Suchergebnisse

Zjawisko fałszywych przyjaciół tłumacza odnosi się do pary języków i polega na tym, że słowa lub zwroty o podobnym brzmieniu lub podobnej pisowni mają odmienne znaczenie. Uczący się używający fałszywego przyjaciela mogą ośmieszyć się publicznie, tak jak to zilustrowano w tytule artykułu na przykładzie niemiecko-angielskiego kawału. Szczególnie politycy mają złą sławę, jeśli chodzi o stosowanie fałszywych przyjaciół tłumacza nie tylko w języku, np. kiedyś Helmut Kohl, a dziś niemiecki komisarz UE Günther Oettinger. Zjawisko to pojawiło się również w literaturze: przypomnimy sobie próby komunikacji po angielsku komisarza Kluftingersa w kryminałach duetu Klüpfel/Kobr. Użycie fałszywego przyjaciela w tłumaczeniu przynosi wstyd nie tylko politykom, ale także tłumaczom słowa pisanego i żywego. W tradycyjnej dydaktyce uczący się starają się unikać fałszywych przyjaciół jak diabeł święconej wody. Powstają specjalne słowniki poświęcone wyłącznie fałszywym przyjaciołom tłumacza, zaś zadaniem uczących się jest zapamiętanie takich podchwytliwych słów i zwrotów. Dotyczy to przede wszystkim tłumaczy ustnych, ponieważ inaczej niż tłumacze pisemni w swojej praktyce zawodowej nie mają czasu na sprawdzenie, czy w przypadku cisnącego się na usta, analogicznego sformułowania chodzi o fałszywego czy prawdziwego przyjaciela tłumacza, czyli – inaczej mówiąc – czy jest ono dopuszczalne w danym kontekście w języku docelowym. Autorzy niniejszego artykułu, posiadający wieloletnie doświadczenie w roli tłumacza, chcieliby wskazać na przykładzie par języków niemiecki-polski i niemiecki-angielski na niebezpieczeństwa jednostronnej dydaktyki w zakresie fałszywych przyjaciół tłumacza, która może skutkować tym, że uczący się w obawie przed ośmieszeniem nie będą wykorzystywać faktycznych analogii językowych. Ten negatywny wpływ dydaktyki w zakresie fałszywych przyjaciół tłumacza jest szczególnie widoczny w specjalistycznym języku gospodarki i prawa. ; The phenomenon of false friends of a translator relates to a pair of languages. It occurs when words or phrases that sound or look similar in two languages differ to a significant degree in meaning. Consequently, learners using a false friend make a fool of themselves as it has been illustrated in the title of the article with an English-German joke. Politicians in particular are notorious for using false friends (Helmut Kohl and the German EU commissioner Günther Oettinger might be good examples). This phenomenon appeared in literature as well: for instance attempts at communicating in English by the police officer Kluftingers in crime novels co-written by Klüpfel/Kobr. The use of a false friend shames not only politicians but also translators and interpreters. In traditional foreign language teaching, students are taught to avoid false friends at all costs. There are dictionaries devoted only to false friends and learners are supposed to learn them by heart. Especially interpreters are recommended to do that because, unlike translators, they do not have time while interpreting to check whether a similar word or phrase coming automatically to mind is a false friend or a real one, that is – in other words – whether the word or phrase has the equivalent meaning in the target language. The authors of this article, who have considerable professional experience of translation, would like to point out the dangers of one-sided teaching practice with regard to false friends, taking German and Polish and German and English as examples. Such teaching may discourage learners - for fear of humiliating themselves - from using actual linguistic analogies. This negative impact of the way ; Das Phänomen der falschen Freunde des Übersetzers ist sprachenpaarbezogen und beruht darauf, dass ein phonetisch ähnlich wirkendes Wort oder eine analoge Wendung eine oft unterschiedliche Bedeutung besitzt und der Lernende sich durch den Gebrauch eines falschen Freundes öffentlich lächerlich macht, wie im Titel an einem deutsch-englischen Witz veranschaulicht. Insbesondere Politiker sind für ihre falschen Freunde (nicht nur in der Sprache) berüchtigt, früher war es Helmut Kohl, heute der deutsche EU-Kommissar Günther Oettinger. Auch in die Literatur hat das Phänomen Eingang gefunden, wenn wir an die englischen Kommunikationsversuche Kommissar Kluftingers in den Krimis des Allgäuer Autorenduos Klüpfel/Kobr denken. Ein falscher Freund im Translat ist aber nicht nur für Politiker höchstnotpeinlich, sondern gerade auch für Übersetzende und Dolmetschende. In der traditionellen Didaktik haben die Lernenden daher gelernt, die falschen Freunde zu fürchten wie der Teufel das Weihwasser. Es entstehen spezielle Wörterbücher mit falschen Freunden und die Aufgabe der Lernenden ist es, diese verfänglichen Wörter und Wendungen auswendig zu lernen. Das gilt insbesondere für Dolmetscher, denn sie haben anders als Übersetzer in der beruflichen Praxis nicht die Zeit zu überprüfen, ob es sich bei einer sich auf die Lippen drängenden, analogen Formulierung um einen falschen Freund oder einen echten handelt, d.h. um eine im jeweiligen Kontext zulässige und gängige Formulierung in der Zielsprache. Die mit langjähriger Erfahrung als Sprachmittler/In tätigen Autoren möchten am Beispiel des deutsch-polnischen und deutsch-englischen Sprachenpaars auf die Gefahren einer vereinseitigenden Didaktik der falschen Freunde hinweisen, die dazu führen kann, dass Lernende, in der Angst, sich lächerlich zu machen, tatsächliche sprachliche Analogien nicht nutzen. Diese negative Auswirkung der Falsche-Freunde-Didaktik betrifft insbesondere die Fachsprachen Wirtschaft und Recht.