The book constitutes the first Polish monograph concerning the issues of coexistence with people with "dark" personality traits in the workplace. The present monograph considers three types of socially harmful personality traits which form the so-called dark triad: Machiavellianism, narcissism and psychopathy. The "dark" personality traits constitute the core of the inquiry and they are analyzed with regard to the attitudes towards work (i.e. job satisfaction and brand loyalty), civic and counter-productive activities in the workplace, as well as (according to the interactive approach) selected characteristics of the workplace. The monograph consists of four chapters. Chapter one presents the two basic approaches to describing personality in the workplace: the trait approach and the interactive approach. In the beginning, the chapter underscores the importance of distinguishing between the "light" and "dark" personality traits in the workplace. Next, the chapter discusses the most important conceptions within the interactive approach to the study of personality in the organizational context, including the theory of personality trait activation in the workplace. Chapter two introduces the taxonomy of the dark triad, which includes three discrete "dark" personality traits, analyzed at the sub-clinical level: Machiavellianism, narcissism and psychopathy. It presents two approaches to the study of the dark triad: the unification approach and the discrimination approach, and situates the dark triad against the other personality models, in addition to enumerating the most important behavioral correlations between Machiavellianism, narcissism and psychopathy. Moreover, it discusses the issue of the functioning of people who possess some of the traits of the dark triad in the workplace, underlining the significance of the potential benefits and costs connected with the presence of people who exhibit high levels of Machiavellianism, narcissism and psychopathy in the business. Chapter three discusses two attitudes towards work, analyzed in the monograph in relation to the traits exhibited by the dark triad: job satisfaction and brand loyalty. The chapter defines both concepts, presents the main categories of their personality and situational conditions, and examines the character of the links between the traits of the dark triad and the aforementioned attitudes towards work. Chapter four focuses on the analysis of two distinctive categories of voluntary actions in the workplace, i.e. civic actions and counter-productive actions. It indicates the main problems with terminology connected with the description of the aforementioned organizational actions and differentiates between three categories of conditions for organizational actions: attitudes towards work, situational factors, personality factors. The chapter is based on earlier research which focuses on the analysis of the interdependence between the personality traits of the dark triad and civic as well as counter-productive actions in the workplace. The three following chapters form the empirical part of the monograph. The first chapter discusses the methodological basis of own research; the second chapter analyzes the results of the study, and the third chapter presents their interpretation. The conducted study has confirmed the majority of the hypotheses considering the direct links between the personality traits of the dark triad, attitudes towards work and organizational actions. It has been shown that two conditions (power within the organization, understood as a formal position at the firm, and interpersonal conflict in the workplace) fulfilled the role of the moderators in the relation between the traits of the dark triad and attitudes towards work and organizational actions. Singular mediational effects of the attitudes towards work with regard to the links between the traits of the dark triad and organizational actions have also been observed. Taking into account the results of the study, modifications to the research model have been proposed, in order to include the direct correlations between situational factors and attitudes towards work and organizational actions. At the end of the monograph, on the basis of the literature on the subject, the author attempted interpretation of the obtained results, pointing to the limitations of the conducted studies and possible future avenues for empirical research.
Celem poniższego opracowania jest syntetyczne przedstawienie zaangażowania Unii Europejskiej w rozwiązanie konfl iktu izraelsko-palestyńskiego. Rok 2018 jest dobrym momentem na podsumowanie roli Unii Europejskiej oraz innych aktorów regionalnych i międzynarodowych w rozwiązaniu kwestii palestyńskiej. Obecnie mija 25 lat od podpisania porozumienia z Oslo i 30 lat od deklaracji niepodległości ogłoszonej przez Organizację Wyzwolenia Palestyny. Z kolei w 2017 r. minęło 50 lat od zajęcia przez Izrael Strefy Gazy oraz Zachodniego Brzegu Jordanu. W artykule autorka zdecydowała się przyjąć tezę, iż konfl ikt izraelsko-palestyński stanowi jedno z głównych wyzwań dla polityki zagranicznej UE oraz jest nieodłączną cechą regionalnego układu sił i bez jego uregulowania nie można myśleć o trwałym pokoju na Bliskim Wschodzie86. Implikacje konfl iktu dla Unii Europejskiej są wielowymiarowe oraz dotyczą bezpieczeństwa, dialogu politycznego, kwestii gospodarczych i społecznych. Mają również wpływ na całościową politykę prowadzoną przez Unię wobec regionu śródziemnomorskiego. Powyższe zagadnienie stanowi ponadto ważny przyczynek do pogłębienia badań nad ewolucją Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa Unii. Artykuł podzielony jest na pięć części. Pierwsza przedstawia źródło, ewolucję oraz poszczególne etapy konfl iktu od końca drugiej wojny światowej. W drugiej części wskazane zostały implikacje zapisów porozumienia z Oslo dla procesu negocjacji pokojowych. W trzeciej zawarto zidentyfi kowane najważniejsze problemy, które uniemożliwiają osiągnięcie trwałego pokoju między Izraelem a Palestyną. W czwartej części przedstawiono stanowisko Unii Europejskiej wobec konfl iktu i rozwiązania dwupaństwowego oraz współpracy dwustronnej z Izraelem i Palestyną. Ostatnia, piąta część stanowi omówienie problemów związanych z zaangażowaniem Unii Europejskiej na rzecz zakończenia konfl iktu. Analiza przeprowadzona w niniejszym artykule oparta została na zróżnicowanych źródłach i literaturze przedmiotu, w szczególności z lat 2015–2018 oraz badaniach własnych autorki. W opracowaniu zastosowano ujęcie krytyczne i problemowe, uwzględniające zachowanie podstawowych aktorów, ważnych z punktu widzenia omawianego tematu oraz wykorzystano następujące metody badawcze: czynnikową, instytucjonalno-prawną, analizy zawartości oraz elementy metody decyzyjnej. ; The aim of the article is to present the European Union's commitment to resolve the Israeli-Palestinian confl ict. 2018 is a good time to take stock of the role of the European Union and other regional and international actors in resolving the Palestinian issue. Currently, it is 25 years since the signing of the Oslo Agreement, 30 years after the declaration of independence announced by the PLO. A year earlier, 50 years have passed since Israel seized the Gaza Strip and the West Bank. The article assumes the thesis that the Israeli-Palestinian confl ict is one of the main challenges for the EU's foreign policy, is an inherent feature of the regional balance of power and without its regulation it is impossible to think about a lasting peace in the Middle East. Its implications are multidimensional and concern security, political dialogue, economic and social issues. The confl ict also has an impact on the overall policy pursued by the Union towards the Mediterranean. The article is divided into fi ve parts. The fi rst presents the source, evolution and individual stages of the confl ict from the end of the Second World War. In the second part, the implications of the provisions of the Oslo Agreement for the negotiation process were indicated. The third identifi es the most important problems that prevent a lasting peace between Israel and Palestine. In the fourth part author shows the position of the European Union towards the confl ict and a two-state solution, and bilateral cooperation with Israel and Palestine. The fi fth part discusses the problems related to the involvement of the European Union in ending the conflict. The analysis carried out in this article is based on diversified sources, literature on the subject, in particular from 2015–2018, and the author's own research. The study uses a critical, problematic approach, taking into account the behavior of the basic actors, important from the point of view of the discussed topic, and the following research methods were used: factor analysis, institutional and legal, content analysis and elements of the decision method.
2020 is the year of publication of a new military doctrine of the Russian Federation. The document will, undoubtedly, be received as an interesting object of analysis, expected to show not only direct intentions, but also the hinking patterns representative for the Russian political elites. It is, therefore, advisable to process the history of public diplomacy – the leading tool of building soft power – a long-standing component of Russian Federation's capability, which due to the composition of determinants typical for the late-Westphalian international order gained an unprecedented level of meaning (or even can be seen as a leading factor).For these reasons, the author – after adopting a working definition – attempts to retrace the direct and indirect (implied) instances of including public diplomacy into the most important strategic documents and legal acts, issued by Russia in the years 1991-2016. The analysis shows the evolution of Russia's political elites' approach to all of the dimensions of public diplomacy (shift from superficial westernisation and a liberal discourse on the international order, through demonstrations of assertiveness, to a narrative adopotion of the role of one of the poles of the new international order), and provides insight into the composition of the political, social end economic determinants behind the transition. Also discussed are the shifts within the specifics of the methods of public diplomacy – such as the perception of the role of diaspora, or the link between image, economic diplomacy and economic development. These changes are presented on the background of the state of the international system, and the analysis is an addition to the extensive literature on the Russian Federation's informational influence. ; Na rok 2020 przewidziano publikację nowej doktryny militarnej Federacji Rosyjskiej – dokument ten niewątpliwie odebrany zostanie jako interesujący przedmiot analizy, ukazujący nie tylko bezpośrednie zamierzenia, ale również wzorce myślenia rosyjskich elit politycznych. Wskazane jest zatem przypomnienie długiej historii uwzględniania w rosyjskich dokumentach koncepcyjnych wiodącego narzędzia budowy soft power – komponentu potencjału Federacji Rosyjskiej, który posiada co prawda długą tradycję, ale wskutek układu uwarunkowań, charakteryzującego ład późnowestfalski, w XXI stuleciu osiągnął znaczenie wcześniej niespotykane; można wręcz stwierdzić, że w realiach ostatnich dziesięcioleci wybił się on na pierwszy plan.Z tych względów, autor – po przyjęciu roboczej definicji zjawiska – podejmuje się prześledzenia bezpośrednich i pośrednich (dorozumianych) przypadków uwzględnienia dyplomacji publicznej w najważniejszych dokumentach strategicznych i aktach prawnych, przyjmowanych w Rosji na przestrzeni lat 1991-2016. Przeprowadzona analiza ukazuje ewolucję podejścia rosyjskich elit politycznych do wszystkich wymiarów dyplomacji publicznej (przesunięcie od powierzchownej okcydentalizacji i liberalnego dyskursu o ładzie międzynarodowym, poprzez manifestację asertywności, aż do adaptacji kreatywnej i narracyjnego objęcia roli bieguna ładu multipolarnego), a także dostarcza wglądu w skład uwarunkowań politycznych, społecznych i gospodarczych, które stały za tymi przekształceniami. Uwidocznione zostały także przemiany w zakresie charakteru wykorzystywanych metod prowadzenia dyplomacji publicznej – jak chociażby percepcji roli diaspory czy związku działań wizerunkowych z dyplomacją ekonomiczną i rozwojem gospodarczym. Przesunięcia te zostają ukazane na tle stanu systemu międzynarodowego, a ich analiza stanowi dodatek do bogatej historii badań w zakresie oddziaływań informacyjnych Federacji Rosyjskiej. ; На 2020 год запланирована публикация новой военной доктрины Российской Федерации - этот документ, несомненно, будет воспринят как интересный предмет анализа, показывающий не только непосредственные намерения, но и образ мышления российской политической элиты. Поэтому целесообразно вспомнить долгую историю в российских концептуальных документах ведущего строительного инструмента мягкой силы - компонента потенциала Российской Федерации, имеющего давнюю традицию, но в связи с системой обусловленностей, характерной для позднего вестфальского мира, в 21 веке приобретшего как никогда ранее актуальное значение; можно даже утверждать, что в реалиях последних десятилетий он вышел на первый план.В связи с этим, автор, приняв рабочее определение явления, исследует прямые и косвенные (подразумеваемые) случаи, когда публичная дипломатия рассматривалась в важнейших стратегических документах и правовых актах, принятых в России в 1991-2016 годах. Проведенный анализ показывает эволюцию подхода российской политической элиты ко всем измерениям публичной дипломатии (переход от поверхностной западной ориентации и либерального дискурса о международном порядке, через проявление ассертивности, до творческой адаптации и повествовательного описания роли полюса многополярного порядка), а также дает представление о политических, социальных и экономических факторах, которые стали причиной этих трансформаций. Также были показаны изменения в области характера используемых методов публичной дипломатии - например, понимание роли диаспоры или связь между имиджевыми мероприятиями экономической дипломатии и экономическим развитием. Эти трансформации представлены на фоне международной системы, а их анализ является дополнением к богатой истории исследований в области информационных влияний Российской Федерации.
The subject of the study is the Bologna Process, its assumptions and course. The article contains an analysis of the Act on university education and science in order to indicate solutions for the harmonization in Poland under the Bologna movement. This movement is characterized as an example of European integration (harmonization) in the sphere of higher education, which was initiated by the Bologna Declaration of 19 June 1999. The main idea behind this declaration was the joint creation of the European Higher Education Area. The process initiated then goes beyond the scope of activities undertaken only by European Union governments. The analysis covers the following parts: The scope of the Bologna Process, Further European actors and the Sorbonne Declaration, The Bologna Process today, Implementation barriers was well as criticism. An integral part of the work is the Bologna Process and the Constitution for Science (Law on university education and science). ; skinder@ukw.edu.pl ; Marcin Skinder – zajmuje się naukowo i dydaktycznie zagadnieniami politycznymi i prawnymi kwestii społecznych oraz szkolnictwa wyższego. Szczególne miejsce w jego zainteresowaniach badawczych zajmuje Proces Boloński jako czynnik rozwoju europejskiego szkolnictwa wyższego. Był uczestnikiem stażu naukowego w University College Dublin (UCD, National University of Ireland). W 2019 roku uzyskał stopień doktora habilitowanego w zakresie nauk społecznych w dyscyplinie nauki o polityce na Wydziale Politologii Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Opublikował kilka książek. ; Marcin Skinder – scientifically and academically deals with political and legal social issues and higher education. A special place in his research interests is occupied by the Bologna Process as a factor in the development of European higher education. He participated in a research internship at University College Dublin (UCD, National University of Ireland). In 2019, he received a post-doctoral degree (habilitation) in the field of social sciences in the discipline of political science at the Faculty of Political Science of the Pedagogical University of Krakow. Author of several books. ; Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, Polska ; Antonowicz D., Jaworska M., Tajemnicze rady uczelni, "Forum Akademickie" 2019, nr 10. ; Antonowicz D., Uniwersytet przyszłości. Wyzwania i modele polityki, Warszawa 2005. ; Chmielecka E., Proces boloński – to już 20 lat!, "Forum Akademickie" 2019, nr 9. ; Czaplińska J., Zmiany do zmiany, "Forum Akademickie" 2019, nr 10. ; Czechowska-Derkacz B., Zainspirować media, "Forum Akademickie" 2019, nr 10. ; Czopek S., Korekta ewaluacji dyscyplin naukowych, "Forum Akademickie" 2019, nr 11. ; Dakowska D., Between Competition Imperative and Europeanisation. The Case of Higher Education Reform in Poland, "Higher Education, Springer Verlag" 2015, nr 69 (1). ; Dąbrowa-Szefler M., Jabłecka-Prysłopska J., Szkolnictwo wyższe w Polsce. Raport dla OECD, Warszawa 2005. ; Drogosz-Zabłocka E., Minkiewicz B. (red.), Ekonomiczne studia licencjackie z perspektywy absolwenta i władz uczelni, Uniwersytet Warszawski, Centrum Badań Polityki Naukowej i Szkolnictwa Wyższego, Warszawa 2003. ; Frąckowiak A., Europejski Obszar Szkolnictwa Wyższego. Konkurencja dla uczelni amerykańskich?, t. 1, Płock 2007. ; Górecki M., Nauka równoległa, "Forum Akademickie" 2019, nr 10. ; Jarzembska K., Konkursy na stanowiska nauczycieli akademickich, "Forum Akademickie" 2019, nr 7–8. ; Karoński M., Polska nauka czy nauka w Polsce?, "Nauka" 2015, nr 3. ; Kieraciński P., Ścieżki kariery – oficerowie i chorążowie, "Forum Akademickie" 2019, nr 7–8. ; Kiryjow-Radzka A., Od nieufności do zaufania, "Forum Akademickie" 2019, nr 10. ; Kraśniewski A., Proces Boloński: dokąd zmierza europejskie szkolnictwo wyższe?, Warszawa 2004. ; Krzych B. K., Na marginesie dyskusji o kształceniu doktorantów, "Forum Akademickie" 2019, nr 10. ; Kwieciński Z., Dryfować i łudzić. Polska "strategia" edukacyjna, "Nauka" 2006, nr 1. ; Lutrzykowski A., Między Bolonią a Bergen (1988–2005), Bydgoszcz 2006. ; Lutrzykowski A., Proces Boloński. Ku Europejskiemu Obszarowi Szkolnictwa Wyższego, "Athenaeum" 2006, vol. 16. ; Macukow B., Deklaracja Bolońska. Geneza – cele – realizacja, Warszawa 2007. ; Malec J., Czy uczelnie niepubliczne przestaną kształcić doktorantów?, "Forum Akademickie" 2019, nr 7–8. ; Osajda K., O kształt prawniczych studiów doktoranckich w Polsce, "Nauka" 2015, nr 1. ; Pinheiro R., Antonowicz D., Opening the gates or coping with the flow? Governing access to higher education in Northern and Central Europe, "Higher Education 2015, nr 70. ; Płotka-Wasylka J., W. Chajęcka-Wierzchowska, Sposób na mobilność, "Forum Akademickie" 2019, nr 10. ; Szapiro T., Czy RDN przełamie złą passę?, "Forum Akademickie" 2019, nr 11. ; Tadeusiewicz R., Karta Bolońska i Proces Boloński, "Kraków. Miesięcznik Społeczno-Kulturalny" 2005, czerwiec–lipiec, nr 6–7 (8–9). ; Thieme J.K., Szkolnictwo wyższe. Wyzwania XXI wieku. Polska, Europa, USA, Warszawa 2009. ; Wiśniewska S., Zatrudnialność: pojęcie, wymiary, determinanty, "Edukacja Ekonomistów i Menedżerów: problemy, innowacje, projekty" 2015, nr 1 (35). ; Worosz A., Trzecia misja, "Forum Akademickie" 2019, nr 10. ; Wypych-Gawrońska A., Reforma to konsolidacja, "Forum Akademickie" 2019, nr 7–8. ; Żylicz M., Przewodniczący punktuje środowisko, "Forum Akademickie" 2019, nr 7–8. ; 25 ; 4 ; 159 ; 171
Die polnischen Gutsbesitzer spielten eine wichtige Rolle in der Nationalbewegung des preußischen Teilungsgebiets. Es war zu einem großen Teil ihnen zu verdanken, dass es gelang, die Vorstellung von der organischen Arbeit in der polnischen Gesellschaft zu verankern. Die Gründung von Institutionen wirtschaftlichen, kulturellen und wissenschaftlichen Charakters führte zur Teilnahme von breiteren Kreisen der Gesellschaft am politischen Leben. Paradoxerweise führte das auf Dauer zur Schwächung der politischen und gesellschaftlichen Rolle der Gutsbesitzer. Dies wurde durch die Modernisierungsprozesse im preußischen Staat gefördert und erhielt eine noch größere Dynamik durch den 1. Weltkrieg. Deshalb behandelt der Autor die Haltung der Gutsbesitzer zur Zeit der Kämpfe um den Anschluss Pommerns an den wieder entstehenden polnischen Staat. Die Gutsbesitzer in der Umgebung von Thorn, des wichtigsten regionalen Zentrums in Pommern neben Danzig, schalteten sich aktiv in alle Formen von Aktivitäten für die Rückkehr Pommerns zum Mutterland ein. Sie schufen einen Kreisvolksrat, eine militärische Konspiration, sie verstärkten freiwillig Einheiten, die in Kujawien gebildet worden waren, sie repräsentierten die Einwohner der Region im Forum des Bezirkslandtags und in den politischen Strukturen des obersten Volksrats, und schließlich engagierten sie sich nach dem Versailler Vertrag bei der Schaffung der Grundlagen der künftigen, polnischen Verwaltung. Sie waren in der Lage, die gesellschaftlichen Gefühle zu erspüren, indem sie sich in die Tätigkeit der Volksräte einschalteten (eine Zeitlang auch der Arbeiter- und Soldatenräte und der Bauernräte). Sie hielten diese erfolgreich von einer Radikalisierung ab, indem sie sich auf nationale Forderungen konzentrierten. Dadurch entschieden sie über die Gestalt der nationalen Bewegung mit und spielten eine wesentliche Rolle im Verlauf des Prozesses, der zur Rückgabe Pommerns führte. Durch ihren finanziellen Rückhalt und ihre intellektuelle Vorbereitung leisteten sie in der sog. Übergangsphase unschätzbare Dienste, als die vitalen Interessen der Region auf dem Spiel standen, indem sie die deutsche Verwaltung beaufsichtigten und mit ihr zusammenarbeiteten. Die Modifizierung des eigenen Programms und der politischen Ziele, zu denen sich die Führer der örtlichen Gutsbesitzerszene mit Jan Donimirski und Adam Czarliński an der Spitze bekannten, war die Fortsetzung eines langen Prozesses der Annäherung von verschiedenen sozialen Gruppen. In der Zwischenkriegszeit ermöglichte dies die Zusammenarbeit zwischen den Bauern und den Gutsbesitzern, sowohl auf beruflicher wie auf politischer Ebene, eine Zusammenarbeit, die in anderen Regionen Polens schwer zu bewerkstelligen war. ; The Polish landed gentry played an important role in the national movement of Poles from the Prussian partition. To a large extent, the landed gentry managed to instil the ideas of organic work among Poles, which, based on national solidarity, became their political paradigm. The establishment of institutions of an economic, cultural and scientific nature contributed to the wider social circles' participation in the political life. Paradoxically, in the long run, this weakened the political and social role of the landed gentry, which was reinforced by the modernization processes of the Prussian state. The World War I made the process even more dynamic. Therefore, the author of the article looked at the attitudes of landowners during the struggle to incorporate Pomerania into the reviving Polish state.The landowners from the vicinities of Toruń - the main regional center in Pomerania besides Gdańsk - actively contributed to all forms of activities the aim of which was to incorporate Pomerania into the Polish Motherland. The landed gentry were members of the county's people's council and military underground; they voluntarily supplied military units formed in Kuyavia; they represented the inhabitants of the region at the District Sejm and in the political structures of the Supreme People's Council. Finally, after the Treaty of Versailles they became involved in the construction of the framework of the future Polish administration. They were able to sense social moods as members of people's councils (to some extent also as members of workers 'and soldiers' councils and peasants' councils). They successfully stopped them from radicalizing, focusing their attention on national demands. As a result, they co-decided on the shape of the national movement and played an important role in the the process that led to the restitution of Pomerania. With financial resources and intellectual preparation, they gave invaluable services in the so-called transition period, when vital interests of the region had to be taken care of while supervising and cooperating with the German administration.The modification of their own program and political goals expressed by the leaders of the local community of landowners, headed by Jan Donimirski and Adam Czarliński , was a continuation of the long process of bringing together different social strata. In the interwar period, this enabled cooperation between peasants and landowners both professionally and politically. Such cooperation was difficult to find in other regions of Poland. ; Ziemiaństwo polskie odgrywało ważną rolę w ruchu narodowym zaboru pruskiego. W dużej mierze dzięki aktywności ziemian udało się zaszczepić społeczeństwu polskiemu idee pracy organicznej, które oparte o solidaryzm narodowy stały się jego paradygmatem politycznym. Utworzenie instytucji o charakterze gospodarczym, kulturalnym i naukowym przyczyniło się do partycypacji w życiu politycznym szerszych kręgów społecznych. Paradoksalnie, w dłuższej perspektywie, doprowadziło to do osłabienia roli politycznej i społecznej ziemiaństwa. Sprzyjały temu procesy modernizacyjne państwa pruskiego, a jeszcze bardziej zdynamizowała I wojna światowa. Dlatego autor artykułu przyjrzał się postawom ziemian w okresie walki i starań o przyłączenie Pomorza do odradzającego się państwa polskiego.Ziemianie okolic Torunia – głównego oprócz Gdańska ośrodka regionalnego na Pomorzu – aktywnie włączyli się we wszystkie formy działań na rzecz powrotu Pomorza do Macierzy. Współtworzyli powiatową radę ludową, konspirację wojskową, ochotniczo zasilali oddziały formowane na Kujawach, reprezentowali mieszkańców regionu na forum Sejmu Dzielnicowego oraz w strukturach politycznych Naczelnej Rady Ludowej, wreszcie – po traktacie wersalskim – zaangażowali się w tworzenie zrębów przyszłej, polskiej administracji. Potrafili wyczuć nastroje społeczne włączając się w działalność rad ludowych (w pewnym zakresie także robotniczo-żołnierskich i chłopskich). Skutecznie powstrzymali je przed radykalizacją, ogniskując na postulatach narodowych. Dzięki temu współdecydowali o kształcie ruchu narodowego i odegrali istotną rolę w przebiegu procesu, który doprowadził do restytucji Pomorza. Posiadając zaplecze finansowe i przygotowanie intelektualne oddali nieocenione usługi w tzw. okresie przejściowym, gdy należało zadbać o żywotne interesy regionu, nadzorując i współpracując z administracją niemiecką.Modyfikacja własnego programu i celów politycznych, jakie wyrażali liderzy miejscowego środowiska ziemiańskiego z Janem Donimirskim i Adamem Czarlińskim na czele, było kontynuacją długiego procesu zbliżania się do siebie różnych warstw społecznych. W okresie międzywojennym umożliwiło to współpracę pomiędzy chłopami i ziemiaństwem zarówno na gruncie zawodowym, jak i politycznym, współpracę, o którą było trudno w innych regionach Polski.
Ziemiaństwo polskie odgrywało ważną rolę w ruchu narodowym zaboru pruskiego. W dużej mierze dzięki aktywności ziemian udało się zaszczepić społeczeństwu polskiemu idee pracy organicznej, które oparte o solidaryzm narodowy stały się jego paradygmatem politycznym. Utworzenie instytucji o charakterze gospodarczym, kulturalnym i naukowym przyczyniło się do partycypacji w życiu politycznym szerszych kręgów społecznych. Paradoksalnie, w dłuższej perspektywie, doprowadziło to do osłabienia roli politycznej i społecznej ziemiaństwa. Sprzyjały temu procesy modernizacyjne państwa pruskiego, a jeszcze bardziej zdynamizowała I wojna światowa. Dlatego autor artykułu przyjrzał się postawom ziemian w okresie walki i starań o przyłączenie Pomorza do odradzającego się państwa polskiego.Ziemianie okolic Torunia – głównego oprócz Gdańska ośrodka regionalnego na Pomorzu – aktywnie włączyli się we wszystkie formy działań na rzecz powrotu Pomorza do Macierzy. Współtworzyli powiatową radę ludową, konspirację wojskową, ochotniczo zasilali oddziały formowane na Kujawach, reprezentowali mieszkańców regionu na forum Sejmu Dzielnicowego oraz w strukturach politycznych Naczelnej Rady Ludowej, wreszcie – po traktacie wersalskim – zaangażowali się w tworzenie zrębów przyszłej, polskiej administracji. Potrafili wyczuć nastroje społeczne włączając się w działalność rad ludowych (w pewnym zakresie także robotniczo-żołnierskich i chłopskich). Skutecznie powstrzymali je przed radykalizacją, ogniskując na postulatach narodowych. Dzięki temu współdecydowali o kształcie ruchu narodowego i odegrali istotną rolę w przebiegu procesu, który doprowadził do restytucji Pomorza. Posiadając zaplecze finansowe i przygotowanie intelektualne oddali nieocenione usługi w tzw. okresie przejściowym, gdy należało zadbać o żywotne interesy regionu, nadzorując i współpracując z administracją niemiecką.Modyfikacja własnego programu i celów politycznych, jakie wyrażali liderzy miejscowego środowiska ziemiańskiego z Janem Donimirskim i Adamem Czarlińskim na czele, było kontynuacją długiego procesu zbliżania się do siebie różnych warstw społecznych. W okresie międzywojennym umożliwiło to współpracę pomiędzy chłopami i ziemiaństwem zarówno na gruncie zawodowym, jak i politycznym, współpracę, o którą było trudno w innych regionach Polski. ; Die polnischen Gutsbesitzer spielten eine wichtige Rolle in der Nationalbewegung des preußischen Teilungsgebiets. Es war zu einem großen Teil ihnen zu verdanken, dass es gelang, die Vorstellung von der organischen Arbeit in der polnischen Gesellschaft zu verankern. Die Gründung von Institutionen wirtschaftlichen, kulturellen und wissenschaftlichen Charakters führte zur Teilnahme von breiteren Kreisen der Gesellschaft am politischen Leben. Paradoxerweise führte das auf Dauer zur Schwächung der politischen und gesellschaftlichen Rolle der Gutsbesitzer. Dies wurde durch die Modernisierungsprozesse im preußischen Staat gefördert und erhielt eine noch größere Dynamik durch den 1. Weltkrieg. Deshalb behandelt der Autor die Haltung der Gutsbesitzer zur Zeit der Kämpfe um den Anschluss Pommerns an den wieder entstehenden polnischen Staat. Die Gutsbesitzer in der Umgebung von Thorn, des wichtigsten regionalen Zentrums in Pommern neben Danzig, schalteten sich aktiv in alle Formen von Aktivitäten für die Rückkehr Pommerns zum Mutterland ein. Sie schufen einen Kreisvolksrat, eine militärische Konspiration, sie verstärkten freiwillig Einheiten, die in Kujawien gebildet worden waren, sie repräsentierten die Einwohner der Region im Forum des Bezirkslandtags und in den politischen Strukturen des obersten Volksrats, und schließlich engagierten sie sich nach dem Versailler Vertrag bei der Schaffung der Grundlagen der künftigen, polnischen Verwaltung. Sie waren in der Lage, die gesellschaftlichen Gefühle zu erspüren, indem sie sich in die Tätigkeit der Volksräte einschalteten (eine Zeitlang auch der Arbeiter- und Soldatenräte und der Bauernräte). Sie hielten diese erfolgreich von einer Radikalisierung ab, indem sie sich auf nationale Forderungen konzentrierten. Dadurch entschieden sie über die Gestalt der nationalen Bewegung mit und spielten eine wesentliche Rolle im Verlauf des Prozesses, der zur Rückgabe Pommerns führte. Durch ihren finanziellen Rückhalt und ihre intellektuelle Vorbereitung leisteten sie in der sog. Übergangsphase unschätzbare Dienste, als die vitalen Interessen der Region auf dem Spiel standen, indem sie die deutsche Verwaltung beaufsichtigten und mit ihr zusammenarbeiteten. Die Modifizierung des eigenen Programms und der politischen Ziele, zu denen sich die Führer der örtlichen Gutsbesitzerszene mit Jan Donimirski und Adam Czarliński an der Spitze bekannten, war die Fortsetzung eines langen Prozesses der Annäherung von verschiedenen sozialen Gruppen. In der Zwischenkriegszeit ermöglichte dies die Zusammenarbeit zwischen den Bauern und den Gutsbesitzern, sowohl auf beruflicher wie auf politischer Ebene, eine Zusammenarbeit, die in anderen Regionen Polens schwer zu bewerkstelligen war. ; The Polish landed gentry played an important role in the national movement of Poles from the Prussian partition. To a large extent, the landed gentry managed to instil the ideas of organic work among Poles, which, based on national solidarity, became their political paradigm. The establishment of institutions of an economic, cultural and scientific nature contributed to the wider social circles' participation in the political life. Paradoxically, in the long run, this weakened the political and social role of the landed gentry, which was reinforced by the modernization processes of the Prussian state. The World War I made the process even more dynamic. Therefore, the author of the article looked at the attitudes of landowners during the struggle to incorporate Pomerania into the reviving Polish state.The landowners from the vicinities of Toruń - the main regional center in Pomerania besides Gdańsk - actively contributed to all forms of activities the aim of which was to incorporate Pomerania into the Polish Motherland. The landed gentry were members of the county's people's council and military underground; they voluntarily supplied military units formed in Kuyavia; they represented the inhabitants of the region at the District Sejm and in the political structures of the Supreme People's Council. Finally, after the Treaty of Versailles they became involved in the construction of the framework of the future Polish administration. They were able to sense social moods as members of people's councils (to some extent also as members of workers 'and soldiers' councils and peasants' councils). They successfully stopped them from radicalizing, focusing their attention on national demands. As a result, they co-decided on the shape of the national movement and played an important role in the the process that led to the restitution of Pomerania. With financial resources and intellectual preparation, they gave invaluable services in the so-called transition period, when vital interests of the region had to be taken care of while supervising and cooperating with the German administration.The modification of their own program and political goals expressed by the leaders of the local community of landowners, headed by Jan Donimirski and Adam Czarliński , was a continuation of the long process of bringing together different social strata. In the interwar period, this enabled cooperation between peasants and landowners both professionally and politically. Such cooperation was difficult to find in other regions of Poland.
W artykule przyglądam się temu, jaką edukację polityczną warto rozwijać we współczesnej polskiej szkole i wszędzie tam, gdzie buduje się w ludziach zdolność do wspólnej i niewyalienowanej pracy. Kierunek rozważań wyznaczyła konieczność ustosunkowania się myśli pedagogicznej – i równoległego dostosowania praktyk wychowawczych – do zmian w sposobie koordynacji społeczeństwa, które dokonują się w atmosferze groźby wybuchu wojny. Rozważania te buduję na dotychczasowych badaniach własnych z obszaru uczenia się w ruchach społecznych, analizując trzy porządki zapewniające koordynację społeczeństw (neoliberalizm, nacjonalizm, militaryzm) w kontekście wykluczanych przez nie wartości: dobra wspólnego, samorządu i pokoju. Rezultatem pracy jest matryca przyporządkowująca te kontrwartości różnym typom współpracy (koordynacji, kooperacji i kolaboracji). Matryca pozwala identyfikować specyfikę konkretnych przykładów mobilizacji społecznej, jak i rozpoznawać luki w kształceniu kolektywnych umiejętności współdziałania. Rezultaty analizy pozwalają zoperacjonalizować praktyki oporu pod kątem celów wychowania i stawiają w nowym świetle problemy powiązań i nawarstwiania się wrogich szkole ideologii neoliberalizmu, nacjonalizmu i militaryzmu. ; The paper analyses types of political education worth developing in contemporary Polish schools and in other places dedicated to building human capacity to work together in a non-alienated way. The analysis is based on my own research from the area of learning in social movements. I analyze three orders ensuring social coordination (neoliberalism, nationalism, and militarism) in the context of the values they exclude: the common good, self-government and peace. The result of the work is a matrix assigning these counter-values, accordingly, to coordination, cooperation and collaboration. The matrix allows for identification of the specificity of some examples of social mobilization, as well as identification of gaps in teaching collective interaction skills. The results of the analysis can be used to operationalize the practices of resistance in terms of educational goals. They also put in a new light the problems of connections between and building up of ideologies hostile to schools, that is, neoliberalism, nationalism and militarism. ; satkow@gmail.com ; Uniwersytet Gdański ; Amici, F., & Bietti, L.M. (2015). Coordination , collaboration and cooperation. Interdisciplinary perspectives. Interaction Studies, 16 (3), 7–12. ; Armingeon, K., & Guthmann, K. (2014). Democracy in crisis? The declining support for national democracy in European countries, 2007–2011. European Journal of Political Research, 53 (3), 423–442. ; Bajaj, M. (2014). Pedagogies of resistance and critical peace education praxis. Journal of Peace Education, 12 (2), 154–166. ; Bieler, A., & Jordan, J. (2017). Commodification and 'the commons': The politics of privatising public water in Greece and Portugal during the Eurozone crisis. European Journal of International Relations, 24 (4), 934–957. ; Bocharova, O., & Giza, T. (2015). Ludzie w sytuacji granicznej – cazus Donbasu. Między niebem a ziemią. W: Сzłowiek w sytuacji granicznej. Filizoficzne, kulturowe i historyczne wymiary refleksji i jej implikacje pedagogiczne (s. 234–248). Radom: Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji. ; Bohle, D. (2018). European Integration, Capitalist Diversity and Crisis Trajectories on Europe's Eastern Periphery. New Political Economy, 23 (2), 239–253. ; Braathen, E. (2000). New Social Corporatism: A Discursive-Critical Review of the WDR 2000/1, 'Attacking Poverty'. Forum for Development Studies, 27 (2), 331–350. ; Brantmeier, E.J. (2007). Connecting Inner and Outer Peace: Buddhist Meditation Integrated with Peace Education. In Factis Pax, 1 (2), 120–157. ; Brzechczyn, K. (2013). O ewolucji solidarnościowej myśli społeczno-politycznej w latach 1980–1981. Studium z filozofii społecznej. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. ; Cabada, L., & Tomšič, M. (2016). The Rise of Person-Based Politics in the New Democracies: The Czech Republic and Slovenia. Politics in Central Europe, 12 (2), 29–50. ; Callan, E. (1997). Creating Citizens: Political Education and Liberal Democracy. Oxford: Oxford University Press. ; Christiano, T. (1990). Freedom, Consensus, and Equality in Collective Decision Making. Ethics, 101 (1), 151–181. ; Clark, P. (2007). Hybridity, holism, and "traditional" justice: the case of the gacaca courts in post-genocide Rwanda. The George Washington International Law Review, 39 (4), 765–838. ; Diani, M. (2009). The structural bases of protest events: Multiple memberships and civil society networks in the 15 February 2003 anti-war demonstrations. Acta Sociologica, 52 (1), 63–83. ; Eisenstein, C. (2011). Sacred Economics: Money, Gift, & Society in the Age of Transition. Berkeley: Evolver Editions. ; Ertesvåg, S.K. (2014). Teachers' collaborative activity in school-wide interventions. Social Psychology of Education, 17 (4), 565–588. ; Fegley, R. (2008). Comparative Perspectives on the Rehabilitation of Ex-Slaves and Former Child Soldiers with Special Reference to Sudan. African Studies Quarterly, 10 (1), 35–69. ; Ferrelli, A. (2016). Military Use of Educational Facilities during Armed Conflict: An Evaluation of the Guidelines for Protecting Schools and Universities from Military Use during Armed Conflict as an Effective Solution. Ga. J. Int'l & Comp. L., 44 (2), 339–367. ; Foreman, E., Perry, C., & Wheeler, A. (2015). Higher Education Scholarships: A review of their impact on workplace retention and career progression. Open Review of Educational Research, 2 (1), 155–166. ; Fotaki, M., Kenny, K., & Scriver, S. (2015). Whistleblowing and Mental Health: A New Weapon for Retaliation? W: D. Lewis & W. Vandekerckhove (eds), Developments in Whistleblowing Research (s. 106–121). International Whistleblowing Research Network Under. ; Gerdes, F. (2006). Forced Migration and Armed Conflict. An Analytical Framework and a Case Study of Refugee-Warriors in Guinea. ; Giroux, H.A. (2017). War Culture and the Politics of Violence. Symploke, 25 (1–2), 191–218. ; Glăveanu, V.P., & Laurent, C.D. Saint. (2015). Political Imagination, Otherness and the European Crisis. Europe's Journal of Psychology, 11 (4), 557–564. ; Góralczyk, B. (2017). Powrót Historii, czyli rewolucja antyliberalna. Studia Europejskie, 1, 9–32. ; Gower, A.L., Cusin, M., & Borowsky, I.W. (2017). A Multilevel, Statewide Investigation of School District Anti-Bullying Policy Quality. Journal of Chool Health, 87 (3), 174–181. ; Greybush, N.J. (2011). Privatizing Iceland's Geothermal Energy Sector: A Critical Analysis. Retrieved from http://martindale.cc.lehigh.edu/sites/martindale.cc.lehigh.edu/files/Private-Geother.pdf ; Harris, I. (2004). Peace education theory. Journal of Peace Education, 1 (1), 5–20. ; Head, G. (2003). Effective collaboration: Deep collaboration as an essential element of the learning process. Journal of Educational Enquiry, 4 (2), 47–62. ; Ignatowicz, A. (2009). Tajna oświata i wychowanie w okupowanej Warszawie: Warszawskie Termopile 1939–1945. Warszawa: Fundacja "Warszawa Walczy 1939–1945". ; Jabłecka, J. (1993). Niezależność, autonomia i wolność akademicka a modele koordynacji szkolnictwa wyższego. Nauka i Szkolnictwo Wyższe, 1, 58–77. ; Janicka, I. (2016). Are These Bubbles Anarchist? Peter Sloterdisjk's Spherology and the Question of Anarchism. Anarchist Studies, 24 (1), 62–84. ; Kawula, S. (1980). Wychowanie dla pokoju i w warunkach pokoju.pdf. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Bydgoszczy, Studia Pedagogiczne, 6, 99–107. ; Kołodko, G. (2017). Jak zniszczyć kraj. Ekonomia i polityka greckiego kryzysu. Ekonomista, 2, 204–224. ; Kotarbiński, T. (1975). Traktat o dobrej robocie. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. ; Kowzan, P. (2012). Pierwszych pięć tysięcy lat długu Davida Graebera. Praktyka Teoretyczna, 5, 255–266. ; Kowzan, P. (2015). Kooperacja, koordynacja i kolaboracja. O trudnych relacjach międzyludzkich w ruchach społecznych wokół edukacji. W: Kooperatyzm jako czynnik formowania inteligencji w Polsce. Warszawa, Gdańsk. ; Kowzan, P. (2016). Światopogląd Grundtviga w świetle polskich tłumaczeń jego pism – implikacje dla ruchu uniwersytetów ludowych. W: T. Maliszewski (red.), Uniwersytety ludowe – pomiędzy starymi a nowymi wyzwaniami (s. 167–190). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek. ; Kowzan, P. (2017). Monografia długu jako urządzenia wychowawczego [The Monograph of Debt as an Educationl Dispositif]. University of Gdańsk. ; Kowzan, P., & Krzymiński, D. (2012). Pomiędzy alienacją a emancypacją: rola rad doktoranckich w ustalaniu pozycji doktorantów na przykładzie Uniwersytetu Gdańskiego. W: M. Trawińska, M. Maciejewska (red.), Uniwersytet i emancypacja: wiedza jako działanie polityczne – działanie polityczne jako wiedza (s. 57–73). Wrocław: Interdyscyplinarna Grupa Gender Studies. Retrieved from http://www.gender.uni.wroc.pl/download/ebook_uniwersytet_emancypacja/uniwersytet_i_emancypacja.pdf. ; Kowzan, P., Krzymiński, D., Hurko, K., Życzyńska, J., Koenig, M., Bloch, P., Rainka, D., Mojzykiewicz, M., Bigus, W. (2018). Protestujące dzieci. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja: Kwartalnik Myśli Społeczno-Pedagogicznej, 1, 45–62. ; Kowzan, P., & Prusinowska, M. (2009). Uczenie się (w) ruchu: Studenci przeciw komercjalizacji edukacji. Rocznik Andragogiczny, 208–234. ; Kucinskas, J. (2014). The unobtrusive tactics of religious movements. Sociology of Religion: A Quarterly Review, 75 (4), 537–550. ; Kwiek, M. (2015). The unfading power of collegiality? University governance in Poland in a European comparative and quantitative perspective. International Journal of Educational Development, 43, 77–89. ; Lenin, W.I. (1951). Co robić? Palące zagadnienia naszego ruchu. Warszawa: Książka i Wiedza. ; Leoni, J. (2006). 'Communicating Quietly: Supporting Personal Growth with Meditation and Listening in Schools'. Support for Learning, 21 (3), 121–128. ; MacFarquhar, N. (2015). Seizing Assets in Crimea, From Shipyard to Film Studio. The New York Times. Retrieved from http://www.nytimes.com/2015/01/11/world/seizing-assets-in-crimea-from-shipyard-to-film-studio.html?_r=0. ; Masschelein, J., & Simons, M. (2013a). In Defence of the School. A Public Issue. Leuven: Education, Culture & Society Publishers. ; Masschelein, J., & Simons, M. (2013b). The Politics of the University: Movements of (de-)Identification and the Invention of Public Pedagogic Forms. W: T. Szkudlarek (red.), Education and the Political: New Theoretical Articulations (s. 107–120). Rotterdam: Sense Publishers. ; Matuszewski, S., & Laskowski, P. (2018). "Rządzący używają pojęcia narodu, by oferować fałszywą dumę". List nauczycieli Liceum im. Jacka Kuronia do uczniów. Gazeta Wyborcza. Retrieved from http://wyborcza.pl/7,95891,22981443,rzadzacy-uzywaja-pojecia-narodu-by-oferowac-falszywa-dume.html?disableRedirects=true. ; Mendel, M. (2007). Ometkowane serce szkoły. O tym, jak widać w szkole ślady wielkich korporacji w przestrzeni uczniowskiej i co one znaczą. W: M. Dudzikowa & M. Czerepaniak-Walczak (red.), Wychowanie. Pojęcia, procesy, konteksty. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. ; Midthassel, U.V., Minton, S.J., & O'Moore, A.M. (2009). Conditions for the implementation of anti-bullying programmes in Norway and Ireland: A comparison of contexts and strategies. Compare, 39 (6), 737–750. ; Milerski, B., & Śliwerski, B. (2000). Pedagogika. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. ; Milton, S. (2018). Higher Education and Post-Conflict Recovery. Cham: Palgrave Macmillan. ; Naczyk, M. (2014). Budapest in Warsaw: Central European Business Elites and the Rise of Economic Patriotism Since the Crisis, 1–30. ; Nowak, J. (2016). The Good, the Bad, and the Commons: A Critical Review of Popular Discourse on Piracy and Power During Anti-ACTA Protests. Journal of Computer-Mediated Communication, 21 (2), 177–194. ; Oręziak, L. (2014). OFE. Katastrofa prywatyzacji emerytur w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Książka i Prasa. ; Page, J. (2008). The United Nations and peace education. W: Encyclopedia of peace education (s. 75–83). ; Perelman, A.M., Miller, S.L., Clements, C.B., Rodriguez, A., Allen, K., & Cavanaugh, R. (2012). Meditation in a Deep South Prison: A Longitudinal Study of the Effects of Vipassana. Journal of Offender Rehabilitation, 51 (3), 176–198. ; Polanska, D.V., Piotrowski, G., & Martinez, M.A. (eds.). (2018). Skłoting w Europie Środkowej i Rosji. Gdańsk: Europejskie Centrum Solidarności. ; Ponticelli, J. (2011). Austerity and Anarchy: Budget Cuts and Social Unrest in Europe, 1919–2008. ; Potulicka, E., & Rutkowiak, J. (2010). Neoliberalne uwikłania edukacji. Kraków: Impuls. ; Radil, S.M., Dezzani, R.J., & McAden, L.D. (2016). Geographies of U.S. Police Militarization and the Role of the 1033 Program. The Professional Geographer, 69 (2), 203–213, https://doi.org/10.1080/00330124.2016.1212666. ; Ratajczak, M. (2011). Poza paradygmat immunizacji: biopolityka w projekcie filozoficznym Roberta Esposita. Praktyka Teoretyczna, 2–3, 173–186. Retrieved from http://www.praktykateoretyczna.pl/PT_nr2-3_2011_Biopolityka/13.ratajczak.pdf. ; Roth, S. (2015). The Paradoxes of Aid Work: Passionate Professionals. London, New York: Routledge. ; Rutkowiak, J. (2010). Czy istnieje edukacyjny program ekonomii korporacyjnej? W: E. Potulicka & J. Rutkowiak (red.), Neoliberalne uwikłania edukacji (s. 13–37). Kraków: Impuls. ; Sayarı, S. (2014). Interdisciplinary Approaches to Political Clientelism and Patronage in Turkey. Turkish Studies, 15 (4), 655–670. ; Sekuła, Z. (2015). Partycypacja pracowników w zarządzaniu a dialog społeczny na poziomie zakładu pracy. Gospodarka Rynek Edukacja, 16 (3), 5–11. ; Sloterdijk, P. (2014). Musisz życie swe odmienić. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. ; Smith, H. (2014, marzec). Greece protests over government plans to sell off historic national buildings. Guardian. Retrieved from https://www.theguardian.com/world/2014/mar/16/greece-protests-sell-off-historic-buildings. ; Sowa, J. (2015). Inna Rzeczpospolita jest możliwa! Widma przeszłości, wizje przyszłości. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B. ; Stahler-Sholk, R. (2007). Resisting neoliberal homogenization: The Zapatista autonomy movement. Latin American Perspectives, 34 (2), 48–63. ; Starego, K. (2012). Sensus communis jako wspólnota równych. Teoretyczne podstawy animacji jako procesu demokratyzacji. Zoon Politikon, 3, 163–188. ; Straubhaar, R. (2012). A Broader Definition of Fragile States: The Communities and Schools of Brazil's Favelas. Current Issues in Comparative Education, 15 (1), 41–51. ; Suchodolski, B. (1983). Wychowanie dla pokoju. W: Wychowanie dla pokoju (s. 11–40). Wrocław: Wszechnica Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Polska Akademia Nauk. ; Sun, K. (2013). China and the Arctic: China's Interests and Participation in the Region. East-Asia Arctic Relations: Boundry, Security and International Politics. Waterloo: The Centre for International Governance Innovation. ; Szadkowski, K. (2017). The University of the Common: Beyond the Contradictions of Higher Education Subsumed under Capital. W: M. Izak, M. Zawadzki, & M. Kostera (red.), The Future of University Education (s. 39–62). London: Palgrave Macmillan. ; Szkudlarek, T. (2005). "Koniec pracy" czy koniec zatrudnienia? Edukacja wobec presji światowego rynku. W: T. Szkudlarek, A. Kargulowa, & S.M. Kwiatkowski (red.), Rynek i kultura neoliberalna a edukacja (s. 13–32). Kraków: Oficyna Wydawnicza "Impuls." ; Szkudlarek, T. (2013). Introduction: Education and the Political. W: T. Szkudlarek (red.), Education and the Political: New Theoretical Articulations (s. 1–13). Rotterdam: Sense Publishers. ; Szwabowski, O. (2014a). Paradygmat i pedagogika. Hybris, 25, 110–138. ; Szwabowski, O. (2014b). Uniwersytet metropolitalny, korupcja i wychowanie przez dług. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja: Kwartalnik Myśli Społeczno-Pedagogicznej, 68 (4), 173–184. ; Szyling, G. (2015). Pytania o ocenianie w szkole wyższej. Zarys zagadnienia. Dyskursy Młodych Andragogów, 16, 9–22. ; Varoufakis, Y. (2017). Adults in the Room: My Battle with Europe's Deep Establishment. London: The Bodley Head. ; Virilio, P. (2006). Speed and Politics. Los Angeles: Semiotext(e). ; Walters, R. (2014). Air Pollution and Invisible Violence. W: P. Davies, P. Francis, & T. Waytt (red.), Invisible Crimes and Social Harms. Critical Criminological Perspectives (s. 142–160). London: Palgrave Macmillan. ; Williams, J. (2011). Pedagogika długu. W: J. Sowa & K. Szadkowski (red.), EduFactory: Samoorganizacja i opór w fabrykach wiedzy (s. 95–110). Kraków: korporacja ha!art. ; Włodarczyk, C., & Badora-Musiał, K. (2017). Trwałość niektórych wyobrażeń: niespełnione obietnice profesjonalizmu. Problemy Polityki Społecznej. Studia i Dyskusje, 36 (1), 43–62. ; Zalewska, E. (2000). Ideologiczne konteksty działalności zawodowej nauczycieli w okresie transformacji ustrojowej w Polsce. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego. ; Zbróg, Z. (2010). Dynamika rozwoju niepublicznych szkół podstawowych. Forum Oświatowe, 43 (2), 143–159. ; Zielińska, M. (2016). Polacy w Reykjaviku: Miejsce, mobilność i edukacja. Gdańsk: Stowarzyszenie Na Styku. ; Zielinska, M., Kowzan, P., & Prusinowska, M. (2011). Social Movement Learning: From Radical Imagination to Disempowerment? Studies in the Education of Adults, 43 (2), 251–267. ; Ziółkowski, P. (2014). Samorząd uczniowski – idee, uwarunkowania i doświadczenia. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Gospodarki. ; Zomorrodian, A. (2011). New approach to strategic planning: The impact of leadership and culture on plan implantation via the three Cs: Cooperation, collaboration and coordination. ASBBS Annual Conference, 18 (1), 1121–1132. ; 1(9) ; 24 ; 42
Poland towards Russia between 1992 and 2015 and outline their specifics. The author attempted at a synthesis of major manifestations of Polish-Russian cooperation and most sticking points in the intergovernmental (international) relations during that period. An important objective was to show the sources and examples of a divergence of interests, and point to the goals, which were based on these premises, established by the foreign policy-makers in Poland and Russia and pursued in mutual relations and international affairs. Between 1992 and 2015, in Poland's foreign policy towards the East and national security policy, the relations with Russia and the Ukraine were of utmost importance. On the economic level, considering the volume of mutual trade turnover, Poland's main partner in the East was the Russian Federation, whereas on the political level, the Ukraine was seen as a strategic partner. Along with the Ukraine, Russia played a key role in Poland's security policy in the discussed period. It should be emphasized that Polish-Russian and Polish-Ukrainian relations were very closely linked, and so was Poland's policy towards Russia and the Ukraine. In Poland's foreign policy towards Russia, or in broader terms, in Polish-Russian relations between 1992 and 2015, seven stages can be distinguished; each having their own characteristic. Despite some new specifics in each particular stage, they all shared an element of continuity. The constant theme was a great divergence of interests between Poland and Russia, particularly with regard to the European security system, and the role of NATO in shaping this security, as well as further stages of the alliance's enlargement, especially by countries of the post-Soviet area; energy security and Poland's strive for diversification of fuels supplies faced with Russia's actions aimed at the diversification of routes of sending its gas and crude oil to Western Europe bypassing the Ukraine and Poland; a historic dispute, in which a thorough, satisfying for the Poles, explanation of the Katyn Forest massacre was particularly high on the agenda among other issues; opposing visions of building an order in Eastern Europe, and first and foremost, in the Ukraine. With the passing of time, especially after Poland's NATO and the EU accession, the future of Eastern European countries, particularly the Ukraine and Belarus, has become a fundamental issue in Polish-Russian relations. Both Russia and Poland treated Eastern European countries as a sort of a safety buffer. However, the two countries had entirely different visions of how this buffer ought to be shaped. The political leadership in Poland saw the strenghtening of national security in the strenghtening of the Ukrainian buffer through the Ukraine's membership in NATO and the EU, whereas for the political leadership in Russia, the strenghtening of national security through Ukrainian buffer meant preserving its outside NATO status, or incorporating it in the the security system built under the aegis of Russia on the area of CIS. A characteristic of the Polish-Russian relations in that period was a great imbalance to Poland's disadvantage, resulting from the differences in broadly understood physical potential of the two countries and, consequently, their international roles (Poland being a medium-size country situated in Central Europe and Russia being a superpower in Central Eurasia). The capacities of Poland to shape the situation in Eastern Europe on its own were incomparably lower than Russia's. Therefore, Poland was trying to make use of European and Euro-Atlantic multirateral structures, mainly through the Eastern Dimension realized by the EU and NATO, to have as much influence as possible, on the desired developments in Eastern Europe. The eastern policy under successive RP governments was characterized by their overrating, frequently, of their own capacities, lack of objectivity in assessment of the situation across our eastern border, and application of double standards, particularly in the policy towards Russia. Polish-Russian political relations throughout the post-Cold War period were critical, and improvements were relatively short-lasting. Not only Russia, but also Poland is to blame for such a state of events. The Polish side, due to historical reasons and imbalance of potential, expected Russia to take more initiative in coming to an agreement with Poland. However, it has to be admitted that in many activities undertaken by Poland with regard to European security, in particular Eastern European subregion, the interests of Russia were completly disregarded, although they did not have to be accepted fully. An example of this was Polish diplomacy in the second half of 2013 intended not to allow Russia to be included in the negotiations on the EU association agreement with the Ukraine about issues that had economic implications for Russia's interests. In their policy towards Russia, foreign policy-makers in Poland, forgot, all too often, or, were unwilling to remember, about the principle that in order to meet the security needs of one's own country, one should also consider the security needs of other countries, the neighbouring ones in the first place. Analyzing the policies under succesive III RP governments on European security and relations with the post-Soviet countries, it is hard to share the view prevailing in our country that Poland did its best to develop partnership and good neighbourly relations with Russia. Among politicians, publicists and the Polish society, there was a large group of people who took a stance, though it was not always formally articulated, that Poland has a right, or even a duty to remain hostile towards Russia. On the other hand, Russia should not act unfavourably towards Poland, regardless of Poland's anti-Russian policy, although, obviously, it was declared otherwise. One of the few stages showing a distinct improvement in Poland's policy towards Russia and a mutual willingness to normalize our political relations, was the one between 2008 and 2010, when an unsuccesful attempt was made at pragmatizing foreign policy towards Russia. Since the end of 2007, this new foreign policy, gradually encompassing other areas, led to a greater or lesser modification of the policy to date towards Russia, the Ukraine, Belarus and Georgia by basing it on the so-called positive realism. These new trends increased cooperation between Poland and Russia and, eventually, a considerable progress was achieved in normalizing our relations. Between 2008 and 2010, Polish policy towards the East not only changed in practice, it was also a conceptual change. The crash of the presidential plane at Smoleńsk (April 10th, 2010), in which 96 peple were killed, including President of RP Lech Kaczyński and His Spouse, was a major, if not primary reason why the normalization process (2008–2010) was seriously hampered to the point of a standstill between 2011 and 2013. The Smoleńsk air disaster, and conflicting stands over its causes in particular, exacerbated divisions in the Polish society and strenghtened reluctance, if not hostility, towards Russia. A large part of the Polish political class and society did not accept a version of an inadvertent air disaster (plane crash), whose causes, like not following correct procedures, lay on both Poles and Russians. The surveys conducted during the years following the Smoleńsk air disaster showed that over 30% of the Polish society were convinced that it had been an attempt on the life of the Polish delegation en route to a commemoration of the 70th anniversary of the Katyn Forrest massacre, and that the Russian government and secret services had been involved. After the Smoleńsk air disaster, foreign policy towards Russia and Polish-Russian relations became a ground for political struggle in our country. For many politicians and conservatist right-wing journalists, a demonstrated degree of anti-Russian sentiment became the main criterion of patriotism. In a large part of the Polish society, a belief was strenghtened that actions should be taken to weaken and isolate Russia, and to minimize, rather than increase cooperation between the two countries. This meant that internal conditions within our country, which could possibly motivate the foreign policy-makers to stop viewing Russia as the main threat and encourage a breakthrough in thinking about that issue, deteriorated markedly. Consequently, Polish-Russian relations between 2011 and 2013 remained in a state of deadlock. In the foreign policy of Poland between 1992 and 2015, Russia played the leading role. This, however, stemmed from Russia being perceived by the policy-makers as the main threat to our national security, not a recognized partner in pursuing this security. Throughout that period, in all successive stages of Polish security policy, Russia was regarded as the main threat. Each political leadership in Poland, especially since the mid 1990s, treated Russia in this way, and these were not merely anti-Russian declarations, but a guiding principle of the foreign policy. Behind it, was a conviction that Russian imperialism was timeless and Russia would never accept the sovereignty of Poland. It was an obvious reference to the classical Polish geopolitical thought about Russia posing main threats to our national security. During the crisis and conflict in eastern Ukraine, between 2014 and 2015, the foreign policymakers in Poland revived the stance of a military threat on the part of Russia. For the first time since the end of the Cold War, such loud voices were heard about a possible military attack on Poland. Unlike the earlier periods, when there was an informal presumption that Russia was a threat to the security of Poland, in 2014, for the first time, in III RP's security policy, Russia was formally pointed to as a direct military threat. It was articulated in official state documents, including Strategia Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej from November, 2014, and in addresses delivered by the Polish government officials (for instance in exposé of Foreign Minister R. Sikorski and his follower G. Schetyna). The crisis and conflict in south-eastern Ukraine did not substantially change Poland's policy towards Russia. What did change between 2014 and 2015, however, was that much more emphasis than ever was placed on Russia being a threat to our national security, and there being a serious risk of a Russian direct invasion of Poland. During 2014 and 2015, the process of politicizing fear (policy of fear) of Russia was at its height. For Poland, a major outcome of the Ukrainian conflict and crisis was decreased national security and growing fears, among them the fear of Russian invasion, which does not mean that such a threat was real. During the years 2014 and 2015, Polish-Russian political relations at the highest level came almost to the point of being frozen. Important direct implications of the Ukrainian conflict for Poland's security were, apart from a growing fear of Russia, increased desires towards strenghtening its own defense capability, strenghtening NATO cohesion, increased involvement of NATO in our sub-region's security and closer bilateral Polish-American cooperation regarding military security. Resolving the conflict in eastern Ukraine as quickly as possible was in the interests of Poland. However, Polish diplomacy did not engage much in the conflict deescalation. They were very sceptical about the successive agreements aimed at ending the military operations negotiated within the frames of the so-called Normandy format (Mińsk I and Mińsk II). It seems that, considering the geopolitical situation in the Ukraine and divisions of the Ukrainian society, this country should remain a buffer state. Alternatively, coming out of this role should occur gradually, through a simultaneous Europeization of the Ukraine and Russia. Poland should not be interested in the "revolutionary" speeding up of the processes occuring in the Ukrainian society. Responsible politicians willing to serve the best interests of their nation should be aware of the limitations in pursuing even the most support worthy goals. The policy of every country, the foreign policy of Poland and the Ukraine included, should be founded on a realistic assessment of one's own capabilities so that aspirations would not outgrow the real possibilities of their attainment. Poland, aspiring to the role of the EU main expert in Russian and the post-Soviet area affairs, through insisting in the EU on the earliest possible Ukraine association with the EU, contributed in a way to the situation when the Ukraine had to choose between the EU and Russia. Polish politicians did not anticpate the negative outcomes of such acceleration for the Ukraine itself (including the loss of Crimea and strong separatist tendencies in the East of the Ukraine), as well as for Russian- Ukrainian relations and the security of Poland. Therefore, the firm support and involvement of the Polish political class in the so-called democratic revolution in the Ukraine during 2013 and 2014, can hardly be regarded as a succcess. Polish policy towards the East ended in yet another failure, which was shown as confirmation when Poland was not included in the talks aimed at resolving the Ukrainian crisis, which were held by officials from the Ukraine, Russia, Germany and France since the middle of 2014. The Ukrainian crisis and conflict was a turning point in Polish security policy and Polish-Russian relations. The Polish government officially began to treat Russia as the largest threat to the national and international security. A considerable part of the political elites in Poland did not see the threat in excessive dependence of Polish economy on Russian energy resources or other economic threats, but in a direct military attack. Generally speaking, it is unknown to what extent the Ukrainian crisis and conflict will, in the long run, have an impact on changes in Polish policy towards the East, particularly towards Russia and the Ukraine. It exposed the ineffectiveness of our foreign policy to date towards the East. In this context, a question arises: What will be mid- and long-term implications of the Ukrainian conflict for the modification or a radical alteration to Polish foreign policy towards the East? Another fundamental question pertains to Polish-Russian relations: What policy should Poland pursue towards Russia now and in the future? Will the foreign policy and security policy be directed, like in 2014 and 2015, at instransigence and confrontation, or will the normalization tendency prevail as regards Russia, and will the relations with the Ukraine be redefined? However, at the end of 2015, nothing implied that the foreign and security policy-makers intended to transform in any way the policy towards Russia and the Ukraine to date. It does not mean that changes will not be implemented in the years to come. It will be closely connected with the impact of the Ukrainian conflict on the modification of the policy of Germany and the entire European Union as well as the policy of the United States on the post-Soviet area. The crisis and conflict in eastern Ukraine strenghtened the legitimacy of argumentation that the main player in the post-Soviet area is Russia. None of the serious problems in this area can be resolved without the participation of Russia, and all the more, against Russia, which obviously, does not mean that the proponents of this stance overrate the capabilities of Russia in terms of shaping the closer and farther international environment. On this account, Polish policy will be hardly effective if at least some of Russia's interests in the post-Soviet area, especially in Eastern Europe, are taken into consideration, as was proven to date. Bearing in mind long-term consquences, the strategic conceptions of the Polish policy towards the East, should opt for the closest possible ties of Russia with political and economic structures of the EU and Euro-Atlantic structures (Europeization of Russia). This, in turn, should result in the evolution of the economic-political system of Russia into liberal democracy. The Ukrainian crisis and conflict classified the effectiveness of the Polish conception aimed at occidentalizing the Ukraine, Belarus and Moldova without simultaneously occidentalizing Russia. As was indicated by the proponents of this conception, its implementation assumed an inevitable cost such as a political conflict with Russia. The crisis and conflict in the Ukraine between 2014 and 2015 should be a good reason to change this stance. The biggest price for its implementation was paid by the Ukraininas themselves. Therefore, in the context of these experiences, Poland should suport not in opposition to Russia, but together with Russia, which does not imply that this process has to be fully synchronized. The direction of actions in this matter is of key importance. Despite the many contentious issues in Polish-Russian relations and different historical memory of Poles and Russians, in the long-term interests of Poland's security, lies implementing a cooperative and integrating, not a confrontational conception. For the normalization of Polish-Russian relations, it is essential that the successive governemnets of Poland and Russia should have a political will to a less confrontational approach towards disputable issues and resolve emerging problems in a compromising way, which is one of the "scarcest commodities" in the Polish-Russian relations. A compromise should not be treated as a failure, as is often believed, also by the Poles. It also requires changes in mutual perception. A true normalization of mutual relations between Poland and Russia will not be possible if the majority of political elites, media and society in both countries will see the other not even as a difficult partner of rival, but an enemy. The divergence of interests does not have to lead to hostility. The governing groups in Poland and Russia face a challenge in improving Polish-Russian relations. They can either attempt to broaden the area of common interests or to highlight the discrepancies and divergence of interests, and thus strenghten social attitudes prone to either cooperation or confrontation.
