Suchergebnisse
Filter
11 Ergebnisse
Sortierung:
Standardy niezależności sądów i niezawisłości sędziowskiej – wybrane zagadnienia na przykładzie orzecznictwa sądów europejskich
In: Przegląd Sejmowy, Band 5(172), S. 261-282
The aim of this article is to decode the European standards of the right to a court, as found in the jurisprudence of the CJEU and the ECHR in the context of the guarantees of judicial independence and judicial impartiality. The above analysis points out that these standards are constantly contextualised and updated due to changes in the normative environment in particular Member States and in the European Union. However, this does not mean that the essence of the values in question cannot be conceptualised and protected in the practice of both European and national courts, as this very study shows. The guarantees of judicial independence and the related impartiality in genere are of universal nature within the set of principles and values that determine the standards of a democratic state of law.
Right to Court in Climate Matters in the Light of the Aarhus Convention and the Case Law of Polish Administrative Courts ; Prawo do sądu w sprawach dotyczących ochrony klimatu w świetle Konwencji z Aarhus a orzecznictwo sądowoadministracyjne
Climate law is a fast-developing branch of law. It is regulated in a multi-centric way, since as a global issue, it needs systemic solutions that would be broader than national ones. Climate protection can also be achieved through the implementation of human rights, including the right to court. Thus, the multi-level regulation as a lex generalis is accompanied with a lex specialis regulation governing the right to court from a collective perspective and linked strictly with climate law under Article 9 of the Aarhus Convention. The theoretical and indirect aim of the article is to emphasise the relationship of environmental law in general and climate law in particular with human rights, using the example of the right to court. The direct and practical aim is to demonstrate in a horizontal manner the role of the Convention in the case law of the Polish Supreme Administrative Court. The essence of the problem is the finding of the lack of direct effect of the Convention, which weakens this protection. The article is of a scientific and research nature and the analysis of the previous case law may have cognitive value for practice. The first part provides a theoretical and legal outline of introductory issues, showing the links between human rights and climate law and the scope of application of the Aarhus Convention. The second part, concerning research materials and methods, contains an analysis of the provisions of Article 9 of the Convention made using the logical-linguistic method and teleological interpretation. The third part shows the results of the interpretation search carried out by the Supreme Administrative Court, some of them being widely accepted and some controversial. Polish administrative courts, when deciding on environmental matters under Polish administrative law, co-apply together with Polish national law the normative acts of European law, including the Aarhus Convention. However, the wording of its provisions precludes, according to the established case law, the possibility of their direct application, thus pointing to the importance of legislative actions, and administrative courts cannot substitute the legislature in this activity. It was noted in the conclusion that the implementation of the Convention is "generally correct", which does not mean, however, that it implements the Aarhus-type principles in full and comprehensive. ; Prawo klimatu stanowi bardzo dynamiczną gałąź prawa. Jest regulowane multicentrycznie, gdyż jako problem globalny potrzebuje szerszych niż państwowe rozwiązań systemowych. Ochrona klimatu może się odbywać również poprzez realizację praw człowieka, w tym prawa do sądu. Do wielopoziomowej regulacji jako lex generalis dochodzi więc regulacja lex specialis, w myśl której prawo do sądu uregulowano w ujęciu kolektywnym i powiązano stricte z prawem klimatu w art. 9 Konwencji z Aarhus. Celem teoretycznym i pośrednim artykułu jest zaakcentowanie związku prawa ochrony środowiska w ogólności, a prawa klimatu w szczególności, z prawami człowieka na przykładzie prawa do sądu. Celem bezpośrednim i praktycznym jest ukazanie w sposób przekrojowy roli Konwencji z w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA). Istotę problemu stanowi uznanie braku bezpośredniej skuteczności Konwencji, co osłabia wspomnianą ochronę. Artykuł ma charakter naukowo-badawczy, a analiza dotychczasowego orzecznictwa może mieć wartość poznawczą dla praktyki. Pierwsza część zawiera rys teoretycznoprawny i dotyczy zagadnień wprowadzających, ukazując połączenia praw człowieka z prawem klimatu oraz zakres obowiązywania Konwencji z Aarhus. Druga część dotyczy materiałów i metod badawczych oraz zawiera analizę przepisów art. 9 Konwencji dokonaną przy użyciu metody logiczno-językowej i celowościowej wykładni. W części trzeciej ukazano – niekiedy niebudzące kontrowersji, niekiedy dyskusyjne – rezultaty poszukiwań interpretacyjnych dokonywanych przez NSA. Orzekając w sprawach środowiskowych wynikających z polskiego prawa administracyjnego, NSA współstosuje z prawem krajowym akty normatywne należące do prawa europejskiego, w tym także Konwencję. Jednak sposób sformułowania jej przepisów wyklucza, w myśl linii orzeczniczej, możliwość ich bezpośredniego zastosowania, podnosząc tym samym ważkość działań legislacyjnych, a sądy administracyjne nie mogą zastąpić w tym zakresie ustawodawcy. W ramach konkluzji podkreślono, że implementacja Konwencji jest "zasadniczo prawidłowa", co nie oznacza jednak implementacji w pełni realizującej Aarhus-type principles.
BASE
BEZPIECZEŃSTWO POWSZECHNE POD OCHRONĄ PRAWA KARNEGO
In: Przegla̜d policyjny: The police review, Band 133, Heft 1, S. 94-106
ISSN: 2719-9614
Przedmiotem artykułu jest analiza polskiego systemu karnoprawnej ochrony bezpieczeństwa powszechnego. Autorka poddaje analizie normatywny zakres odpowiedzialności karnej za czyny stypizowane w rozdziale XX kodeksu karnego. Skupia się także na systemie kar i środków karnych przewidzianych przez ustawodawcę za czyny stypizowane w tym rozdziale. Ponadto dociekania naukowe zorientowane są na zakresie kryminalizacji, tj. na ustawowych znamionach tych przestępstw, a zwłaszcza na przedmiocie ochrony.
Glosa do Wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawie Moraru vs. Rumunia z dnia 8 listopada 2022 r. – dyskryminacja na gruncie "warunku dostępu do pracy i nauki"
In: Przegla̜d Sejmowy / Kancelaria Sejmu: dwumiesie̜cznik, Band 2(175), S. 157-168
The commented judgement concerns an allegation of discrimination in the recruitment process for studies preparing to become a military doctor, when the national authorities denied a female-applicant the right to take the military medical school entrance exam on the basis of her height (she was 150 cm tall and weighed 44 kg). The Ministry of National Defence argued that the law required all military personnel to be able to perform any mission, and that this meant being able to carry a standard soldier's kit weighing around 57 kg. The European Court of Human Rights found that the reasons why the applicant was treated differently from other women – who met the weight and height requirements – were not "relevant and sufficient". In particular, the national courts accepted the MND's argument equating size with strength. Even though size had recently been eliminated from the list of selection criteria and that the applicant was now free to apply to the military academy of her choice, the Court found that she had been unfairly disadvantaged at the time of her application. The co-authors of the gloss agree with the position of the Court and the reasoning presented, while addressing both: the philosophical grounds of the equality principle and the evolution of the judicial dialogue between the ECHR and the CJEU.
Informacja o projekcie pt. "Protection of Fundamental Rights in the European Union", realizowanego w ramach Programu Jean Monnet Module, Erasmus+" (2020–2023)
In: Rocznik administracji publicznej: Public administration yearbook, Band 6, S. 325-327
ISSN: 2449-7800
SSRN
Working paper
The General Clause: A Measure of Universalizing the Content of Law or An Expression of its Diversity? On 'Public Interest' and 'Public Moral' Clauses
In: https://depot.ceon.pl/handle/123456789/10408
A general clause can be described as a legislative construct that allows the application of various legally undeĕned criteria and values in a legal decision. ćese criteria and values are determined axiologically and come from outside the legal system, though they are oęen contained in statutory provisions. In cases involving general clauses the role of the court is to take into account such values and to apply them in an individual and concrete process of law-application. će main aim of this paper is to answer the question whether general clauses are a tool for universalizing the content of case law in the times of European integration and globalization or rather an expression of local (regional) values. će paper argues that for supra- and international courts the case is and should be the latter. će argument is illustrated by judgments and decisions of the Polish, European and international courts concerning general clauses of 'public morals' and 'public interest'. ; Adam Szot
BASE
Pytania prejudycjalne Naczelnego Sądu Administracyjnego: aspekt proceduralny i gwarancyjny
In: Ruch prawniczy, ekonomiczny i socjologiczny: organ Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza i Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Band 85, Heft 4, S. 5-25
ISSN: 2543-9170
Artykuł dotyczy zagadnienia ochrony prejudycjalnej, oznaczającej działanie sądu w trybie prewencyjnym, co może uchronić jednostkę przed naruszeniem jej praw. Pytania prejudycjalne można uznać za mechanizm skutecznej ochrony prawnej jednostki. Inicjowany przez pytania prejudycjalne dialog sądowy ma, oprócz wpływu na wynik konkretnej sprawy, dwojaki skutek: buduje acquis de l'Union oraz wpływa na prawo krajowe i jego stosowanie. Celem artykułu jest spojrzenie na pytania prejudycjalne: (1) z perspektywy krajowej, (2) sądowoadministracyjnej oraz (3) z pozycji Naczelnego Sądu Administracyjnego jako sądu, którego orzeczenia "nie podlegają zaskarżeniu według prawa wewnętrznego". Analizie poddano podstawy normatywne pytań prejudycjalnych (w kontekście zasad prawa UE oraz modelu współstosowania prawa unijnego z krajowym), a następnie wybrane przypadki wykorzystania tego mechanizmu przez NSA. Przeprowadzona analiza przepisów oraz relewantnego orzecznictwa prowadzi do konkluzji, że doświadczenia NSA potwierdzają, że we współpracy z Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej skutecznie realizuje zadania służące zapewnieniu poszanowania prawa w wykładni i stosowaniu traktatów. Sąd ten korzysta z procedury prejudycjalnej w sposób uzasadniony, co potwierdza rolę sądu krajowego jako sądu unijnego. Pytania prawne i orzecznictwo wydawane w następstwie orzeczeń prejudycjalnych stanowią wkład w rozwój unijnego acquis w różnorodnych dziedzinach podlegających kognicji sądów administracyjnych. Dlatego analizowane zagadnienie – wraz z praktycznym schematem procedury prejudycjalnej – jest istotne, a zaktualizowany "przegląd" orzecznictwa NSA stanowi element nowatorski.
Rola sądów administracyjnych w zapewnieniu ochrony praw dzieci par jednopłciowych (w kontekście prawa europejskiego)
In: Studia politologiczne: Political science studies = Politologičeskie issledovanija, Heft 4/2023(70), S. 295-312
The role of courts in the protection of individual and the so-called judicial lawmaking are theoretical issues of a major importance for legal practice (law application), as they concern the answer to the question of what a judge when the statutory provisions, in the opinion of the court, are outdated or insufficient in relation to the factual situation being resolved, due to ongoing alterations in social relations. The aim of the study is to point out the role of administrative courts in protecting the rights of children of same-sex couples. Contemporary phenomena operating on a European scale, such as open borders and migrations, pluralism of lifestyles, or the development in infotech and biotech (also medical technologies), are reflected in legal relationships regulated by various branches of law, including the norms regulating cases falling within the scope of cognition of administrative courts. They are also, inter alia, a source of problems in the title area related to the interpretation of such norms. Case-law can play an important role in both dynamically interpreting the law within social realities, unifying practice and rising the awareness of rights protection. The title subject is presented in the light of European law – primarily in the light of standards and principles of law, the sources of which are: traditions of European states and national law, inter- and supranational regulations and case-law of the European Court of Human Rights (ECHR) and the Court of Justice of the European Union (CJEU). It is worth noting that, as far as EU law is concerned, there has been no harmonisation or unification at the community (or Convention) level in this area due to lack of delegation the relevant competences to the European Union by the Member States. According to the principle of conferral, the Union can only act within the scope of its competence and has only as much competence as the Member States have conferred on it. Thus, all matters not explicitly indicated as EU competences remain under the autonomous regulation of the Member States. However, these title matters fall – indirectly – within the scope of the norms provided for by the Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms (European Convention on Human Rights – ECHR). The paper shows that administrative courts – which as a rule are to pass conservative and formalistic judgements – are able to refer to the value of flexibility in the law application, when it is necessary to grant protection to the rights of children of same-sex couples.
Obecność mediacji w kształceniu prawników w Polsce (Mediation in Legal Education in Poland)
In: ADR. Arbitraż i Mediacja Nr 3 (11)/2010
SSRN