In this study, Kemal Tahir's thoughts on Marxism and socialism are discussed in comparison with the left orthodoxy of the 1960s. The main motivating factor for the study is that Kemal Tahir's distinctive features from the orthodoxy of the period in terms of his thoughts on Marxism and socialism and the emphasis on his criticism will make an important contribution to the literature. Therefore, it focuses on the question "What are the features that differentiate Kemal Tahir's view of Marxism and socialism from his contemporary intellectuals?". Due to the characteristics of his intellectual heritage, the study has been prepared through the literature review based on careful examination of primary sources and the comparative method that provides determining the context of the data. The main argument put forward by the study is that what makes Kemal Tahir original and different in terms of his thoughts and criticisms is his understanding of Marxism in particular, and of science or scientific way of thinking in general sense. From the point of the socialist thoughts and movements, this study that presents the left orthodoxy of the 1960s on issues such as Marxism, socialism, society, the issue of development, the strategy of power and the envisioned socialist order within a theoretical and conceptual framework consisting of "high modernism", "scientism" and "political religions" contains the ideas of the party and opinion leaders of the three most representative and influential formations of the 1960s: Turkish Labour Party, National Democratic Revolution Movement and Yön (Destination) Movement. While Kemal Tahir's thoughts differ from these formations at some certain points, it should also be emphasized that despite all its differences, they have a paradigmatic similarity with the orthodoxy of the period in terms of her modernization strategy based on the distinction between culture and civilization.
Sol, politik bir pozisyonu işaret ettiği ilk günden günümüze kadar ekonomik, siyasal ve sosyal sisteme yönelik eleştiriyi, mevcut düzeni değiştirme iradesini, bir anlamda kurtuluşu ve yeni yaşam, yönetim ve paylaşım düzeni kurma inisiyatifini karşılamaktadır. Aşırı sol bağlamı içerisinde değerlendirilen sosyalizm ve komünizm de kapitalizmin aksaklıklarının ve dengesizliklerinin eleştirisine ve bir üretim biçimi olarak kapitalizmin toplumdan tasfiye edilmesine başka bir ifade ile kökten değişimi üzerine odaklanmıştır. Marksist teoride kökten değişim yani devrim, devlet aygıtında politik iktidarın bir sınıftan başka bir sınıfa geçmesi ve topluma hâkim olan üretim biçiminin ileri bir aşamaya sıçraması şeklinde ele alınmaktadır. Türkiye aşırı solunun da politik faaliyetlerinin içeriğini bu hedef oluşturmaktadır. Öte yandan aşırı solda gözlemlenen fikir ayrılıkları da nihai hedefe ulaşmak için sorulan ne yapmalı sorusuna verilen farklı cevaplardan kaynaklanmaktadır. Söz konusu ayrışma ile meydana gelen aşırı sol çevreler ve örgütler Marksizm'in kuramsal mirasını, Türkiye'nin ekonomik, siyasal ve sosyal şartlarını ve toplumsal sınıflarını, dönemin iç ve dış konjonktürünü farklı biçimlerde yorumlamışlardır ve sonuç olarak birbirinden kopuşlar gösteren ancak benzer koşullardan beslenen farklı devrim metotları geliştirmişlerdir. Bu çalışmanın amacı; 1960-1971 yılları arasında Türkiye'de öne çıkan aşırı sol çevreleri ve örgütlerini oluşturan Yön dergisi çevresinin, Milli Demokratik Devrim çizgisinin, Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu'nun, Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi'nin, Türkiye Komünist Partisi/Marksist-Leninist'in ve Türkiye İşçi Partisi'nin sundukları devrim metotlarını analiz etmektir. ; The left wing meets the criticism of the economic, political and social system, the desire to change the existing system, the liberation and the initiative to establish a new life, management day of becoming a political position. Socialism and communism, which are evaluated within the context of the extreme left, also focused on the criticism of the deficiencies and imbalances of capitalism and the radical change of capitalism form the society as a from of production. In Marxist theory, radical change, revolution, is considered as the transition of political power from one class to another class in the state apparatus and the leap of the mode of production that dominates society to an advanced stage. The content of the extreme left political activities in Turkey constitutes this goal. On the other hand, the differences of opinion observed on the extreme left arise from the different answers given to the questions of what to do to reach the final goal. These surrounds occurred by weathering and extreme left organizations Marxism's theoretical legacy of Turkey's economic political, and social conditions and social classes, internal and external conjuncture have interpreted the term in different ways. And a result, they developed different methods of revolution, which showed disconnections from each other but fed from similar conditions. The years between 1960-1971 highlight the extreme left circles and organizations in Turkey which constitutes Yön magazine environment, the National Democratic Revolution line, the People's Liberation Army Of Turkey, Turkey People's Liberation Party- Front, The Communist Party Of Turkey / Marxist – Leninists, and Workers Party Of Turkey.
Sosyalizmde yönetim sorunu, sınıfsız toplumu gerçekleştirmeyi hedefleyen siyasi örgütlenmelerin siyasetyönetim ilişkileriyle ilgilidir. Marksizm, sınıflı toplumların gelişimini çözümleyerek sınıfsız toplumun siyasal olarak gerçekleştirilebileceğini öngörmüştür. Ancak Marksizm"in yapısalcı ve tarihselci yorumlanmasına bağlı olarak siyaset-yönetim ilişkisine farklı yaklaşımlar gelişmektedir. Bu yaklaşımlar sınıflar mücadelesine bakıştaki öznelliknesnellik ilişkisiyle ilgilidir ve sosyalizmde yönetim sorunu tartışmasını etkilemiştir. 1871 Paris Komünü deneyiminde bürokrasinin ilgasıyla yönetim sorunu çözümlenirken 1917 Bolşevik Devrimi siyasi iktidar sorununu açığa çıkarmıştır. Parti siyaseti ile Sovyet yönetimi, sosyalist iktidarın iki ayağını oluşturmaktadır. Sovyetler Birliği deneyiminde, yönetimin toplumsallaşma sürecinde siyasi iktidar ile yönetsel organlar arasında nasıl bir ilişki kurulması gerektiği tartışılmıştır. 1930"lu yıllara Beş Yıllık Planlar ile 1936 Sovyet Anayasası, 1960"lı yıllara Liberman Reformları ve ademi merkezileşme tartışmaları damga vurmuştur. Siyaset-yönetim ilişkileri ilk dönem sanayileşme ve demokratikleşmede siyasi öncülüğe, ikinci dönem yönetsel örgütlenmelerde reforma dayanmaktadır. Bu iki dönem arasındaki fark, sosyalist iktidarın geçirdiği uluslararası reel politik evrelerle ilgili olduğu gibi sınıfsız topluma gidişte siyaset-yönetim ilişkilerine yöntemsel yaklaşımdan da kaynaklanmaktadır ; The problem of administration in socialism is related to the relations between politics and administration in political organizations that aimed at a classless society. Through analysis of the development of class societies, Marxism came to the conclusion that the classless society was politically feasible. However, structuralist and historicist interpretations of Marxism generated different approaches towards the relations between politics and administration. These approaches are related with the subjectivity-objectivity relation in the approach on class struggles and they have influenced the ...
Claude Lefort siyaset felsefesini siyaset biliminin, Marksizmin ve Yeni Filozofların ( Les Nouveaux Philosophes) düşüncelerine karşı dirilteceğini söyler. Leforta göre, bu üç düşüncenin siyasallığı (le politique) yeterince tahlil edememiş olması, onun 'çağımızın en büyük siyasal olayı olarak adlandırdığı totalitarizmi gözden kaçırmalarına neden olmuştur. Lefort, totalitarizmin tarihin belli bir döneminde yaşanmış ve bitmiş bir olgu olmadığını söyler. Demokrasi, iktidarın yerinin boş olması (le lieu vide du pouvoir) özelliği yüzünden, totalitarizmin yeniden gerçekleşmesi hakikatine açık olan bir rejimdir. Bu yüzden, Leforta göre ancak demokrasinin mutlak olumsuzlaması olan totalitarizm çözümlenirse demokrasi ve kazanımlarına ulaşabilir, totaliter ayartmaya kar- şı durabiliriz. Bu makalede Lefortun modern demokrasinin iki karakteristi- ği olarak gördüğü bölünme (la division ) ve bununla ilişkili olarak ihtilaf (le conflit) ile 'kesinlik işaretlerinin çözülmesi (la dissolution des repères de la certitude) düşünürün çeşitli okumalarındaki uğrak noktalarıyla beraber ele alınacaktır. Ayrıca 'siyasallığın işaretleri peşindeki bu düşünürün siyaset felsefesi üzerinden siyaset bilimi, Marksizm ve Yeni Filozoflara getirdiği eleştirileri yine bu iki karakteristiği açıklamaya çalışırken ele almaya çalışacağız. ; Claude Lefort mentions that he will raise political philosophy against the thoughts of the political science, Marxism and the New Philosophers (Les Nouveaux Philosophes). According to Lefort, these three thoughts being the political (le politique) and having not been analyzed sufficiently led them miss out totalitarianism which he calls as 'the major political fact of our time'. Lefort tells that totalitarianism is not a phenomenon having been experienced and finished in certain period of time. Due to the empty place of power (le lieu vide du pouvoir) feature of democracy, it is a regime open to the truth of totalitarianism materializing again. Therefore, according to Lefort, only if totalitarianism, the absolute negation of democracy, is resolved, it will be possible to reach democracy and its' acquisitions and we can stand against totalitarian temptation. In this article, the division (la division) and associated with the conflict (le conflit) and 'the dissolution of the markers of certainty' (la dissolution des repères de la certitude) that Lefort sees as the two characteristics of modern democracy will be discussed along with the sources in thinkers' various readings. Furthermore, along with the explanation of these two characteristics, we will try to address the criticism of the political science, Marxism and New Philosophers, the thinker who is after the 'the signs of the political' brought.
ÖZETSovyetlerden 15 bağımsız cumhuriyetin ayrılışından sonra Rusya Federasyonu içinde demokrasi ve milli özgürlük uğrunda mücadele devam etmiştir.Bu mücadelenin ayrılmaz parçası olan Azerbaycan Cumhuriyetinde gelişen demokratik olaylar sonucu bağımsızlık ilan edilmiş, çağdaş ülke için değişim yoluna girilmiştir. Tarih boyu demokrasi millet ve halkların, toplumsal kuvve ve grupların keskin mücadelelerinin esas çizgisi olmuş ve olmaktadır. Bu mücadele yolunda bir çok fikir ve yöntemler geliştirilmiştir. Ama Marksist teori demokrasinin mahiyetini yanlış ve hatalı açıklamış, onu sınıfsal bir anlayış olarak belirlemiştir. Tarihi tecrübe bu iddiaların gayri hayatiliğini , insan doğasına aykırı olduğunu kanıtlamıştır. Çünkü demokrasiye sınıfsal yaklaşım bu sınıfın iktidarına, bir partinin diktatörlüğüne , gittikçe bozulan bürokratik bir sistemin yaranmasına neden oldu. Oysa demokrasi genel bir kavramdı, ülkeye, sınıfa, millete has demokrasi olamazdı. Demokrasinin uluslar üstü değerleri, prensipleri, şartları ve uygulanacak aşamaları vardı ve demokrasi her şeyden önce millet ve halkların özgürlüğünü hayata geçirmek yöntemiydi. Sovyetler Birliği yukarıdan aşağıya doğru dikey ve yatay yönlerde her şeyi, tüm toplumu, onun tüm halkalarını, sinir hücrelerini kapsıyordu. Fakat iktidarın milyonları korku altında tutması her zaman mümkün olamaz bu yüzden değişik yöntemlere başvuruluyor, özellikle utopik bir ideoloji ile beyinler yıkanıyordu. Ülkede hem Anayasa hem seçim hem çok sayıda kamu kurumları vardı. Fakat bunların faaliyetleri merkezin karar ve direktifleri ile baştan sona kadar parti strüktürleri tarafından idare ediliyordu. Neticede toplum aşırı merkezileşmiş, otoriter karakter kazanmıştı. Sadece yerel organların değil, Anayasalı federe cumhuriyetlerin yasama, yürütme organlarının da hakları kısıtlı ve kontrole tabi idi. İnsanlar ekonomik yönden tamamen devletten asılı durumda, yaratıcılıktan yoksun yukarının emirlerini uygulayan birer pasif fertlere çevrilmişlerdi. Fakat insanlar durumun farkında olmadan yüzyıllarca yaşayamazlardı. Zengin doğal servetleri olan bir memlekette çok kötü durumda yaşamak insanların akıllarında soru işaretleri doğurmuyor değildi. İşte bu yüzden 70'li yıllarda Sovyetler Birliği çökmeye başlamıştı. Azerbaycan Cumhuriyeti açısından olaylara baktığımızda Sovyetlerin kuruluşunun Rusya için getirmiş bulunduğu artı değerlerin burada kesinlikle olmadığını görüyoruz. Çünkü SSCB'ye katılan ülkenin esas doğal zenginliği olan petrol dünya pazarlarında çok ucuz fiyata satılarak kazanılan değerler Moskova'ya akmış, Hazar denizi derin ekolojik problemleri olan göle çevrilmiş, 1920 işgalinden sonra 48 bin insan öldürülmüş 80 bin kişi Iran da kalan Azerbaycan topraklarına göç etmiş, 1948-1953 yıllarında 140 binden fazla kişi, 1988'den itibaren ise tüm Azeri nüfus Ermenistan'dan zorla kovulmuş , ülke ekonomisi merkezden gelen talimatlara uyulmak zorunda kalındığı için derin yaralar almış, 1930'lı yıllarda toplumun aydın kısmı öldürülmüş veya sürgün edilmiş ; ülke içinde bir bölgeye özerklik verilerek ve 70 yıl içinde nüfus dağılımı maksatlı olarak değiştirilerek bağımsızlık mücadelesi önünde bir engel haline getirilmiştir. Bunlara ülkenin Ruslaştırma politikası yüzünden alfabenin değiştirildiğini, tarihinin tamamen saptırıldığını, geleneklerini zorla unutturulmaya çalışıldığını eklersek manevi olarak de bir milleti yok etmek için yapılabilecek her şeyin gerçekleştirildiğini anlamış oluruz.Maalesef ki Sovyetler dağıldıktan sonra bu topraklarda kurulmuş bağımsız devletlerde ve aynı şekilde Azerbaycan'da totalitar düşünce ve idare sistemi halen devam etmektedir.Fakat bu ülkelerde devam eden değişimler her hangi bir kesin sistemden bahsetmenin erken olduğunu kanıtlıyor.SUMMARYAfter 15 republics separated from the Soviet Union, struggle had went on in Russian Federation to reach democracy and freedom. As a result of some democratic phenomenon assured in The Republic of Azerbaijan which was the most important part of the fight from the beginning, independence had been declared and this was the first step for a contemporary country .To reach liberation was important after that long period of slavery and dictatorship but also to understand the idea of democracy and take lessons from the history was essential and vital. Democracy had always been the base of the nations' contention in the history. But Marxism had explained democracy in a wrong way and showed it as the intelligence of the social groups. But history proved that this idea is against the nature of human being. Cause democracy was a general concept and would not have belonged to a country, a social group or a nation. USSR was dominating all nations in the Union. Any objection used to be removed even through against law actions. Also Federative Republics' rights were limited and controlled. But it was not always possible to dominate people with creating fear over them. And people had started to ask themselves the reason of their poor life's although they lived in a country which is very rich in terms of natural sources. As a result; Soviet Union had started to collapse in the years of 70.If we look at the reason of Union's collapse, we first face with the system of common prietorship which is the vital part of the economy. This system had prepared the base of the collapse causing people lose their idea of ownership and pushing them to stealing, lying and bribery.Single political party was protected by the military authoritarian police system. The gap between the government and the citizen was becoming biger and biger every day.In the social area; everybody was considered equal as the result of social equality which was ruining social justice principles In the field of ideology; Marxism and Leninism were accepted and taught as the sole theory representing community phenomenon.If we examine Azerbaijan's situation in the Union we can say that Soviet Union had not affected this country in a positive way. The basic natural source of Azerbaijan was petroleum which was sold in the world market very cheap and the profit was running to Moskow directly. After the occupation of Azerbaijan in 1920 ,48 thousand of people were killed, 80 thousand had migrated to the land of Azerbaijan which was left to Iran. After 1988 all Azerbaijani population was driven away from Armenia. In 70 years allocation of the population had been changed on purpose to prevent any possible independence fight against the Union.Unfortunately after the Union collapsed , totalitarian opinion and government system is still going on in the Republics that separated from the Union like being in Azerbaijan.During the Soviet period Human Rights was called as the bourgeois theory and never been taught in the Universities. Not until the end of 80's human rights were included in the socialist mechanism. As a result, in Azerbaijan , short past of country's independence is still being used as the reason of limiting people's rights. Although freedom of press was arranged by the constitution in 1995, there are still blank lines and pages in the newspapers.War and interruption of the economic relations as a result of Union's collapse are still used as the defence of the above examples of misrule.
