Azgelişmişlik ve kalkınma sorunsalı kıskacında : Sermayenin mekânsal örgütlenişi ve Batman örneği
ÖZETSermayenin mekânsal örgütlenişinin, sermayenin birikim dinamikleri çerçevesinde açıklanmaya çalışıldığı bu çalışmada "küreselleşme" ve "yerelleşme" tartışmaları eleştirel bir perspektiften değerlendirilmeye çalışılmıştır. Yerelliğin ve küreselliğin mekân ve zaman bağlamında farklılaştığı tespit edilmiş ve bu bağlamda Türkiye'nin sermaye birikim sürecinde küresellik ve yerellik koşulları değerlendirilmiştir. Yerellik tartışmalarının Türkiye'de tekabül ettiği alan olarak bölgesel planlama olgusu ele alınmış ve bölgesel planlamanın geçirdiği dönüşüm tarihsel olarak analiz edilmiştir. Bu anlamda yeni dönem bölge yaklaşımında öne çıkan Kalkınma Ajansları organizasyon yapısı ve işlevleri bakımından incelenmiş ve Türkiye'de sermayedarların üretim mekânı tercihi kendi tarihselliğinde tespit edilmeye çalışılmıştır. Türkiye'de son yıllarda tekstil sektöründe öne çıkan Batman ilinin örneklem olarak kullanıldığı çalışmada Kürt Coğrafyası'nın müdahaleler ile birikim mantığı içerisine çekilişine ayna tutulmuştur. Coğrafyaya birikim mantığı çerçevesinde emek-yoğun sektörler bağlamında ucuz işçilik öngören politikaların ne düzeyde bölgesel refah, demokrasi ve barış getireceği tartışılmıştır. Anahtar Kelimeler: Mekân, Bölgesel Kalkınma, Kalkınma Ajansları, Kürt Coğrafyası, Batman, Tekstil Sektörü. ABSTRACTIn this study, it has been attempted to explain that the spatial organization of capital's according to the capital accumulation within the framework of 'globalization' and 'decentralization' discussions have been evaluated in accordance to the critical theory. It has been also indicated that decentralization and globalization have been divided from time and space, therefore, Turkey's capital accumulation process has been analyzed in terms of globalization and decentralization. Decentralization debates in Turkey as a term of regional planning which is corresponded to the transformation of regional planning has been discussed and analyzed chronologically. Development Agencies, which's theoretical background has been tried to explain above summarily, have been analyzed according to its organization's structure and functions. Moreover, it has been tried to find that the production space of Turkish capitalist's choices in accordance to their own accumulation processes. Batman, where is used as an example of Kurdish area according to its recent importance of textile sector in Turkey, has been pointed out within the contradiction of accumulation approach and the area's intervention. It has also been argued that the notion of cheap labor according to labor-intensive policies whether and which degree will be guaranteed regional welfare, democracy and peace by the approach of geography accumulation.Key Words: Space, Regional Development, Development Agencies, Kurdish Area, Batman, Textile Sector.
