Suchergebnisse

Macedonian Language from the Perspective of its Balkan Environment (Language Tendencies)In the past fifteen years, Macedonian standard language and its dialects have been subject to various changes effected for the purpose of establishing clearer and simpler communication. At dialectal level, Macedonian speeches are dissolving and fewer differences can be noticed between city and rural speeches. On the other hand, Macedonian contemporary language is subject to various changes and accelerated development both due to the dissolving of dialects and to the need of adaptation of the influences of foreign languages. Therefore, in this text, I shall attempt to portray two linguistic phenomena, that have not been researched much until now, but that have recently become more intense and which, in a way, show the tendencies in both dialects and contemporary Macedonian language. The first phenomenon that I shall portray is the increasingly present use of double prepositions in Ohrid speech, a phenomenon that has not yet been researched or initiated in the Balkan linguistic environment. The other phenomenon concerns contemporary language and portrays how language deals (in relation to the accommodation by type and tense) with the verbs of foreign origin. Język macedoński w bałkańskim kontekście językowym (tendencje językowe)W ostatnim piętnastoleciu zarówno macedoński standard, jak i dialekty podlegają zmianom, których kierunek wyznacza jasność i jednoznaczność procesu komunikacji. Na poziomie dialektów, język macedoński dzieli się i traci różnicę między miejskim i wiejskim wariantem. Z drugiej strony język macedoński podlega przemianom związanym z przyspieszonym rozwojem i dialektalną dyferencjacją z powodu konieczności adaptacji obcych wpływów. Z tego powodu w moim artykule staram się zaprezentować dwie tendencje językowe, mało dotąd zbadane, które są coraz bardziej widoczne zarówno na poziomie dialektów, jak i na poziomie współczesnego macedońskiego standardu. Pierwsza z nich, słabo zbadana i będąca wynikiem bałkańskiego kontekstu językowego, jest związana z coraz częstszym podwajaniem przyimków w ochrydzkiej odmianie języka macedońskiego. Druga widoczna jest jako tendencja, która unaocznia akomodacyjne procesy (obejmujące system czasów i rodzajów) we współczesnym macedońskim standardzie w odniesieniu do czasowników obcego pochodzenia.Mакедонскиот јазик во балканското јазично опкружување(јазичните тенденции)Во последниве петнаесетина години, македонскиот стандарден и дијалектен јазик е подложен на низа промени во правец на појасна и поеднозначна комуникација. На дијалектно ниво, македонските говори се раслојуваат и се губат разликите меѓу градските и селските говори. Од друга страна пак, македонскиот современ јазик е подложен на низа промени и забрзан развој и поради раслојување на дијалектите и поради потребата за адаптација на туѓојазичните влијанија Затоа, во овој текст се обидувам да покажам две јазични појави, досега малку проучувани, кои во последниот период земаат сè поголем замав, и на одреден начин ги покажуваат тенденциите и во дијалектниот и во современиот македонски јазик. Првата појава која ја претставувам се однесува на сè позачестеното удвојување на предлозите во охридскиот говор, појава досега непроучувана и поттикната од балканското јазично опкружување. Другата појава се однесува на современиот македонски јазик и покажува како јазикот се справува (во однос на видската и временската акомодација) со глаголите од туѓо потекло.

The Aromanian Farsheroti Dialect – Balkan PerspectiveThe focus of our interest is the analysis of the Aromanian Farsheroti speech from the Ohrid-Struga region, which has never been a subject of a separate linguistic analysis. This speech is described in comparison to the Macedonian Ohrid-Struga dialects and special emphasis is given to their mutual interferences within the Balkan context. Using such approach, the parallel structures and the differences between these speeches are more clearly pointed out thus presenting a wider picture of the processes typical of the Balkan linguistic community. The efforts for drawing closer to a joint model that enables easier and straightforward communication were the most powerful with the linguistic features and categories that were in a way the most distinct and completely different. Both Aromanian Farsheroti and Macedonian Ohrid speeches adjusted to each other by using all available linguistic means not only from their own languages. For instance, the Aromanian Farsheroti speech has eliminated the case inflections for genitive / dative thus approaching closer to the analytical declination which is the case with the Macedonian language. Even for the complex past tenses from a present point of view can be argued that they outline an almost joint Albanian-Aromanian-Macedonian model. The Aromanian Farsheroti dialect, using its own and the borrowed Albanian linguistic characteristics, has created such model, whereas the Macedonian Ohrid speech, on the other hand, by adopting the constructions with imam (have) and sum (be), has filled the blanks in its own verbal tense system. The constructions showing admirative are another typical feature that the Aromanian has borrowed from the Albanian and has incorporated into the Macedonian system. All these instances show that the mutual interference was very strong and emerged deeply in the structure of the two systems. This is another proof of the great need for mutual conception of the world which is a result of the need for easier mutual communication. Dialekt Arumunów Farszerotów – Perspektywa bałkańska Przedmiotem niniejszej analizy jest dialekt Arumunów Farszerotów z rejonu Ochrydy i Strugi (Republika Macedonia), który dotychczas nie był przedmiotem oddzielnej analizy lingwistycznej. Dialekt Farszerotów opisywany jest w konfrontacji z macedońskimi dialektami ochrydzko-strużkimi, przy czym szczególną uwagę zwraca się na wzajemne interferencje na tle bałkańskim. W ten sposób wyraźniej widoczne stają się podobieństwa i różnice pomiędzy tymi dwoma dialektami dzięki czemu zyskujemy szerszy obraz procesów typowych dla bałkańskiej ligi językowej. Najsilniejsze tendencje zmierzające do stworzenia wspólnego modelu umożliwiającego łatwiejszą i stałą komunikację odnotowano w obrębie tych cech i kategorii językowych, które były najbardziej oddalone od siebie albo całkowicie różne. I arumuński, i ochrydzki macedoński upodobniały się do siebie, wykorzystując wszystkie środki językowe nie tylko z zaplecza jakim był własny język. I tak np. ochrydzki arumuński wyeliminował końcówki genetivu i dativu i w ten sposób bardzo zbliżył się do analitycznej deklinacji typowej dla języka macedońskiego. Podobnie możemy mówić o wspólnym albańsko-arumuńsko-macedońskim modelu w odniesieniu do czasów przeszłych złożonych. Arumuński dialekt Farszerotów stworzył taki model, wykorzystując własne i zapożyczone z albańskiego środki językowe. Z drugiej zaś strony ochrydzki macedoński, przejmując konstrukcje z imam i sum, wypełnił brakujące miejsca we własnym systemie czasów. Jako typowy przykład można podać konstrukcje admiratywne, które arumuński przejął od albańskiego, a jednocześnie za jego pośrednictwem konstrukcje te zostały wprowadzone do systemu języka macedońskiego. Wszystko to uświadamia nam, że interferencja w ramach mikrosystemów była bardzo silna i głęboko weszła w ich strukturę. W ten sposób ujawnia się doniosłość jednakowego rozumienia świata, wynikające z potrzeby łatwiejszej komunikacji wzajemnej.