Suchergebnisse

W artykule przedstawiono wyniki przeprowadzanych w ostatnich latach badań sondażowych nad religijnością Polaków w obrębie Kościoła katolickiego, ze szczególnym uwzględnieniem ludzi młodych, gdyż obecnie ta grupa społeczna ogniskuje uwagę zarówno dyskursów medialnych, naukowych, jak i wewnątrz Kościoła, ze względu na bardzo zauważalny proces porzucania deklaracji wiary oraz praktyk religijnych. Dane te zostały następnie umieszczone w kontekście współczesnych zmian społeczno-kulturowych, których cechami są indywidualizacja życia, odejście od kolektywnych identyfikacji oraz dynamiczny proces sekularyzacji. Zarysowany za pomocą danych ilościowych obraz uzupełniony został przykładami narracji autobiograficznych młodych osób odnoszących się do kwestii współczesnego przeżywania własnej wiary, a zwłaszcza duchowości. Końcowa część artykułu zawiera komentarz dotyczący źródeł aktualnych zmian religijności oraz zarysowuje możliwe scenariusze ich rozwoju.

Doświadczenie zmiany wpisane jest w życie społeczne. Współcześnie, na skutek zmian cywilizacyjnych, zwłaszcza związanych z rozszerzeniem pola komunikacji przez rozwój interentu i mediów społecznościowych, zmiany te wydają się szczególnie dynamiczne. Przedmiotem wstępu jest podkreślenie tego faktu oraz zachęta do podjęcia dyskusji na temat siły i jakości doświadczenia zmiany, zwłaszcza w perspektywie pokoleniowej. W tym kontekście zarysowano temat pokolenia i postawiono pytanie, w jakim stopniu jest to koncepcja wciąż nośna, a w jakim współcześnie nadużywana. Wstęp zawiera również uzasadnienie tematyki zebranych w tomie tekstów.

The paper deals with the ethical aspects of the research process and contemporary changes in this field, which make the discussion on ethical dilemmas and concerns more dynamic and varied. Although in natural science and social sciences one can find a common ground related to the most general ethical principles. In the article I refer primarily to the social sciences. The article discusses three aspects affecting the dynamics of ethical discussions: the development of research in the field of natural sciences leading to many ethical dilemmas and forcing ethical codification of research proceedings also in the area of social sciences; the increase in sensitivity and social consciousness and not only awareness of research as such (processes of democratization, emphasizing human and animal rights, protection of minority rights, the process of individualization); the dynamics of contemporary social changes resulting from the development of technology, especially the Internet, which has become a global resource of data and their exchange. This forces qualitative researchers to consider the issue of data archiving, their reanalysis, and determining the boundary for creating Big Qualidata from them. The article discusses these three dimensions, with particular emphasis on the last of them, which will be commented on in relation to the specific methodological approach, which is biographical research.

The paper deals with the ethical aspects of the research process and contemporary changes in this field, which make the discussion on ethical dilemmas and concerns more dynamic and varied. Although in natural science and social sciences one can find a common ground related to the most general ethical principles. In the article I refer primarily to the social sciences. The article discusses three aspects affecting the dynamics of ethical discussions: the development of research in the field of natural sciences leading to many ethical dilemmas and forcing ethical codification of research proceedings also in the area of social sciences; the increase in sensitivity and social consciousness and not only awareness of research as such (processes of democratization, emphasizing human and animal rights, protection of minority rights, the process of individualization); the dynamics of contemporary social changes resulting from the development of technology, especially the Internet, which has become a global resource of data and their exchange. This forces qualitative researchers to consider the issue of data archiving, their reanalysis, and determining the boundary for creating Big Qualidata from them. The article discusses these three dimensions, with particular emphasis on the last of them, which will be commented on in relation to the specific methodological approach, which is biographical research.

The paper deals with the ethical aspects of the research process and contemporary changes in this field, which make the discussion on ethical dilemmas and concerns more dynamic and varied. Although in natural science and social sciences one can find a common ground related to the most general ethical principles. In the article I refer primarily to the social sciences. The article discusses three aspects affecting the dynamics of ethical discussions: the development of research in the field of natural sciences leading to many ethical dilemmas and forcing ethical codification of research proceedings also in the area of social sciences; the increase in sensitivity and social consciousness and not only awareness of research as such (processes of democratization, emphasizing human and animal rights, protection of minority rights, the process of individualization); the dynamics of contemporary social changes resulting from the development of technology, especially the Internet, which has become a global resource of data and their exchange. This forces qualitative researchers to consider the issue of data archiving, their reanalysis, and determining the boundary for creating Big Qualidata from them. The article discusses these three dimensions, with particular emphasis on the last of them, which will be commented on in relation to the specific methodological approach, which is biographical research.

The article is a review of Marcin Starnawski's Socjalizacja i tożsamość żydowska w Polsce powojennej: Narracje emigrantów z pokolenia Marca '68 [Jewish Socialization and Identity in Postwar Poland: Narratives of Émigrés from the March 1968 Generation], Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej 2016.

One of the common and schematic descriptions in the perspective of the 1989 breakthrough are two ways of dealing with it by people who are respectively called winners or losers of transformation. These stereotypical characteristics are not only the tool to draw the general image of effects of the transition, but are also based on the specific way of interpretation deeply rooted, for example, in neoliberal thinking. Yet, from the perspective of an individual—so-called Schütz's man on the street—the categorization of winners and losers not only simplifies the description of social reality, but also it cannot be easily biographically justified because the etic categorization is not always relevant to the emic perspective. In other words, the life history of an individual, showing the main phases and events of biography, and life story—the way that one interprets his/her biographical experiences— may not correspond to each other. The analysis of these two aspects of biography (what is lived through and how it is interpreted) shows how people have dealt with the process of transformation. In the paper, it is presented on the basis of one case study.

Współczesny styl uprawiania nauki, zdominowany na przykład przez działania projektowe i oczekiwania szybkich i wymiernych rezultatów, ogranicza przestrzeń (w wymiarze czasowym i relacyjnym) do dyskusji, refleksji i wymiany doświadczeń w odniesieniu do zagadnień teoretycznych, etycznych i doświadczeń badawczych. Zawarte w tym tomie teksty są z jednej strony efektem zbudowania takiej przestrzeni i spotkań służących debacie nad współczesnym stanem badań biograficznych, z drugiej strony przedstawione w nich stanowiska autorów zachęcają do podjęcia takiej dyskusji.

Wśród wielu opublikowanych badań, społecznych diagnoz i refleksji teoretycznych dotyczących procesu transformacji w Polsce znaleźć można przede wszystkim rozważania dotyczące zmiany ujmowanej z perspektywy makrospołecznej w różnych jej aspektach. Ważnym uzupełnieniem takiego ujęcia badawczego i teoretycznego jest podejście biograficzne ukazujące, jak w doświadczeniu jednostek perspektywa przeszłości, rozumianej umownie/historycznie jako czas sprzed transformacji w 1989 roku, łączy się z perspektywą współczesności, czyli czasu przemian. Pokazanie transformacji przez pryzmat doświadczeń biograficznych, czyli aktorów społecznych, którzy jednocześnie stali się podmiotami, jak i przedmiotami owej zmiany, to jest współtworzyli proces przemian, jednocześnie mu podlegając, daje możliwość wielowymiarowego uchwycenia tego procesu. Artykuł przedstawia zatem korzyści badawczo-teoretyczne perspektywy biograficznej, zawiera krótki komentarz metodologiczny oraz przedstawia jeden z aktualnie realizowanych projektów poświęconych biograficznemu doświadczeniu transformacji.

Tematem wprowadzenia do bieżącego numeru "Przeglądu Socjologii Jakościowej" poświęconego badaniom biograficznym jest ogólny komentarz dotyczący stanu badań i analiz biograficznych w naukach społecznych i ich instytucjonalnego umocowania. We wstępie krótko scharakteryzowane i merytorycznie uzasadnione zostały również zawartość i układ tomu.