Suchergebnisse

The aim of the article is to present the basic assumptions of the reforms of the Polish administrative judiciary. The planned and implemented reforms concerned both the model of administrative judiciary system, as well as the model of adjudication and rules of procedure before administrative courts. The analysis of the implemented solutions, starting from the period of the Second Polish Republic, made it possible to formulate a thesis that the administrative judiciary was subject to evolutionary (developmental) reforms. The article mainly concerns systemic issues, as the creation of a separate, independent, two-instance administrative judiciary was a priority postulate for reforms initiated after Poland regained independence, which appeared in later reform proposals. As the analysis shows, this postulate was fully implemented after the entry into force of the Constitution of the Republic of Poland of 1997. ; Celem artykułu jest przedstawienie podstawowych założeń reform polskiego sądownictwa administracyjnego. Projektowane i realizowane reformy dotyczyły zarówno modelu ustrojowego sądownictwa administracyjnego, jak również modelu orzekania i reguł postępowania przed sądami administracyjnymi. Analiza wdrażanych rozwiązań, począwszy od okresu II Rzeczypospolitej, pozwoliła postawić tezę, że sądownictwo administracyjne podlegało reformom o charakterze ewolucyjnym (rozwojowym). Artykuł w głównej mierze dotyczy kwestii ustrojowych, jakoże stworzenie odrębnego od władzy wykonawczej, niezależnego, dwuinstancyjnego sądownictwa administracyjnego było priorytetowym postulatem reform zapoczątkowanych po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, który pojawiał się w późniejszych projektach reform. Jak wynika z przeprowadzonej analizy, postulat ten został zrealizowany w najpełniejszym zakresie po wejściu w życie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r.

The aim of the article is to present the basic assumptions of the reforms of the Polish administrative judiciary. The planned and implemented reforms concerned both the model of administrative judiciary system, as well as the model of adjudication and rules of procedure before administrative courts. The analysis of the implemented solutions, starting from the period of the Second Polish Republic, made it possible to formulate a thesis that the administrative judiciary was subject to evolutionary (developmental) reforms. The article mainly concerns systemic issues, as the creation of a separate, independent, two-instance administrative judiciary was a priority postulate for reforms initiated after Poland regained independence, which appeared in later reform proposals. As the analysis shows, this postulate was fully implemented after the entry into force of the Constitution of the Republic of Poland of 1997. ; Celem artykułu jest przedstawienie podstawowych założeń reform polskiego sądownictwa administracyjnego. Projektowane i realizowane reformy dotyczyły zarówno modelu ustrojowego sądownictwa administracyjnego, jak również modelu orzekania i reguł postępowania przed sądami administracyjnymi. Analiza wdrażanych rozwiązań, począwszy od okresu II Rzeczypospolitej, pozwoliła postawić tezę, że sądownictwo administracyjne podlegało reformom o charakterze ewolucyjnym (rozwojowym). Artykuł w głównej mierze dotyczy kwestii ustrojowych, jako że stworzenie odrębnego od władzy wykonawczej, niezależnego, dwuinstancyjnego sądownictwa administracyjnego było priorytetowym postulatem reform zapoczątkowanych po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, który pojawiał się w późniejszych projektach reform. Jak wynika z przeprowadzonej analizy, postulat ten został zrealizowany w najpełniejszym zakresie po wejściu w życie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r.

Artykuł dotyczy zagadnienia ochrony prejudycjalnej, oznaczającej działanie sądu w trybie prewencyjnym, co może uchronić jednostkę przed naruszeniem jej praw. Pytania prejudycjalne można uznać za mechanizm skutecznej ochrony prawnej jednostki. Inicjowany przez pytania prejudycjalne dialog sądowy ma, oprócz wpływu na wynik konkretnej sprawy, dwojaki skutek: buduje acquis de l'Union oraz wpływa na prawo krajowe i jego stosowanie. Celem artykułu jest spojrzenie na pytania prejudycjalne: (1) z perspektywy krajowej, (2) sądowoadministracyjnej oraz (3) z pozycji Naczelnego Sądu Administracyjnego jako sądu, którego orzeczenia "nie podlegają zaskarżeniu według prawa wewnętrznego". Analizie poddano podstawy normatywne pytań prejudycjalnych (w kontekście zasad prawa UE oraz modelu współstosowania prawa unijnego z krajowym), a następnie wybrane przypadki wykorzystania tego mechanizmu przez NSA. Przeprowadzona analiza przepisów oraz relewantnego orzecznictwa prowadzi do konkluzji, że doświadczenia NSA potwierdzają, że we współpracy z Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej skutecznie realizuje zadania służące zapewnieniu poszanowania prawa w wykładni i stosowaniu traktatów. Sąd ten korzysta z procedury prejudycjalnej w sposób uzasadniony, co potwierdza rolę sądu krajowego jako sądu unijnego. Pytania prawne i orzecznictwo wydawane w następstwie orzeczeń prejudycjalnych stanowią wkład w rozwój unijnego acquis w różnorodnych dziedzinach podlegających kognicji sądów administracyjnych. Dlatego analizowane zagadnienie – wraz z praktycznym schematem procedury prejudycjalnej – jest istotne, a zaktualizowany "przegląd" orzecznictwa NSA stanowi element nowatorski.

The role of courts in the protection of individual and the so-called judicial lawmaking are theoretical issues of a major importance for legal practice (law application), as they concern the answer to the question of what a judge when the statutory provisions, in the opinion of the court, are outdated or insufficient in relation to the factual situation being resolved, due to ongoing alterations in social relations. The aim of the study is to point out the role of administrative courts in protecting the rights of children of same-sex couples. Contemporary phenomena operating on a European scale, such as open borders and migrations, pluralism of lifestyles, or the development in infotech and biotech (also medical technologies), are reflected in legal relationships regulated by various branches of law, including the norms regulating cases falling within the scope of cognition of administrative courts. They are also, inter alia, a source of problems in the title area related to the interpretation of such norms. Case-law can play an important role in both dynamically interpreting the law within social realities, unifying practice and rising the awareness of rights protection. The title subject is presented in the light of European law – primarily in the light of standards and principles of law, the sources of which are: traditions of European states and national law, inter- and supranational regulations and case-law of the European Court of Human Rights (ECHR) and the Court of Justice of the European Union (CJEU). It is worth noting that, as far as EU law is concerned, there has been no harmonisation or unification at the community (or Convention) level in this area due to lack of delegation the relevant competences to the European Union by the Member States. According to the principle of conferral, the Union can only act within the scope of its competence and has only as much competence as the Member States have conferred on it. Thus, all matters not explicitly indicated as EU competences remain under the autonomous regulation of the Member States. However, these title matters fall – indirectly – within the scope of the norms provided for by the Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms (European Convention on Human Rights – ECHR). The paper shows that administrative courts – which as a rule are to pass conservative and formalistic judgements – are able to refer to the value of flexibility in the law application, when it is necessary to grant protection to the rights of children of same-sex couples.

The text is an analysis of changes and actions made in Poland within the judiciary. These changes concerned the most sensitive areas from the point of view of the separation of powers and the rule of law. Within two years, several dozen changes were introduced, covering many aspects of the functioning of the judiciary, which led to its destabilization, threatened the constitutional status of judges and, as a result, the rights and freedoms of the individual. ; El texto aborda las últimas reformas del poder judicial y las influencias que a través de las mismas pretender el poder político obtener en aquel. En dos años, se introdujeron varias decenas de cambios que abarcaban muchos aspectos del funcionamiento del poder judicial, lo que llevó a su desestabilización, amenazó el estatus constitucional de los jueces y, como resultado, los derechos fundamentales.The text is an analysis of changes and actions made in Poland within the judiciary. These changes concerned the most sensitive areas from the point of view of the separation of powers and the rule of law. Within two years, several dozen changes were introduced, covering many aspects of the functioning of the judiciary, which led to its destabilization, threatened the constitutional status of judges and, as a result, the rights and freedoms of the individual.

The Visegrad Group's countries joined the European Union more than 10 years ago, it's a long time, enough to take in trying to assess the functioning of the acts created by the European Union in the constitutional courts of the new Member States. Due to the similarity of cultural, historical and legality seems to be useful to analyzethe legal situation in Poland, the Czech Republic, Slovakia and Hungary. The study shows that the constitution in so far as they relate to the acts of secondary EU law in the national legal system may raise some confusion. In Poland and Slovakia the constitutions guarantee the primacy of the EU secondary law, however, they do not precise the relationship between those acts and the EU secondary law. In the Czech Republic the constitution does not relate to the acts created by the European Union. In Hungary, in turn, EU law is treated as anational law, but it does not eliminate the doubts about the possibility of its control with the constitution. ; Los países del Grupo de Visegrad se unieron a la Unión Europea hace más de una década, tiempo suficiente para tratar de evaluar el funcionamiento de las normas creadas desde la Unión Europea en los tribunales constitucionales de los nuevos Estados miembros. Debido a la similitud de cultural, histórico y de la legalidad parece ser útil para analizar la situación legal en Polonia, la República Checa, Eslovaquia y Hungría. El estudio muestra que la Constitución en la medida en que se refiere a los actos de Derecho derivado de la UE en el sistema jurídico nacional puede crear cierta confusión. En Polonia y Eslovaquia, las constituciones garantizan la primacía del Derecho derivado de la UE, sin embargo, no precisa la relación entre estos actos y el Derecho derivado de la UE. En la República Checa la Constitución no se refiere a las normas creadas por la Unión Europea. En Hungría, por su parte, la ley de la UE se considera como una ley nacional, pero no elimina las dudas sobre la posibilidad de su control constitucional.The Visegrad Group's countries joined the European Union more than 10 years ago, it's a long time, enough to take in trying to assess the functioning of the acts created by the European Union in the constitutional courts of the new Member States. Due to the similarity of cultural, historical and legality seems to be useful to analyzethe legal situation in Poland, the Czech Republic, Slovakia and Hungary. The study shows that the constitution in so far as they relate to the acts of secondary EU law in the national legal system may raise some confusion. In Poland and Slovakia the constitutions guarantee the primacy of the EU secondary law, however, they do not precise the relationship between those acts and the EU secondary law. In the Czech Republic the constitution does not relate to the acts created by the European Union. In Hungary, in turn, EU law is treated as anational law, but it does not eliminate the doubts about the possibility of its control with the constitution.