Suchergebnisse

von Gottlob August Tittel Hochfürstlich Badischen Kirchenrath und der Weltweisheit ordentlichen Professor zu Carlsruh ; Volltext // Exemplar mit der Signatur: München, Bayerische Staatsbibliothek -- Ph.u. 509-5

Système de la Nature ou Des Loix du Monde Physique & du Monde Moral; pol. System przyrody, czyli prawa świata fizycznego i moralnego (Londyn, 1770) - część druga dzieła filozoficznego, systematyzującego poglądy ateistycznego materializmu XVIII wieku, którego autorem jest Paul Henry Thiry, baron d'Holbach ((1723-1789) - francuski filozof, ateista, współautor Wielkiej Encyklopedii Francuskiej. Praca została opublikowana pod nazwiskiem Jean-Baptiste de Mirabaud, nieżyjącego już członka Francuskiej Akademii Nauk, ponieważ Holbach obawiał się konsekwencji związanych z wydaniem tego dzieła. Jego obawy, nie były bezpodstawne, bowiem, ukazanie się Systemu przyrody… , już w roku publikacji, wywołało wielkie poruszenie w społeczeństwie, a parlament miasta Paryża potępił to dzieło i zostało ono publicznie spalone przez kata. Według niektórych źródeł, Holbach napisał i opublikował to dzieło z pomocą Denisa Diderota (1713-1784) i przy wsparciu Jacques'a - André Naigeon (1738-1810). W obszernym traktacie autor głosi radykalny empiryzm, materializm i determinizm. Opisuje wszechświat w kategoriach zasad materializmu filozoficznego: umysł jest utożsamiany z mózgiem, nie ma "duszy" bez żywego ciała, światem rządzą ścisłe deterministyczne prawa, wolna wola jest iluzją, nie ma ostatecznych przyczyn, a cokolwiek się dzieje, ma miejsce, ponieważ nieuchronnie musi. Dzieło jednoznacznie zaprzecza istnieniu Boga, argumentując, że wiara w istotę wyższą jest produktem strachu, braku zrozumienia i antropomorfizmu. Holbach krytykuje nie tylko tradycyjne dowody na istnienie Boga, ale i wszelką wiarę religijną oraz popularny w tym czasie wśród oświeconych deizm. Przedstawia wiarę w Boga i nieśmiertelność duszy jako skrajną niedorzeczność. Książka była uważana za niezwykle radykalną w swoich czasach. Lista osób piszących refutacje dzieła była długa. Należeli do nich, m.in.: Nicolas-Sylvestre Bergier, Voltaire; Fryderyk Wielki etc. Spekuluje się, że Fryderyk był zmotywowany do napisania krytyki Systemu przyrody…, ponieważ książka ta zawierała atak nie tylko na religię, ale także na monarchię. Z kolei, przyjaciel Holbacha, Denis Diderot, entuzjastycznie poparł dzieło. P. B. Shelley po jego przeczytaniu stał się zagorzałym ateistą i przystąpił do tłumaczenia tej książki na język angielski. Natomiast, według Willa Duranta, dzieło to jest najbardziej wyczerpującym opisem materializmu i ateizmu w całej historii filozofii.

Système de la Nature ou Des Loix du Monde Physique & du Monde Moral; pol. System przyrody, czyli prawa świata fizycznego i moralnego (Londyn, 1770) - część pierwsza dzieła filozoficznego, systematyzującego poglądy ateistycznego materializmu XVIII wieku, którego autorem jest Paul Henry Thiry, baron d'Holbach ((1723-1789) - francuski filozof, ateista, współautor Wielkiej Encyklopedii Francuskiej. Praca została opublikowana pod nazwiskiem Jean-Baptiste de Mirabaud, nieżyjącego już członka Francuskiej Akademii Nauk, ponieważ Holbach obawiał się konsekwencji związanych z wydaniem tego dzieła. Jego obawy, nie były bezpodstawne, bowiem, ukazanie się Systemu przyrody…, już w roku publikacji, wywołało wielkie poruszenie w społeczeństwie, a parlament miasta Paryża potępił to dzieło i zostało ono publicznie spalone przez kata. Według niektórych źródeł, Holbach napisał i opublikował to dzieło z pomocą Denisa Diderota (1713-1784) i przy wsparciu Jacques'a - André Naigeon (1738-1810). W obszernym traktacie autor głosi radykalny empiryzm, materializm i determinizm. Opisuje wszechświat w kategoriach zasad materializmu filozoficznego: umysł jest utożsamiany z mózgiem, nie ma "duszy" bez żywego ciała, światem rządzą ścisłe deterministyczne prawa, wolna wola jest iluzją, nie ma ostatecznych przyczyn, a cokolwiek się dzieje, ma miejsce, ponieważ nieuchronnie musi. Dzieło jednoznacznie zaprzecza istnieniu Boga, argumentując, że wiara w istotę wyższą jest produktem strachu, braku zrozumienia i antropomorfizmu. Holbach krytykuje nie tylko tradycyjne dowody na istnienie Boga, ale i wszelką wiarę religijną oraz popularny w tym czasie wśród oświeconych deizm. Przedstawia wiarę w Boga i nieśmiertelność duszy jako skrajną niedorzeczność. Książka była uważana za niezwykle radykalną w swoich czasach. Lista osób piszących refutacje dzieła była długa. Należeli do nich, m.in.: Nicolas-Sylvestre Bergier, Voltaire; Fryderyk Wielki etc. Spekuluje się, że Fryderyk był zmotywowany do napisania krytyki Systemu przyrody…, ponieważ książka ta zawierała atak nie tylko na religię, ale także na monarchię. Z kolei, przyjaciel Holbacha, Denis Diderot, entuzjastycznie poparł dzieło. P. B. Shelley po jego przeczytaniu stał się zagorzałym ateistą i przystąpił do tłumaczenia tej książki na język angielski. Natomiast, według Willa Duranta, dzieło to jest najbardziej wyczerpującym opisem materializmu i ateizmu w całej historii filozofii.

zum Druck befördert Von Johann Michael Hörsselmann ; In Fraktur ; Volltext // Exemplar mit der Signatur: München, Bayerische Staatsbibliothek -- 4 Diss. 1558#Beibd.3

Leibniz' Briefwechsel wird 1705/06 vor allem von den politischen und militärischen Großereignissen bestimmt, über deren Verlauf sich Leibniz informieren lässt und zu denen er eigene Einschätzungen an seine Korrespondenten weitergibt: Zum Spanischen Erbfolgekrieg, zum Nordischen Krieg und zu der Aussicht des Hauses Hannover auf die Thronfolge in England. Um letztere zu forcieren und eine Einladung der Kurfürstin Sophie nach England zu erzwingen, entwirft und publiziert er im Namen von Rowland Gwynne ein Pamphlet, das in London jedoch das genaue Gegenteil bewirkt und im dortigen Parlament zum Skandal wird. Im Bereich der Philosophie greift Leibniz in die zwischen J. Le Clerc und P. Bayle geführte Diskussion um das Werk von R. Cudworth, The true intellectual system of the Universe, 1678, mit seiner Considération sur les principes de vie, et sur les natures plastiques, ein. Im August 1705 erreicht Leibniz' Korrespondenz mit den China-Missionaren (J. Bouvet, J. de Fontaney, Ch. Le Gobien, A. Verjus, C. Visdelou) einen letzten Höhepunkt. Der Austausch mit dem Pariser Oratorianer J. Lelong widmet sich weiterhin nebeneinander Bibel-Bibliographie und dem Streit um die Anwendbarkeit des Differentialkalküls.

Dass der Band mit insgesamt 451 Stücken ausnahmsweise ein ganzes Jahr umfasst, kommt nicht von ungefähr. Leibniz' Korrespondenz ist weniger dicht als in den Vorjahren; er selbst sieht sich geradezu abgeschnitten von "nova literaria". Die Gründe dafür sind vielfältiger Natur; die von ihm selbst angeführten gesundheitlichen Probleme dürften (auch wenn sie ihn von nun an bis zu seinem Lebensende begleiten werden) nur eine Nebenrolle gespielt haben. Vor allem sehen wir Leibniz in diesem Jahr, das er zu fast gleichen Teilen an den Höfen zu Berlin/Lietzenburg und Hannover/Herrenhausen verbringt, in einem fruchtbaren, absorbierenden Schaffensprozess. Einbezogen in die philosophischen Dispute am Hofe der preußischen Königin, und auch nach der Rückkehr nach Hannover im Dialog mit ihr gibt er mehreren Vorträgen (darunter der zunächst für diesen Hof bestimmten "Méditation sur la notion commune de la justice") Schriftform. Auch die Auseinandersetzung mit John Locke (und ebenso mit François Lamy) nimmt, in den Briefen gespiegelt, Gestalt an. Aus dem Austausch mit dem Chinamissionar Bouvet über anscheinende Parallelen zwischen dem binären Zahlensystem und den Hexagrammen des Yijing erwächst der "Essay d'une nouvelle sciences des nombres". Auch wenn die welfische Hausgeschichte fast nur in den Briefen des Amanuensis Eckhart präsent ist, kündigt sich eine wesentliche Vorleistung dazu an: die Quellenedition "Scriptores rerum Brunsvicensium", deren Konkretisierung den Band hindurch zu verfolgen ist. Hemmend auf den Austausch in der Gelehrtenrepublik dürfte sich auch die Tagespolitik ausgewirkt haben, insbesondere die beiden großen europäischen Kriege. Der Spanische Erbfolgekrieg bringt Einschränkungen des Briefverkehrs mit sich; zusammen mit dem (3.) Nordischen Krieg steht er bei Leibniz und vielen Korrespondenten im Zentrum des Interesses. In der ersten Jahreshälfte lässt sich seine Information zum politischen Geschehen minutiös verfolgen anhand der Berichte, die ihm durch eine hannoversche Nachrichtenagentur zukommen – zusammen ...

The Tractatus de origine et natura, iure et mutationibus monetarum of Nicholas Oresme, written in Latin in 1355-1356 and later translated in French by the author himself, might be seen as one of the most important works to read in perspective the late-medieval thought on the nature of money and the role of the sovereign and the political body of the community. This work, here offered in a newly revised Italian edition, built on some manuscripts preserved at the Bibliothèque Nationale de France , appears from the onset as having a particularly marked political vocation, as it is addressed to the king of France Charles the Fifth, of whom Oresme was an advisor. The Norman magister has often been portrayed as a fervent supporter of a metallist view of the nature of money, as if its value were nothing more than the market value of the gold or silver it was made of, a perspective that might be characterised as one of private-law. However, a thorough reading of Oresme's monetary writings, that takes good stock of their historical contextualisation in the troubled monetary anarchy of the 1350s and of the interpretative links pointing to Aristotle's Politics and Ethics – known, translated and glossed by Oresme –, reveals a more complex analysis, that cannot be confined to the all-out defence of the intrinsic metallic stability of money. Rather, the proposed interpretation will qualify Oresme as a political advisor that perceives and appreciates the nature of money as a social institution, whose value and role is determined by those, the whole body of the political community, that are sovereign over money and resort to it in negotiations. In this political dimension of the government of the monetary institution emerges the structural role that Oresme attributes to the faith that must rest with those tasked with governing money: thus, the accent posed on the importance of preserving its value assumes a procedural dimension that aims at granting that the institution of money continues to fulfil its social metric role. ; Il Tractatus sulla moneta del filosofo e teologo Nicola Oresme, redatto in latino nel 1355-1356 e poi tradotto in francese dallo stesso autore, costituisce uno dei testi cardine della riflessione medievale sullo statuto della moneta e su chi ne sia sovrano. Quest'opera - di cui si propone una nuova e riveduta edizione italiana, impostata a partire da alcuni manoscritti conservati presso la Bibliothèque Nationale de France - testimonia sin dal suo avvio la sua forte valenza politica, avendo come primo interlocutore Carlo V il Saggio, il re di Francia di cui Oresme fu consigliere. Il magister normanno è stato spesso salutato quale fautore di una visione metallista della moneta, una merce tra le altre che vale tanto quanto l'oro o l'argento di cui è fatta, inserita in un'ottica schiettamente privatistica. Tuttavia, una lettura più attenta degli scritti monetari oresmiani, che metta in prospettiva sia il periodo storico in cui il testo fu redatto, caratterizzato da una diffusa anarchia monetaria, sia le relazioni che il Trattato stesso suggerisce rispetto ai passaggi aristotelici conosciuti e poi commentati dallo stesso Oresme, rivela un pensiero più complesso e più profondo. La cifra sintetica della sua riflessione monetaria non è infatti riducibile a una difesa ad oltranza dell'intrinseco metallico, ma si qualifica per lo spessore politico e teorico espresso dal consigliere regale che vede e apprezza della moneta il suo significato istituzionale. Il suo valore è stabilito da chi di quella moneta può dirsi sovrano e, al tempo stesso, fruitore: la comunità politica tutta. La dimensione eminentemente politica dell'istituzione-moneta emerge proprio da una rilettura complessiva del trattato. In esso il ruolo della fiducia nell'amministratore della divisa assume un'importanza strutturale incidendo sul valore della moneta e sulla necessità che esso venga tutelato e garantito attraverso precise garanzie procedurali sicché la moneta possa mantenere il suo fondamentale ruolo sociale: quello di misura.