Suchergebnisse

Dorobek rosyjskich kosmistów dostarcza wielu specyficznych narracji dotyczących relacji człowieka z kosmosem. Współcześnie w Rosji można zaobserwować wzrastające zainteresowanie wspomnianą spuścizną. Zjawisko to wiąże się m.in. z nadzieją na odniesienie korzyści motywacyjnych, które zdają się osiągalne poprzez popularyzację mitów wspieranych przez rosyjskich kosmistów. Ich utopijny idealizm bywa wykorzystywany jako podbudowa przekonania o unikatowym charakterze rosyjskiego stosunku względem wszechświata. Niekiedy zaobserwować można także sugestie, iż rosyjski kosmizm stanowi odmianę myślenia normatywnego, które Rosja winna promować jako podstawę eksploracji przestrzeni kosmicznej. Postulaty rosyjskich kosmistów zawierają bardzo silny ładunek emocjonalny, a także specyficzny posmak myślenia imperialnego. W rezultacie w określonych warunkach mogą odgrywać rolę chwytliwych uzasadnień neoimperialnych projektów ideologicznych. Właściwość ta niepokoi w szczególności w kontekście inwazji Federacji Rosyjskiej w Ukrainie.

The Russian authorities, supported by the representatives of the Russian cultural circles, celebrated 2018 as a year of harmonious reception of their literary traditions. Accordingly, the 100th anniversary of Alexander Solzhenitsyn's birth was included into the series of commemorations and jubilees, minimizing, however, the problem of the Russian literature's profound heterogeneity and inconsistency. Disregarding differences between literary currents, equalizing various, often contradictory intellectual phenomena can manifest that the Russian authorities search for a kind of cultural synthesis which will become a solid foundation of the Russianness in the XXI century. Nevertheless, their integrative ambitions are some how static or demobilizing. Moreover, these seem to be based on the conviction that cultural policy is not about determining and enhancing directions of further literary development but about assimilating and even restricting various artistic forces and traditions.

Obszar postradziecki zamieszkują wspólnoty posługujące się wielką liczbą języków i dialektów. Mozaika językowa regionu kształtowała się przez tysiąclecia. Częstokroć stanowiła czynnik poważnie oddziałujący na rozwój sytuacji geopolitycznej w tejże części globu. Obszar postradziecki pozostaje przestrzenią, w której kwestie językowe nadal jawią się jako wyzwanie. W sporym stopniu tradycyjne problemy uległy komplikacji w okresie regionalnej ekspansji ruszczyzny w wiekach XIX oraz XX. Aktualnie państwa regionu starają się prowadzić bardziej lub mniej autonomiczne polityki językowe, niekiedy obliczone na łagodzenie, niekiedy na zaostrzanie miejscowych konfliktów socjopolitycznych. Polityki te nierzadko okazują się instrumentem, przy pomocy którego gracze regionalni usiłują niwelować tudzież zwiększać rozdźwięki w stosunkach wzajemnych. Co więcej, rozwiązania polityczne w kwestiach językowych często służą jako argumenty w rywalizacji aksjologicznej pomiędzy wspólnotami zamieszkującymi przestrzeń byłego ZSRR. Celem tekstu jest analiza wybranych aspektów wspomnianych polityk. Stanowi on także próbę ogólnej charakterystyki ich właściwości retorycznych oraz potencjału argumentacyjnego.

W tekście zajęto się problematyką złożoności znaczeniowej terminów "wolność sumienia i religii", "wolność sumienia i wyznania". Chcąc scharakteryzować semantyczny potencjał obu wyrażeń, przeanalizowano warstwę emotywnąnazw "wolność", "sumienie", "religia", "wyznanie", a także pokrewnych "sumieniu" ("przekonanie" oraz "świadomość"), jak również "religii" ("światopogląd").

The post-Soviet region is inhabited by communities using a high number of languages and dialects. This linguistic mosaic has been formed for millennia. Very often it turned out to be a factor seriously influencing the development of the geopolitical situation in this part of the globe. The post-Soviet region remains a space where language issues are still challenging and very sensitive. In large measure, traditional problems became more complicated during the period of the regional expansion of the Russian language in the nineteenth and twentieth centuries. Nowadays, states in the region try to create more or less autonomous language policies, sometimes calculated on relieving and sometimes on fueling socio-political conflicts. Language policies often turn out to be the instrument by which players in the region are trying to diminish or increase the gap in mutual relations. Additionally, political solutions applied to language issues often serve as a kind of argument in the axiological rivalry between communities living in the area of the former USSR. The paper aims to analyze some selected aspects of these policies. It also tries to characterize in general their rhetorical qualities and argumentative potential. ; Obszar postradziecki zamieszkują wspólnoty posługujące się wielką liczbą języków i dialektów. Mozaika językowa regionu kształtowała się przez tysiąclecia. Częstokroć stanowiła czynnik poważnie oddziałujący na rozwój sytuacji geopolitycznej w tejże części globu. Obszar postradziecki pozostaje przestrzenią, w której kwestie językowe nadal jawią się jako wyzwanie. W sporym stopniu tradycyjne problemy uległy komplikacji w okresie regionalnej ekspansji ruszczyzny w wiekach XIX oraz XX. Aktualnie państwa regionu starają się prowadzić bardziej lub mniej autonomiczne polityki językowe, niekiedy obliczone na łagodzenie, niekiedy na zaostrzanie miejscowych konfliktów socjopolitycznych. Polityki te nierzadko okazują się instrumentem, przy pomocy którego gracze regionalni usiłują niwelować tudzież zwiększać rozdźwięki w stosunkach wzajemnych. Co więcej, rozwiązania polityczne w kwestiach językowych często służą jako argumenty w rywalizacji aksjologicznej pomiędzy wspólnotami zamieszkującymi przestrzeń byłego ZSRR. Celem tekstu jest analiza wybranych aspektów wspomnianych polityk. Stanowi on także próbę ogólnej charakterystyki ich właściwości retorycznych oraz potencjału argumentacyjnego.

The post-Soviet region is inhabited by communities using a high number of languages and dialects. This linguistic mosaic has been formed for millennia. Very often it turned out to be a factor seriously influencing the development of the geopolitical situation in this part of the globe. The post-Soviet region remains a space where language issues are still challenging and very sensitive. In large measure, traditional problems became more complicated during the period of the regional expansion of the Russian language in the nineteenth and twentieth centuries. Nowadays, states in the region try to create more or less autonomous language policies, sometimes calculated on relieving and sometimes on fueling socio-political conflicts. Language policies often turn out to be the instrument by which players in the region are trying to diminish or increase the gap in mutual relations. Additionally, political solutions applied to language issues often serve as a kind of argument in the axiological rivalry between communities living in the area of the former USSR. The paper aims to analyze some selected aspects of these policies. It also tries to characterize in general their rhetorical qualities and argumentative potential. ; Obszar postradziecki zamieszkują wspólnoty posługujące się wielką liczbą języków i dialektów. Mozaika językowa regionu kształtowała się przez tysiąclecia. Częstokroć stanowiła czynnik poważnie oddziałujący na rozwój sytuacji geopolitycznej w tejże części globu. Obszar postradziecki pozostaje przestrzenią, w której kwestie językowe nadal jawią się jako wyzwanie. W sporym stopniu tradycyjne problemy uległy komplikacji w okresie regionalnej ekspansji ruszczyzny w wiekach XIX oraz XX. Aktualnie państwa regionu starają się prowadzić bardziej lub mniej autonomiczne polityki językowe, niekiedy obliczone na łagodzenie, niekiedy na zaostrzanie miejscowych konfliktów socjopolitycznych. Polityki te nierzadko okazują się instrumentem, przy pomocy którego gracze regionalni usiłują niwelować tudzież zwiększać rozdźwięki w stosunkach wzajemnych. Co więcej, rozwiązania polityczne w kwestiach językowych często służą jako argumenty w rywalizacji aksjologicznej pomiędzy wspólnotami zamieszkującymi przestrzeń byłego ZSRR. Celem tekstu jest analiza wybranych aspektów wspomnianych polityk. Stanowi on także próbę ogólnej charakterystyki ich właściwości retorycznych oraz potencjału argumentacyjnego.

The objective of the paper is to present Russian anniversaries that commemorate important historical events as phenomena with a dual, rhetorical and ironic character. Rhetoric and irony are used with reference to individuals as well as imagined communities, such as nations. The memory of some historical events, or the lack of such memory, as well as the manners of referring to these events or ignoring them, result in the transformation of what community members think about themselves and their entanglement in common existence and fate. Therefore, changes of remembrance and oblivion, recollection or forgetting can integrate or disintegrate, intensifying the pride or shame of one's national identity, which eventually results in satisfaction or frustration, and sometimes in a sense of superiority or inferiority. Pride and satisfaction are produced by rhetoric, while shame and frustration – by irony. Sometimes rhetorical-ironic playing with the past assumes particular significance, becoming an exceptionally important factor in social and political life. This phenomenon strongly intensified in Russia in the beginning of the 20th century, becoming a veritable 'anniver- sary-mania', and in 2012, which President of the Russian Federation, Dmitry Medvedev, de- clared the Year of Russian History. The periods analyzed in the paper are around one hundred years apart. Russian society has totally changed over this period, mainly as a result of the revolution, two world wars and several decades of communist rule. In 1990, the Russian Federation was established, a state with an authoritarian-democratic hybrid of a political system. Despite these transformations, modern Russians repeat numerous set behavioral patterns from the beginning of the 20th century. These patterns are used by the advocates of affirmative as well as critical approaches to the history of Russia and the current social and political situation in the country.

The paper discusses the ethical views of Carol Gilligan that emerged to dispute the theory of six stages of moral development developed by Lawrence Kohlberg. In his opinion, women tend to reach the higher stages of his scale less frequently than men do. According to C. Gilligan this does not evidence the moral supremacy of men over women, but the faulty de- sign of the research tool. In her opinion, the Kohlbergian conception was based on an ethics of justice that took into account an exclusively male point of view. Women, whose voice is not heard in the public sphere, adopt a different type of ethics, namely the ethics of caring. C. Gilligan believes that it is necessary to promote this specific type of female ethics in order to overcome male dominance which is harmful both for women and men. Introducing a fe- male ethics will make it possible to refute the 'double lie' underlying patriarchal civilization. The lie involves (1) the assumption that male ethics are universal; and (2) female concealment of their own models of moral reasoning.