Suchergebnisse

Wejście w życie postanowień Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r. wpłynęło niewątpliwie na wyciszenie dyskursu (prowadzonego od 1990 r.12) na temat potrzeby reformy parlamentu, w tym przede wszystkich jego struktury (jedna czy dwie izby?) oraz ograniczenia liczby parlamentarzystów jako czynnika gwarantującego – w założeniu autorów tych postulatów – usprawnienie prowadzonych przez niego prac lub zwiększenie oszczędności w finansach publicznych. Jednak spory wokół wyżej wymienionych kwestii, obliczone przede wszystkim na doraźne efekty polityczne, toczyły się nadal, choć z różnym natężeniem i rozłożeniem akcentów. Efektem prowadzonego dyskursu były różnorodne koncepcje zawarte w programach partyjnych, programach wyborczych oraz projektach konstytucji. Jedenaście projektów konstytucji ogłoszonych w latach 1997–2017, ale nigdy niewniesionych do parlamentu, przedstawiły zarówno partie polityczne, jak i politycy na kilkanaście lub kilka miesięcy przed wyborami parlamentarnymi i prezydenckimi 2005 i 2015 r. oraz przed wyborami prezydenckimi w 2010 r. i zarazem na rok przed wyborami parlamentarnymi 2011. Trzy projekty dokumentu przedstawiono w święto Konstytucji 3 maja.

Wybory uzupełniające do Senatu RP w ocenie polskich polityków spełniają funkcję barometru odzwierciedlającego nastroje polityczne społeczeństwa. Celem artykułu jest wskazanie przyczyn i politycznych skutków wygasania mandatu senatora w trakcie kadencji. Porównując wyniki badań, uzyskane w rezultacie analizy zagadnienia określonego w tytule artykułu, podjęto próbę odpowiedzi na następujące pytania badawcze: 1) jakie czynniki wpływają na wygaśnięcie mandatu senatora w Polsce?; 2) jak kształtuje się frekwencja w tych wyborach na tle frekwencji w wyborach do Sejmu i Senatu?; 3) w jakim stopniu wybory uzupełniające do Senatu wpływają na zmianę jego kompozycji politycznej?; 4) czy stanowią one wiarygodny barometr nastrojów politycznych społeczeństwa? Zastosowane metody badawcze (instytucjonalno-prawna, statystyczna, porównawcza) pozwoliły sformułować wnioski. Dotychczas wygasło 44 mandaty senatorskie (4,9%). Głównymi przyczynami były: śmierć (36,4%), objęcie ważnych stanowisk publicznych (22,8%) i wybór na posła do PE (15,9%). Przeprowadzone 37 razy elekcje uzupełniające do Senatu z reguły wywoływały niewielkie zainteresowanie wyborców (najczęściej około 7%). Jednak zdarzało się, że ich wyniki sygnalizowały nadchodzącą zmianę polityczną (elekcje uzupełniające w IV, V i VIII kadencji) lub kontynuację istniejącego układu politycznego (elekcje uzupełniające w VI kadencji). Skuteczność tego prognostyka jest dość zawodna; okazała się trafna w czterech z siedmiu kadencji Senatu.

The coming in force of the provisions of the Constitution of the Republic of Poland of 2 April 1997 undoubtedly affected the silencing of the discourse maintained since 19901 [Dokumenty programowe…] on the need for the reform of the parliament, including, first of all, its structure (one or two chambers?) and limiting the number of parliamentarians as a guarantee factor – according to the authors of these demands – for improvement of its operation or savings in public finances. However, disputes over the above-mentioned issues, calculated first of all for short-term political effects, were still going on, albeit with varying intensity and distribution of accents. The result of the discourse were various concepts included in party programs, election programs and constitutional projects. Eleven draft constitutions published in the years 1997–2017, but never brought to parliament, were presented by political parties and politicians several months before parliamentary and presidential elections in 2005 and 2015 and before presidential elections in 2010 and also one year before parliamentary elections in 2011. Three draft constitutions were presented on the May 3rd Constitution Day. ; Wejście w życie postanowień Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r. wpłynęło niewątpliwie na wyciszenie dyskursu (prowadzonego od 1990 r.12) na temat potrzeby reformy parlamentu, w tym przede wszystkich jego struktury (jedna czy dwie izby?) oraz ograniczenia liczby parlamentarzystów jako czynnika gwarantującego – w założeniu autorów tych postulatów – usprawnienie prowadzonych przez niego prac lub zwiększenie oszczędności w finansach publicznych. Jednak spory wokół wyżej wymienionych kwestii, obliczone przede wszystkim na doraźne efekty polityczne, toczyły się nadal, choć z różnym natężeniem i rozłożeniem akcentów. Efektem prowadzonego dyskursu były różnorodne koncepcje zawarte w programach partyjnych, programach wyborczych oraz projektach konstytucji. Jedenaście projektów konstytucji ogłoszonych w latach 1997–2017, ale nigdy niewniesionych do parlamentu, przedstawiły zarówno partie polityczne, jak i politycy na kilkanaście lub kilka miesięcy przed wyborami parlamentarnymi i prezydenckimi 2005 i 2015 r. oraz przed wyborami prezydenckimi w 2010 r. i zarazem na rok przed wyborami parlamentarnymi 2011. Trzy projekty dokumentu przedstawiono w święto Konstytucji 3 maja.

The discussion about justification for the very existence of Senate, as it was the case in previous years, also took place prior to the 2015 parliamentary elections. Postulates for the second chamber of parliament to be abolished are the inseparable element of election campaigns in Poland. Announcements of total abolishment or change of: form, competencies or number and the election principles for members of Senate, although they found their expression in the 2015 election programs of some of the political parties, but they were never applied after elections. The single member Senate constituencies secured seats almost exclusively for candidates supported by one of the two strongest political parties, that is the Law and Justice (PiS) and the Civic Platform (PO). Even if in the result of 25 October 2015 elections four independent candidates were elected for senators, three of them used support of political parties, using a rule well proven four years earlier: there is not senator without a political party protector. The 40% support for PiS which turned into 61% of seats indicates that the election system for Senate leads to overrepresentation of election winners.

On May 20, 1921 during the ceremony of presenting a gram of radium to Maria Skłodowska-Curie, the President of the United States, Warren Harding, called the Polish scientist "the most noble of human beings, the best wife and a loving mother who could combine all the woman's duties with the immense effort of her fabulous work." It is unquestionable that scientific research in the field of experimental physics was the main aim and sense of Maria Skłodowska-Curie's life. But this field of science, which a two-time Noble laureate has chosen, was, at those times, "exclusively male."

From this short, synthetic review of participation of Presidents in cabinet formation in 1989 – 1995 results that W. Jaruzelski was fully loyal towards processes of democratic changes in Poland. The position of the first, in the history of third RP, head of state was weakened by fiasco of C. Kiszczak mission of government formation; the politician indicated by the President appeared ineffective. But W. Jaruzelski accepted C. Kiszczak failure with dignity and he engaged himself in the process of formation of T. Mazowiecki cabinet although he had constitutional instruments to block it. "President Jaruzelski, Siwicki (Ministry of Defence) and I spread a protective umbrella over this Cabinet against »hardliners« in Poland and abroad.". L. Wałęsa, benefiting from social consent, very actively took part in the process of formation of solidarity cabinets both before and after he became the head of state. He, with the substantive help of his closest and most trusted associate – prof Lech Falandysz – forced through a favourable for himself interpretation of art 61 of Small Constitution. Because of this, ministers from MoD, MIA, MFA in Pawlak and Oleksy's Cabinets were appointed by the head of state. It should be stressed that L. Wałęsa helped to promote two prominent politicians: J.K Bielecki and W. Pawlak.