Statükoculuk'tan ''Çok Yönlü Dış Politika'ya'': ''Komşularla Sıfır Sorun'' değerlendirmesi ; From statusquoist to "Multi Directional Foreign Policy": "Zero-Problem With Neigbors" evaluation
Türk dış politikası cumhuriyetin kurulmasından itibaren genel olarak üç temel politika üzerine kurulmuştur. Bunlar `Statükocu', `Batıcı' ve `Güvenlikçi' yaklaşımlar olmuştur. Cumhuriyetin kuruluş aşamasında hem Türkiye'nin içinde bulunduğu koşullar hem de dünya konjonktürü bu politikaların yürütülmesinde belirleyici olmuştur. Atatürk dönemi, 2. Dünya Savaşı ve Soğuk Savaş boyunca bu politikalar Türk dış politikası yapımında temel taşlar olmuştur. Soğuk Savaş'ın sona ermesiyle birlikte dünya konjonktürü değişirken, özellikle Türkiye'nin de içinde bulunduğu coğrafya yeni etnik, dini ve bölgesel çatışmalara sahne olmuştur. Türkiye bu yeni konjonktürde, Sovyet tehdidini de hissetmeyecek olmanın verdiği bir rahatlıkla, alternatif politikalar yürütmeye çalışmıştır. Ancak 1990'lar boyunca devam eden zayıf koalisyon hükümetleri ve Türkiye'nin, başta ekonomik olmak üzere, kendi imkânlarının buna elverişli olmaması `çok yönlü dış politika' yapımına izin vermemiştir. 2002 ile birlikte AK Partinin tek başına iktidar olması, uzun süre devam eden siyasi istikrarsızlığı geride bırakarak siyasi olarak bir istikrar getirmiştir. Özellikle Türkiye'nin AB üyeliği çerçevesinde iç politikada yaptığı reformlar yeniliği ve değişimi de beraberinde getirmiştir. Bu bağlamda 2002 sonrası Türk dış politikasında yürütülen `Çok Yönlü Dış Politika' ve `Komşularla Sıfır Sorun' politikaları tartışma konusu olmuştur. Özellikle son dönemde `Arap Baharı' olarak ortaya çıkan gelişmeler Türkiye'nin yürüttüğü politikaları Suriye örneği üzerinden yeniden tartışılır hale getirmiştir. Bu çalışma, geleneksel Türk dış politikasından son dönem Türk dış politikasındaki değişikliğe ve `Komşularla Sıfır Sorun' politikasına; Yunanistan, Suriye ve Ermenistan örneklerinden hareketle bir değerlendirme çalışmasıdır. ; Turkish foreign policy, since the foundation of the Republic, has been established on the three basic policies in general. These have been Statusquoist, Western-Oriented and Security-Oriented approaches. Both the conditions in which Turkey was and the conjuncture of the world at the period of the foundation of the Republic have been determinative for the execution of these policies. These policies, during the period of Ataturk, the World War II and the Cold War, have been the basic foundations in the making of Turkish foreign policy. While the conjuncture of the world was changing by the end of the Cold War, the geography in which especially Turkey is too has witnessed new ethnic, religious and regional clashes. Turkey, in this new conjuncture, with a comfort coming by it would not feel a Soviet threat, has tried to manage alternative policies. Nevertheless, the weak coalition governments in the administration during 1990?s and that Turkey?s own capabilities, economical conditions at the top most, were not suitable to this have not let the making of a ?multi-directional foreign policy?. That the AKP is in power alone by 2002 has brought a political stability, leaving the political instability that continues for a long time back. This has also brought an economical stability by itself. Particularly, the reforms that Turkey makes in the domestics policy in the framework of the membership of EU has carried improvement and change with it, besides. In this context, the politics of ?Multi-Directional Foreign Policy? and ?Zero-Problem with Neighbors?, which are carried on Turkish foreign policy after 2002, have been in discussion. Especially, some issues emerging as Arab Spring in the recent times have made the politics, which Turkey follows, a highly controversial topic on the example of Syria. This Study is an evaluation study about the change from the traditional Turkish foreign policy to the recently Turkish foreign policy and about the policy of Zero-Problem with Neighbors; with a motive from the examples of Greece, Syria and Armenia.
