The nearly universal access to higher education (HE) in developed countries was once praised as a great democratic achievement, and a basis for both economic development and social mobility. After the onset of the 2008 recession, the narratives changed considerably. The most radical critics of HE propose a partial "deschooling" of society by reversing the process of massification. This paper aims to present a critical discourse analysis (CAD) of the "don't go to college" discourse that became popular in Poland and the United States. I trace the differences in the way the decision to go to college is conceptualized in Poland and the U.S to the differences in dominant political ideologies – democratic and egalitarian in the U.S., paternalistic and conservative in Poland. I also show how recent changes in the actual HE systems put those ideologies at odds with the educational realities of both countries. ; Uniwersalizację dostępu do wykształcenia wyższego uznawano za wielkie osiągnięcie krajów demokratycznych, podstawę dla ich rozwoju gospodarczego i społecznej ruchliwości. Ostatnie lata przyniosły jednak znaczą zmianę w treści narracji dotyczących szkół wyższych. Najbardziej radykalne formy krytyki zawierają sugestię, że konieczne jest dokonanie częściowego "odszkolnienia" społeczeństwa przez cofnięcie procesów umasowienia.Celem tego artykułu jest przedstawienie wyników krytycznej analizy dyskursu (KAD) odszkolnienia na podstawie źródeł pochodzących z USA i Polski. Zastosowanie KAD pozwala mi pokazać, jak te, z pozoru podobne, narracje mają u swych podstaw dwie przeciwstawne ideologie polityczne – liberalny indywidualizmu w wypadku USA i konserwatywny paternalizm w Polsce. Wskazuję też, w jaki sposób rzeczywista sytuacja absolwentów szkół wyższych stawia w wątpliwość racjonalność prognoz i planów formułowanych w obu odmianach analizowanego dyskursu.
Jednym z fundamentalnych przedmiotów badań nauki o polityce pozostaje niezmiennie język polityki (w swoich licznych odmianach i formach). Analiza naukowa tego przedmiotu badań przysparza jednak politologii nadal szereg problemów, wynikających z nieprzystawalności metod językoznawstwa do funkcji i zadań współczesnej nauki o polityce. Pojawia się więc potrzeba wypracowania politologicznej metody analizy tekstu, która to metoda pozwoliłaby – za pomocą języka – odkryć i wyeksponować założenia kształtujące orientacje i postawy podmiotów politycznych, czyli treści tworzące ogólną przestrzeń polityczną. Propozycją odpowiedzi na to zapotrzebowanie jest prezentowana w artykule metoda, wyróżniająca trzy podstawowe poziomy analizy: konwencjonalną warstwę tekstu, opisową oraz presupozycjalną. Na przykładzie analizy inauguracyjnych orędzi polskich prezydentów, ukazano specyfikę poszczególnych wymiarów: determinant sytuacyjny (na pierwszym poziomie), kreację treści korzystnych wizerunkowo (na poziomie deskryptywnym), wreszcie – najistotniejszy dla politologa – mechanizm odkrywania założeń ukrytych na poziomie presupozycjalnym. ; The language of politics (in its numerous variations and forms) continues to be one of the fundamental objects of political science research. The academic analysis of this object of research, however, continues to generate considerable difficulties for political science as a result of the incompatibility of language studies methodology with the function and tasks of modern political science. Therefore, there emerges a need to develop a method of text analysis for political science that will allow us to use language to discover and present the assumptions that shape the attitudes and ideologies of political entities, or in other words – the content of general political environment. This paper responds to this need by presenting a method that distinguishes three basic levels of analysis: a conventional layer of text, a descriptive one and a presuppositional one. Analyzing the inaugural addresses given by Polish presidents the specificity of their individual dimensions is presented: the situational determinant (level one), the creation of content to boost image (on a descriptive level), and – most importantly to the political scientist – a mechanism revealing the assumptions concealed at the presuppositional level.
Category of enemy presented in the program documents of the communist parties, was an inherent feature of the communist way of thinking, then reflected in the political system of the People's Poland. Political regimes modeled on the Soviet Union needed enemies. Mobilization, which in the first phase of development of the state served reconstruction of the country, and then defend the status quo, required activation against all kinds of enemies. It was evident the need for the existence of the enemy, which was permanent. Changed only the image of the enemy. Enemies were sought inside and outside the communist movement. Communist world was composed mainly of enemies. The enemy was necessary, even mythical. Fight against real or mythical enemies allowed to pursue various goals: differentiate society, to explain various failures, eliminate inconvenient persons, to justify the existence of the security services and the need to strengthen it, to build a party of a new type. The communist movement had created two categories of enemies. The first included the kind of traditional, "class" enemies of the communist movement, "acquired" along with the state in 1944, and treated as a real enemies, which were various types of: 1) social groups as a "capitalist elements" – traders, farmers; 2) political and military organizations and institutions; 3) ideologies and doctrines competitive with Marxism. The U.S. and English imperialism was the constant enemy which was located outside of the state. The second category consisted of enemies which were created in Polish People's Republic – "objective" and "potential" enemies. ; Kategoria wroga, obecna w dokumentach programowych partii komunistycznych, była immanentną cechą komunistycznego stylu myślenia, odzwierciedloną następnie w systemie politycznym Polski Ludowej. Reżimy polityczne wzorowane na reżimie radzieckim, w swej istocie mobilizacyjne, potrzebowały wrogów. Mobilizacja, która w pierwszej fazie rozwoju państwa służyła przebudowie kraju, a następnie obronie status quo, wymagała aktywizacji przeciwko różnego rodzaju wrogom. Widoczne było zapotrzebowanie na istnienie wroga, który był stały, a zmieniał się jedynie jego obraz. Wroga poszukiwano wewnątrz i na zewnątrz ruchu. Świat komunistyczny złożony był przede wszystkim z wrogów. Wróg był niezbędny, nawet mityczny. Walka z rzeczywistymi bądź mitycznymi wrogami pozwalała realizować różne cele: różnicować społeczeństwo, tłumaczyć niepowodzenia, eliminować osoby niewygodne dla aktualnie rządzących, uzasadniać istnienie służby bezpieczeństwa i potrzebę jej wzmocnienia, budować partię nowego typu. Ruch komunistyczny wykreował dwie kategorie wrogów. Do pierwszej zaliczyć należy niejako tradycyjnych, "klasowych" wrogów ruchu komunistycznego, "przejętych" wraz z państwem w 1944 roku, a traktowanych jako wrogów realnych, czyli różnego rodzaju: 1) grupy społeczne w postaci tzw. elementów kapitalistycznych – przedsiębiorców, chłopów, 2) organizacje i instytucje polityczne oraz wojskowe; 3) konkurencyjne wobec marksizmu ideologie i doktryny. Stałym wrogiem ulokowanym poza państwem był amerykański i angielski imperializm. Drugą kategorią byli wrogowie wykreowani w PRL, tzw. wrogowie obiektywni i potencjalni.
The transformation of the political system in Poland after the negotiations of the'Round Table' resulted in an increased interest in modern history, accompanied by a desire to reckon with the past, in particular with the period of communist rule after 1944. Since the 1990s, government authorities and political parties have made a natural move to legitimize the democratic political system in the area of social memory and historical policy. This process has been initiated by constitutional changes, coupled with a truly spontaneous social movement to change national symbols, names of streets and squares, patrons of schools and universities, institutions and manufacturing plants rooted in the overthrown system of communist Poland. The humanities, in particular historiography, have taken steps to reassess attitudes to Polish and global history. The issues of social memory, national identity and historical policy have been reflected in the ideologies and platforms of various political parties. The issue of social (national) memory has become entangled in political disputes and a struggle for 'control of the past', of interpretations of history, the value of patriotism and, by extension, of the electorate, has been waged mainly by the Law and Justice (PiS), Civic Platform (PO), and the Democratic Left Alliance (SLD) parties. This paper analyzes and describes the most influential political movements in Poland in the early 21st century as regards their attitude to collective memory and the concept of historical policy. These attitudes are presented in terms of the conservative, liberal, critical and totalitarian 'models of historical policy'. The study implies that the conservative and liberal models predominate, clearly influenced by the ideology of Christian democracy and national tendencies. The attitude of conservative parties in particular is characterized by disrespect for academic findings and interpretations of history, a frequently ad hoc approach to facts and assessments of the past, which follows from a desire to find the in-depth historical legitimization of the status of a given party in society and to dominate the electorate. ; The transformation of the political system in Poland after the negotiations of the'Round Table' resulted in an increased interest in modern history, accompanied by a desire to reckon with the past, in particular with the period of communist rule after 1944. Since the 1990s, government authorities and political parties have made a natural move to legitimize the democratic political system in the area of social memory and historical policy. This process has been initiated by constitutional changes, coupled with a truly spontaneous social movement to change national symbols, names of streets and squares, patrons of schools and universities, institutions and manufacturing plants rooted in the overthrown system of communist Poland. The humanities, in particular historiography, have taken steps to reassess attitudes to Polish and global history. The issues of social memory, national identity and historical policy have been reflected in the ideologies and platforms of various political parties. The issue of social (national) memory has become entangled in political disputes and a struggle for 'control of the past', of interpretations of history, the value of patriotism and, by extension, of the electorate, has been waged mainly by the Law and Justice (PiS), Civic Platform (PO), and the Democratic Left Alliance (SLD) parties. This paper analyzes and describes the most influential political movements in Poland in the early 21st century as regards their attitude to collective memory and the concept of historical policy. These attitudes are presented in terms of the conservative, liberal, critical and totalitarian 'models of historical policy'. The study implies that the conservative and liberal models predominate, clearly influenced by the ideology of Christian democracy and national tendencies. The attitude of conservative parties in particular is characterized by disrespect for academic findings and interpretations of history, a frequently ad hoc approach to facts and assessments of the past, which follows from a desire to find the in-depth historical legitimization of the status of a given party in society and to dominate the electorate.
The transformation of the political system in Poland after the negotiations of the 'Round Table' resulted in an increased interest in modern history, accompanied by a desire to reckon with the past, in particular with the period of communist rule after 1944. Since the 1990s, government authorities and political parties have made a natural move to legitimize the democratic political system in the area of social memory and historical policy. This process has been initiated by constitutional changes, coupled with a truly spontaneous social movement to change national symbols, names of streets and squares, patrons of schools and universities, institutions and manufacturing plants rooted in the overthrown system of communist Poland. The humanities, in particular historiography, have taken steps to reassess attitudes to Polish and global history. The issues of social memory, national identity and historical policy have been reflected in the ideologies and platforms of various political parties. The issue of social (national) memory has become entangled in political disputes and a struggle for 'control of the past', of interpretations of history, the value of patriotism and, by extension, of the electorate, has been waged mainly by the Law and Justice (PiS), Civic Platform (PO), and the Democratic Left Alliance (SLD) parties. This paper analyzes and describes the most influential political movements in Poland in the early 21st century as regards their attitude to collective memory and the concept of historical policy. These attitudes are presented in terms of the conservative, liberal, critical and totalitarian 'models of historical policy'. The study implies that the conservative and liberal models predominate, clearly influenced by the ideology of Christian democracy and national tendencies. The attitude of conservative parties in particular is characterized by disrespect for academic findings and inter- pretations of history, a frequently ad hoc approach to facts and assessments of the past, which follows from a desire to find the in-depth historical legitimization of the status of a given party in society and to dominate the electorate.
The word "Holocaust" functions as a keyword in reading of the contemporary history in the Web services (which contain video files). Very often this word is used in the context of some historical truth which concerns the second world war. There are mainly some newsreels or audiovisual documents which confirm the atrocities of the war. The forms of the provocation are rather rarely. In this perspective the authors want to notice some peculiar problems or phenomenona. Sometimes the word "Holocaust" is used by some communities to support their ideologies (for example in the political background) – and in this context the interpretation of this word exceeds the ethical taboo. ; Truth, provocation, propaganda. Images of the Holocaust in the Web services The word "Holocaust" functions as a keyword in reading of the contemporary history in the Web services (which contain video files). Very often this word is used in the context of some historical truth which concerns the second world war. There are mainly some newsreels or audiovisual documents which confirm the atrocities of the war. The forms of the provocation are rather rarely. In this perspective the authors want to notice some peculiar problems or phenomenona. Sometimes the word "Holocaust" is used by somecommunities to support their ideologies (for example in the political background) – and in this context the interpretation of this word exceeds the ethical taboo.
The Church, accepting the paschal gift of peace, carries it onto the next generations of the faithful, at the same time dissociates itself from pacifist ideologies. Nevertheless, it does not fear to use military provenance vocabulary in the proclamation of the Gospel. Freedom that Christ brings may be the foundation of freedom for particular nations and states. Apart from philosophers', historians' and political scientists' opinions, theologians' statements regarding anthropologies founding pacifisms send out an important message that can contribute to the national and international security development. ; Kościół, przyjmując paschalny dar pokoju, niesie go w kolejnych pokoleniach wierzących, jednocześnie odcinając się od ideologii pacyfistycznych. W głoszeniu Ewangelii zaś nie obawia się on posługiwać słownictwem militarnej proweniencji. Wolność, którą przynosi Chrystus, może być fundamentem dla wolności poszczególnych narodów i państw. Wypowiedzi teologów o antropologiach fundujących pacyfizmy to obok opinii filozofów, historyków i politologów ważny głos mogący się przyczynić do tworzenia bezpieczeństwa tak narodowego, jak i międzynarodowego.
The Turkish history huge efforts aimed at modernization and determination to equal Western European countries in the fi eld of respecting human rights. The secularisation process carried out during the Mustafa Kemal Pasha resulted in Turkey being the only Muslim country, were the principle of separation of religion from the state is obligatory (at least formally). The last military coup (in 1980), activities of non-governmental organizations and the infl uence of the European Union in relation to the accession process resulted in gradual improvement of the situation of women in Turkey. The European Union indirectly supported opposition feminist's movement which emerged in new political situation. Nevertheless, gender segregation is still visible on the streets of Istanbul and in the workplaces - women are employed in places less exposed to social contacts, they are paid lower pay, and they often work in the informal sector without a benefi t of social security. Finally, it is worth to point out some similarities between Poland and Turkey. At the beginning of XX century agriculture and monotheistic religion dominated in both countries. Both countries, albeit for different reasons, reclaimed independence after World War I. In both countries strong leaders took over, reforming and modernizing the country. Both leaders, Józef Piłsudski and Mustafa Kemal sympathised with the postulates of female organizations in respect to voting rights and access to education35. For many years, in both countries the dominant role model for women was a mother (also mother of the nation) or a virgin. However, following different ideologies, equality of women in employment was promoted. In Poland and in Turkey gender inequality in marriage has never been opposed, while the phenomenon of domestic violence was concealed. Moreover, in the eighties and nineties of the XX century, both countries: Turkey and Poland underwent liberalizing political changes. Women have become their benefi - ciaries, but they also have been their motive power. ...
Badając, jak wzajemne postrzeganie Europy Środkowej i Rosji zmieniało się na tle złożonych relacji między Wschodem a Zachodem, artykuł czerpie z elementów teorii komunikacji i studiów międzykulturowych (C. Gullién, H. Dyserinck, D. H. Pageaux, D. Ďurišin, etc.) znanych jako imagologia. Jako obszar geograficzny kulturowych przecięć, gdzie weszły ze sobą w kontakt niesłowiański Zachód i słowiański Wschód, Europa Środkowa zawsze wyróżniała sięzmienną pozycją przejściowych centrów i peryferii ze specyficzną mieszanką grup etnicznych, kultur, religii i ideologii. Fakt, że leży ona pomiędzy dwoma tak potężnymi narodami, jak Niemcy i Rosja, wywarł fundamentalny wpływ nie tylko na polityczną, ale i estetyczną komunikację pomiędzy narodami słowiańskimi i Zachodem, który często ujmowany był za pomocą mitów, tzn. fikcjonalnych i subiektywnych obrazów służących do interpretowania rzeczywistości. Wzajemne schodzenie się i rozchodzenie Rosji i Zachodu wynikało z różnic religijnych i "rozdarcia" narodów słowiańskich (przede wszystkim Słowian zachodnich), którzy oprócz trzymania się zachodniej religii i reguł politycznych, pielęgnowali niechęć w stosunku do plemiennej wspólnoty z Rosją. Najsilniejsze więzy z Rosją demonstrowały więc małe narody słowiańskie, żyjące w imperium habsburskim, podczas gdy rosyjskie interesy w Europie skierowane były raczej na Niemcy, Francję lub Anglię, a obszar środkowoeuropejski uznano za strefęprzejściową, traktowaną przez carską Rosję lub Związek Radziecki jako siłę polityczną do prowadzenia własnej polityki względem Zachodu. W przeciwieństwie do tego stanowiska, narody środkowoeuropejskie, nie wyłączając z nich Czechów, nawiązywały relacje z Rosją jako inspirującym liderem i symbolem słowiańskiej niezależności, szczególnie w czasach kłopotów, zagrożenia narodowego i politycznej niestabilności. Ich oczekiwania opierały się na powszechnym przekonaniu, że "nieeuropejska" Rosja i jej inność zdemokratyzuje się poprzez podążanie drogąlokalnej tradycji i popieranie czeskich interesów w geopolitycznej konfrontacji z niesłowiańskim Zachodem. Jak się wydaje, relacja pomiędzy Europą Środkową i Rosją pozostanie centrum permanentnej refleksji metakrytycznej nawet na początku XXI wieku i pozostaje mieć nadzieję, że będzie to model harmonijnej współegzystencji, wzajemnego zrozumienia i szacunku. ; While examining mutual perception of Central Europe and Russia as it has changed against the background of the complex East-West relation, the paper employs the motives of the theory of communication and intercultural studies (C. Guillén, H. Dyserinck, D. H. Pageaux, D. Ďurišin, etc.) known as imagology. As a cultural crossroads and geographicalarea where the non-Slavonic West and the Slavonic East come into contact, Central Europe has always featured a changeable position of transitional centres and peripheries with the specific mingling of ethnics, cultures, religions and ideologies. The fact that it is situated between two powerful nations, such as Germany and Russia, has fundamentally influenced not only political but also aesthetical communication between the Slavonic peoples and the West, which has often been maintained through myths, i.e. fictional and subjective images to interpret the reality. The mutual converging or diverging of Russia and the West has resulted from the religious oscillation and "splitting" of Slavonic peoples (namely the West Slavs) who, despite adhering to Western religion and policies, have fostered awareness of tribal affinity with Russia. The strongest ties with Russia were thus maintained by small Slavonic nations living in the Hapsburg Empire, whereas the Russian interest in Europe was rather aimed at Germany, France or England, andCentral European area was deemed to be a zone of transition employed by Tsarist Russia or the Soviet Union as political powers to pursue their goals in the West. In contrast to it, Central European nations, the Czechs not excluding, forged ties with Russia as the inspiring leader and symbol of Slavonic independence, the more so in times of troubles, national danger and political instability. Their expectations were based on the common belief that "non-European" Russia and its otherness would become democratised through following the local tradition and supporting Czech interests in the geopolitical confrontation with the non-Slavonic West. As it seems, the relation between Central Europe and Russia will remain the focus of permanent metacritical discourse even in the early 21st century and one can only cherish hope that it will be a model of harmonious coexistence, mutual understanding and respect.
W artykule przyglądam się temu, jaką edukację polityczną warto rozwijać we współczesnej polskiej szkole i wszędzie tam, gdzie buduje się w ludziach zdolność do wspólnej i niewyalienowanej pracy. Kierunek rozważań wyznaczyła konieczność ustosunkowania się myśli pedagogicznej – i równoległego dostosowania praktyk wychowawczych – do zmian w sposobie koordynacji społeczeństwa, które dokonują się w atmosferze groźby wybuchu wojny. Rozważania te buduję na dotychczasowych badaniach własnych z obszaru uczenia się w ruchach społecznych, analizując trzy porządki zapewniające koordynację społeczeństw (neoliberalizm, nacjonalizm, militaryzm) w kontekście wykluczanych przez nie wartości: dobra wspólnego, samorządu i pokoju. Rezultatem pracy jest matryca przyporządkowująca te kontrwartości różnym typom współpracy (koordynacji, kooperacji i kolaboracji). Matryca pozwala identyfikować specyfikę konkretnych przykładów mobilizacji społecznej, jak i rozpoznawać luki w kształceniu kolektywnych umiejętności współdziałania. Rezultaty analizy pozwalają zoperacjonalizować praktyki oporu pod kątem celów wychowania i stawiają w nowym świetle problemy powiązań i nawarstwiania się wrogich szkole ideologii neoliberalizmu, nacjonalizmu i militaryzmu. ; The paper analyses types of political education worth developing in contemporary Polish schools and in other places dedicated to building human capacity to work together in a non-alienated way. The analysis is based on my own research from the area of learning in social movements. I analyze three orders ensuring social coordination (neoliberalism, nationalism, and militarism) in the context of the values they exclude: the common good, self-government and peace. The result of the work is a matrix assigning these counter-values, accordingly, to coordination, cooperation and collaboration. The matrix allows for identification of the specificity of some examples of social mobilization, as well as identification of gaps in teaching collective interaction skills. The results of the analysis can be used to operationalize the practices of resistance in terms of educational goals. They also put in a new light the problems of connections between and building up of ideologies hostile to schools, that is, neoliberalism, nationalism and militarism. ; satkow@gmail.com ; Uniwersytet Gdański ; Amici, F., & Bietti, L.M. (2015). Coordination , collaboration and cooperation. Interdisciplinary perspectives. Interaction Studies, 16 (3), 7–12. ; Armingeon, K., & Guthmann, K. (2014). Democracy in crisis? The declining support for national democracy in European countries, 2007–2011. European Journal of Political Research, 53 (3), 423–442. ; Bajaj, M. (2014). Pedagogies of resistance and critical peace education praxis. Journal of Peace Education, 12 (2), 154–166. ; Bieler, A., & Jordan, J. (2017). Commodification and 'the commons': The politics of privatising public water in Greece and Portugal during the Eurozone crisis. European Journal of International Relations, 24 (4), 934–957. ; Bocharova, O., & Giza, T. (2015). Ludzie w sytuacji granicznej – cazus Donbasu. Między niebem a ziemią. W: Сzłowiek w sytuacji granicznej. Filizoficzne, kulturowe i historyczne wymiary refleksji i jej implikacje pedagogiczne (s. 234–248). Radom: Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji. ; Bohle, D. (2018). European Integration, Capitalist Diversity and Crisis Trajectories on Europe's Eastern Periphery. New Political Economy, 23 (2), 239–253. ; Braathen, E. (2000). New Social Corporatism: A Discursive-Critical Review of the WDR 2000/1, 'Attacking Poverty'. Forum for Development Studies, 27 (2), 331–350. ; Brantmeier, E.J. (2007). Connecting Inner and Outer Peace: Buddhist Meditation Integrated with Peace Education. In Factis Pax, 1 (2), 120–157. ; Brzechczyn, K. (2013). O ewolucji solidarnościowej myśli społeczno-politycznej w latach 1980–1981. Studium z filozofii społecznej. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. ; Cabada, L., & Tomšič, M. (2016). The Rise of Person-Based Politics in the New Democracies: The Czech Republic and Slovenia. Politics in Central Europe, 12 (2), 29–50. ; Callan, E. (1997). Creating Citizens: Political Education and Liberal Democracy. Oxford: Oxford University Press. ; Christiano, T. (1990). Freedom, Consensus, and Equality in Collective Decision Making. Ethics, 101 (1), 151–181. ; Clark, P. (2007). Hybridity, holism, and "traditional" justice: the case of the gacaca courts in post-genocide Rwanda. The George Washington International Law Review, 39 (4), 765–838. ; Diani, M. (2009). The structural bases of protest events: Multiple memberships and civil society networks in the 15 February 2003 anti-war demonstrations. Acta Sociologica, 52 (1), 63–83. ; Eisenstein, C. (2011). Sacred Economics: Money, Gift, & Society in the Age of Transition. Berkeley: Evolver Editions. ; Ertesvåg, S.K. (2014). Teachers' collaborative activity in school-wide interventions. Social Psychology of Education, 17 (4), 565–588. ; Fegley, R. (2008). Comparative Perspectives on the Rehabilitation of Ex-Slaves and Former Child Soldiers with Special Reference to Sudan. African Studies Quarterly, 10 (1), 35–69. ; Ferrelli, A. (2016). Military Use of Educational Facilities during Armed Conflict: An Evaluation of the Guidelines for Protecting Schools and Universities from Military Use during Armed Conflict as an Effective Solution. Ga. J. Int'l & Comp. L., 44 (2), 339–367. ; Foreman, E., Perry, C., & Wheeler, A. (2015). Higher Education Scholarships: A review of their impact on workplace retention and career progression. Open Review of Educational Research, 2 (1), 155–166. ; Fotaki, M., Kenny, K., & Scriver, S. (2015). Whistleblowing and Mental Health: A New Weapon for Retaliation? W: D. Lewis & W. Vandekerckhove (eds), Developments in Whistleblowing Research (s. 106–121). International Whistleblowing Research Network Under. ; Gerdes, F. (2006). Forced Migration and Armed Conflict. An Analytical Framework and a Case Study of Refugee-Warriors in Guinea. ; Giroux, H.A. (2017). War Culture and the Politics of Violence. Symploke, 25 (1–2), 191–218. ; Glăveanu, V.P., & Laurent, C.D. Saint. (2015). Political Imagination, Otherness and the European Crisis. Europe's Journal of Psychology, 11 (4), 557–564. ; Góralczyk, B. (2017). Powrót Historii, czyli rewolucja antyliberalna. Studia Europejskie, 1, 9–32. ; Gower, A.L., Cusin, M., & Borowsky, I.W. (2017). A Multilevel, Statewide Investigation of School District Anti-Bullying Policy Quality. Journal of Chool Health, 87 (3), 174–181. ; Greybush, N.J. (2011). Privatizing Iceland's Geothermal Energy Sector: A Critical Analysis. Retrieved from http://martindale.cc.lehigh.edu/sites/martindale.cc.lehigh.edu/files/Private-Geother.pdf ; Harris, I. (2004). Peace education theory. Journal of Peace Education, 1 (1), 5–20. ; Head, G. (2003). Effective collaboration: Deep collaboration as an essential element of the learning process. Journal of Educational Enquiry, 4 (2), 47–62. ; Ignatowicz, A. (2009). Tajna oświata i wychowanie w okupowanej Warszawie: Warszawskie Termopile 1939–1945. Warszawa: Fundacja "Warszawa Walczy 1939–1945". ; Jabłecka, J. (1993). Niezależność, autonomia i wolność akademicka a modele koordynacji szkolnictwa wyższego. Nauka i Szkolnictwo Wyższe, 1, 58–77. ; Janicka, I. (2016). Are These Bubbles Anarchist? Peter Sloterdisjk's Spherology and the Question of Anarchism. Anarchist Studies, 24 (1), 62–84. ; Kawula, S. (1980). Wychowanie dla pokoju i w warunkach pokoju.pdf. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Bydgoszczy, Studia Pedagogiczne, 6, 99–107. ; Kołodko, G. (2017). Jak zniszczyć kraj. Ekonomia i polityka greckiego kryzysu. Ekonomista, 2, 204–224. ; Kotarbiński, T. (1975). Traktat o dobrej robocie. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. ; Kowzan, P. (2012). Pierwszych pięć tysięcy lat długu Davida Graebera. Praktyka Teoretyczna, 5, 255–266. ; Kowzan, P. (2015). Kooperacja, koordynacja i kolaboracja. O trudnych relacjach międzyludzkich w ruchach społecznych wokół edukacji. W: Kooperatyzm jako czynnik formowania inteligencji w Polsce. Warszawa, Gdańsk. ; Kowzan, P. (2016). Światopogląd Grundtviga w świetle polskich tłumaczeń jego pism – implikacje dla ruchu uniwersytetów ludowych. W: T. Maliszewski (red.), Uniwersytety ludowe – pomiędzy starymi a nowymi wyzwaniami (s. 167–190). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek. ; Kowzan, P. (2017). Monografia długu jako urządzenia wychowawczego [The Monograph of Debt as an Educationl Dispositif]. University of Gdańsk. ; Kowzan, P., & Krzymiński, D. (2012). Pomiędzy alienacją a emancypacją: rola rad doktoranckich w ustalaniu pozycji doktorantów na przykładzie Uniwersytetu Gdańskiego. W: M. Trawińska, M. Maciejewska (red.), Uniwersytet i emancypacja: wiedza jako działanie polityczne – działanie polityczne jako wiedza (s. 57–73). Wrocław: Interdyscyplinarna Grupa Gender Studies. Retrieved from http://www.gender.uni.wroc.pl/download/ebook_uniwersytet_emancypacja/uniwersytet_i_emancypacja.pdf. ; Kowzan, P., Krzymiński, D., Hurko, K., Życzyńska, J., Koenig, M., Bloch, P., Rainka, D., Mojzykiewicz, M., Bigus, W. (2018). Protestujące dzieci. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja: Kwartalnik Myśli Społeczno-Pedagogicznej, 1, 45–62. ; Kowzan, P., & Prusinowska, M. (2009). Uczenie się (w) ruchu: Studenci przeciw komercjalizacji edukacji. Rocznik Andragogiczny, 208–234. ; Kucinskas, J. (2014). The unobtrusive tactics of religious movements. Sociology of Religion: A Quarterly Review, 75 (4), 537–550. ; Kwiek, M. (2015). The unfading power of collegiality? University governance in Poland in a European comparative and quantitative perspective. International Journal of Educational Development, 43, 77–89. ; Lenin, W.I. (1951). Co robić? Palące zagadnienia naszego ruchu. Warszawa: Książka i Wiedza. ; Leoni, J. (2006). 'Communicating Quietly: Supporting Personal Growth with Meditation and Listening in Schools'. Support for Learning, 21 (3), 121–128. ; MacFarquhar, N. (2015). Seizing Assets in Crimea, From Shipyard to Film Studio. The New York Times. Retrieved from http://www.nytimes.com/2015/01/11/world/seizing-assets-in-crimea-from-shipyard-to-film-studio.html?_r=0. ; Masschelein, J., & Simons, M. (2013a). In Defence of the School. A Public Issue. Leuven: Education, Culture & Society Publishers. ; Masschelein, J., & Simons, M. (2013b). The Politics of the University: Movements of (de-)Identification and the Invention of Public Pedagogic Forms. W: T. Szkudlarek (red.), Education and the Political: New Theoretical Articulations (s. 107–120). Rotterdam: Sense Publishers. ; Matuszewski, S., & Laskowski, P. (2018). "Rządzący używają pojęcia narodu, by oferować fałszywą dumę". List nauczycieli Liceum im. Jacka Kuronia do uczniów. Gazeta Wyborcza. Retrieved from http://wyborcza.pl/7,95891,22981443,rzadzacy-uzywaja-pojecia-narodu-by-oferowac-falszywa-dume.html?disableRedirects=true. ; Mendel, M. (2007). Ometkowane serce szkoły. O tym, jak widać w szkole ślady wielkich korporacji w przestrzeni uczniowskiej i co one znaczą. W: M. Dudzikowa & M. Czerepaniak-Walczak (red.), Wychowanie. Pojęcia, procesy, konteksty. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. ; Midthassel, U.V., Minton, S.J., & O'Moore, A.M. (2009). Conditions for the implementation of anti-bullying programmes in Norway and Ireland: A comparison of contexts and strategies. Compare, 39 (6), 737–750. ; Milerski, B., & Śliwerski, B. (2000). Pedagogika. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. ; Milton, S. (2018). Higher Education and Post-Conflict Recovery. Cham: Palgrave Macmillan. ; Naczyk, M. (2014). Budapest in Warsaw: Central European Business Elites and the Rise of Economic Patriotism Since the Crisis, 1–30. ; Nowak, J. (2016). The Good, the Bad, and the Commons: A Critical Review of Popular Discourse on Piracy and Power During Anti-ACTA Protests. Journal of Computer-Mediated Communication, 21 (2), 177–194. ; Oręziak, L. (2014). OFE. Katastrofa prywatyzacji emerytur w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Książka i Prasa. ; Page, J. (2008). The United Nations and peace education. W: Encyclopedia of peace education (s. 75–83). ; Perelman, A.M., Miller, S.L., Clements, C.B., Rodriguez, A., Allen, K., & Cavanaugh, R. (2012). Meditation in a Deep South Prison: A Longitudinal Study of the Effects of Vipassana. Journal of Offender Rehabilitation, 51 (3), 176–198. ; Polanska, D.V., Piotrowski, G., & Martinez, M.A. (eds.). (2018). Skłoting w Europie Środkowej i Rosji. Gdańsk: Europejskie Centrum Solidarności. ; Ponticelli, J. (2011). Austerity and Anarchy: Budget Cuts and Social Unrest in Europe, 1919–2008. ; Potulicka, E., & Rutkowiak, J. (2010). Neoliberalne uwikłania edukacji. Kraków: Impuls. ; Radil, S.M., Dezzani, R.J., & McAden, L.D. (2016). Geographies of U.S. Police Militarization and the Role of the 1033 Program. The Professional Geographer, 69 (2), 203–213, https://doi.org/10.1080/00330124.2016.1212666. ; Ratajczak, M. (2011). Poza paradygmat immunizacji: biopolityka w projekcie filozoficznym Roberta Esposita. Praktyka Teoretyczna, 2–3, 173–186. Retrieved from http://www.praktykateoretyczna.pl/PT_nr2-3_2011_Biopolityka/13.ratajczak.pdf. ; Roth, S. (2015). The Paradoxes of Aid Work: Passionate Professionals. London, New York: Routledge. ; Rutkowiak, J. (2010). Czy istnieje edukacyjny program ekonomii korporacyjnej? W: E. Potulicka & J. Rutkowiak (red.), Neoliberalne uwikłania edukacji (s. 13–37). Kraków: Impuls. ; Sayarı, S. (2014). Interdisciplinary Approaches to Political Clientelism and Patronage in Turkey. Turkish Studies, 15 (4), 655–670. ; Sekuła, Z. (2015). Partycypacja pracowników w zarządzaniu a dialog społeczny na poziomie zakładu pracy. Gospodarka Rynek Edukacja, 16 (3), 5–11. ; Sloterdijk, P. (2014). Musisz życie swe odmienić. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. ; Smith, H. (2014, marzec). Greece protests over government plans to sell off historic national buildings. Guardian. Retrieved from https://www.theguardian.com/world/2014/mar/16/greece-protests-sell-off-historic-buildings. ; Sowa, J. (2015). Inna Rzeczpospolita jest możliwa! Widma przeszłości, wizje przyszłości. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B. ; Stahler-Sholk, R. (2007). Resisting neoliberal homogenization: The Zapatista autonomy movement. Latin American Perspectives, 34 (2), 48–63. ; Starego, K. (2012). Sensus communis jako wspólnota równych. Teoretyczne podstawy animacji jako procesu demokratyzacji. Zoon Politikon, 3, 163–188. ; Straubhaar, R. (2012). A Broader Definition of Fragile States: The Communities and Schools of Brazil's Favelas. Current Issues in Comparative Education, 15 (1), 41–51. ; Suchodolski, B. (1983). Wychowanie dla pokoju. W: Wychowanie dla pokoju (s. 11–40). Wrocław: Wszechnica Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Polska Akademia Nauk. ; Sun, K. (2013). China and the Arctic: China's Interests and Participation in the Region. East-Asia Arctic Relations: Boundry, Security and International Politics. Waterloo: The Centre for International Governance Innovation. ; Szadkowski, K. (2017). The University of the Common: Beyond the Contradictions of Higher Education Subsumed under Capital. W: M. Izak, M. Zawadzki, & M. Kostera (red.), The Future of University Education (s. 39–62). London: Palgrave Macmillan. ; Szkudlarek, T. (2005). "Koniec pracy" czy koniec zatrudnienia? Edukacja wobec presji światowego rynku. W: T. Szkudlarek, A. Kargulowa, & S.M. Kwiatkowski (red.), Rynek i kultura neoliberalna a edukacja (s. 13–32). Kraków: Oficyna Wydawnicza "Impuls." ; Szkudlarek, T. (2013). Introduction: Education and the Political. W: T. Szkudlarek (red.), Education and the Political: New Theoretical Articulations (s. 1–13). Rotterdam: Sense Publishers. ; Szwabowski, O. (2014a). Paradygmat i pedagogika. Hybris, 25, 110–138. ; Szwabowski, O. (2014b). Uniwersytet metropolitalny, korupcja i wychowanie przez dług. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja: Kwartalnik Myśli Społeczno-Pedagogicznej, 68 (4), 173–184. ; Szyling, G. (2015). Pytania o ocenianie w szkole wyższej. Zarys zagadnienia. Dyskursy Młodych Andragogów, 16, 9–22. ; Varoufakis, Y. (2017). Adults in the Room: My Battle with Europe's Deep Establishment. London: The Bodley Head. ; Virilio, P. (2006). Speed and Politics. Los Angeles: Semiotext(e). ; Walters, R. (2014). Air Pollution and Invisible Violence. W: P. Davies, P. Francis, & T. Waytt (red.), Invisible Crimes and Social Harms. Critical Criminological Perspectives (s. 142–160). London: Palgrave Macmillan. ; Williams, J. (2011). Pedagogika długu. W: J. Sowa & K. Szadkowski (red.), EduFactory: Samoorganizacja i opór w fabrykach wiedzy (s. 95–110). Kraków: korporacja ha!art. ; Włodarczyk, C., & Badora-Musiał, K. (2017). Trwałość niektórych wyobrażeń: niespełnione obietnice profesjonalizmu. Problemy Polityki Społecznej. Studia i Dyskusje, 36 (1), 43–62. ; Zalewska, E. (2000). Ideologiczne konteksty działalności zawodowej nauczycieli w okresie transformacji ustrojowej w Polsce. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego. ; Zbróg, Z. (2010). Dynamika rozwoju niepublicznych szkół podstawowych. Forum Oświatowe, 43 (2), 143–159. ; Zielińska, M. (2016). Polacy w Reykjaviku: Miejsce, mobilność i edukacja. Gdańsk: Stowarzyszenie Na Styku. ; Zielinska, M., Kowzan, P., & Prusinowska, M. (2011). Social Movement Learning: From Radical Imagination to Disempowerment? Studies in the Education of Adults, 43 (2), 251–267. ; Ziółkowski, P. (2014). Samorząd uczniowski – idee, uwarunkowania i doświadczenia. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Gospodarki. ; Zomorrodian, A. (2011). New approach to strategic planning: The impact of leadership and culture on plan implantation via the three Cs: Cooperation, collaboration and coordination. ASBBS Annual Conference, 18 (1), 1121–1132. ; 1(9) ; 24 ; 42
