OBOWIĄZEK SŁUŻBY WOJSKOWEJ JAKO SPOSÓB UKARANIA POLAKÓW UKRAINY PRAWOPRZEŻNEJ PRZEZ SAMODZIERŻAWIE ROSYJSKIE ZA UDZIAŁ W POWSTANIACH W LATACH 1830–1831 ORAZ 1863 ; THE RECRUITING DUTY AS A MEANS OF PUNISHMENT OF THE POLES IN THE RIGHT-BANK-UKRAINE BY THE RUSSIAN AUTOCRACY FOR PARTICIPATION IN THE RE...
W artykule uwaga skupia się na okresie po aneksji Ukrainy Prawobrzeżnej w latach 1792–1795 do składu Imperium Rosyjskiego, kiedy Polacy oraz mieszkańcy rdzenni trafili do obszaru ciężkiego życia społecznego. Większość szlachty, przede wszystkim niemającej ziemi, która nie była w stanie udzielić dokumentu w odpowiednim terminie, straciła dostęp do stanu arystokratycznego i dołączyła się do rzędów jednodworców. Inna część przez biedę i brak wykształcenia przeszła do stanu chłopskiego, nie udowadniając swego pochodzenia szlacheckiego. Między innymi, stali się oni podłożem społecznym dla powstania ludowego w 1806 r. I 1812 r. oraz podczas Wojny krymskiej w latach 1853–1856. Znacząca liczba szlachty polskiej została ukarana poprzez powołanie do służby wojskowej za udział w powstaniach lat 1830–1831 oraz lat 1863–1864. Tych żołnierzy najczęściej wysyłano poza granicy Prawobrzeża oraz Ukrainy, na przykład do Oddzielnych Korpusów Sybirskiego oraz Kaukaskiego. Wśród ukaranych służbą wojskową byli również przedstawiciele duchowieństwa rzymokatolickiego. Jednocześnie w celu zwiększenia ilości żołnierzy, urząd carski pozwolił mieszczanom oraz chłopom państwowym powoływać do służby wojskowej jednodworców zamiast własnego udziału w przyszłych poborach wojskowych Wśród ukaranych służbą wojskową byli również przedstawiciele duchowieństwa rzymokatolickiego. ; The article focuses on the fact that after the annexation of the Right Bank Ukraine in 1792–1795 by the Russian Empire, the Poles, as its native inhabitants, fell into a lane of complicated social life. This was due to the ambiguous attitude of the Russian autocracy to the Polish minority, and the lack of strategic approaches to resolving the nobility issue. To be legitimized in the Russian aristocratic state the Polish nobility had to submit to the authorities the documents confirming their privileged position. Most of the nobility, primarily landless, was unable to provide necessary documents on time and lost their aristocratic status, thus joining the ranks of the odnodvorsty. Another part of it, due to poverty and ignorance, moved into the peasantry, unable to prove aristocratic origin. All declassed gentry, together with the peasantry and the burghers, were classified as taxpayers and were forced to perform a recruiting service. In particular, they became the social base for filling the national militia in 1806 and 1812 and during the Crimean War of 1853–1856. From the beginning of the XIXth century the punitive function of recruiting became more and more clear. A large number of Polish nobility was punished by a soldier service for participating in the rebellions of 1830–1831 and 1863–1864. Those recruits were usually sent outside the Right Bank and Ukraine, for example, to the Separate Siberian and Separate Caucasian Corps. Among the punished by recruiting were representatives of the Roman Catholic clergy. At the same time, in order to increase the number of recruits, the tsarist government allowed burghers and state peasants to hire soldiers from the odnodvorsty in the future recruitment kits. ; У статті зосереджена увага на тому, що після анексії Правобережної України в 1793–1795 рр. до складу Російської імперії поляки, як і її корінні мешканці, попали в смугу складного суспільного життя. Більшість шляхти, передусім безземельної, яка не змогла своєчасно їх надати і втратила доступ у дворянський стан, поповнила ряди однодворців або через бідність і неосвіченість перейшла в селянський стан, відтак поповнила податний стан й змушена була виконувати рекрутську повинність. Вона стала соціальною базою для наповнення народного ополчення в 1806 і 1812 рр. та під час Кримської війни 1853–1856 рр. Значна кількість польської шляхти була покарана солдатською службою за участь у повстаннях 1830–1831 та 1863–1864 рр. Таких рекрутів, як правило, відправляли за межі Правобережжя і України, наприклад, в Окремий Сибірський та Окремий Кавказький корпуси.