Danışman: DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİHAN LİMONCUOĞLU Yer Bilgisi: İstanbul Gelişim Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Anabilim Dalı / Güvenlik Araştırmaları Bilim Dalı Konu: Uluslararası İlişkiler = International Relations ; PKK terör örgütünün, 1984-2018 yılları arasında Türkiye'de örgütsel yapılar oluşturarak cebir ve şiddet yoluyla terör eylemleri uyguladığı ve halen devam ettirdiği görülmektedir. PKK terör örgütünün ortaya çıkması ile eylemlerine başlaması dış ülkelerle ilişkilerin çok farklı düzeyde olup desteklerini aldığı görülmüştür. Toplumda terörün şiddet ve korku yaymasıyla birlikte tehdit eden bir yapıyla da karşımıza çıktığı görülmüştür. Bu oluşumun karşısında güvenlik güçleri terörizmle mücadelede etkili ve başarılı olup, birçok şehit vermiştir. Ayrıca terörle mücadelenin sadece askeri ve kolluk güçleriyle değil, toplumun her kesimiyle ortak hareket etme bilincine de sahip olması gerektiği görülmüştür. Terör ve terörizmle mücadelenin askeri, siyasi, kültürel, ekonomik, uluslararası diplomasi ve işbirliği ile sosyal olarak ele alınması önem arz etmektedir. Bu tez çalışmasının amacı, ilk bölümde terör, terör örgütü ve terörizmin anlaşılması konusu incelenmiştir. İkinci bölümde, PKK terör örgütü teşkilatının kurulmasının ardından dış bağlantılarla ilişkisi ve örgüt elebaşı kurucu üyesi Abdullah Öcalan'ın getirilmesi incelenmiştir. Son bölümde ise, terörün Türkiye'ye medya ve basın yayın yoluyla ülkemize sosyolojik ve psikolojik yönden etkilerinin yansıması analiz edilmiştir. Yapılan çalışma sonucunda, Terör örgütü eylemlerinin psikolojik savaş olarak topluma yansıması acıları da beraberinde getirmiş, sosyal problemler ve psikolojik problemler toplumu olumsuz yönde etkilediği görülmüştür. ; PKK terrorist organization has set up organizations in Turkey between 1984 and 2018. Violent terror attacks still continue today. PKK has managed gain support from foreign actors depending on its ability to form international bonds. It is obvious that society felt threatened by the actions of the terrorist group which used violence and intimidation as a tool. Security forces have fought a succesful battle against thi organization however has suffered many casualties. Moreover, fight against terror should not only be through the work of security forces but with the conciousness to act in unison with every layer of the society. It is important to take into consideration: military, political, cultural, economics, international diplomacy and social factor when dealing with terrorism. The aim of this work and explainining what terrorism is looked at in the first part of this work. In the second part, PKK's relationship with international actors and how Abdullah Ocalan, the leader of PKK, was brought to Turkey was examined. In the last part, terror's psychological and sociological effect on Turkey through media was looked at. In this study, it has been seen that the acts of terrorist organization as a psychological war have brought the pain to the society and social problems and psychological problems negatively affect the society.
Yerel dinamiklerin harekete geçirilerek, bölgesel kalkınma hareketine son yıllarda önem ve öncelik verildiği görülmektedir. Kalkınma hamlesi aynı zamanda sosyal hukuk devleti olabilmenin de bir gereğidir. Devlet, bu ödevini oluşturduğu kural ve kurumları aracılığıyla yerine getirmeye çalışmaktadır. Çağımızda devletin kalkınma ve ekonomik yaşamda önemli bir aktör durumundadır. Devlet bir yandan ekonomik kalkınmayı gerçekleştirmek, diğer yandan da toplumsal barışı ve kamu düzenini korumakla ödevlidir. Türkiye?de sosyo-ekonomik kalkınmanın gerçekleştirilebilmesi maksadıyla son yıllarda idari teşkilata dahil edilen kalkınma ajansları, gerek kuruluş ve gerekse işleyiş yapıları bakımından birtakım sorunlar barındırmaktadır. Kalkınma sürecinin bürokratik engelleri bu türden idari yapılarla aşılmaya çalışılırken, "her şeye rağmen kalkınma mı?" sorusu akla geliyor Kuşkusuz değil. Çevresel değerleri yok edici bir kalkınma düşünülemeyeceğine göre, devlet sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkını göz ardı eden bir sosyo-kalkınma sürecine evet diyemez. Devlet, elindeki hukuk enstrümanları ile rasyonel bir denge kurmak zorundadır. Türkiye?nin kalkınma arayışında bölge ajansları kamu ve özel sektör paydaşlığında amacına uygun biçimde işletildiğinde olumlu sonuçlar elde edileceği söylenebilir. Ancak kalkınma ajanslarının uluslararası sermayenin doymak bilmeyen iştahını körüklemekten çok, toplum yararını kollaması şartıyla bu sonucun elde edilmesi mümkündür. Çevresel değerlerin feda edildiği ekonomik bir büyümenin kalkınma anlamına gelmeyeceğini acı deneyimler ortaya koymuştur. ; In recent years regional development and the movement is given priority by activating the local dynamics. Development is a requirement of being a social state governed by the rule of law. The State tries to fulfill these obligations by means of special rules and institutions. In our age the state is an important actor in the development process and economic life that steering, not rowing. The state on the one hand achieves economic development and ...
ABSTRACT Objective: to identify the socioeconomic aspects of families with children born exposed to human immunodeficiency virus. Method: cross-sectional, descriptive and quantitative study held in Fortaleza/CE/Brazil with 30 adults with human immunodeficiency virus/HIV. Data were collected through semi-structured instrument then tabulated, expressed in absolute and relative frequency tables. The research project was approved by the Research Ethics Committee of the hospital where the study was conducted, under protocol number 014/2007 with. Results: Of respondents, 96.6% were female. Of these families, 56.5% had at least two children. The main sources of income were informal employment (36.6%) and government assistance (33.4%), 73.4% were class "D" and "E", and 40% lived on less than minimum wage. Among families, 90.0% used public water supply and garbage was collected. Conclusion: most disadvantaged families is social class, which may contribute negatively in maintaining health. Descriptors: HIV; Acquired Immunodeficiency Syndrome; Family; Child. RESUMO Objetivo: identificar os aspectos socioeconômicos de famílias com filhos nascidos expostos ao vírus da imunodeficiência humana. Método: estudo transversal, descritivo e quantitativo, realizado em Fortaleza/CE/Brasil com 30 adultos com o vírus da imunodeficiência humana/HIV. Os dados foram coletados por meio de instrumento semiestruturado, em seguida tabulados, expressos em frequência absoluta e relativa nas tabelas. O projeto de pesquisa foi aprovado pelo Comitê de Ética em Pesquisa do hospital onde foi realizado o estudo,protocolo de número 014/2007. Resultados: dos respondentes, 96,6% eram do sexo feminino. Das famílias, 56,5% possuíam no mínimo dois filhos. As principais fontes de renda eram emprego informal (36,6%) e auxílio do governo (33,4%); 73,4% eram de classes "D" e "E", e 40% conviviam com menos de um salário mínimo. Entre as famílias, 90,0% consumiam água de abastecimento público e o lixo era recolhido. Conclusão: a maioria das famílias constitui classe social desfavorecida, o que pode contribuir negativamente na manutenção da saúde. Descritores: HIV; Síndrome de Imunodeficiência Adquirida; Família; Criança. RESUMEN Objetivo: identificar los aspectos socioeconómicos de las familias con hijos nacidos expuestos al virus de la inmunodeficiencia humana. Método: estudio transversal descriptivo y cuantitativo, que tuvo lugar en Fortaleza-CE/Brasil con 30 adultos virus de la inmunodeficiencia humana-VIH. Los datos fueron recolectados a través de instrumento semi-estructurado, entonces tabulados, expresados en tablas de frecuencias absolutas y relativas. El proyecto de investigación fue aprobado por el Comité de Ética e Investigación del hospital donde se realizó el estudio, bajo el número de protocolo 014/2007. Resultados: del total de encuestados, el 96,6% eran mujeres. De estas familias, el 56,5% tenía al menos dos hijos. Las principales fuentes de ingresos son el empleo informal (36,6%) y la ayuda del gobierno (33,4%), el 73,4% eran de clase "D" y "E", y el 40% vive con menos de un salario mínimo. Entre las familias, el 90,0% utiliza abastecimiento público de agua y la basura se recogió. Conclusión: mayoría de las familias eran de clase social desfavorecida, que pueden contribuir negativamente en el mantenimiento de la salud. Descriptores: VIH; Síndrome de Inmunodeficiencia Adquirida; Familia; Niño. ; ABSTRACT Objective: to identify the socioeconomic aspects of families with children born exposed to human immunodeficiency virus. Method: cross-sectional, descriptive and quantitative study held in Fortaleza/CE/Brazil with 30 adults with human immunodeficiency virus/HIV. Data were collected through semi-structured instrument then tabulated, expressed in absolute and relative frequency tables. The research project was approved by the Research Ethics Committee of the hospital where the study was conducted, under protocol number 014/2007 with. Results: Of respondents, 96.6% were female. Of these families, 56.5% had at least two children. The main sources of income were informal employment (36.6%) and government assistance (33.4%), 73.4% were class "D" and "E", and 40% lived on less than minimum wage. Among families, 90.0% used public water supply and garbage was collected. Conclusion: most disadvantaged families is social class, which may contribute negatively in maintaining health. Descriptors: HIV; Acquired Immunodeficiency Syndrome; Family; Child. RESUMO Objetivo: identificar os aspectos socioeconômicos de famílias com filhos nascidos expostos ao vírus da imunodeficiência humana. Método: estudo transversal, descritivo e quantitativo, realizado em Fortaleza/CE/Brasil com 30 adultos com o vírus da imunodeficiência humana/HIV. Os dados foram coletados por meio de instrumento semiestruturado, em seguida tabulados, expressos em frequência absoluta e relativa nas tabelas. O projeto de pesquisa foi aprovado pelo Comitê de Ética em Pesquisa do hospital onde foi realizado o estudo,protocolo de número 014/2007. Resultados: dos respondentes, 96,6% eram do sexo feminino. Das famílias, 56,5% possuíam no mínimo dois filhos. As principais fontes de renda eram emprego informal (36,6%) e auxílio do governo (33,4%); 73,4% eram de classes "D" e "E", e 40% conviviam com menos de um salário mínimo. Entre as famílias, 90,0% consumiam água de abastecimento público e o lixo era recolhido. Conclusão: a maioria das famílias constitui classe social desfavorecida, o que pode contribuir negativamente na manutenção da saúde. Descritores: HIV; Síndrome de Imunodeficiência Adquirida; Família; Criança. RESUMEN Objetivo: identificar los aspectos socioeconómicos de las familias con hijos nacidos expuestos al virus de la inmunodeficiencia humana. Método: estudio transversal descriptivo y cuantitativo, que tuvo lugar en Fortaleza-CE/Brasil con 30 adultos virus de la inmunodeficiencia humana-VIH. Los datos fueron recolectados a través de instrumento semi-estructurado, entonces tabulados, expresados en tablas de frecuencias absolutas y relativas. El proyecto de investigación fue aprobado por el Comité de Ética e Investigación del hospital donde se realizó el estudio, bajo el número de protocolo 014/2007. Resultados: del total de encuestados, el 96,6% eran mujeres. De estas familias, el 56,5% tenía al menos dos hijos. Las principales fuentes de ingresos son el empleo informal (36,6%) y la ayuda del gobierno (33,4%), el 73,4% eran de clase "D" y "E", y el 40% vive con menos de un salario mínimo. Entre las familias, el 90,0% utiliza abastecimiento público de agua y la basura se recogió. Conclusión: mayoría de las familias eran de clase social desfavorecida, que pueden contribuir negativamente en el mantenimiento de la salud. Descriptores: VIH; Síndrome de Inmunodeficiencia Adquirida; Familia; Niño.
Este artigo tem o objetivo de analisar a liderança dos governos estaduais brasileiros na implementação de políticas de distanciamento social para o enfrentamento da disseminação da COVID-19. Pressupõe-se que as políticas de distanciamento social são heterogêneas, apesar da liderança dos governos, ou seja, apresentam certo grau de assimetria nas restrições do funcionamento do comércio e de atividades com potencial de aglomeração de pessoas. Diante disso, foram combinados os debates sobre processo de produção de políticas públicas e sobre autonomia e federalismo, para investigar a influência dos fatores políticos ou técnico-administrativos nas políticas estaduais. Os seguintes procedimentos metodológicos foram utilizados: análise de conteúdo de 134 normativas estaduais; mapeamento do alinhamento político-partidário dos governadores estaduais ao presidente da República; análise dos recursos médico-hospitalares de cada unidade da federação baseada no Cadastro Nacional de Estabelecimentos de Saúde (CNES). O contexto emergencial revelou baixa coordenação interfederativa pelo governo federal, provocando uma competição entre entes federativos e forte liderança estadual na gestão da crise no âmbito local. A pesquisa mostra, por um lado, que as decisões sobre as políticas de distanciamento social não podem ser explicadas por fatores políticos; e por outro, a correspondência entre a capacidade do sistema de saúde local e o nível de rigor das políticas de distanciamento social. Conclui-se que, na atual situação de transtorno social intenso, preferiu-se a racionalidade técnica a barganhas políticas. ; This article aims to analyze the leadership of Brazilian state governments on lockdown and social distancing policies to keep COVID-19 from spreading. It is assumed that the states' policies on this matter are heterogeneous, and their implementation regarding how commercial activities - and others that potentially involve a large concentration of people - is asymmetric. Therefore, the study observed the debates on policy-making processes and on autonomy and federalism to investigate the influence of political or technical-administrative factors on policies adopted at the state level in Brazil. The methodology used content analysis of 134 state norms, mapping the political-party alignment of state governors to the president, analysis of medical and hospital resources of each federation unit based on the National Register of Health Establishments. The emergency context revealed low inter-federative coordination by the federal government, competition among states, and states leadership in crisis management at the local level. The article presents evidence that state governments' leadership cannot be justified by political party alignment with the president. However, there is a correspondence between both the local health system capacity and the rigor of lockdown and social distancing policies, which indicates that, in an intense social disorder situation, technical rationality was preferable to political bargaining. ; Este artículo tiene como objetivo analizar el liderazgo de los gobiernos de los estados brasileños en la implementación de políticas de distanciamiento social para enfrentar la propagación de la COVID-19. Se parte del supuesto de que, a pesar de la existencia de este liderazgo, las políticas de aislamiento social son heterogéneas, con cierto grado de asimetría en las restricciones al funcionamiento del comercio y de actividades con potencial de aglomeración de personas. Se combinaron debates sobre el proceso de producción de políticas públicas, autonomía y federalismo para investigar si los factores políticos o técnico-administrativos influyen en la naturaleza de estas políticas a nivel estatal. Se utilizaron los siguientes procedimientos metodológicos: análisis de contenido de 134 regulaciones de estados; mapeo del alineamiento político-partidario de los gobernadores estatales con el presidente de la República; y análisis de los recursos médicos y hospitalarios de cada unidad de la federación con base en el Registro Nacional de Establecimientos de Salud. El contexto de emergencia reveló una baja coordinación interfederativa del gobierno federal, lo que provocó la competencia entre entidades federales y el fuerte liderazgo estatal en la gestión de la crisis en ámbito local. Por un lado, el artículo presenta evidencia de que las decisiones sobre políticas de distanciamiento social no pueden explicarse por factores políticos; y, por otro, existe una correspondencia entre la capacidad del sistema de salud local y el nivel de rigor de las políticas de distanciamiento social. Se concluye que, en la actual situación de intenso desorden social, se prefirió la racionalidad técnica a las negociaciones políticas.
This article aims to analyze the leadership of Brazilian state governments on lockdown and social distancing policies to keep COVID-19 from spreading. It is assumed that the states' policies on this matter are heterogeneous, and their implementation regarding how commercial activities – and others that potentially involve a large concentration of people – is asymmetric. Therefore, the study observed the debates on policy-making processes and on autonomy and federalism to investigate the influence of political or technical-administrative factors on policies adopted at the state level in Brazil. The methodology used content analysis of 134 state norms, mapping the political-party alignment of state governors to the president, analysis of medical and hospital resources of each federation unit based on the National Register of Health Establishments. The emergency context revealed low inter-federative coordination by the federal government, competition among states, and states leadership in crisis management at the local level. The article presents evidence that state governments' leadership cannot be justified by political party alignment with the president. However, there is a correspondence between both the local health system capacity and the rigor of lockdown and social distancing policies, which indicates that, in an intense social disorder situation, technical rationality was preferable to political bargaining. ; Este artículo tiene como objetivo analizar el liderazgo de los gobiernos de los estados brasileños en la implementación de políticas de distanciamiento social para enfrentar la propagación de la COVID-19. Se parte del supuesto de que, a pesar de la existencia de este liderazgo, las políticas de aislamiento social son heterogéneas, con cierto grado de asimetría en las restricciones al funcionamiento del comercio y de actividades con potencial de aglomeración de personas. Se combinaron debates sobre el proceso de producción de políticas públicas, autonomía y federalismo para investigar si los factores políticos o técnico-administrativos influyen en la naturaleza de estas políticas a nivel estatal. Se utilizaron los siguientes procedimientos metodológicos: análisis de contenido de 134 regulaciones de estados; mapeo del alineamiento político-partidario de los gobernadores estatales con el presidente de la República; y análisis de los recursos médicos y hospitalarios de cada unidad de la federación con base en el Registro Nacional de Establecimientos de Salud. El contexto de emergencia reveló una baja coordinación interfederativa del gobierno federal, lo que provocó la competencia entre entidades federales y el fuerte liderazgo estatal en la gestión de la crisis en ámbito local. Por un lado, el artículo presenta evidencia de que las decisiones sobre políticas de distanciamiento social no pueden explicarse por factores políticos; y, por otro, existe una correspondencia entre la capacidad del sistema de salud local y el nivel de rigor de las políticas de distanciamiento social. Se concluye que, en la actual situación de intenso desorden social, se prefirió la racionalidad técnica a las negociaciones políticas. ; Este artigo tem o objetivo de analisar a liderança dos governos estaduais brasileiros na implementação de políticas de distanciamento social para o enfrentamento da disseminação da COVID-19. Pressupõe-se que as políticas de distanciamento social são heterogêneas, apesar da liderança dos governos, ou seja, apresentam certo grau de assimetria nas restrições do funcionamento do comércio e de atividades com potencial de aglomeração de pessoas. Diante disso, foram combinados os debates sobre processo de produção de políticas públicas e sobre autonomia e federalismo, para investigar a influência dos fatores políticos ou técnico-administrativos nas políticas estaduais. Os seguintes procedimentos metodológicos foram utilizados: análise de conteúdo de 134 normativas estaduais; mapeamento do alinhamento político-partidário dos governadores estaduais ao presidente da República; análise dos recursos médico-hospitalares de cada unidade da federação baseada no Cadastro Nacional de Estabelecimentos de Saúde (CNES). O contexto emergencial revelou baixa coordenação interfederativa pelo governo federal, provocando uma competição entre entes federativos e forte liderança estadual na gestão da crise no âmbito local. A pesquisa mostra, por um lado, que as decisões sobre as políticas de distanciamento social não podem ser explicadas por fatores políticos; e por outro, a correspondência entre a capacidade do sistema de saúde local e o nível de rigor das políticas de distanciamento social. Conclui-se que, na atual situação de transtorno social intenso, preferiu-se a racionalidade técnica a barganhas políticas.
Th e book shows how the apparent triumph of communication in the modern societies has become a factor for its own weakness. While the functional dimension of communication has quickly fl ourished in the last 50 years, its normative dimension, responsible for the social bounds and the creation of a common project for the democratic societies, has been kept atrophied. To equilibrate both dimensions, avoiding that incommunication leads to the breakdown of democracy, we need to turn our attention to the receptor of communication, emphasizing respect and cohabitation among the cultures of our globalized world. ; O livro mostra como o triunfo da comunicação nas sociedades modernas se transformou num fator para sua própria fragilização. Enquanto a comunicação funcional, apoiada na técnica e na economia, fl oresceu rapidamente nos últimos 50 anos, a comunicação normativa, responsável por criar os laços sociais e garantir um projeto comum para as sociedades democráticas, manteve-se atrofi ada. Para equilibrar as duas dimensões da comunicação e evitar que a incomunicação leve ao esfacelamento da democracia, é preciso voltar-se para o receptor da comunicação, buscando respeito e a coabitação entre as culturas do mundo globalizado.
This work aimed to evaluate social vulnerability based on population characteristics as a means of indicating the possible intra-urban spaces with greater chances of dispersion and contagion by COVID-19. From variables that explain social characteristics and amplify the vulnerability of individuals, information from IBGE was selected, treated by factor analysis and mapped, according to an adaptation of the methodology developed by the Center for Social Studies in Coimbra. The scale of coverage chosen was that of census sectors, based on three municipalities in the state of RS/BR. The analysis resulted in 21 variables that make it possible to classify five dimensions of vulnerability, indicating the places where prevention actions to the contagion should be more incisive, given the population characteristics, and the vulnerability of urban peripheries was evidenced. The grouping of information expressed social dimensions that denote auxiliary aspects in the understanding of territory and social vulnerability on a local scale. The methodology demonstrated can be easily adopted in different scales and regions. This study will enable decisions to be taken in order to avoid contagion, and to provide information to support the development of plans for the gradual resumption of economic and social activities. ; Este trabajo pretendía evaluar la vulnerabilidad social a partir de las características de la población como medio para indicar los posibles espacios intraurbanos con mayores posibilidades de dispersión y contagio por COVID-19. A partir de las variables que explican las características sociales y amplían la vulnerabilidad de los individuos, se seleccionó la información del IBGE, se trató mediante análisis factorial y se mapeó, según una adaptación de la metodología desarrollada por el Centro de Estudios Sociales de Coimbra. La escala de cobertura elegida fue la de los sectores censales, basada en tres municipios del estado de RS/BR. El análisis resultó en 21 variables que permiten clasificar cinco dimensiones de ...
ABSTRACT. This article has as objective the understanding of the social actions performed by Lourival Soares da Silva, who stood out for a life dedicated to activism in the movements of rural workers acting for several years as president of the Rio das Pedras Settlement Association, in Uberlândia. To understand and analyze their actions, a qualitative, observational approach was used and also through semi-structured interviews, in the methodological perspective of oral history. The theoretical framework consisted of a combination of Max Weber's comprehensive sociology, which is based on the understanding of human conduct endowed with meaning, more specifically the rational action in relation to values, with Jürgen Habermas' theory of communicative action, centered on oriented actions by the intersubjective agreements that are revealed in language and communication. It is concluded that the meanings linked to the social actions carried out by the social movement leader are summarized in categories based on the values of equality, justice, right to work, dialogue, democracy and collective social action. These ethical and emancipatory standards are not limited to their finalistic aspect, or their results, but above all in the value of a daily course that is very present in the imagination of social movements. ; ABSTRACT. This article has as objective the understanding of the social actions performed by Lourival Soares da Silva, who stood out for a life dedicated to activism in the movements of rural workers acting for several years as president of the Rio das Pedras Settlement Association, in Uberlândia. To understand and analyze their actions, a qualitative, observational approach was used and also through semi-structured interviews, in the methodological perspective of oral history. The theoretical framework consisted of a combination of Max Weber's comprehensive sociology, which is based on the understanding of human conduct endowed with meaning, more specifically the rational action in relation to values, with Jürgen Habermas' theory of communicative action, centered on oriented actions by the intersubjective agreements that are revealed in language and communication. It is concluded that the meanings linked to the social actions carried out by the social movement leader are summarized in categories based on the values of equality, justice, right to work, dialogue, democracy and collective social action. These ethical and emancipatory standards are not limited to their finalistic aspect, or their results, but above all in the value of a daily course that is very present in the imagination of social movements. ; RESUMEN. Este artículo tiene como objectivo la comprensión de las acciones sociales realizadas por Lourival Soares da Silva, quien se destacó por una vida dedicada a los movimientos de trabajadores rurales, actuando durante varios años como presidente de la Asociación de lo Asentamiento Rio das Pedras, en Uberlândia. Para comprender sus acciones, se utilizó un enfoque cualitativo, observacional y de entrevistas semiestructuradas, con base en la historia oral. El marco teórico consistió en una combinación de la sociología integral de Max Weber, que se basa en la comprensión de la conducta humana dotada de significado, más específicamente la acción racional en relación con los valores, con la teoría de la acción comunicativa de Jürgen Habermas, centrada en acciones orientadas por los acuerdos intersubjetivos que se revelan en el lenguaje y la comunicación. Los significados vinculados a las acciones sociales llevadas a cabo por el líder del movimiento social se resumen en categorías basadas en los valores de igualdad, justicia, derecho al trabajo, diálogo, democracia y acción social colectiva. Estos estándares emancipatorios no se limitan su aspecto finalista o sus resultados, mas sobre todo en el valor de un curso diario que está muy presente en la imaginación de los movimientos sociales. ; ABSTRACT. This article has as objective the understanding of the social actions performed by Lourival Soares da Silva, who stood out for a life dedicated to activism in the movements of rural workers acting for several years as president of the Rio das Pedras Settlement Association, in Uberlândia. To understand and analyze their actions, a qualitative, observational approach was used and also through semi-structured interviews, in the methodological perspective of oral history. The theoretical framework consisted of a combination of Max Weber's comprehensive sociology, which is based on the understanding of human conduct endowed with meaning, more specifically the rational action in relation to values, with Jürgen Habermas' theory of communicative action, centered on oriented actions by the intersubjective agreements that are revealed in language and communication. It is concluded that the meanings linked to the social actions carried out by the social movement leader are summarized in categories based on the values of equality, justice, right to work, dialogue, democracy and collective social action. These ethical and emancipatory standards are not limited to their finalistic aspect, or their results, but above all in the value of a daily course that is very present in the imagination of social movements. ; O objetivo primordial deste artigo é a compreensão das ações sociais desempenhadas por Lourival Soares da Silva, que se destacou por uma vida dedicada à militância nos movimentos dos trabalhadores rurais, atuando há vários anos como presidente da Associação do Assentamento Rio das Pedras, em Uberlândia. Para compreender e analisar suas ações, foi utilizada uma abordagem qualitativa, observacional e também entrevistas semiestruturadas, na perspectiva metodológica da história oral. O referencial teórico consistiu numa combinação da sociologia compreensiva de Max Weber, que tem como fundamento a compreensão da conduta humana dotada de sentido, mais especificamente a ação racional em relação a valores, com a teoria da ação comunicativa de Jürgen Habermas, centrada nas ações orientadas pelos acordos intersubjetivos que se revelam na linguagem e na comunicação. Conclui-se que os significados vinculados às ações sociais executadas pelo líder de movimento social sintetizam-se nas categorias baseadas nos valores igualdade, justiça, direito ao trabalho, diálogo, democracia e ação social coletiva. Além disso, esses padrões éticos e emancipatórios não se resumem ao seu aspecto finalístico, ou em seus resultados, mas, sobretudo no valor de um proceder cotidiano que está muito presente no imaginário dos movimentos sociais. Palavras-chave: movimentos sociais, ação social orientada a valores, ação comunicativa, educação extra escolar, liderança. University of life, rational and communicative action of a social movement leader ABSTRACT. This article has as objective the understanding of the social actions performed by Lourival Soares da Silva, who stood out for a life dedicated to activism in the movements of rural workers acting for several years as president of the Rio das Pedras Settlement Association, in Uberlândia. To understand and analyze their actions, a qualitative, observational approach was used and also through semi-structured interviews, in the methodological perspective of oral history. The theoretical framework consisted of a combination of Max Weber's comprehensive sociology, which is based on the understanding of human conduct endowed with meaning, more specifically the rational action in relation to values, with Jürgen Habermas' theory of communicative action, centered on oriented actions by the intersubjective agreements that are revealed in language and communication. It is concluded that the meanings linked to the social actions carried out by the social movement leader are summarized in categories based on the values of equality, justice, right to work, dialogue, democracy and collective social action. These ethical and emancipatory standards are not limited to their finalistic aspect, or their results, but above all in the value of a daily course that is very present in the imagination of social movements. Keywords: social movements, social action oriented to values, communicative action, extra-school education, leadership. Trayectoria de vida, acción racional y comunicativa de un líder de movimiento social RESUMEN. Este artículo tiene como objectivo la comprensión de las acciones sociales realizadas por Lourival Soares da Silva, quien se destacó por una vida dedicada a los movimientos de trabajadores rurales, actuando durante varios años como presidente de la Asociación de lo Asentamiento Rio das Pedras, en Uberlândia. Para comprender sus acciones, se utilizó un enfoque cualitativo, observacional y de entrevistas semiestructuradas, con base en la historia oral. El marco teórico consistió en una combinación de la sociología integral de Max Weber, que se basa en la comprensión de la conducta humana dotada de significado, más específicamente la acción racional en relación con los valores, con la teoría de la acción comunicativa de Jürgen Habermas, centrada en acciones orientadas por los acuerdos intersubjetivos que se revelan en el lenguaje y la comunicación. Los significados vinculados a las acciones sociales llevadas a cabo por el líder del movimiento social se resumen en categorías basadas en los valores de igualdad, justicia, derecho al trabajo, diálogo, democracia y acción social colectiva. Estos estándares emancipatorios no se limitan su aspecto finalista o sus resultados, mas sobre todo en el valor de un curso diario que está muy presente en la imaginación de los movimientos sociales. Palabras clave: movimientos sociales, acción social orientada a valores, acción comunicativa, educación extra escolar, liderazgo.
Analisamos como o significado é atribuído à responsabilidade social corporativa (RSC) por atores de mercado, governo e sociedade civil envolvidos na mineração agregada em São Paulo. O estudo se concentra nesse setor por ser uma atividade de impactos negativos notórios. Os interesses divergentes entre esses atores formaram um cenário bastante conturbado, no qual a RSC é apresentada como fundamental para reduzir os aspectos negativos e os conflitos entre os representantes da sociedade causados pela mineração. Pouca atenção tem sido dada na relação entre significados da formação de indivíduos em RSC e práticas de RSC no setor de mineração situado em uma área urbana nos países em desenvolvimento. Por meio de um estudo de caso qualitativo, foram realizadas 58 entrevistas com integrantes da sociedade civil, do Estado e do mercado. Análise de documentos e observação foram técnicas utilizadas como complementares às entrevistas. Os achados deste artigo revelaram três entendimentos sobre a RSC entre os grupos da sociedade estudados: voluntário, ambiental e social. Com base na relação entre esses entendimentos, percebemos um padrão na formação do processo de como os atores dão sentido ao termo. ; We analyze how meaning is attributed to corporate social responsibility (CSR) by the markets, government, and actors from the civil society involved in aggregate mining in São Paulo. CSR is presented as fundamental for reducing the negative aspects and conflicts between representatives of society caused by mining. Little attention has been paid to the relationship between how different CSR interpretations emerge from interactions between multiple actors in the mining sector. Through a qualitative case study, 58 interviews were conducted with people representing civil society, the state, and the market. Additionally, document analysis and observation techniques enriched our data set. The paper reveals three interpretations of CSR among the groups studied: voluntary, environmental, and social. Based on the relationship between these interpretations of CSR, we can see a pattern in how those involved build meaning.
This article addresses the teaching and learning dynamics of theatrical language in 2 courses of Licentiate Degree in Countryside Education (Licenciatura em Educação do Campo – LEDOC) – at the University of Brasília (Universidade de Brasília – UnB) and the Federal University of Piauí (Universidade Federal do Piauí – UFPI). What is common between these two courses is the work of Terra em Cena, a theater and audiovisual collective that operates as a university outreach program and a research group, based on popular education methodologies and on Political Theater (Theater of the Oppressed and Dialectic Theater). Experiences of working with student groups and creating theater groups in rural communities are described and analyzed, in order to see in which aspects theatre education contributes to qualifying educators from an emancipatory perspective. It is verified that adopting the Theatre of the Oppressed, as a method and education content, potentiates the LEDOCs as cultural resistance fronts and as a crucial domain for expanding the Brazilian popular education. ; Este artículo aborda la dinámica de enseñanza y aprendizaje del lenguaje teatral en 2 cursos de Licenciatura en Educación del Campo (Licenciatura em Educação do Campo – LEDOC) – de la Universidad de Brasilia (Universidade de Brasília – UnB) y de la Universidad Federal de Piauí (Universidade Federal do Piauí – UFPI). Lo que es común entre estos 2 cursos es el trabajo del Terra em Cena, colectivo de teatro y audiovisual que actúa como programa de extensión universitaria y grupo de investigación, basado en metodologías de educación popular y del Teatro Político (Teatro del Oprimido y Teatro Dialéctico). Se describen y analizan experiencias de trabajo con las clases y de creación de grupos de teatro en las comunidades rurales, con el objetivo de comprender en qué aspectos la formación teatral contribuye con la formación de educadores en perspectiva emancipatoria. Se verifica que la adopción del Teatro del Oprimido, como método y contenido educativo, potencia las LEDOCs como frentes de resistencia cultural y como un ámbito crucial para expandir la educación popular brasileña. ; Cet article traite de la dynamique de l'enseignement et de l'apprentissage de la langue théâtrale dans 2 cours de Baccalauréat en Éducation à la Campagne (Licenciatura em Educação do Campo – LEDOC) – de l'Université de Brasilia (Universidade de Brasília –UnB) et de l'Université Fédérale de Piauí (Universidade Federal do Piauí – UFPI). Ce qui est commun entre ces 2 cours est le travail du Terra em Cena, collectif de théâtre et d'audiovisuel qui fonctionne comme un programme d'extension et un groupe de recherche, basé sur les méthodologies d'éducation populaire et du Théâtre Politique (Théâtre de l'Opprimé et Théâtre Dialectique). Expériences de travail avec des groupes d'étudiants et de création de groupes de théâtre dans les communautés rurales sont décrites et analysées, afin de comprendre en quels aspects l'éducation théâtrale contribue à la formation des éducateurs dans une perspective émancipatrice. Il est prouvé que l'adoption du Théâtre de l'Opprimé, comme méthode et contenu éducatif, potentialise les LEDOCs en tant que fronts de résistance culturelle et en tant que domaine crucial pour l'expansion de l'éducation populaire brésilienne. ; Este artigo aborda a dinâmica do ensino e aprendizagem da linguagem teatral em 2 cursos de Licenciatura em Educação do Campo (LEDOC) – da Universidade de Brasília (UnB) e da Universidade Federal do Piauí (UFPI). O que há em comum nesses 2 cursos é a atuação do Terra em Cena, coletivo de teatro e audiovisual que funciona como programa de extensão e grupo de pesquisa, a partir das metodologias de educação popular e do Teatro Político (do Oprimido e Dialético). Experiências de trabalho com as turmas e de formação de grupos teatrais nas comunidades rurais são descritas e analisadas, com o objetivo de compreender em quais aspectos a formação teatral contribui com a formação de educadores em perspectiva emancipatória. Verifica-se que a adoção do Teatro do Oprimido, enquanto método e conteúdo de formação, potencializa as LEDOCs como fronts de resistência cultural e como âmbito fundamental de alargamento da educação popular brasileira.
The STS movement, which emerged in embryonic in the middle of last century and made over the decades, remains relevant to the society we live in. Thus, it is recurrent the need for a participation of this society in the direction given to the scientific and technological activity, demanding more democratic decisions. In this sense the research is based on the questionings: what is the characterization of educational practices carried out in STS field in Basic Education and in teacher training?; And, as has been the participation of society in scientific and technological development? As objectives, we seek: (i) identify which subjects have participated in decision-making on scientific and technological development, and how; (ii) analyze data referrals in respect of educational practices STS; (iii) to investigate whether the STS assumptions are advancing the Academy to implement educational practices; (iv) to point out horizons for Science Education in the perspective of curricular settings guided by the constitution of a culture of participation. It is a bibliographical research whose methodology was the Discursive Textual Analysis, composed of unitarization, categorization and communication. The corpus of analysis emerged four categories: 1) Limitations practices STS implemented; 2) Methodological aspects of practicas STS; 3) Social participation in the development of ST in classrooms; 4) Justifications for insertion of STS practices.
The present study sought to investigate, in the perspective of psychoanalytic clinic, a case study permeated by the specificities of the contexts of social urgency in the field of migration. Social urgency entails situations in which the lack of material conditions of a portion of people joins discourses that place the subject in positions of objectification, submission to the other in the social bond, therefore in situations of discursive helplessness (Rosa, 2016). The theoretical and clinical elaborations are based on the clinical experience that supported the construction of the clinical case of a child and their parents, Bolivians, marked by the consequences of slave labor and the child's autism diagnosis. Based on the movements arising from this case, we present the positions taken by the psychoanalyst facing a context in which the socio-political aspects of suffering articulate with situations of forced migration. This path converges in the effort to locate new approaches and psychoanalytic devices, which takes into account the subject position in the social bond, proposing significant changes vis-à-vis the demands addressed to the psychoanalytic clinic by institutional and social urgency contexts. In addition, we propose the notion of transferential network, as an instrument that guides the psychoanalyst's work with interinstitutional contacts, with professionals from other areas and with those who are in situations of social urgency. ; El presente trabajo busca investigar, en el seno de la clínica psicoanalítica, un estudio de caso permeado por las especificidades de los contextos de urgencia social en el campo de la migración. Entendemos como urgencia social las situaciones en que la falta de condiciones materiales a que una parte de personas es sometida se une a discursos que colocan al sujeto en posiciones objetivas, de sumisión al otro en el lazo social, en situaciones, pues, de desamparo discursivo (Rosa, 2016). Las elaboraciones clínicas teóricas se basan en la experiencia clínica que apoyó la construcción del caso clínico de un niño y sus padres, bolivianos, marcado por las consecuencias del trabajo esclavo y por el diagnóstico de autismo del hijo. Guiándonos por los movimientos surgidos en este caso, presentamos las posiciones tomadas por el psicoanalista en un contexto en que se articulan los aspectos sociopolíticos del sufrimiento y situaciones de migración forzada. Este recorrido confluye en la dirección de situar nuevos enfoques y dispositivos psicoanalíticos que tomen em consideración la posición del sujeto en el lazo social, proponiendo cambios significativos frente a las demandas dirigidas a la clínica psicoanalítica por contextos institucionales y de urgencia social. Además, proponemos la noción de red transferencial, como un instrumento que orienta el trabajo del psicoanalista en el contacto interinstitucional, con profesionales de otras áreas y con aquellos que se encuentran en situaciones de urgencia social. ; O presente trabalho apresenta, no bojo da clínica psicanalítica, um estudo de caso permeado pelas especificidades dos contextos de urgência social no campo da migração. Entendemos como uma situação de urgência social aquela em que a falta de condições materiais a que uma parcela de pessoas é submetida se une a discursos que colocam o sujeito em posições de objetificação, de submissão ao outro no laço social, em situações, pois, de desamparo discursivo (Rosa, 2016). As elaborações teórico-clínicas estão fundadas na experiência clínica que embasou a construção do caso clínico de uma criança e seus pais, bolivianos, marcados pelas consequências do trabalho escravo e pelo diagnóstico de autismo do filho. Guiando-nos pelas movimentações oriundas desse caso, apresentamos as posições assumidas pelo psicanalista diante do contexto em que se articulam aspectos sócio-políticos do sofrimento e situações de migração forçada. Esse percurso conflui na direção de situar novas abordagens e dispositivos psicanalíticos que considerem a posição do sujeito no laço social, propondo possibilidades diante das demandas endereçadas à clínica psicanalítica nos contextos institucionais e de urgência social. Além disso, propomos a noção de rede transferencial, como instrumento que norteia o trabalho do psicanalista no contato interinstitucional, com os profissionais de outras áreas e com aqueles que se encontram em situações de urgência social.
This study analyzed the environmental and health aspects related to babaçu coconut breakers belonging to the Regional Association of Rural Female Workers, Tocantins State (Portuguese acronym "ASMUBIP – TO"). The breaking of the babaçu coconut is a painful activity, often performed by women of low income, living in rural areas and using rudimentary techniques and equipment. The activity can cause injuries to the hands or other parts of body. In addition, it can cause organic changes due to awkward postures and repetitive movements. The study was both qualitative and quantitative. Data were collected in the field using a structured form with open and closed questions. The respondents mentioned nine symptoms related to breaking the babaçu: back pain, kidney pain, joint pain, body aches, eye problems, sore throat, uterine fibroids, anemia and skin diseases. This work is vital to the economic survival of the breakers. On the other hand, the ASMUBIP contributes to the preservation of babaçu through its political action. The lives of the workers and of the babaçu forests are therefore intricately intertwined. ; Neste estudo objetivou-se analisar os aspectos socioambientais e de saúde das quebradeiras de coco babaçu da Associação Regional das Mulheres Trabalhadoras Rurais do Bico do Papagaio (ASMUBIP - TO). A quebra do coco babaçu é uma atividade penosa, quase sempre realizada por mulheres de baixa renda e que vivem na área rural com a utilização de instrumental técnico rudimentar, pode causar lesões nas mãos e/ou em outras partes do corpo. Além disso, pode provocar alterações orgânicas em decorrência de posturas inadequadas e de movimentos repetitivos. Trata-se de uma pesquisa qualiquantitativa, cujos dados foram coletados em campo a partir de um formulário estruturado com questões fechadas e abertas. Foram mencionados pelas informantes 11 sintomas que elas atribuem à quebra do babaçu entre os quais: dores de coluna; dores nas costas; dores nos rins; dores nas juntas; dores no corpo; problemas de vista; inflamação na garganta; mioma uterino; anemia e doenças de pele. A quebra do babaçu é muito importante para as quebradeiras por contribuir para sua sobrevivência. Por outro lado, as quebradeiras contribuem para a preservação dos babaçuais através de sua atuação política. Elas não dissociam a vida das florestas de babaçu de sua própria vida. ; Neste estudo objetivou-se analisar os aspectos socioambientais e de saúde das quebradeiras de coco babaçu da Associação Regional das Mulheres Trabalhadoras Rurais do Bico do Papagaio (ASMUBIP - TO). A quebra do coco babaçu é uma atividade penosa, quase sempre realizada por mulheres de baixa renda e que vivem na área rural com a utilização de instrumental técnico rudimentar, pode causar lesões nas mãos e/ou em outras partes do corpo. Além disso, pode provocar alterações orgânicas em decorrência de posturas inadequadas e de movimentos repetitivos. Trata-se de uma pesquisa qualiquantitativa, cujos dados foram coletados em campo a partir de um formulário estruturado com questões fechadas e abertas. Foram mencionados pelas informantes 11 sintomas que elas atribuem à quebra do babaçu entre os quais: dores de coluna; dores nas costas; dores nos rins; dores nas juntas; dores no corpo; problemas de vista; inflamação na garganta; mioma uterino; anemia e doenças de pele. A quebra do babaçu é muito importante para as quebradeiras por contribuir para sua sobrevivência. Por outro lado, as quebradeiras contribuem para a preservação dos babaçuais através de sua atuação política. Elas não dissociam a vida das florestas de babaçu de sua própria vida.
The present article seeks to describe artistic practices that incorporate a feminist perspective in initial university formation and to reflect on how students make links between arts, teaching, and feminist thought as a contribution to their professional development and that of the students at school. For this, the learning experience of a group of students from the career of Pedagogy in Art Education, at Silva Henríquez Catholic University, is collected. During the Integral Workshop course, they carried out works of artistic creation with a feminist approach and linked their works with didactic activities involving gender and social transformation aspects in the classroom. We postulate that the transit between the artistic and the pedagogical fields that they study in the university formation allows the development of a political commitment as artists-educators. This commitment shows other ways of teaching arts in the classroom, where they demonstrate a feminist position of education and pedagogical relationships. These principles would bring us closer to teachings that make the artistic practice adopt a stand in favor of transformative experiences, which go beyond the school curriculum to open spaces for dialogue and understanding in school. ; El presente artículo busca describir las prácticas artísticas que incorporan una mirada feminista en la formación inicial y reflexionar sobre cómo dicho estudiantado realiza vínculos entre las artes, la enseñanza y el pensamiento feminista, como un aporte para su desarrollo profesional y el del estudiantado en la escuela. Para ello se recoge la experiencia de aprendizaje de un grupo de estudiantes de la carrera de Pedagogía en Educación Artística, de la Universidad Católica Silva Henríquez, quienes durante el curso Taller Creativo Integral realizaron trabajos de creación artística con enfoques feministas y vincularon sus obras con actividades didácticas que ponían en juego aspectos de género y de transformación social en el aula. Postulamos que el tránsito entre lo artístico y lo pedagógico que aprenden en la formación universitaria permite el desarrollo de un compromiso político como artistas-educadores-educadoras, que muestra otros modos de enseñar las artes en el aula, donde evidencian una postura feminista de la educación y de las relaciones pedagógicas. Estos principios nos acercarían a enseñanzas que ponen la práctica artística a favor de experiencias transformadoras, que van más allá del currículo escolar para abrir espacios de diálogo y de comprensión en la escuela. ; Este artigo procura descrever as práticas artísticas que incorporam uma perspectiva feminista na formação inicial e refletir sobre como o referido grupo de estudantes estabelece vínculos entre as artes, o ensino e o pensamento feminista, como contribuição ao seu desenvolvimento profissional e do grupo de estudantes na escola. Para isso, recolhe-se a experiência de aprendizagem de um grupo de estudantes da carreira de Pedagogia da Educação Artística da Universidade Católica Silva Henríquez, os quais, durante o curso do Workshop Criativo Integral, realizaram trabalhos de criação artística com abordagens feministas e vincularam seus trabalhos a atividades didática que põe em jogo aspectos de gênero e transformação social na sala de aula. Postulamos que o trânsito entre o artístico e o pedagógico aprendido no ensino universitário permite o desenvolvimento de um compromisso político como artistas-educadores-educadores, o que mostra outras formas de ensinar artes na sala de aula, onde demonstram uma posição feminista da educação e das relações pedagógicas. Esses princípios nos aproximam de ensinamentos que colocam a prática artística em favor de experiências transformadoras, que vão além do currículo escolar e abrem espaços de diálogo e compreensão na escola.
ABSTRACT Objective: to identify the national scientific production social aspects relevant to improving the quality of life for seniors. Method: bibliometric study resulting from the systematic review in 54 journals LILACS Database and Virtual Library SCIELO with descriptors sociology or elderly or quality of life, from the question > The analysis was based on two thematic categories and ten subcategories. Results: it was found that the approaches focused on physical / functional and pathological elderly is scarce research on the social context approach-related quality of life. Conclusion: thus, further studies are done to promote citizenship for greater longevity, complementary and alternative practices for healthy aging, increased rehabilitation projects and a political awareness directed towards improving the quality of life of this population. Descriptors: Sociology; Elderly Quality of Life. RESUMO Objetivo: identificar na produção científica nacional os aspectos sociais pertinentes à melhoria da qualidade de vida dos idosos. Método: estudo bibliométrico decorrente da revisão sistemática em 54 periódicos da Base de dados LILACS e da Biblioteca virtual SCIELO com os descritores sociologia or idoso or qualidade de vida, a partir da questão > A análise se deu a partir de duas categorias temáticas e dez subcategorias. Resultados: constatou-se que as abordagens se concentraram nos aspectos físicos/funcionais e patológicos dos idosos sendo escassas as pesquisas com abordagem no contexto social relacionadas à qualidade de vida. Conclusão: Assim, fazem-se necessários estudos de promoção da cidadania para uma maior longevidade, de práticas alternativas e complementares para envelhecer com saúde, do aumento dos projetos de ressocialização e de uma conscientização política direcionada para a melhoria da qualidade de vida dessa população. Descritores: Sociologia; Idoso; Qualidade de vida. RESUMEN Objetivo: identificar los aspectos científicos nacionales de producción social de interés para la mejora de la calidad de vida de las personas mayores. Método: estudio bibliométrico resultante de la revisión sistemática de 54 revistas de la base de datos LILACS y SCIELO Biblioteca Virtual con la sociología descriptores o de edad avanzada o la calidad de vida, desde la pregunta > El análisis se basó en dos categorías y subcategorías temáticas diez. Resultados: se encontró que los enfoques centrado en física / funcional y patológico ancianos es escasa investigación sobre el contexto social enfoque relacionados con la calidad de vida. Conclusión: por lo tanto, más estudios se realizan para promover la ciudadanía de una mayor longevidad, la medicina complementaria y alternativa para un envejecimiento saludable, el aumento de los proyectos de rehabilitación y una conciencia política dirigida a mejorar la calidad de vida de esta población. Descriptores: Sociología; Ancianos Calidad de Vida. ; RESUMO Objetivo: identificar na produção científica nacional os aspectos sociais pertinentes à melhoria da qualidade de vida dos idosos. Método: estudo bibliométrico decorrente da revisão sistemática em 54 periódicos da Base de dados LILACS e da Biblioteca virtual SCIELO com os descritores sociologia or idoso or qualidade de vida, a partir da questão > A análise se deu a partir de duas categorias temáticas e dez subcategorias. Resultados: constatou-se que as abordagens se concentraram nos aspectos físicos/funcionais e patológicos dos idosos sendo escassas as pesquisas com abordagem no contexto social relacionadas à qualidade de vida. Conclusão: Assim, fazem-se necessários estudos de promoção da cidadania para uma maior longevidade, de práticas alternativas e complementares para envelhecer com saúde, do aumento dos projetos de ressocialização e de uma conscientização política direcionada para a melhoria da qualidade de vida dessa população. Descritores: Sociologia; Idoso; Qualidade de vida. ABSTRACT Objective: to identify the national scientific production social aspects relevant to improving the quality of life for seniors. Method: bibliometric study resulting from the systematic review in 54 journals LILACS Database and Virtual Library SCIELO with descriptors sociology or elderly or quality of life, from the question > The analysis was based on two thematic categories and ten subcategories. Results: it was found that the approaches focused on physical / functional and pathological elderly is scarce research on the social context approach-related quality of life. Conclusion: thus, further studies are done to promote citizenship for greater longevity, complementary and alternative practices for healthy aging, increased rehabilitation projects and a political awareness directed towards improving the quality of life of this population. Descriptors: Sociology; Elderly Quality of Life. RESUMEN Objetivo: identificar los aspectos científicos nacionales de producción social de interés para la mejora de la calidad de vida de las personas mayores. Método: estudio bibliométrico resultante de la revisión sistemática de 54 revistas de la base de datos LILACS y SCIELO Biblioteca Virtual con la sociología descriptores o de edad avanzada o la calidad de vida, desde la pregunta > El análisis se basó en dos categorías y subcategorías temáticas diez. Resultados: se encontró que los enfoques centrado en física / funcional y patológico ancianos es escasa investigación sobre el contexto social enfoque relacionados con la calidad de vida. Conclusión: por lo tanto, más estudios se realizan para promover la ciudadanía de una mayor longevidad, la medicina complementaria y alternativa para un envejecimiento saludable, el aumento de los proyectos de rehabilitación y una conciencia política dirigida a mejorar la calidad de vida de esta población. Descriptores: Sociología; Ancianos Calidad de Vida.