Suchergebnisse

Przedstawiany artykuł jest testem efektów, jakie przyniosło wprowadzenie przez kodeks wyborczy systemu większości względnej w okręgach jednomandatowych jako sposobu wyłaniania rad polskich gmin. Przeprowadzone badania pokazują, w jakim zakresie nowy system zmienił równowagę sił pomiędzy lokalnymi partiami władzy i ich konkurentami. Prowadzą one do wniosku, że partie władzy mają wyraźną przewagę nad pretendentami. Ma ona jednak złożony i warunkowy charakter. Zmiana systemu wyborczego powiększyła taką przewagę, jednak nie dotyczy to wszystkich kategorii gmin i wszystkich scenariuszy rywalizacji o władzę w samorządzie lokalnym. Obserwowane zmiany mają najpewniej nieoczywiste, złożone przyczyny. Generalnie jednak zmiana systemu uwypukliła problem integracji lokalnych ugrupowań politycznych i decydującą rolę, jaką ma na tym polu samo sprawowanie władzy. Analizy statystyczne dokonane zostały na podstawie danych zastanych – wyników wyborów samorządowych z 2010 i 2014 r. ; This article analyses the results of the implementation of the new role for a single mandatory constituency in the local election law in Poland. The investigation shows how the new role changes the balance of power between local leader parties and their competitors. It leads to a conclusion that parties holding power have explicit supremacy which is, however, of a complicated and conditional nature. The change of the voting system has strengthened this supremacy but its extend varies from municipality to municipality and is not present in all. The statistical analyses conducted for the purpose of this article have been based on the data contained in tables and graphs presenting the results of local elections in Poland in 2010 and 2014.

Przedmiotem badań podjętych w artykule jest rywalizacja prezydencka w 19. polskich miastach w latach 2002–2018. Ich celem było sprawdzenie czy afiliacja partyjna częściej towarzyszyła prezydentom miast, którzy dokonywali reelekcji, czy też raczej sprzyjała alternacji władzy. Pozycję partii politycznych badano na podstawie dwóch kryteriów: liczby reelekcji prezydentów afiliowanych z partiami oraz liczby pretendentów partyjnych, którzy uzyskiwali drugi wynik po zwycięzcach. W badanych miastach odnotowano 60 przypadków reelekcji – dominowali w nich inkumbenci pozapartyjni. W 16. przypadkach alternacji władzy dominowali natomiast kandydaci partii politycznych. Na 95 przypadków elekcji lat 2002–2018 w aż 74. z nich głównymi rywalami zwycięzców byli kandydaci partii politycznych. Badanie wykazało zatem, że wielokadencyjności prezydentów sprzyja pozapartyjność, a partie polityczne odgrywają większą rolę w alternacjach władzy. ; The subject of the research undertaken in the article are the competitions (in the years 2002–2018) for the position of the mayor of the city in 19. Polish cities. The main goal was to find answer for the question: was party affiliation promoted incumbents or rather favored the alternation of power in the cities. The position of political parties was examined on the basis of two criteria. The first one was the number of incumbents affiliated with political parties. Another was the number of participants in the mayor's competitions who obtained the second result after the winner. In the examined cities 60. reelection cases were recorded – in the majority there were nonpartisan incumbents. In 16 cases of power alternation, however, the candidates of political parties dominated. In the years 2002–2018 in all cities there were exactly 95 elections (19 cities x 5 elections) – in as many as 74 of them the main rivals of the winners were the candidates of political parties. The research has shown that the multi-years incumbency were favored outside the party, and – on the other hand – the political parties played a greater role in the changes of the mayors of cities.

The subject of the research undertaken in the article are the competitions (in the years 2002–2018) for the position of the mayor of the city in 19. Polish cities. The main goal was to find answer for the question: was party affiliation promoted incumbents or rather favored the alternation of power in the cities. The position of political parties was examined on the basis of two criteria. The first one was the number of incumbents affiliated with political parties. Another was the number of participants in the mayor's competitions who obtained the second result after the winner. In the examined cities 60. reelection cases were recorded – in the majority there were nonpartisan incumbents. In 16 cases of power alternation, however, the candidates of political parties dominated. In the years 2002–2018 in all cities there were exactly 95 elections (19 cities x 5 elections) – in as many as 74 of them the main rivals of the winners were the candidates of political parties. The research has shown that the multi-years incumbency were favored outside the party, and – on the other hand – the political parties played a greater role in the changes of the mayors of cities. ; Przedmiotem badań podjętych w artykule jest rywalizacja prezydencka w 19. polskich miastach w latach 2002–2018. Ich celem było sprawdzenie czy afiliacja partyjna częściej towarzyszyła prezydentom miast, którzy dokonywali reelekcji, czy też raczej sprzyjała alternacji władzy. Pozycję partii politycznych badano na podstawie dwóch kryteriów: liczby reelekcji prezydentów afiliowanych z partiami oraz liczby pretendentów partyjnych, którzy uzyskiwali drugi wynik po zwycięzcach. W badanych miastach odnotowano 60 przypadków reelekcji – dominowali w nich inkumbenci pozapartyjni. W 16. przypadkach alternacji władzy dominowali natomiast kandydaci partii politycznych. Na 95 przypadków elekcji lat 2002–2018 w aż 74. z nich głównymi rywalami zwycięzców byli kandydaci partii politycznych. Badanie wykazało zatem, że wielokadencyjności prezydentów sprzyja pozapartyjność, a partie polityczne odgrywają większą rolę w alternacjach władzy.

Since 2002, town mayors in Poland have been elected in direct elections every four years. In thirty towns with county rights the same persons were elected in the years 2002–2010. They are named 'everlasting mayors' (multi-term mayors, incumbents). In the 2014 local elections three of them resigned from the campaign for re-election, ten 'everlasting mayors' lost the elections and seventeen of them won the elections once again. Their successes provide the starting point for determining the position of political parties and nonpartisan committees on local political scenes. The assumption is made that the political position of parties is powerful if the 'everlasting mayor' is effective in trying to gain re-election while formally representing this party on the local political scene. And conversely – parties have a weaker political position on the local political scene when the incumbent prefers to lead a nonpartisan election committee in the rivalry for re-election (an electoral committee of voters, or an electoral committee of a nongovernmental local organization). The final conclusion of the analysis is the following: in the 2014 local elections in Poland most of the 'multi-term mayors' were re-elected as representatives of nonpartisan committees. Only in two cities (Gdańsk, Świnoujście) were mayors' seats won by party political incumbents. ; Od 2002 r. prezydenci miast są wybierani co 4 lata w wyborach bezpośrednich. W 30 miastach na prawach powiatu w latach 2002–2010 wybierano na prezydentów te same osoby. Określa się ich mianem "wiecznych prezydentów" (wielokadencyjni prezydenci). W 2014 r. trzech z nich zrezygnowało z walki o reelekcje, a dziesięciu przegrało wybory, a zatem siedemnastu kolejny raz wygrało wybory. Ich zwycięstwa są punktem wyjścia do określenia pozycji partii politycznych i komitetów pozapartyjnych na lokalnych scenach politycznych. Przyjęto bowiem założenie, że pozycja partii politycznej jest mocna, o ile dotychczasowy wielokadencyjny włodarz miasta skutecznie ubiega się o reelekcję, formalnie ją reprezentując. A contrario – jeśli inkumbent w walce o reelekcję wybiera start z komitetu pozapartyjnego (komitet wyborczy wyborców albo komitet wyborczy organizacji pozarządowej) to świadczy to o słabszej pozycji partii politycznej w danym mieście. Analiza pokazała, że w 2014 r. większość "wiecznych prezydentów" dokonała reelekcji, startując w wyborach jako reprezentanci komitetów pozapartyjnych. Tylko w dwóch przypadkach (Gdańsk, Świnoujście) fotele włodarzy miast zostały zajęte przez partyjnych inkumbentów.

Od 2002 r. prezydenci miast są wybierani co 4 lata w wyborach bezpośrednich. W 30 miastach na prawach powiatu w latach 2002–2010 wybierano na prezydentów te same osoby. Określa się ich mianem "wiecznych prezydentów" (wielokadencyjni prezydenci). W 2014 r. trzech z nich zrezygnowało z walki o reelekcje, a dziesięciu przegrało wybory, a zatem siedemnastu kolejny raz wygrało wybory. Ich zwycięstwa są punktem wyjścia do określenia pozycji partii politycznych i komitetów pozapartyjnych na lokalnych scenach politycznych. Przyjęto bowiem założenie, że pozycja partii politycznej jest mocna, o ile dotychczasowy wielokadencyjny włodarz miasta skutecznie ubiega się o reelekcję, formalnie ją reprezentując. A contrario – jeśli inkumbent w walce o reelekcję wybiera start z komitetu pozapartyjnego (komitet wyborczy wyborców albo komitet wyborczy organizacji pozarządowej) to świadczy to o słabszej pozycji partii politycznej w danym mieście. Analiza pokazała, że w 2014 r. większość "wiecznych prezydentów" dokonała reelekcji, startując w wyborach jako reprezentanci komitetów pozapartyjnych. Tylko w dwóch przypadkach (Gdańsk, Świnoujście) fotele włodarzy miast zostały zajęte przez partyjnych inkumbentów. ; Since 2002, town mayors in Poland have been elected in direct elections every four years. In thirty towns with county rights the same persons were elected in the years 2002–2010. They are named 'everlasting mayors' (multi-term mayors, incumbents). In the 2014 local elections three of them resigned from the campaign for re-election, ten 'everlasting mayors' lost the elections and seventeen of them won the elections once again. Their successes provide the starting point for determining the position of political parties and nonpartisan committees on local political scenes. The assumption is made that the political position of parties is powerful if the 'everlasting mayor' is effective in trying to gain re-election while formally representing this party on the local political scene. And conversely – parties have a weaker political position on the local political scene when the incumbent prefers to lead a nonpartisan election committee in the rivalry for re-election (an electoral committee of voters, or an electoral committee of a nongovernmental local organization). The final conclusion of the analysis is the following: in the 2014 local elections in Poland most of the 'multi-term mayors' were re-elected as representatives of nonpartisan committees. Only in two cities (Gdańsk, Świnoujście) were mayors' seats won by party political incumbents.

The idea o f retrospective voting refers to voting decisions that are based on an evaluation of how the government has managed the economy. Research on economic voting in Poland have been carried out from the beginning of the democratic transformation, focusing on isolating and testing of the transition model specific to the countries of Central Europe. Its differentiating feature is a novel way of simultaneouslyjoining the retrospective and prospective motivations in the behaviour of voters, compared to the conventional model present in consolidated democracies. The retrospective voting model is defined as deciding whether to reward or punish the incumbent party on the basis o f past policy performance. Based on analysis and own research, the presented paper evidences that the validity o f applying the transitional model in the study of economic voting in Poland has been exhausted, as the retrospective motivation is nowadays predominant in the decisions of voters.