Suchergebnisse

<p>Prezentowany artykuł ma charakter diagnozy i krytyki stanu współczesnej edukacji, szczególnie w Polsce, tak na poziomie szkolnictwa niższego, jak i – choć w mniejszym zakresie – szkolnictwa wyższego. Czyni się to w kontekście odmienianego przez wszystkie przypadki w domenie publicznej kryzysu, z jakim boryka się współcześnie rodzimy system oświaty. Autor tekstu zbiera i enumeruje newralgiczne, jego zdaniem, motywy owego kryzysu, starając się w jego opisie unikać łatwego etykietowania, radykalizmu czy utopijności. Jego krytykę budzą zwłaszcza: brak dalekosiężnej, niepartykularystycznej i niespolityzowanej wizji systemu edukacji w Polsce; ciągłe, eksperymentatorskie, doraźne i powierzchowne reformatorstwo i wynikająca z niego niestabilność, a w konsekwencji dysfunkcjonalność systemu i organów odpowiadających za oświatę; paraliżujące, a w efekcie patologizujące edukację bezkrytyczne (lub [za] mało refleksyjne) nastawienie na jej biurokratyzację, standaryzację i systemy kontroli. Artykuł stawia też pytanie, czy na kryzys współczesnej edukacji nie składa się również kryzys współczesnej pedagogiki jako nauki. W rezultacie kulminuje on w pytaniu, czy rozwiązania i strategie stosowane we współczesnej edukacji, zakażone kryzysem, nie przeobrażają się przypadkiem w swoje antypedagogiczne przeciwieństwo.</p>

<p>Filozofia José Ortegi y Gasseta, niezależnie od jej rzeczywistego ciężaru gatunkowego i opinii, jakie na jej temat krążą, nie przestaje zajmować uwagi kolejnych pokoleń badaczy, nie tracąc na atrakcyjności i wydając się przy tym niezwykle aktualną, a do tego uniwersalnie ważną i doniosłą. Witalizm tej filozofii, dzięki pożenieniu go z <em>ratio</em>, wybija ją ponad przeciętność oglądu, chroniąc udanie przed powierzchownym sądem i rozpływaniem się w efektownej aforystyce. Życie – zarazem przedmiot i podmiot Ortegowskiej filozofii, naznaczony ambiwalencją i złożonością – z konieczności taką samą czyni destylowaną z niego filozofię. Do zasadniczych określników życia należą u Ortegi wspólnotowość z jednej i samotność z drugiej strony. Istnieje wiele przesłanek świadczących o wspólnotowym wymiarze życia. Równie wiele jest jednak argumentów za tym, że ma ono raczej samotnościowy charakter. Tym, na czym przede wszystkim koncentruje się artykuł, jest teza, że Ortega y Gasset należy do największych w dziejach i najciekawszych filozofów samotności, rozwijających – a nawet więcej, i to znacznie – i doprowadzających do kulminacji wielowiekową tradycję zmagań z egzystencjalnym określaniem istoty samotności prowadzącej do uznania samotności za istotowy określnik egzystencji.</p>