Suchergebnisse

Ortadoğu, gerek stratejik konumu gerekse yeraltı kaynakları bakımından tüm dünyanın dikkatinin yöneldiği bir bölgedir. Bu coğrafyada sürekli yaşanan gerilimler Ortadoğu'nun devamlı dünya gündeminde kalan bir bölge olmasını hazırlamıştır. Bu sorunlardan en bilinenleri kronik hale gelen İsrail-Filistin çatışması, İsrail-Lübnan gerginliği ve ABD'nin Irak işgali sonrası ülkenin içine sürüklendiği iç savaştır. Sorunlarının sadece başlıklarıyla uzun bir liste oluşturulabilecek Ortadoğu'da Türkiye sorunların çözümüne katkı sağlamaya çalışmıştır. 1980 sonrasında Ortadoğu'da daha aktif bir rol arayışına giren Türkiye'nin I. Körfez Krizindeki tutumu nedeniyle ekonomik anlamda yaşadığı kayıpların telafisi güç olmuştur. 11 Eylül sonrasında yine Ortadoğu bölgesinde ortaya çıkan olumsuz gelişmeler Türkiye'yi bu coğrafyada aktif bir politika izlemeye yöneltmiştir. İktidarda olan 58. ve 59. Türkiye Cumhuriyeti Hükümetlerinin Ortadoğu'da sergiledikleri aktif politikalarla, ülkenin bölgesel güç olma hedefi bağlamında önemli yol kat etmesi sağlanmıştır. İzlenen Ortadoğu politikası nedeniyle iç ve dış kamuoyunda eleştirilmiş olmakla birlikte her iki hükümet de geliştirdikleri çok yönlü açılımlar ve uyguladıkları pro-aktif diplomasi ile uluslararası arenada Türkiye'den söz ettirmişlerdir. 58. ve 59. Türkiye Cumhuriyeti Hükümetlerinin iktidar dönemi, tarih sahnesinden çekilişi yüz yılı bulmamış Osmanlı Devleti'nin stratejik iktidar alanlarından olan Ortadoğu'da yürütülecek çok yönlü politikalarla Türkiye'nin hareket kabiliyetinin gelişeceğinin görüldüğü bir dönem olmuştur. Tarihsel süreç içerisinde bir çatışma alanı olarak karşımıza çıkan Ortadoğu bölgesinde 58. ve 59. Türkiye Cumhuriyeti Hükümetleri döneminde yaşanan gelişmelere ilişkin yürütülen politikaların incelendiği bu tez Türkiye'nin yakın gelecekte bölgede üstlenmesi muhtemel role ışık tutmaktadır. ; The Middle East, due to its strategic position and underground resources, has taken the primary attention of the world. The continuous tension in the region has made the Middle East a region of cardinal interest in the world. The most well known among these problems is the invasion of Iraq by US forces which led to the breakout of a civil war in the country and serious turmoils of Israel-Lebanon and Israel-Palestine conflicts. The Middle East defined through a long list of problems has produced a vicious circle of unsolvable quarrels. Turkey has tried to find solutions to resolve those conflicts in this neighborhood. In the post-1980 Turkey searched ways of being more active in the Middle East although Turkey has been unable to reclaim the economic losses it suffered due to its stance in the Gulf War I. After 9/11 negative developments in the region has redirected Turkey to pursue a vigorous political strategy. As a result, Turkey has earned its position as the most influential country in the Middle East. Active political approaches pursued in the Middle East by the 58th and 59th Turkish governments led Turkey to become a regional power. Due to the political views of these governments, some domestic and foreign criticisms have been harsh, but the diplomacy that they followed and their political views have settled Turkey in a new place within the international arena. The Middle East, was one of the most important region of the Ottoman Empire has become one of the most important areas for the 58th and 59th Turkish governments just after less than a century of the dismemberment of the Ottoman Empire. The active political approaches reinforce the weight of the Turkish Republic in the Middle East. This thesis analyzes the policies of the 58th and 59th Turkish governments concerning the Middle East and try to show the role that Turkey can play in this region in the future.

Ortadoğu, jeopolitik ve ekonomik olarak dünya politikasının en önemli ve sorunlu bölgelerinden birisidir. Orta Doğu bölgesi, gerek sahip olduğu doğal kaynaklar bakımından olsun, gerekse de siyasi istikrarsızlıklar ve etnik-dini çatışmaların merkezi olması bakımından olsun, sürekli göz önünde olmuştur. Tarih boyunca da büyük güçlerin dikkatini üzerine çekmiştir. Özellikle, Soğuk Savaş sonrasında ABD'in en önemli müdehale alanlarından birisi olmuştur. Rusya ise, bu dönemde daha çok enerji politikası bakımından bölgeye ilgi duymaktadır. Bu tez çalışmasında, Soğuk Savaş sonrasında ABD ve Rusya'nın Orta Ddoğu politikaları karşılaştırmalı olarak değerlendirilmiştir. ABD, Orta Doğu politiksını İsrail'in ve bölgeye yerleştirdiği askeri varlığının güvenliği üzerine kurgulamaktadır. ABD, Irak'ın istikrarı ve İran'ın nükleer silahlara sahip olmasının engellenmesi konusunu da böleye yöenlik politikalarında en önemli başarı kriteri olarak kabul etmektedir. Rusya ise, SSCB tecrübesinden de hareketle bölgeye oldukça ilgilidir. Rusya, ABD'nin 11 Eylül sonrası giriştiği saldırgan politikasını iç istikrarını sağlamak için kullanmıştır. Rusya, ABD'den farklı olarak daha çok bölgedeki yerleşiklere yakın olma yolunu seçmiştir. Rusya için en önemli amaç, kendi enerji havzasını genişletmek ve bölgenin de bu bakımdan güvenli olmasını sağlamaktır. ; As geopolitically and economically, the Middle East is one of the most important and problematic region in the world politics. The Middle East has rich natural resources, but the region is politically unstable and centre of ethnic-religious conflicts, all of these aspects attract the attention to the region. The region attracted the attention of big powers during the history. The region became the most important intervention land of USA, especially after the Cold War. But Russia has interested in the region mostly because of its energy politics. Middle East politics of the USA and the Russia after Cold War were evaluated by comparison in this thesis study. USA installs the Middle East politics on the safety of the Israel and the military existence in the region. USA accepts that the Iraq stability and prevention of Iran to have the nuclear weapons are the most important success criterions in the politics which are directed to the region. And Russia is pretty interested in the region because of the experience from USSR. Russia used the aggressive policy of USA after September 11, to provide internal stability. Russia, unlike the United States, has chosen to be close to residents in the region. The most important objective for Russia, is to expand its energy basin in the region, and in this regard, to ensure security of the region.