Search results

This article presents a typology of the transformation of ideas about nations and national identity in East Central Europe, with particular consideration of Poland. The author claims that in consequence of accelerating processes affecting the choice of national identity the structure of ethnic peoples is undergoing qualitative changes. Ethnicity is increasingly less likely to determine national identity. However, in spite of manifestations of supranational integration and globalization, individual nations are not declining; on the contrary, national ties primarily turn out to be more important than supra-national interests, which are diluted and not based on strong community ties. At the same time, nations are acquiring pluralist traits.

The paper presents the scope and scale of transformation of the defense industries of Central Eastern Europe (CEE) countries after the end of the Cold War and the collapse of the USSR. The starting point is the role and position of the armaments economy sector (armaments economy environment), embedded in the realities of the centrally planned economy, and its submission to the politics of the USSR. The turn of the centuries was a period of political and economic transformation conducted during the conditions of a deep economic recession. The defense industry was one of the economic sectors most affected by the crisis. The economic and defense policy of CEE countries was aimed at preserving the capabilities of the armaments sector. Restructuring activities initiated and forced by the change of the political and economic environment have already brought noticeable effects, even though the process has not yet been completed. Defense industry enterprises have become entities operating on the same terms and conditions as other companies on the competitive market. The method of comparative analysis and a case study supplemented with elements of descriptive statistics were used to evaluate the course of the processes. The study has been focused on the analysis of the course of the changes and examination of effects of the analyzed phenomena for the economy and defense of the CEE countries, taking into account primarily their scale and scope.

Współpraca transgraniczna polskich regionów z sąsiadującymi regionami w Czechach, Słowacji i Ukrainie wspierana była za pośrednictwem programów wspólnotowych już w latach 90. XX wieku. Na zdecydowanie większą skalę rozwinęła się jednak za pośrednictwem programów transgranicznych wdrażanych po akcesji Polski, Słowacji i Czech do Unii Europejskiej. Celem artykułu jest przedstawienie zmian celów i tematycznych obszarów wsparcia podejmowanych w programach współpracy transgranicznej: Republika Czeska-Polska, Republika Słowacka-Polska oraz Polska-Białoruś-Ukraina w dwóch unijnych perspektywach finansowych: 2004-2006 oraz 2014-2020. Artykuł jest próbą odpowiedzi na następujące pytania badawcze: Czy, a jeśli tak, to w jaki sposób zmieniły się cele współpracy transgranicznej? Czy istnieją różnice w zakresie tematycznych obszarów współpracy transgranicznej? Czy pomiędzy tematycznymi obszarami współpracy transgranicznej na pograniczu czesko-polskim i słowacko-polskim oraz polsko-białorusko-ukraińskim istnieją różnice? Analizie poddano dane zastane wykorzystując przede wszystkim metodę badania dokumentów programowych trzech programów współpracy transgranicznej realizowanych w dwóch okresach unijnego programowania. Badanie wykazało, iż cele współpracy transgranicznej w pierwszej perspektywie finansowej we wszystkich programach przedstawiały się w bardzo podobny sposób i generalnie dotyczyły poprawy standardu życia oraz integracji społeczno-gospodarczej sąsiadujących regionów. W ostatniej perspektywie cele te były zdecydowanie bardziej zróżnicowane i korespondowały z ówczesnymi potrzebami regionów objętych wsparciem. W przypadku pogranicza polsko-czeskiego i polsko-słowackiego wspólnym celem było inwestowanie w kształcenie, szkolenie oraz szkolenie zawodowe na rzecz zdobywania umiejętności i uczenia się przez całe życie. Natomiast w przypadku pogranicza polsko-słowackiego i polsko-białorusko-ukraińskiego wspólne okazały się następujące cele: zachowanie i ochrona środowiska naturalnego (w tym kulturowego) oraz poprawa dostępności regionów i rozwój transportu oraz sieci i systemów komunikacyjnych. Tematyczne obszary współpracy odpowiadały zdefiniowanym celom w ramach poszczególnych programów. W perspektywie 2004-2006 współpraca transgraniczna dotyczyła przede wszystkim rozwoju i modernizacji infrastruktury oraz szeroko rozumianego rozwoju społeczno-gospodarczego. W ostatniej perspektywie finansowej widoczna była konkretyzacja i specjalizacja obszarów wsparcia. W przypadku pogranicza polsko-białorusko-ukraińskiego szczególną uwagę zwrócono na zarzadzanie granicami, mobilnością i migracjami oraz bezpieczeństwem na granicach.

At the turn of the 19th and 20th centuries, Swiss political parties were formed. Basic press organs also crystallized, which became the official nationwide titles of particular trends. Regardless of internal discrepancies, most of these bodies pursued a fairly consistent propaganda policy regarding the future of multicultural lands after the end of the First World War. One of the issues that fit into this theme was the issue of the Polish-Ruthenian-Lithuanian borderland. The entire Helvetic public opinion was of the opinion that it was necessary to create a federal state in Central Europe, which was to be an antidote to emerging nationalist movements. The promotion of such a solution was related to the desire to disseminate in Europe its own, Swiss constitutional solutions, which had proven to function efficiently for half a century. In the conditions of the borderland of Central Europe, such a vision turned out to be unrealistic. Revealing nationalist tendencies and ineffective attempts to find a compromise solution between the representatives of the emigration of nations in question present in Switzerland led to the collapse of the idea of promoting the Slavic federation in the Helvetic press in autun 1918.

Państwa zachodnie i ich instytucje międzynarodowe (Unia Europejska i NATO), kierując się liberalną ideologią kontynuowały w XXI wieku politykę promowania demokracji, rządów prawa, praw człowieka i gospodarki rynkowej wobec byłych państw socjalistycznych na terenie Bałkanów Zachodnich oraz byłego ZSRR. Największe przeszkody stawia ich polityce Rosja, która uważa, że państwa zachodnie w rzeczywistości realizują cele poszerzania strefy swoich wpływów i narażają na uszczerbek jej interesy bezpieczeństwa. Do największej konfrontacji między Zachodem a Rosją doszło w 2014 roku na Ukrainie, kiedy UE i USA wsparły prozachodnie aspiracje nowych władz tego państwa, wyłonione w wyniku kilkumiesięcznych demonstracji ulicznych w Kijowie. Kryzys ukraiński spowodował trudności we współpracy międzynarodowej i pogarszanie się stanu bezpieczeństwa międzynarodowego w strefie euroatlantyckiej.

-

This article offers a presentation of the Polish-Russian cross-border and interregional cooperation at the intergovernmental level. To this end, it refers to specific international documents on the basis of which three Polish- Russian institutions have been established to coordinate this area of cooperation. In addition to a conceptual framework outlined, the text includes a short historical outline to help the reader trace the beginnings and development of the Polish-Russian cross-border and interregional cooperation in the adopted approach. When describing the activities of intergovernmental councils and commissions, the author draws attention to their positions in the central administration and their structures, listing specific areas of mutual cooperation. The presentation ends with an attempt to evaluate the activities of the said bodies and the search for new perspectives in the context of the upcoming thirtieth anniversary of the agreement on cross-border cooperation with Russia.

Ukraina jest bardzo ważnym politycznym i gospodarczym partnerem Polski. Ze względu na położenie na zewnętrznej wschodniej granicy Unii Europejskiej, sąsiedztwo to ma strategiczne znaczenie także dla całej Unii. Szczelna granica UE oraz asymetria systemów gospodarczych i politycznych, tworzy szereg barier rozwojowych nie tylko dla regionów przygranicznych, ale także dla ich mieszkańców oraz podmiotów gospodarczych. W szczególnej roli w tym kontekście, znajdują się regiony przygraniczne, zarówno po stronie polskiej jak i ukraińskiej. Rozwój regionów transgranicznych we wszystkich krajach Europy stanowi ważny element zarówno narodowych polityk jak i europejskiej polityki rozwoju. W artykule podjęto próbę analizy problemów i uwarunkowań współpracy dwóch regionów polskich i trzech ukraińskich bezpośrednio ze sobą sąsiadujących i położonych wzdłuż wschodniej granicy "schengeńskiej". Na tle podstaw prawnych oraz uwarunkowań geopolitycznych, dokonano delimitacji oraz zdefiniowano Polsko-Ukraiński Region Transgraniczny (PURT), określono jego pozycję gospodarczą, zidentyfikowano formy, zakres oraz problematykę współpracy, ze szczególnym uwzględnieniem problemów tzw. "stykowych" w tym, infrastruktury granicznej i transportowej. W oparciu o zidentyfikowane problemy, a także szanse i zagrożenia, w artykule sformułowano główne kierunki działań wyzwania i rekomendacje związane wykorzystaniem transgranicznych potencjałów rozwojowych w perspektywie 2025-2030 roku. Określone wnioski i rekomendacje mają także swoje odniesienie do Partnerstwa Wschodniego, które jest jednym z priorytetów Polskiej Prezydencji w Radzie UE w 2011 roku.