechowe. Przyjęcie sztuki a następnie prawa miejskiego oraz uiszczenie opłat na rzecz organizacji wieńczyło starania o tytuł mistrza. Mistrzom przysługiwało prawo udziału w zarządzie cechu. Mogli piastować godności związane z reprezentowaniem zrzeszenia na zewnątrz. Uczyli i wyzwalali czeladników, ale przede wszystkim mieli prawo wykonywania rzemiosła. Ordynacja rzemieślnicza dla Prus Zachodnich z 24 stycznia 1774 r. przekształciła dawne korporacje rzemieślnicze w prężnie działające "zakłady produkcyjne". Na w/w rozporządzenie (ordynację) składa się 49 paragrafów, które obligowały rzemieślników do przestrzegania zasad w zawodzie pod groźbą kary. Dwukolumnowy druk urzędowy w języku polskim i niemieckim wydany przez Johanna Jacoba Kantera. Format 2°.