"Zusätzen und Verbesserungen": v. 4, p. [331]-376; v. 5, p. [305]-312; v. 6, p. [281]-296; v. 8, p. 317-332. ; "Tagebuch eines Kriegsmannes des forcadischen Regiments": v. 6, p. [251]-280. ; "Historische Nachricht derer Königlich preussischen Regimenter": v. 2, p. [201]-308. ; Title vignette; head- and tail-pieces; initials. ; Title and imprint from v. 2. ; Includes bibliographical references and indexes. ; Mode of access: Internet. ; Vol. 2, "3. und verb. aufl." ; Imperfect: v. 1, t.-p. wanting. Typed t.-p. supplied from v.2 .
Piąta część Leben grosser Helden des gegenwärtigen Krieges (1760, Halle) - publikacji, wydanej drukiem, w dziewięciu tomach na przestrzeni 1758-1764, zawierającej biografie wielkich bohaterów wojennych, w przeważającej większości dotyczące czasów rządów Fryderyka Wilhelma I (1688-1740) - od 1713 roku króla Prusa i elektora Brandenburgii, twórcy militarnej potęgi Prus oraz jego następcy Fryderyka II Wielkiego (1712-1768) - króla Prus w latach 1740-1786, pod którego rządami Prusy stały się jednym z najpotężniejszych państw europejskich. Autorem dokumentu jest niemiecki prawnik i historyk Karl Friedrich Pauli (1723-1778). W niniejszej części znajdują się opisy losów życia i przebiegu kariery wojskowej kliku kolejnych uczestników, a zarazem bohaterów XVIII - wiecznych konfliktów zbrojnych, m.in. wojen śląskich (określenie XVIII-wiecznych konfliktów zbrojnych między Austrią a Prusami, wraz ze zmieniającymi się sojusznikami, których przedmiotem była walka o panowanie nad Śląskiem), wojny siedmioletniej (1756-1763) etc. Należą do nich m.in. Friedrich Wilhelm Freiherr von Kyau (1708- 1759) - do 1732 roku w służbie saskiej, uczestnik oblężenia Gdańska (w czasie wojny o sukcesję polską 1733–1735), w latach 1736-1738 uczestnik w wojnie z Turcją, od 1741 roku w służbie pruskiej, od 1742 roku kawaler orderu Pour le Mérite' od 1743 roku w randze generała - majora, od stycznia 1751 w randze generała - porucznika, w 1752 roku udekorowany najwyższym pruskim odznaczeniem - Orderem Orła Czarnego, uczestnik wojem śląskich (zasłużony w bitwie pod Soor oraz w bitwie pod Kotliskami) i wojny siedmioletniej; Georg Wilhelm von Driesen (1700-1758) - generał porucznik pruskiej armii Fryderyka Wielkiego, uczestnik wojny siedmioletniej i wojny o sukcesję austriacką; Georg Ludwig von Puttkamer (1715-1759) - pruski generał, wywodzący się z pomorskiej rodziny arystokratycznej von Puttkamer, uczestnik wojny siedmioletniej (podczas niej razem z gen. Moritzem von Wobersnow przedostał się do Polski, by zniszczyć rosyjskie magazyny), poległ w bitwie pod Kunowicami; Friedrich Siegmund von Bredow (1683 -1759) - od 1747 roku pruski generał kawalerii, kawaler Orderu św. Jana (1731), rycerz Orderu Orła Czarnego, członek Zakonu Joannitów, uczestnik kampanii pomorskiej, wojen śląskich (zasłużony w bitwie pod Chotusitz), brał udział w oblężeniu Pragi; Hans Karl von Winterfeldt (1707 -1757) - pruski generał, uczestnik wojny o sukcesję polską, wojny o sukcesję austriacką, wojen śląskich i wojny siedmioletniej, jeden z zaufanych powierników i doradców Fryderyka, kawaler Orderu Orła Czarnego i Order Pour le Mérite, zmarł w wyniku ran odniesionych w bitwie pod Moys; August Friedrich von Itzenplitz (1693-1759) - pruski generał, kawaler Orderu Orła Czarnego i Order Pour le Mérite, uczestnik wojny siedmioletniej, ranny podczas bitwy pod Kunowicami, wskutek poniesionych ran umarł 6 tygodniu później; Georg Eggert von Woedtke (1698-1756) - pruski generał dywizji, uczestnik wojen śląskich, od 1747 roku kawaler Orderu Pour le Mérite etc.
Drugie, uzupełnione wydanie pierwszej części Leben grosser Helden des gegenwärtigen Krieges (1759, Halle) - publikacji, wydanej drukiem, w dziewięciu tomach na przestrzeni 1758-1764, zawierającej biografie wielkich bohaterów wojennych, za czasów rządów Fryderyka Wilhelma I (1688-1740) - od 1713 roku króla Prusa i elektora Brandenburgii, twórcy militarnej potęgi Prus oraz jego następcy Fryderyka II Wielkiego (1712-1768) - króla Prus w latach 1740-1786, pod którego rządami Prusy stały się jednym z najpotężniejszych państw europejskich. Autorem dokumentu jest niemiecki prawnik i historyk Karl Friedrich Pauli (1723-1778). W niniejszej części znajdują się opisy losów życia i przebiegu kariery wojskowej uczestników, a zarazem bohaterów wojen śląskich (określenie XVIII-wiecznych konfliktów zbrojnych między Austrią a Prusami, wraz ze zmieniającymi się sojusznikami, których przedmiotem była walka o panowanie nad Śląskiem), wojny siedmioletniej (1756-1763) etc. Dotyczą one takich postaci jak: Wilhelm Dietrich Freiherr von Buddenbrock (1672 - 1757) - pruski generał marszałek polny, uczestnik wojny dziewięcioletniej w Niderlandach, wszystkich bitew wojny o sukcesję hiszpańską oraz wojen śląskich, odznaczony w 1739 roku Orderem Orła Czarnego (niem. Schwarzer Adlerorden) - do 1918 najwyższym odznaczeniem królestwa Prus; Heinrich Karl Ludwig de Herault Seigneur de Hautcharmoy (1689 -1757) - pruski generał porucznik piechoty, uczestnik wojny o sukcesję hiszpańską, wojen śląskich, kawaler Orderu Orła Czarnego (1753), ranny w bitwie pod Pragą (6 maja 1757 roku), zmarł jedenaście dni po bitwie wskutek odniesionych ran; Hans Samuel von Pritz (1698-1756) - pruski generał major, kawaler Orderu Pour le Mérite (1747) - najwyższego pruskiego orderu wojskowego do 1918 roku, uczestnik kampanii pomorskiej 1715/1716, wojen śląskich etc.; Johann Christoph von Prignitz (1700-1757) - pruski pułkownik, uczestnik kampanii reńskiej 1734 roku, wojen śląskich, ranny w bitwie pod Pragą (1757),ciężko ranny w starciu z Francuzami pod Roßbach (5 listopada 1757), zmarł osiem dni później; Hrabia Kurt Christoph von Schwerin (1684-1757) - pruski generał i feldmarszałek (Generalfeldmarschall), jeden z najważniejszych dowódców doby fryderycjańskiej, zginął w bitwie pod Pragą (1757); Franz Ulrich von Kleist (1688 -1757) - pruski generał porucznikiem, odznaczony w 1724 roku Orderem Szlachetności (niem. Edelmut-Orden, fr.Ordre de la Générosité) - pruskim odznaczeniem nadawanym w latach 1687-1740, w 1742 roku Orderem Pour le Mérite oraz w 1756 roku Orderem Orła Czarnego; David Hans Christoph von Lüderitz (1699 -1756) - pruski generał dywizji odznaczony Orderem Pour le Mérite; Georg Friedrich von Amstel (1690 -1757) - pruski generał major, za odwagę w bitwie pod Soor (1745) odznaczony Orderem Pour le Mérite, śmiertelnie raniony pociskiem, w bitwie pod Pragą (1757); Georg Friedrich von Manstein (1702 - 1757) - pułkownik Fryderyka Wielkiego; w 1747 roku odznaczony przez króla Orderem Pour le Mérite, zmarł na skutek odniesionych ran, w trakcie bitwie pod Pragą w 1757 roku. Dokument uzupełnia szczegółowa genealogia rycerskiego rodu von Winterfeldt, z którego wywodził się m.in. Hans Karl von Winterfeldt (1707 - 1757) - pruski generał, jeden z zaufanych powierników i doradców Fryderyka II Wielkiego, odznaczony Orderem Orła Czarnego i Orderem Pour le Mérite. Zmarł z powodu ran odniesionych w bitwie pod Moys (1757), w trakcie wojny siedmioletniej.
Trzecia część Leben grosser Helden des gegenwärtigen Krieges (1759, Halle) - publikacji, wydanej drukiem, w dziewięciu tomach na przestrzeni 1758-1764, zawierającej biografie wielkich bohaterów wojennych, za czasów rządów Fryderyka Wilhelma I (1688-1740) - od 1713 roku króla Prusa i elektora Brandenburgii, twórcy militarnej potęgi Prus oraz jego następcy Fryderyka II Wielkiego (1712-1768) - króla Prus w latach 1740-1786, pod którego rządami Prusy stały się jednym z najpotężniejszych państw europejskich. Autorem dokumentu jest niemiecki prawnik i historyk Karl Friedrich Pauli (1723-1778). W niniejszej części znajdują się opisy losów życia i przebiegu kariery wojskowej uczestników, a zarazem bohaterów wojen śląskich (określenie XVIII-wiecznych konfliktów zbrojnych między Austrią a Prusami, wraz ze zmieniającymi się sojusznikami, których przedmiotem była walka o panowanie nad Śląskiem) oraz wojny siedmioletniej (1756-1763) etc. Część trzecią rozpoczyna biogram Fryderyka Franciszka z Brunszwiku-Wolfenbüttel lub Fryderyka Franciszka von Braunschweig-Lueneburg (1732-1758) - pruskiego generała majora, księcia Braunschweig-Wolfenbüttel-Lüneburg-Bevern. Fryderyk Franciszek, jako ostatni syn księcia brunszwickiego nie miał żadnych szans na sukcesję rodzinnych włości i już jako nastolatek rozpoczął karierę wojskową. Podczas wojny siedmioletniej odznaczył się przezornością i osobistym męstwem. Zginął w bitwie pod Hochkirch (1758), w trakcie wypełniania swych obowiązków, trafiony kulą armatnią w głowę. Ciało zmarłego generała sprowadzono do ojczystego Brunszwiku i pochowano 14 listopada 1758 w tamtejszej katedrze. W dalszej części dokumentu znajdują się opisy takich postaci jak: Wilhelm von Saldern (1702-1758) - królewsko-pruski generał major, uczestnik wojen śląskich i wojny siedmioletniej, kawaler ordeu Pour le Mérite (1756) - najwyższego pruskiego orderu wojskowego do 1918 roku, ciężko ranny w bitwie pod Pragą (1757), poległ podczas ataku na posterunek w Königgrätz (1758); Christoph Hermann von Manstein (1711-1757) - od 1754 roku pruski generał major, do 1745 roku w służbie rosyjskiej, gdzie uczestniczył m.in. w kampaniach przeciwko Tatarom i Turkom, od 1745 roku w służbie pruskiej, mianowany przez Fryderyka II 15 marca 1745 roku jego adiutantem generalnym, uczestnik wojny siedmioletniej, ranny w biwie pod Kolinem (1757); Gabriel Monod von Froideville (1711-1758) - od 1758 roku królewsko-pruski generał major; od 1741 roku w służbie pruskiej ( wcześniej w służnie saskiej), uczestnik wojen śląskich i wojny siedmioletniej, kawaler Orderu Pour le Mérite (za walkę pod Nappa-Gödel na Morawach), postrzelony w głowę i ciężko ranny w biwie po Sarbinowem - niem. Zorndorf (sierpień 1758), przewieziony do Frankfurtu nad Odrą, gdzie zmarł 3 września; Leopold II Maksymilian (1700-1751) - panujący książę Anhalt-Dessau z dynastii Askańczyków, pruski generał feldmarszałek (1747), który nie mając jeszcze dziewięciu lat towarzyszył swojemu ojcu Leopoldowi I księciu Anhalt-Dessau w jego obowiązkach wojskowych w armii pruskiej, w 1724 roku mianowany kawalerem Orderu Czarnego Orła (niem. Schwarzer Adlerorden) - do 1918 najwyższego odznaczenia królestwa Prus; Johann von Mayr (1716-1759) - pruski generał major, oficer w służbie saskiej, bawarskiej, rosyjskiej i pruskiej, uczestnik wojny siedmioletniej; Hans Sigismund von Zieten (1704-1758) - od 1757 roku królewsko-pruski generał major, uczestnik wojen śląskich i wojny siedmioletniej, ranny strzałem z pistoletu w ramię przez austriackiego dragona w bitwie pod Dobromierzem, niem. Schlacht bei Hohenfriedeberg (1745) , poległ w bitwie pod Zorndorf (1758), jego ciała nigdy nie odnaleziono; Martin Friedrich von Stollhofen (1691-1758) - od 1758 roku pruski generał major, kawaler Orderu Pour le Mérite (1753), w służbie pruskiej od 1707 roku, uczestnik wojny o sukcesję hiszpańską , kampanii pomorskiej 1715-1716, wojen śląskich i wojny siedmioletniej. Materiał uzupełnia genealogia rodziny szlacheckiej von Wentzky.
Druga część Leben grosser Helden des gegenwärtigen Krieges (1758, Halle) - publikacji, wydanej drukiem, w dziewięciu tomach na przestrzeni 1758-1764, zawierającej biografie wielkich bohaterów wojennych, za czasów rządów Fryderyka Wilhelma I (1688-1740) - od 1713 roku króla Prusa i elektora Brandenburgii, twórcy militarnej potęgi Prus oraz jego następcy Fryderyka II Wielkiego (1712-1768) - króla Prus w latach 1740-1786, pod którego rządami Prusy stały się jednym z najpotężniejszych państw europejskich. Autorem dokumentu jest niemiecki prawnik i historyk Karl Friedrich Pauli (1723-1778). W niniejszej części znajdują się opisy losów życia i przebiegu kariery wojskowej uczestników, a zarazem bohaterów wojen śląskich (określenie XVIII-wiecznych konfliktów zbrojnych między Austrią a Prusami, wraz ze zmieniającymi się sojusznikami, których przedmiotem była walka o panowanie nad Śląskiem) oraz wojny siedmioletniej (1756-1763) etc. Część drugą rozpoczyna biogram Augusta Wilhelma Hohenzollerna; niem. August Wilhelm Prinz von Preußen (1722-1758) - pruskiego księcia i oficera, młodszego brat króla Fryderyka II Wielkiego. Nie będąc następcą tronu August Wilhelm był predestynowany dla kariery wojskowej. Gdy miał osiem lat, ojciec podarował mu regiment kirasjerów, a w wieku jedenastu lat został porucznikiem, co podkreśla jego dobry stosunek z ojcem. Po śmierci ojca brat awansował go do rangi generał-majora kawalerii w 1741 roku, później został generałem infanterii. Zdobył uznanie Fryderyka II biorąc udział w pierwszej 91740-1742) i drugiej (1744-1745) wojnie śląskiej. W trzeciej wojnie śląskiej, która wybuchła w 1756 roku, świeżo awansowany August Wilhelm wziął udział, jednakże latem 1757 roku - po niefortunnej bitwie pod Kolinem (1757) kiedy to stracił cztery bataliony - Fryderyk zdymisjonował go ze wszystkich stanowisk. Urażony zdymisjonowaniem latem 1757 roku August Wilhelm wycofał się do swej rezydencji w Oranienburgu, gdzie ciężko zachorował i umarł rok później, w wieku zaledwie 36 lat. W dalszej części dokumentu znajdują się opisy takich postaci jak: Friedrich Wilhelm von Dossow (1669 - 1758) - pruski general i feldmarszałek, od 1724 roku formalny gubernator Wesel, uczestnik wojny o sukcesję hiszpańską, kampanii pomorskiej 1715/1716, pierwszej i drugiej wojny śląskiej, odznaczony w 1742 roku Orderem Orła Czarnego (niem. Schwarzer Adlerorden) - do 1918 najwyższym odznaczeniem królestwa Prus;.Kaspar Ernst von Schultze (1691 -1757) - pruski generał porucznik, komendant Wrocławia (niem.Breslau), dyrektorem Królewskiej Akademii Rycerskiej w Legnicy (niem. Liegnitz), za zasługi w 1732 roku podniesiony do godności szlacheckiej, uczestnik wojny o sukcesję hiszpańską (m.in. bitwa pod Malplaquet 1709, oblężenie Bouchain 1711), kampanii pomorskiej 1715 /1716; wojen śląskich, cięzko ranny w bitwie pod Wrocławiem (22 listpad 1757) zmarł kilkanaście dni później,z powodu odniesionych ran; Johann Ludwig von Ingersleben (1703-1757) - pruski generał major, należący do bliskiego otoczenia Fryderyka Wielkiego; w 1739 roku odznaczony Orderem Szlachetności (niem. Edelmut-Orden, fr.Ordre de la Générosité) - pruskim odznaczeniem nadawanym w latach 1687-1740, uczestnik wojen śląskich, rycerz Orderu Pour le Mérite -najwyższego pruskiego orderu wojskowego do 1918 roku,ciężko ranny w bitwie pod Wrocławiem (1757), zmarł kilka dni później na skutek amputacji nogi. W dalszej kolejności zamieszczono biogramy równie zasłużonych bohaterów wojennych, w randze generała majora. Należą do nich: Christian Siegfried von Krosigk (1700 - 1757), Henning Ernst von Oertzen (1695 - 1756), Hartwig Karl von Wartenberg (1711 -1757), Dietrich Ehrhard von Knobloch (1690 lub 1693 - 1757) oraz Kaspar Friedrich von Rohr (1702 - 1757). Materiał uzupełnia obszerna informacja o królewskich regimentach pruskich.
Czwarta część Leben grosser Helden des gegenwärtigen Krieges (1759, Halle) - publikacji, wydanej drukiem, w dziewięciu tomach na przestrzeni 1758-1764, zawierającej biografie wielkich bohaterów wojennych, za czasów rządów Fryderyka Wilhelma I (1688-1740) - od 1713 roku króla Prusa i elektora Brandenburgii, twórcy militarnej potęgi Prus oraz jego następcy Fryderyka II Wielkiego (1712-1768) - króla Prus w latach 1740-1786, pod którego rządami Prusy stały się jednym z najpotężniejszych państw europejskich. Autorem dokumentu jest niemiecki prawnik i historyk Karl Friedrich Pauli (1723-1778). W niniejszej części znajdują się opisy losów życia i przebiegu kariery wojskowej kilkunastu uczestników, a zarazem bohaterów wojen śląskich (określenie XVIII-wiecznych konfliktów zbrojnych między Austrią a Prusami, wraz ze zmieniającymi się sojusznikami, których przedmiotem była walka o panowanie nad Śląskiem) oraz wojny siedmioletniej (1756-1763) etc. Należą do nich m.in. Karl Erhard von Kalnein (1687-1757) - pruski generał major (1745) , następnie generał porucznik (1753), rycerz Orderu Pour le Mérite - najwyższego pruskiego orderu wojskowego do 1918 roku, początkowo żołnierz w służbie duńskiej, uczestnik wojny o sukcesję hiszpańską, w 1717 roku przyjęty do służby pruskiej przez króla Fryderyka Wilhelma I, uczestnik wojen śląskich i wojny siedmioletniej; Heinrich Adolph von Kurssel (1693-1758) - pruski generał, od 1710 roku w służbie pruskiej, uczestnik kampanii pomorskiej 1715/1716, odznaczony orderem De la Générosité - pruskie odznaczenie nadawane w latach 1687-1740, a za rządów Fryderyka II odznaczony orderem Pour le Mérite, uczestnik wojen śląskich i wojny siedmioletniej, ranny w bitwie pod Pragą (1757) oraz w 1758 roku w bitwie pod Sarbinowem (niem. Zandorf), wkrótce potem zmarł; Johann Friedrich Herwarth von Bittenfeld (1696-1757) - pruski pułkownik (1757), kawaler orderu Pour le Mérite , od 1711 roku w armii Wirtembergii, ranny podczas oblężenia Messyny w 1719 roku, uczestnik wojny siedmioletniej, brał udział w bitwie pod Pragą (1757) i starciu pod Kolinem (1757), gdzie został śmiertelnie postrzelony przez kulę armatnią, pochowany jeszcze na polu bitwy; Erdmann Ernst von Rüitz (1693-1756) - pruski generał porucznik (1753), kawaler orderu Pour le Mérite, od 1710 roku w armii pruskiej, uczestnik kampanii pomorskiej 1715/1716, uczestnik wojen śląskich; Hans Kaspar von Krockow (1700-1759) - pruski generał major (1750), uczestnik wojny siedmioletniej, brał udział m.in. w bitwie pod Pragą (1757), starciu pod Kolinem (1757), a w październiku 1758 roku w bitwie pod Hochkirch, gdzie został postrzelony; jego rana uległa jednak zakażeniu, wskutek czego zmarł w lutym 1759 roku; Georg Konrad Freiherr von der Goltz (1704-1747) - pruski generał major (1743), rycerz joannitów, od 1744 roku honorowy członek Akademii Nauk w Berlinie, od 1725 roku w służbie króla sasko-polskiego Augusta II, od 1729 roku w armii pruskiej, w 1734 roku brał udział w kampanii reńskiej, w 1740 roku został sprowadzony do Berlina przez nowego króla Fryderyka II, uczestnik wojen śląskich, w czasie I wojny śląskiej negocjował warunki kapitulacji Wrocławia, uczestnik szturm na Głogów (niem. Glogau) w marcu 1741 roku, za co otrzymał order Pour le Mérite, bitwy pod Chotusitz i oblężeniu Pragi, w bitwie pod Hohenfriedbergiem (1745) udało mu się osobiście pojmać saskiego generała majora von Schlichtinga, zmarł wskutek ciężkiej choroby w sierpniu 1747 roku. W materiale znajdują się również biogramy takich postaci jak: Johann Ernst von Alemann (1684 -1757), Jacob Keith (1696-1758), Balthasar Friedrich von der Goltz (1708-1757), Henning Berndt von Goltz (1718-1757), Friedrich Rudpolph von Rotenburg (1710-1751), którego biografię poprzedza obszerna genealogia rodu von Rotenburg oraz Joachim Leopold von Bredow (1699-1759). Dokument zawiera ponadto uzupełnienie do wcześniejszych części Leben grosser Helden des gegenwärtigen Krieges…
Es waren noch andere Zeiten, als der berühmte Dichter Friedrich Rückert in Erlangen die Indogermanistik einführte: Er brauchte als Professor seine Poesie von der Wissenschaft nicht völlig zu trennen. 150 Jahre danach war der Erlanger Professor Karl Hoffmann, Rückerts Enkelschüler, wegen seiner exakten Methoden in der Sprachwissenschaft weltweit geschätzt. Zwischen diesen beiden Großen wirkten in Erlangen 6 weitere Gelehrte mit sehr verschiedenen Arbeitsgebieten. Für Bücher war meist zu wenig Geld da, von Problemen mit der Politik blieb das Fach nicht verschont, und einmal gab es Geheimnisse um einen interessanten Studenten. Aber immer wurden viele Sprachen gelehrt, und an ihrer Spitze steht seit Friedrich Rückerts Zeit das heilige Sanskrit. ; Times were different when nearly 200 years ago the famous poet, professor Friedrich Rückert, introduced the field of Indo-European Studies at the University of Erlangen. At that period a professor could very well combine poetry with linguistic studies. 150 years later the Friedrich-Alexander-Universität was fortunate to count Karl Hoffmann, as one of Rückert's successors. Hoffmann was noted for his exact method within this field. Between these two outstanding scholars six other professors with rather different professional interests were teaching in Erlangen. Most of the time there was not enough money for books, the world wide political problems did not go bye unnoticed, and once there was even a secret evoked by an interesting student. But throughout all these years students were taught and could choose betweeen numerous languages, on top of all, since the time of Friedrich Rückert, there was Sanskrit, the holy language of the Hindus.
Frontmatter -- INHALTSVERZEICHNIS -- EINFÜHRUNG -- ABKÜRZUNGSVERZEICHNIS -- I. 1853-1870 -- II. 1870-1875 -- III. 1876-1879 -- IV. 1879-1888 -- V. 1888-1889 -- VI. 1890-1895 -- VII. BRIEFE VON ELEANOR MARX-AVELING -- ANHANG -- VERZEICHNIS DER BRIEFE -- PERSONENREGISTER -- ORTSREGISTER -- Backmatter
Zugriffsoptionen:
Die folgenden Links führen aus den jeweiligen lokalen Bibliotheken zum Volltext:
