Suchergebnisse

A few comments on the use of self-employment in violation of Art. 22 of the Labour Code: conclusions from NCN Project No. 2018/29/B/HS5/02534

The main objective of the foregoing study is to show the causes and circumstances of the use of self-employment in violation of Art. 22 of the Labour Code, as well as an attempt to find solutions to effectively and efficiently combat fictitious self-employment. The legal solutions in force in this regard are not sufficient, and the scale of abuse is enormous. It is estimated that in Poland the number of self-employed people operating in conditions characteristic of an employment relationship varies between 130,000 and 180,000, although in my opinion these figures are greatly underestimated. The considerations presented here are the result of the research conducted under the direction of profesor Tomasz Duraj within the framework of a research grant funded by the National Science Centre entitled "In search of a legal model of self-employment in Poland. Comparative legal analysis" (contract No. UMO-2018/29/B/HS5/02534 for research project No. 2018/29/B/HS5/02534).

The growing popularity of self-employment, in which self-employed persons very often operate in conditions similar to those of employees, has necessitated the need to extend this category of workers to protection, which until recently was reserved exclusively for the employment relationship. De lege lata under Polish law, the self-employed already benefit from: legal protection in the field of life and health; protection against discrimination; a guaranteed minimum wage and protection of wages for work; the protection of parenthood; and also from coalition rights, which consequently gives them broad collective rights. The tendency to extend legal protection to selfemployed persons is consistent with both the standards of international and EU law, as well as the norms of the Constitution of the Republic of Poland. The aim of this study is to answer the question whether the legal protection of the self-employed should be extended at all, and if so, what should be the statutory model of this protection and the criteria for determining its limits in Poland to ensure its effective functioning in practice.

Przedmiotem artykułu jest ocena nowelizacji przepisów regulujących instytucję sprostowania świadectwa pracy. Podstawowym celem wprowadzonych w 2019 roku zmian było przyjęcie rozwiązań, które ułatwią pracownikom realizację przysługujących im uprawnień w zakresie uzyskania od pracodawcy świadectwa pracy, a także sprostowania jego treści. Ustawodawca wydłużył terminy związane ze sprostowaniem świadectwa pracy na żądanie pracownika oraz doprecyzował sytuację pracownika, którego pracodawca nie zawiadomił o odmowie sprostowania świadectwa pracy. Autor szczególną uwagę skupia na dodatkowych roszczeniach, jakie ustawodawca przyznał pracownikowi w stosunku do sądu pracy w związku z dochodzeniem sprostowania świadectwa pracy. Pierwsze dotyczy zobowiązania pracodawcy do sprostowania świadectwa pracy w sytuacji, gdy uchyla się on od tego obowiązku, zaś drugie odnosi się do ustalenia uprawnienia do sprostowania świadectwa pracy w przypadkach, gdy pracodawca nie istnieje albo z innych przyczyn sprostowanie świadectwa pracy jest niemożliwe. Nowelizacja z dnia 16 maja 2019 r. wprowadziła do porządku prawnego postępowanie nieprocesowe w sprawach z zakresu prawa pracy — także w zakresie sprostowania świadectwa pracy.

The main objective of the following study is to introduce readers to the issue of the 2nd National Scientific Conference in the series "Atypical Employment Relations" organized on 3 October 2019 by the Centre for Atypical Employment Relations of the University of Lodz. The consequence of extending the right of coalition to persons performing paid work outside the employment relationship was that they were guaranteed important collective rights, which until 1 January 2019 were reserved primarily for employees. The rights which Polish legislator ensured to non-employees include the right to equal treatment in employment due to membership in a trade union or performing trade union functions; the right to bargain with a view to the conclusion of collective agreement and other collective agreements; the right to bargain to resolve collective disputes and the right to organize strikes and other forms of protest, as well as the right to protect union activists. The author positively assesses the extension of collective rights to people engaged in gainful employment outside the employment relationship, noting a number of flaws and shortcomings of the analyzed norms. The manner of regulating this matter, through the mechanism of referring to the relevant provisions regulating the situation of employees, the statutory equalization of the scope of collective rights of non-employees with the situation of employees, the lack of criteria differentiating these rights, as well as the adopted model of trade union representation based on company trade unions, not taking into account the specific situation of people working for profit outside the employment relationship, are the reasons why the amendment to the trade union law is seen critically and requires further changes. ; Głównym celem opracowania jest wprowadzenie czytelników w problematykę II Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej z cyklu "Nietypowe stosunki zatrudnienia" zorganizowanej dnia 3 października 2019 r. przez Centrum Nietypowych Stosunków Zatrudnienia Uniwersytetu Łódzkiego. Konsekwencją rozszerzenia prawa koalicji na osoby wykonujące pracę zarobkową poza stosunkiem pracy było zagwarantowanie im ważnych uprawnień zbiorowych, które do 1 stycznia 2019 r. były zastrzeżone przede wszystkim dla pracowników. Polski ustawodawca zapewnił niepracownikom: prawo do równego traktowania w zatrudnieniu z uwagi na przynależność związkową lub pełnienie funkcji związkowych; prawo do rokowań mających na celu zawarcie układu zbiorowego pracy i innych porozumień zbiorowych; prawo do rokowań w celu rozwiązywania sporów zbiorowych oraz prawo do organizowania strajków i innych form protestu oraz prawo do ochrony działaczy związkowych. Autor pozytywnie oceniając przyznanie uprawnień zbiorowych osobom pracującym zarobkowo poza stosunkiem pracy, dostrzega szereg wad i mankamentów analizowanych unormowań. Sposób uregulowania tej materii, poprzez mechanizm odesłania do odpowiednich przepisów regulujących sytuację pracowników, ustawowe zrównanie zakresu uprawnień zbiorowych niepracowników z sytuacją pracowników, brak kryteriów różnicujących te uprawnienia, a także przyjęty model reprezentacji związkowej oparty na zakładowych organizacjach związkowych, nie uwzględniający szczególnej sytuacji osób pracujących zarobkowo poza stosunkiem pracy, każe krytycznie podchodzić do nowelizacji prawa związkowego, które wymaga dalszych zmian.

The main objective of the following study is to introduce readers to the issue of the 2nd National Scientific Conference in the series "Atypical Employment Relations" organized on 3 October 2019 by the Centre for Atypical Employment Relations of the University of Lodz.The consequence of extending the right of coalition to persons performing paid work outside the employment relationship was that they were guaranteed important collective rights, which until 1 January 2019 were reserved primarily for employees. The rights which Polish legislator ensured to non-employees include the right to equal treatment in employment due to membership in a trade union or performing trade union functions; the right to bargain with a view to the conclusion of collective agreement and other collective agreements; the right to bargain to resolve collective disputes and the right to organize strikes and other forms of protest, as well as the right to protect union activists. The author positively assesses the extension of collective rights to people engaged in gainful employment outside the employment relationship, noting a number of flaws and shortcomings of the analyzed norms. The manner of regulating this matter, through the mechanism of referring to the relevant provisions regulating the situation of employees, the statutory equalization of the scope of collective rights of non-employees with the situation of employees, the lack of criteria differentiating these rights, as well as the adopted model of trade union representation based on company trade unions, not taking into account the specific situation of people working for profit outside the employment relationship, are the reasons why the amendment to the trade union law is seen critically and requires further changes. ; Głównym celem opracowania jest wprowadzenie czytelników w problematykę II Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej z cyklu "Nietypowe stosunki zatrudnienia" zorganizowanej dnia 3 października 2019 r. przez Centrum Nietypowych Stosunków Zatrudnienia Uniwersytetu Łódzkiego. Konsekwencją rozszerzenia prawa koalicji na osoby wykonujące pracę zarobkową poza stosunkiem pracy było zagwarantowanie im ważnych uprawnień zbiorowych, które do 1 stycznia 2019 r. były zastrzeżone przede wszystkim dla pracowników. Polski ustawodawca zapewnił niepracownikom: prawo do równego traktowania w zatrudnieniu z uwagi na przynależność związkową lub pełnienie funkcji związkowych; prawo do rokowań mających na celu zawarcie układu zbiorowego pracy i innych porozumień zbiorowych; prawo do rokowań w celu rozwiązywania sporów zbiorowych oraz prawo do organizowania strajków i innych form protestu oraz prawo do ochrony działaczy związkowych. Autor pozytywnie oceniając przyznanie uprawnień zbiorowych osobom pracującym zarobkowo poza stosunkiem pracy, dostrzega szereg wad i mankamentów analizowanych unormowań. Sposób uregulowania tej materii, poprzez mechanizm odesłania do odpowiednich przepisów regulujących sytuację pracowników, ustawowe zrównanie zakresu uprawnień zbiorowych niepracowników z sytuacją pracowników, brak kryteriów różnicujących te uprawnienia, a także przyjęty model reprezentacji związkowej oparty na zakładowych organizacjach związkowych, nie uwzględniający szczególnej sytuacji osób pracujących zarobkowo poza stosunkiem pracy, każe krytycznie podchodzić do nowelizacji prawa związkowego, które wymaga dalszych zmian.

The objective of the foregoing article is an analysis of the rights which the Polish legislature granted to self-employed trade union activists after the extension of coalition rights to these persons. In this regard, the trade union law extended to self-employed persons working as sole traders protection, which until 2019 was reserved exclusively for employees. Pursuant to the amendment of July 5, 2018, self-employed trade union activists were granted – based on international standards – the right to non-discrimination on the basis of performing a trade union function, the right to paid leaves from work, both permanent and ad hoc in order to carry out ongoing activities resulting from the exercise of a trade union function, and the protection of the sustainability of civil law contracts which form the legal basis for the services provided. the exercise of a trade union function, and the protection of the sustainability of civil law contracts which form the legal basis for the services provided.The author positively assesses the very tendency to extend employee rights to self-employed persons acting as union activists. However, serious doubts are raised by the scope of privileges guaranteed to non-employee trade union activists and the lack of any criteria differentiating this protection. Following the amendment of the trade union law, the legislator practically equates the scope of rights of self-employed trade union activists with the situation of trade union activists with employee status. This is not the right direction. This regulation does not take into account the specificity of self-employed persons, who most often do not have such strong legal relationship with the employing entity as employees. The legislature does not sufficiently notice the distinctness resulting from civil law contracts, which form the basis for the provision of work by the selfemployed the separateness resulting from civil law contracts, which constitute the basis for the performance of work by the self-employed. According to the author, the scope of rights guaranteed de lege lata to self-employed union activists constitutes an excessive and unjustified interference with the fundamental principle of freedom of contract on the basis of civil law employment relations (Art. 3531 of the Civil Code). From the point of view of international standards, it would be enough to ensure the right of these persons to non-discrimination on the basis of performing a trade union function; the right to unpaid temporary leaves from work in order to perform current activities resulting from the performed trade union function; the right to high compensation in the event of termination of a civil law contract with a self-employed trade union activist in connection with the performance of his functions in trade union bodies and full jurisdiction of labour courts in cases arising from the application of trade union law provisions.The disadvantage of the regulation at issue is also that Polish collective labour law does not in any way differentiate the scope of the rights and privileges guaranteed to self-employed trade union activists, ensuring the same level of protection for all. In that area, it appears that the legislature de lege ferenda should differentiate the scope of that protection by referring to the criterion of economic dependence on the hiring entity for which the services are provided. ; Przedmiotem artykułu jest analiza uprawnień, jakie polski ustawodawca zagwarantował samozatrudnionym działaczom związkowym po rozszerzeniu na te osoby prawa koalicji. W tym zakresie ustawa związkowa rozciągnęła na osoby pracujące zarobkowo na własny rachunek w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej ochronę, która do 2019 roku była zastrzeżona wyłącznie dla pracowników. Na mocy nowelizacji z dnia 5 lipca 2018 roku przyznano samozatrudnionym działaczom związkowym – powołując się na standardy międzynarodowe – uprawnienia w przedmiocie niedyskryminacji ze względu na pełnienie funkcji związkowej, prawo do płatnych zwolnień od świadczenia pracy, zarówno o charakterze stałym, jak i doraźnym, w celu wykonywania bieżących czynności wynikających z realizowanej funkcji związkowej, a także ochronę trwałości kontraktów cywilnoprawnych stanowiących podstawę prawną świadczonych usług.Autor pozytywnie ocenia samą tendencję co do rozszerzania uprawnień pracowniczych na osoby samozatrudnione pełniące funkcję działaczy związkowych. Poważne wątpliwości budzi jednak zakres przywilejów gwarantowanych związkowcom-niepracownikom oraz brak jakichkolwiek kryteriów różnicujących tę ochronę. Ustawodawca po nowelizacji prawa związkowego praktycznie zrównuje zakres uprawnień samozatrudnionych działaczy związkowych z sytuacją związkowców posiadających status pracowniczy. To nie jest właściwy kierunek. Regulacja ta nie uwzględnia w żadnym razie specyfiki osób pracujących na własny rachunek, które najczęściej nie pozostają w tak silnej więzi prawnej z podmiotem zatrudniającym, jak pracownicy. Ustawodawca nie dostrzega w wystarczającym stopniu odrębności wynikających z umów cywilnoprawnych, które stanowią podstawę świadczenia pracy przez samozatrudnionych. Zakres uprawnień gwarantowanych de lege lata samozatrudnionym działaczom związkowym zdaniem Autora stanowi nadmierną i nieuzasadnioną ingerencję w fundamentalną na gruncie cywilnoprawnych stosunków zatrudnienia zasadę wolności umów (art. 3531 KC). Z punktu widzenia standardów międzynarodowych wystarczyłoby zapewnić tym osobom prawo do niedyskryminacji ze względu na pełnienie funkcji związkowej; prawo do nieodpłatnych doraźnych zwolnień od świadczenia pracy w celu wykonywania bieżących czynności wynikających z realizowanej funkcji związkowej; prawo do wysokiej rekompensaty na wypadek rozwiązania z samozatrudnionym działaczem związkowym umowy cywilnoprawnej w związku z wykonywaniem przez niego funkcji w organach związku zawodowego oraz pełną kognicję sądów pracy w sprawach powstających na tle stosowania przepisów prawa związkowego.Wadą analizowanej regulacji jest również to, że polskie zbiorowe prawo pracy nie różnicuje w żaden sposób zakresu uprawnień i przywilejów gwarantowanych samozatrudnionym działaczom związkowym, zapewniając wszystkim ten sam poziom ochrony. Wydaje się, że w tym obszarze ustawodawca de lege ferenda powinien zróżnicować zakres tej ochrony, odwołując się do kryterium zależności ekonomicznej od podmiotu zatrudniającego, na rzecz którego świadczone są usługi.

The objective of the foregoing article is an analysis of the rights which the Polish legislature granted to self-employed trade union activists after the extension of coalition rights to these persons. In this regard, the trade union law extended to self-employed persons working as sole traders protection, which until 2019 was reserved exclusively for employees. Pursuant to the amendment of July 5, 2018, self-employed trade union activists were granted – based on international standards – the right to non-discrimination on the basis of performing a trade union function, the right to paid leaves from work, both permanent and ad hoc in order to carry out ongoing activities resulting from the exercise of a trade union function, and the protection of the sustainability of civil law contracts which form the legal basis for the services provided. the exercise of a trade union function, and the protection of the sustainability of civil law contracts which form the legal basis for the services provided. The author positively assesses the very tendency to extend employee rights to self-employed persons acting as union activists. However, serious doubts are raised by the scope of privileges guaranteed to non-employee trade union activists and the lack of any criteria differentiating this protection. Following the amendment of the trade union law, the legislator practically equates the scope of rights of self-employed trade union activists with the situation of trade union activists with employee status. This is not the right direction. This regulation does not take into account the specificity of self-employed persons, who most often do not have such strong legal relationship with the employing entity as employees. The legislature does not sufficiently notice the distinctness resulting from civil law contracts, which form the basis for the provision of work by the selfemployed the separateness resulting from civil law contracts, which constitute the basis for the performance of work by the self-employed. According to the author, the scope of rights guaranteed de lege lata to self-employed union activists constitutes an excessive and unjustified interference with the fundamental principle of freedom of contract on the basis of civil law employment relations (Art. 3531 of the Civil Code). From the point of view of international standards, it would be enough to ensure the right of these persons to non-discrimination on the basis of performing a trade union function; the right to unpaid temporary leaves from work in order to perform current activities resulting from the performed trade union function; the right to high compensation in the event of termination of a civil law contract with a self-employed trade union activist in connection with the performance of his functions in trade union bodies and full jurisdiction of labour courts in cases arising from the application of trade union law provisions. The disadvantage of the regulation at issue is also that Polish collective labour law does not in any way differentiate the scope of the rights and privileges guaranteed to self-employed trade union activists, ensuring the same level of protection for all. In that area, it appears that the legislature de lege ferenda should differentiate the scope of that protection by referring to the criterion of economic dependence on the hiring entity for which the services are provided. ; Przedmiotem artykułu jest analiza uprawnień, jakie polski ustawodawca zagwarantował samozatrudnionym działaczom związkowym po rozszerzeniu na te osoby prawa koalicji. W tym zakresie ustawa związkowa rozciągnęła na osoby pracujące zarobkowo na własny rachunek w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej ochronę, która do 2019 roku była zastrzeżona wyłącznie dla pracowników. Na mocy nowelizacji z dnia 5 lipca 2018 roku przyznano samozatrudnionym działaczom związkowym – powołując się na standardy międzynarodowe – uprawnienia w przedmiocie niedyskryminacji ze względu na pełnienie funkcji związkowej, prawo do płatnych zwolnień od świadczenia pracy, zarówno o charakterze stałym, jak i doraźnym, w celu wykonywania bieżących czynności wynikających z realizowanej funkcji związkowej, a także ochronę trwałości kontraktów cywilnoprawnych stanowiących podstawę prawną świadczonych usług. Autor pozytywnie ocenia samą tendencję co do rozszerzania uprawnień pracowniczych na osoby samozatrudnione pełniące funkcję działaczy związkowych. Poważne wątpliwości budzi jednak zakres przywilejów gwarantowanych związkowcom-niepracownikom oraz brak jakichkolwiek kryteriów różnicujących tę ochronę. Ustawodawca po nowelizacji prawa związkowego praktycznie zrównuje zakres uprawnień samozatrudnionych działaczy związkowych z sytuacją związkowców posiadających status pracowniczy. To nie jest właściwy kierunek. Regulacja ta nie uwzględnia w żadnym razie specyfiki osób pracujących na własny rachunek, które najczęściej nie pozostają w tak silnej więzi prawnej z podmiotem zatrudniającym, jak pracownicy. Ustawodawca nie dostrzega w wystarczającym stopniu odrębności wynikających z umów cywilnoprawnych, które stanowią podstawę świadczenia pracy przez samozatrudnionych. Zakres uprawnień gwarantowanych de lege lata samozatrudnionym działaczom związkowym zdaniem Autora stanowi nadmierną i nieuzasadnioną ingerencję w fundamentalną na gruncie cywilnoprawnych stosunków zatrudnienia zasadę wolności umów (art. 3531 KC). Z punktu widzenia standardów międzynarodowych wystarczyłoby zapewnić tym osobom prawo do niedyskryminacji ze względu na pełnienie funkcji związkowej; prawo do nieodpłatnych doraźnych zwolnień od świadczenia pracy w celu wykonywania bieżących czynności wynikających z realizowanej funkcji związkowej; prawo do wysokiej rekompensaty na wypadek rozwiązania z samozatrudnionym działaczem związkowym umowy cywilnoprawnej w związku z wykonywaniem przez niego funkcji w organach związku zawodowego oraz pełną kognicję sądów pracy w sprawach powstających na tle stosowania przepisów prawa związkowego. Wadą analizowanej regulacji jest również to, że polskie zbiorowe prawo pracy nie różnicuje w żaden sposób zakresu uprawnień i przywilejów gwarantowanych samozatrudnionym działaczom związkowym, zapewniając wszystkim ten sam poziom ochrony. Wydaje się, że w tym obszarze ustawodawca de lege ferenda powinien zróżnicować zakres tej ochrony, odwołując się do kryterium zależności ekonomicznej od podmiotu zatrudniającego, na rzecz którego świadczone są usługi.

The paradigm of subordinate work already emerged in the early stages of the development of labour law and is still functioning to this day, which is widely accepted both in labour law doctrine and in judicial practice. The author assesses the timeliness of the traditional paradigm of subordinate work in conditions of development of new technologies and the spread of modern forms of work provision, doing so on the example of remote work. According to the author, despite working outside the workplace, while retaining much greater autonomy, in addition to the constant supervision of the employer, the remote worker is still subject to a multifaceted dependence on the employer. This means that the paradigm of subordinate work continues to apply and is strongly present also in atypical forms of work.