Suchergebnisse

Van 29 juni tot 3 juli vond in Warsaw de jaarlijkse conferentie plaats van de European Survey Research Association (ESRA). Hebben we daar als kwalitatief onderzoekers iets te zoeken? Ja zeker! Het was er om meerdere redenen erg boeiend. De papers waren van de hand van ongeveer vijfhonderd auteurs waarvan er denk ik 350 aanwezig waren. De meesten kwamen uit Europa en Amerika en er waren zo'n 25 Nederlanders schat ik. Er heerste een ongedwongen en leuke sfeer. Over het algemeen werden er veel vragen gesteld, was er veel uitwisseling en stond men open voor elkaars ideeën. Noodzakelijk misschien voor een geslaagde conferentie, maar lang niet vanzelfsprekend.

Deze bijdrage is een poging om helderheid te verschaffen over de methodologische identiteit en systematiek van het meest eenvoudige en populaire type kwalitatief onderzoek dat ik zal benoemen als kwalitatief surveyonderzoek of kortweg: de kwalitatieve survey. Het gaat om onderzoek waarbij de dataverzameling in het typische geval bestaat uit interviews met representanten van een bepaalde 'populatie' (een beroepsgroep, patiënten met dezelfde diagnose, gebruikers van eenzelfde vervoermiddel, bewoners van een wijk et cetera), een vergelijkende analyse die uitmondt in één of meer typologieën (nominale classificaties) en een rapportage waarin de naar voren gebrachte resultaten worden ondersteund met citaten uit de interviews.

Het essay van Swanborn heb ik met instemming gelezen voor wat betreft de pragmatische benadering en de waardering van explorerend onderzoek. Kwalitatief onderzoekers voelen zich vaak in het defensief gedrongen door labels als 'beschrijvend' en 'exploratief' die minder hoog aangeschreven staan dan 'toetsend' en 'verklarend'. Voor dat gevoel zijn goede redenen, gezien de miskenning van de wetenschappelijke waarde en noodzaak van kwalitatief onderzoek in algemene methodologieboeken en in universitaire m & t curricula. Swanborn steekt ons een hart onder de riem door te stellen dat zonder beschrijving en vooral exploratie geen wetenschap totstandkomt. Toch vind ik de 'kwantitativistische' bias ook in zijn tekst. De strekking blijft dat het meeste kwalitatieve onderzoek toch exploratief en beschrijvend is en dat toetsing van theorie toch voornamelijk voorbehouden is aan kwantitatief onderzoek. Zoals vaak wordt de vraag naar theorievorming echter ook hier niet aan de orde gesteld, alsof dat niet de kerntaak is van alle wetenschap.