Search results

Tematem tekstu jest wizja społeczeństwa postkapitalistycznego brytyjskiego ekonomisty i badacza zrównoważonego rozwoju, Tima Jacksona. Jest to utopia unikatowa, możliwa do zrealizowania, budowana w oparciu o najnowsze ekonomiczne ustalenia empiryczne i raporty przyrodoznawców dotyczące powagi współczesnych zagrożeń środowiskowych. Artykuł systematycznie rekonstruuje jej najważniejsze założenia. Argumentacje Jacksona wymierzone są przeciwko "wzrościzmowi" (ang. growthism), to znaczy bezrefleksyjnej akceptacji samej logiki nie kończącego się wzrostu gospodarczego za wszelką cenę. Utopia budowana przez tego ekonomistę opiera się na filarach równowagi, dobrobytu (prosperity), psychologicznego przepływu (flow) i wytwarzania (work). Artykuł wykorzystuje idee zawarte w pracach Jacksona (Dobrobyt bez wzrostu. Ekonomia dla planety o ograniczonych zasobach z 2009 roku oraz Post Growth. Life after Capitalism z roku 2021), a także wybrane tezy i ustalenia nurtu ekonomii ekologicznej dewzrostu.

Jak twierdzi Martín Caparrós, "ekologia urasta do rangi znaku naszych czasów, czasów bez pomysłu na przyszłość". Świetną ilustrację tej tezy stanowi interdyscyplinarna debata na temat propozycji E.F. Stoermera i P.J. Crutzena, którzy z uwagi na skalę i zakres ludzkich ingerencji w systemy planetarne zasugerowali, by współczesną epokę geologiczną nazwać antropocenem – epoką człowieka. Naukowcy zatroskani skalą obecnego kryzysu planetarnego formułują kolejne już ostrzeżenia dla ludzkości. Czy rzeczywiście antropocen to epoka bez pomysłu na przyszłość? Utraciliśmy rafy koralowe, stabilność klimatu, pory roku, poszczególne gatunki, a nawet naturę. Jak rozumieć tezę o utracie przyszłości w epoce człowieka? Jak się wydaje, nieprzekraczalną blokadą dla myślenia o przyszłości w XXI wieku jest dominacja myślenia rynkowego. W jego ramach horyzont inwestycyjny to najwyżej 20–30 lat. Czy ignorowanie kosztów klimatycznych i środowiskowych rozwoju współczesnych gospodarek nie świadczy o braku wyobraźni i zbiorowym wyparciu samej idei przyszłości? Czy ryzyko nagłej zmiany klimatycznej nie kwestionuje myślenia linearnego i dotychczasowego, zachodniego pojmowania czasu? W artykule szukam odpowiedzi na powyższe pytania, opierając się na wcześniejszej analizie wybranych narracji w debacie na temat antropocenu. Należą do nich: 1) naturalistyczna narracja przyrodoznawców (E. Stoermer, P. Crutzen, W. Steffen, J. Zalasiewicz, J. Rockström), 2) narracja humanistów w nurcie postnaturalizmu: D. Haraway, B. Latour, I. Stengers, D. Chakrabarty, 3) dyskurs eko-marksistowski, operujący etykietką kapitalocenu i krytyczny wobec etykietki antropocenu: J. Moore, I. Angus, A. Hornborg, A. Malm, C. Bonneuil, J.-B. Fressoz, S. Lewis, M. Maslin, 4) dyskurs eko-katastroficzny (C. Hamilton, E. Crist, J. McBrien, E. Swyngedouw, N. Oreskes i E. Conway), a także 5) narracja ekomodernistów mówiąca o dobrym, a nawet wspaniałym antropocenie (T. Nordhaus, M. Schellenberger, D. W. Keith).

Artykuł prezentuje ekoteologiczne sugestie francuskiego socjologa, współtwórcy teorii aktora-sieci (ANT), Brunona Latoura. Omówiona zostaje postsekularna koncepcja żywej mowy religijnej Latoura (wymagającej szeregu translacji konstytuujących bliskość w interlokutorach). Tekst wskazuje korzyści płynące z zastosowania metafor Atlasa oraz Gai w kontekście politycznego problemu braku solidarnej reakcji zbiorowości na problem globalnego ocieplenia.

The article discusses posthumanist tendencies occurring in the so-called Science and Technology Studies (STS), concentrating mainly upon B. Latour's Actor-Network Theory (ANT). Postconstructivist conceptions within STS emphasize the crucial role of material situatedness of technoscience that is dependent on non-humans in laboratory practice (allowing to extend and "delegate" cognitive capacities to the environment). What is more, ANT accepts the radical thesis of non-human agency. The text also analyses a larger posthumanist political trend present in STS and in other theories, rejecting the arrogance It emerges as an inevitable reaction towards the problem of possible ecological destabilization (modern systemic risk or axiological/political challenges created by the so-called "wet" technologies, such as biotechnology, biomedicine, pharmacology).

The article discusses posthumanist tendencies occurring in the so-called Science and Technology Studies (STS), concentrating mainly upon B. Latour's Actor-Network Theory (ANT). Postconstructivist conceptions within STS emphasize the crucial role of material situatedness of technoscience that is dependent on non-humans in laboratory practice (allowingto extend and "delegate" cognitive capacities to the environment). What is more, ANT accepts the radical thesis ofnon-human agency. The text also analyses a larger posthumanist political trend present in STS and in other theories, rejecting the arrogance It emerges as an inevitable reaction towards the problem of possible ecological destabilization (modern systemic risk or axiological/political challenges created by the so-called "wet" technologies, such as biotechnology, biomedicine, pharmacology). ; The article discusses posthumanist tendencies occurring in the so-called Science and Technology Studies (STS), concentrating mainly upon B. Latour's Actor-Network Theory (ANT). Postconstructivist conceptions within STS emphasize the crucial role of material situatedness of technoscience that is dependent on non-humans in laboratory practice (allowingto extend and "delegate" cognitive capacities to the environment). What is more, ANT accepts the radical thesis ofnon-human agency. The text also analyses a larger posthumanist political trend present in STS and in other theories, rejecting the arrogance It emerges as an inevitable reaction towards the problem of possible ecological destabilization (modern systemic risk or axiological/political challenges created by the so-called "wet" technologies, such as biotechnology, biomedicine, pharmacology).

The article discusses posthumanist tendencies occurring in the so-called Science and Technology Studies (STS), concentrating mainly upon B. Latour's Actor-Network Theory (ANT). Postconstructivist conceptions within STS emphasize the crucial role of material situatedness of technoscience that is dependent on non-humans in laboratory practice (allowingto extend and "delegate" cognitive capacities to the environment). What is more, ANT accepts the radical thesis ofnon-human agency. The text also analyses a larger posthumanist political trend present in STS and in other theories, rejecting the arrogance It emerges as an inevitable reaction towards the problem of possible ecological destabilization (modern systemic risk or axiological/political challenges created by the so-called "wet" technologies, such as biotechnology, biomedicine, pharmacology). ; The article discusses posthumanist tendencies occurring in the so-called Science and Technology Studies (STS), concentrating mainly upon B. Latour's Actor-Network Theory (ANT). Postconstructivist conceptions within STS emphasize the crucial role of material situatedness of technoscience that is dependent on non-humans in laboratory practice (allowingto extend and "delegate" cognitive capacities to the environment). What is more, ANT accepts the radical thesis ofnon-human agency. The text also analyses a larger posthumanist political trend present in STS and in other theories, rejecting the arrogance It emerges as an inevitable reaction towards the problem of possible ecological destabilization (modern systemic risk or axiological/political challenges created by the so-called "wet" technologies, such as biotechnology, biomedicine, pharmacology).