Suchergebnisse

Literature (Belles lettres) and rhetoric; Philosophy - 'De letteren? Daar stort geen brug van in', zei een Amsterdams taalkunde-hoogleraar in de jaren vijftig. Dit boek laat zien hoe de geschiedenis, de taalkunde, de letterkunde en de kunsten-disciplines desondanks deugdelijk zijn. Met begrippen uit de filosofie van de wetenschappen wordt het waarheidsstreven en de groei van kennis in deze zaken geanalyseerd. 'Coherentie' blijkt een sleutelwoord te zijn. Niettegenstaande de chaotische en soms tegendraadse discussie over de grondslagen van de geesteswetenschappen worden heldere lijnen getrokken, gebaseerd op voorbeelden van onderzoek van erkend hoog niveau. De auteur besteedt veel aandacht aan hoe kennis in taal wordt omgezet en aan de consequenties van deze vertaling. In een inleidend hoofdstuk wordt het renaissance-humanisme geschetst als de bron van de letteren als discipline, en wordt een aantal factoren beschreven die de letteren hebben gemaakt tot wat ze nu zijn. Het laatste hoofdstuk is gewijd aan de maatschappelijke waarde van de moderne vakbeoefening in deze disciplines.

Culture and history; Literature (Belles lettres) and rhetoric; Culture and institutions - Terwijl de gothic novel floreerde in de Engelse, Amerikaanse, Duitse en Franse literatuur, lijkt de Nederlandse literatuur zich tot diep in de twintigste eeuw te hebben onthouden van dit omstreden genre. Weliswaar verschenen er de nodige vertalingen, maar producten van eigen bodem lijken nagenoeg non-existent. In deze inleidende studie wordt de stelling verdedigd dat deze situatie verandert tijdens de jaren vijftig van de vorige eeuw. Aanvankelijk eigenen vooral Willem Frederik Hermans en Gerard van het Reve zich literaire strategieën en motieven uit de gotieke traditie toe, later volgen onder andere Hella Haasse, Helga Ruebsamen, Renate Dorrestein, Vonne van der Meer, Frans Kellendonk, Thomas Rosenboom en Herman Franke. De Nederlandse literatuur maakt in dit opzicht deel uit van een omvangrijke internationale trend.

In the 15th and 16th century a special institute developed in Flanders and Brabant: the chamber of rhetoric. Regular citizens started theater and lyricks, in small closed groups and in public. This study gives an overview of 227 chambers of rhetoric, the rhetorical culture in the Southern Netherlands and gives a fresh new look on the cultural history of the Netherlands. - In de vijftiende en zestiende eeuw ontwikkelde zich in Vlaanderen en Brabant een bijzondere instituut: de rederijkerskamer. Gewone stedelingen legden zich in gildenverband toe op toneel en lyriek, zowel in besloten kring als publiekelijk, naar aanleiding van allerlei feestelijkheden. In deze studie wordt, vertrekkend van een repertorium van 227 rederijkerskamers, de rederijkerscultuur in de Zuidelijke Nederlanden in kaart gebracht. Het uitvoerige bronnenmateriaal biedt nieuwe, vaak verrassende inzichten in het ontstaan van de rederijkerscultuur, de sociale achtergrond van de rederijkers, de verhouding van de rederijkerskamers tot stad en vorst, de betrokkenheid in de Reformatie en de Opstand en, tenslotte, de veranderende functie in de zeventiende eeuw. Dit leidt ook tot een verfrissende kijk op de cultuurgeschiedenis van de Nederlanden. De auteur komt tot de conclusie dat zich in de Zuidelijke Nederlanden een bijzonder dynamische stedelijke cultuur vormde waarbinnen de basis werd gelegd voor het 'mirakel' van de Gouden Eeuw.

This essay takes its point of departure in images of the victims of the 2023 Turkish-Syrian earthquake. It examines their rhetoric, comparing them to those of Alan Kurdi, the Syrian toddler who washed ashore on a Turkish beach in 2015, and contrasting with the narrative techniques employed by two contemporary novels. It combines cultural critique with an inquiry into the role of art as an agent of change to imagine new ways of doing citizenship and promoting social change in times of crisis, in line with Rosemarie Buikema's mission to develop new and multilayered scenarios for change and transnational justice.

Literature (Belles lettres) and rhetoric; Culture and institutions; Dutch literature; Dutch and Flemish literature; Stage presentations - Samuel Beckett (1906-1989), dichter, toneelschrijver en romancier, behaalde wereldfaam met het toneelstuk Wachten op Godot', dat in 1953 in première ging. In 1969 ontving hij de Nobelprijs voor de literatuur. Meer dan honderd jaar na zijn geboorte en bijna dertig jaar na die Nobelprijs wordt zijn werk echter naar verhouding weinig meer gelezen of uitgevoerd. Dat lijkt in tegenspraak met de vele schrijvers, kunstenaars en filmers die zeggen geïnspireerd te zijn door Becketts werk. Zijn radicale modernisering van de literatuur en het toneel leek lang 'tijdloos' te zijn; is zijn werk nu toch gedateerd, of laat het nog altijd zijn sporen na? In Verder: Beckett en de 21e eeuw buigen dichters, schrijvers, filmcritici, theatermakers, filosofen en wetenschappers zich over deze kwestie. Verder: Beckett en de 21e eeuw is een speciale uitgave van Het Beckett Blad in samenwerking met Amsterdam University Press. Meer over Beckett vindt u op de site van de Samuel Beckett Stichting "http://www.samuelbeckett.nl/">Saumuelbeckett.nl.

Johannes Henricus van der Palm (1763-1840) was the most famous orator of his age in the Netherlands. He was educated as a Protestant minister, but the revolutionary movements of the 1780s and 1790s launched him into politics and he became Minister of National Education. His extreme tendency to shy away from public conflicts made him less fit for politics and he returned to academia as a professor of oriental languages and sacred rhetoric, after which he reached the pinnacle of fame by speaking about the virtues of peace and harmony at almost every important public occasion. He personified the virtues of the Restoration (1813-1840) and his magnificent voice added to his attraction. Studying the extreme popularity of his oratory and the reasons why he was praised so much helps to better understand this period which was much more devoted to (classical) eloquence than the time after his death. Only if we understand the importance contemporaries attached to oral instead of just written presentation, can historians begin to reevaluate the Restoration that has always been criticised for being dull, superficial and obsessed with reconciling the polarised society after the revolutionary age.Johannes Henricus van der Palm (1763-1840) was de beroemdste redenaar van zijn tijd in Nederland. Hij werd opgeleid als predikant, maar de revolutionaire verwikkelingen van de jaren 1780 en 1790 wierpen hem in de politiek en hij werd agent van Nationale Opvoeding. Zijn extreme neiging openbare conflicten te vermijden maakte hem minder geschikt voor de politiek en hij keerde terug naar de universiteit als hoogleraar in oosterse talen en gewijde welsprekendheid en bereikte toen het hoogtepunt van zijn roem als spreker over vrede en verzoening bij vrijwel ieder belangrijk publiek evenement. Hij verpersoonlijkte de deugden van de Restauratie (1813-1840) en zijn prachtige stem versterkte zijn aantrekkingskracht. Bestudering van de enorme populariteit van zijn welsprekendheid en van de redenen waarom hij zo hoog werd geprezen, helpt om deze periode te begrijpen die zoveel meer gehecht en gewijd was aan (klassieke) welsprekendheid dan de tijd na zijn dood. Alleen als we het belang doorgronden dat in die tijd werd gehecht aan orale in plaats van alleen schriftelijke presentatie, kunnen historici de tijd van Restauratie gaan herwaarderen die altijd bekritiseerd is als saai, oppervlakkig en geobsedeerd door de verzoening van de maatschappij na de revolutionaire tijd.ActualiteitsparagraafSpeeches in crisistijd. Verzoening met woorden in de negentiende eeuw De uitzonderlijke speech van Mark Rutte over het coronavirus staat niet in een Nederlandse traditie van spreken door gezagsdragers. Die was er echter wel aan het begin van de negentiende eeuw, toen de beroemde redenaar, minister, predikant en hoogleraar Johannes Henricus van der Palm bij grote nationale gebeurtenissen het woord nam. Hij behoorde tot de laatste generatie die de welsprekendheid leerde volgens de principes van de klassieke oudheid. In zijn artikel voor BMGN – Low Countries Historical Review (135-1) toont Henk te Velde aan dat Van der Palm door zijn redenaarstalent onvoorstelbaar populair werd. Zijn geruststellende en opbeurende toon paste helemaal in de sfeer van verzoening na de crisis van de Franse Revolutie en oorlog rond 1800. Ook zijn heldere en emotionerende stemgeluid droeg daaraan bij. In de vele beschrijvingen van zijn redes kunnen we hem bijna horen spreken. De volgende generatie keerde zich echter tegen zijn postrevolutionaire harmonie en consensus. Thorbecke nam afscheid van Van der Palms verzoenende crisisretorica: geen holle woorden, maar wetenschappelijke precisie! Hardhandig kwam er een einde aan deze traditie; de nadruk op harmonisch overleg zou telkens terugkeren, maar sinds Van der Palm kent Nederland geen traditie meer van ministeriële speeches.